
Thủy sản Ninh Bình hướng tới phát triển bền vững
27/08/2025TN&MTNhững tháng đầu năm 2025, Chi cục Thủy sản - Kiểm ngư tỉnh Ninh Bình (Chi cục) đã triển khai đồng bộ nhiều nhiệm vụ quan trọng, đảm bảo sản xuất ổn định, kiểm soát tốt dịch bệnh, đồng thời thực hiện nghiêm công tác chống khai thác IUU.
Sáu tháng đầu năm 2025, ngành thủy sản Ninh Bình tiếp tục duy trì sản xuất ổn định, dù đối mặt nhiều yếu tố bất lợi từ thời tiết, thị trường đến chi phí đầu vào. Theo báo cáo của Chi cục Thủy sản – Kiểm ngư, giá trị sản xuất toàn ngành ước đạt 4.488,049 tỉ đồng (theo giá so sánh 2010), tăng 4,05% so với cùng kỳ năm 2024. Tổng diện tích nuôi trồng giữ ở mức 34.220 ha, sản lượng đạt 154.580 tấn, gồm 117.385 tấn nuôi trồng và 37.195 tấn khai thác.
Tàu đánh bắt xa bờ vào Cảng cá Ninh Cơ, tỉnh Ninh Bình
Sản xuất nuôi trồng và khai thác giữ đà tăng trưởng
Chi cục đã chủ động phối hợp với các phòng Nông nghiệp – Môi trường cấp huyện cũ để theo dõi sát tiến độ cải tạo ao đầm, thả giống, sinh trưởng và thu hoạch. Trên cơ sở này, đơn vị tham mưu Sở trình UBND tỉnh ban hành các văn bản quản lý quan trọng, xây dựng kế hoạch quan trắc, cảnh báo môi trường nuôi trồng và báo cáo định kỳ liên quan đến quản lý giống, thức ăn và sản phẩm xử lý môi trường nuôi trồng.
Ông Hoàng Mạnh Hà – Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản và Kiểm ngư Ninh Bình cho biết: “Các mô hình nuôi thâm canh, bán thâm canh phát huy hiệu quả, đặc biệt ở cả nuôi nước ngọt và nuôi mặn - lợ. Chúng tôi đã chủ động theo dõi môi trường, cảnh báo dịch bệnh kịp thời, nên không để xảy ra thiệt hại lớn”.
Trang trại nuôi ngao vạng và tôm thẻ chân trắng của anh Nguyễn Đại Dương ở xã Giao An, huyện Giao Thủy nay là xã Giao Hoà, tỉnh Ninh Bình
Trong hoạt động nuôi trồng, nửa đầu năm chứng kiến sự chuyển dịch tích cực ở một số vùng. Mô hình nuôi thâm canh, bán thâm canh được nhân rộng; các đối tượng nuôi chủ lực như tôm nước lợ, ngao, sò và các loài cá nước ngọt (cá rô phi, cá trắm, cá trắm cỏ) có sản lượng khả quan. Cụ thể, sản lượng nuôi nước ngọt ước đạt 63.873 tấn, sản lượng nuôi mặn-lợ 53.512 tấn; tổng sản lượng nuôi đạt 117.385 tấn, tăng 8,24% so với cùng kỳ năm trước. Hoạt động nuôi tôm thẻ chân trắng và tôm sú tiếp tục là điểm sáng: đã có hơn 40% diện tích tôm nuôi được thu hoạch, tôm thẻ bắt đầu thu hoạch từ giữa tháng 5, tôm sú từ tháng 6.
Chi cục cũng tăng cường công tác quản lý sản xuất giống. Toàn vùng hiện có khoảng 463 cơ sở sản xuất giống, với tổng số giống sản xuất ước đạt 86.919 triệu con các loại, trong đó giống ngao, hàu chiếm phần lớn với 85.860 triệu con. Các trạm, cơ sở giống tiếp tục đảm bảo cung cấp giống cho vụ nuôi, đặc biệt giống tôm nước lợ và giống cá tra cho các vùng nuôi trọng điểm. Việc duy trì sản xuất giống ổn định là yếu tố nền tảng để bảo đảm nguồn cung trong các vụ tiếp theo.
Công tác quan trắc môi trường được triển khai chặt chẽ với 7 đợt lấy mẫu, hơn 1.760 mẫu nước được test nhanh. Một số thời điểm, tảo độc vượt ngưỡng đã được cảnh báo sớm cho người nuôi. Nhờ vậy, tình hình dịch bệnh trên thủy sản cơ bản được kiểm soát.
Trong khai thác, toàn tỉnh hiện có 1.861 tàu cá với gần 5.724 lao động, tỉ lệ lắp thiết bị giám sát hành trình (VMS) đạt 99,33%. 6 tháng qua, Chi cục cấp 101 giấy đăng ký tàu cá, 205 giấy phép khai thác, xử lý nhiều vi phạm với tổng số tiền phạt hàng tỉ đồng. Công tác truy xuất nguồn gốc thủy sản khai thác được đẩy mạnh với hơn 4.400 lượt khai báo điện tử.
Siết chặt quản lý, nâng cao hiệu quả sản xuất
Song song với sản xuất, công tác quản lý chất lượng được triển khai quyết liệt. Văn phòng đại diện thanh tra nghề cá đã kiểm tra 2.217 lượt tàu; số lượt khai báo truy xuất nguồn gốc điện tử (eCDT) đạt 4.456 lượt. Đã xử lý hành chính nhiều vụ vi phạm, trong đó văn phòng đại diện phối hợp xử lý 39 vụ vi phạm với tổng số tiền xử phạt 907.500.000 đồng; trên lĩnh vực khai thác, phối hợp xử phạt 88 vụ, tổng tiền phạt 1.570.000.000 đồng. Về kiểm tra chuyên ngành nuôi trồng, Chi cục đã thực hiện 5 cuộc kiểm tra với 72 cơ sở được kiểm tra, phát hiện và xử lý 4 trường hợp vi phạm về kinh doanh hàng quá hạn sử dụng (tiền phạt: 4.000.000 đồng).
Công tác an toàn thực phẩm và quản lý thu hoạch nhuyễn thể hai mảnh vỏ được chú ý. Chi cục kiện toàn Ban chỉ đạo, ban hành quy trình giám sát, thành lập Ban giám sát thu hoạch; thực hiện 7 đợt lấy mẫu gửi phân tích cho Trung tâm Chất lượng, Chế biến và Phát triển Thị trường Vùng 1; kết quả kiểm nghiệm phần lớn nằm trong giới hạn cho phép, nhưng phát hiện trường hợp tảo vượt ngưỡng như đã nêu, khiến Chi cục phối hợp chặt chẽ với chính quyền huyện Kim Sơn cũ và các đơn vị liên quan tăng cường giám sát.
Bên cạnh hoạt động chuyên môn, Chi cục thực hiện mạnh mẽ công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức. Trong 6 tháng đầu năm 2025, Chi cục phối hợp tổ chức 58 hội nghị, lớp tập huấn cho hơn 4.700 lượt người tham gia; phát hành 14.046 tờ rơi, 2.464 sổ tay hướng dẫn, 50 tờ cam kết chống sử dụng chất nổ, xung điện… và phối hợp với cơ quan truyền thông thực hiện nhiều phóng sự, bài viết, bản tin phục vụ tuyên truyền pháp luật thủy sản, chống IUU, an toàn thực phẩm.
Về khoa học công nghệ, Chi cục đang triển khai đề tài cấp tỉnh “Ứng dụng tiến bộ khoa học công nghệ sản xuất giống và nuôi thương phẩm cá Chạch bùn”, đã hoàn tất lựa chọn nhà thầu, ký hợp đồng, chuẩn bị cơ sở vật chất, nuôi vỗ 1.500 kg cá chạch bố mẹ để sinh sản; đây là một trong các hoạt động nhằm đa dạng hóa đối tượng nuôi, nâng cao giá trị sản phẩm.
Thả cá giống xuống sông Hồng để tái tạo nguồn lợi thủy sản ở Vườn quốc gia Xuân Thủy, tỉnh Ninh Bình
Trong chương trình bảo tồn nguồn lợi, Chi cục phối hợp thả giống tái tạo nguồn lợi thủy sản tại các điểm trên địa bàn; các hoạt động thả giống đã bổ sung hàng chục nghìn con giống các loài Vược, Mú, Chép…, góp phần tái tạo nguồn lợi tự nhiên.
Ông Hoàng Mạnh Hà nhấn mạnh: “Chúng tôi xác định quản lý chất lượng đầu vào là then chốt. Giống, thức ăn và môi trường nuôi phải được kiểm soát ngay từ đầu thì mới bảo đảm năng suất và an toàn cho cả vụ nuôi”.
Ứng phó thách thức, hoàn thành nhiệm vụ 6 tháng cuối năm
Dù có nhiều kết quả tích cực, Chi cục cũng chỉ ra những tồn tại và thách thức cần khắc phục trong những tháng cuối năm. Giá thức ăn, vật tư, xăng dầu và logistics tiếp tục ở mức cao, làm giảm hiệu quả sản xuất; một số vùng nuôi chưa đồng bộ về hạ tầng cấp-thoát nước và xử lý môi trường; chất lượng giống một số nơi chưa đồng đều; diễn biến thời tiết biến động gây rủi ro dịch bệnh; ngoài ra việc tổ chức bộ máy, phân cấp thủ tục hành chính vẫn còn một số điều chỉnh làm chậm tiến độ triển khai một vài nhiệm vụ.
Về mục tiêu cả năm 2025, Chi cục đặt chỉ tiêu tổng sản lượng 311.680 tấn (khai thác 70.230 tấn, nuôi trồng 241.450 tấn); diện tích nuôi dự kiến 35.265 ha (nuôi nước ngọt 26.107 ha, nuôi mặn-lợ 9.158 ha); giá trị sản xuất ước đạt 9.407,34 tỉ đồng (tăng 5% so với năm trước). Để đạt được các chỉ tiêu này, Chi cục đã xây dựng kế hoạch cho 6 tháng cuối năm, trong đó trọng tâm là tiếp tục tăng cường quan trắc – cảnh báo môi trường, kiểm soát nghiêm cơ sở sản xuất giống và thức ăn. Cùng với đó là mở rộng mô hình nuôi thâm canh ứng dụng công nghệ, hỗ trợ người nuôi phòng chống dịch bệnh, đẩy mạnh liên kết chuỗi sản xuất - tiêu thụ. Đồng thời tăng cường công tác chống khai thác IUU và chuẩn bị hồ sơ, tài liệu cho việc đón đoàn thanh tra EC.
Tàu cá neo đậu tại Khu neo đậu Quần Vinh, tỉnh Ninh Bình
Về phương án tổ chức, Chi cục đã tham mưu, đề xuất thành lập Ban chỉ đạo chống khai thác IUU, kiện toàn quy trình xét duyệt đóng mới, cải hoán tàu cá, công bố hạn ngạch giấy phép khai thác vùng ven bờ; tiếp tục phối hợp lực lượng Biên phòng và các ngành liên quan để quản lý chặt chẽ tàu thuyền, không để phát sinh tình trạng tàu “3 không” (không giấy tờ, không đăng ký, không phép).
Ông Hoàng Mạnh Hà khẳng định: “Chúng tôi sẽ bám sát chỉ đạo của tỉnh và Bộ Nông nghiệp và Môi trường, vừa duy trì sản xuất ổn định, vừa chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu và biến động thị trường. Mục tiêu là xây dựng ngành thủy sản Ninh Bình phát triển hiệu quả, có trách nhiệm và bền vững”.
Từ ngày 1/10/2023 đến ngày 31/7/2025, toàn tỉnh Ninh Bình mới đã xử lý 462 vụ vi phạm, phạt tiền trên 8,12 tỷ đồng; riêng hành vi mất kết nối VMS trên 6 giờ bị xử lý mạnh, tạo sức răn đe rõ rệt, giúp giảm tỷ lệ tái vi phạm. Công tác giám sát sản lượng qua cảng cũng có bước tiến: trong 7 tháng đầu năm 2025, 3.023 lượt tàu được kiểm soát, 7.400 tấn thủy sản được giám sát. Hệ thống truy xuất nguồn gốc điện tử (eCDT) được áp dụng, cho phép kiểm soát chặt chẽ từ khi tàu cập cảng, bốc dỡ hàng đến khi tiêu thụ, tạo nền tảng minh bạch thông tin, một yêu cầu then chốt của EC.
Đỗ Hùng - Lê Thành
>>>>> Xin vui lòng xem thêm:
- Nam Định: Bảo vệ bờ biển bằng cả “hành lang” pháp lý và thực địa;
- Nam Định: Quản lý hiệu quả tài nguyên khoáng sản;
- Nam Định: Ban hành Chỉ thị tăng cường quản lý khoáng sản;
- Nam Định: Nhiều khó khăn trong xử lý hoạt động khai thác cát trái phép trên các tuyến sông, biển;
- Nam Định: Phê duyệt đấu giá 14 mỏ cát để phát triển hạ tầng;