
Kỳ 2: Vai trò của Bộ Nông nghiệp và Môi trường trong phát triển mô hình sinh kế giảm nghèo bền vững
27/08/2025TN&MTSau khi sáp nhập chính quyền 2 cấp, nhiều địa phương đã gặp khó khăn trong việc duy trì và phát triển các mô hình sinh kế bền vững. Tuy nhiên, với sự hỗ trợ mạnh mẽ từ Bộ Nông nghiệp và Môi trường, các mô hình như hợp tác xã nông nghiệp, nông nghiệp thông minh kết hợp du lịch sinh thái và chuỗi giá trị nông sản đã được tiếp tục và phát triển, giúp người dân nghèo tăng thu nhập và vươn lên thoát nghèo.
ảnh minh hoạ
Các mô hình sinh kế bền vững sau sáp nhập
Sau khi sáp nhập chính quyền 2 cấp, nhiều xã/phường đối mặt với khó khăn trong việc duy trì và triển khai các mô hình sinh kế bền vững. Tuy nhiên, nhờ sự hỗ trợ mạnh mẽ từ Bộ Nông nghiệp và Môi trường (MAE) cùng các cấp chính quyền địa phương, nhiều mô hình sinh kế đã được tiếp tục và phát triển, giúp người dân nghèo có cơ hội nâng cao thu nhập, ổn định cuộc sống.
Mô hình hợp tác xã nông nghiệp: Tại nhiều địa phương, mô hình hợp tác xã nông nghiệp đã được duy trì và phát triển, tạo điều kiện cho người dân liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm. Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã hỗ trợ kỹ thuật, cung cấp giống cây trồng và vật nuôi chất lượng cao, đồng thời kết nối các hợp tác xã với thị trường tiêu thụ, giúp người dân tăng thu nhập và giảm nghèo bền vững.
Mô hình nông nghiệp thông minh kết hợp du lịch sinh thái: Một trong những mô hình thành công trong việc kết hợp phát triển nông nghiệp và du lịch là mô hình nông nghiệp thông minh kết hợp du lịch sinh thái tại các tỉnh Đồng Nai và Bình Dương. Các mô hình này không chỉ giúp tăng thu nhập cho người dân thông qua sản xuất nông sản sạch mà còn thu hút du khách, tạo thêm cơ hội phát triển dịch vụ du lịch tại địa phương. Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã hỗ trợ xây dựng cơ sở hạ tầng và đào tạo nguồn nhân lực, đồng thời kết nối các sản phẩm nông sản sạch với các đối tác du lịch.
Mô hình chăn nuôi và trồng trọt theo chuỗi giá trị: Các mô hình này, đặc biệt là tại các xã nghèo, đã giúp cải thiện điều kiện sống cho người dân nhờ vào việc tăng năng suất và chất lượng sản phẩm. Bộ đã cung cấp giống cây trồng, vật nuôi chất lượng cao và hỗ trợ kỹ thuật, đồng thời tạo cơ hội kết nối thị trường tiêu thụ sản phẩm cho các hộ nghèo.
Vai trò của Bộ Nông nghiệp và Môi trường trong hỗ trợ phát triển mô hình sinh kế bền vững
Bộ Nông nghiệp và Môi trường đóng vai trò chủ đạo trong việc hỗ trợ các mô hình sinh kế bền vững sau sáp nhập. Với sứ mệnh giúp nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân nghèo, Bộ đã triển khai một loạt các chương trình và giải pháp hỗ trợ người dân, đặc biệt là tại các vùng nghèo, vùng sâu, vùng xa.
Hỗ trợ kỹ thuật và cung cấp giống cây trồng, vật nuôi: Bộ đã phối hợp với các tổ chức quốc tế và địa phương cung cấp giống cây trồng và vật nuôi chất lượng cao, đồng thời đào tạo người dân về kỹ thuật canh tác, chăm sóc và quản lý sản xuất. Các mô hình này không chỉ giúp tăng năng suất mà còn giúp người dân nâng cao chất lượng sản phẩm, từ đó mở rộng cơ hội tiêu thụ.
Phát triển cơ sở hạ tầng nông thôn: Cơ sở hạ tầng nông thôn là yếu tố then chốt trong việc duy trì và phát triển các mô hình sinh kế bền vững. Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã phối hợp với các địa phương triển khai các dự án xây dựng cơ sở hạ tầng như đường giao thông, thủy lợi, điện và nước sạch. Những dự án này giúp tăng cường năng lực sản xuất nông nghiệp và tạo ra các cơ hội phát triển kinh tế tại các xã nghèo.
Đào tạo và phát triển nguồn nhân lực: Một trong những điểm mạnh trong công tác giảm nghèo của MAE là việc chú trọng đến việc đào tạo và nâng cao năng lực cho cán bộ xã/phường và người dân. Các khóa đào tạo về kỹ thuật nông nghiệp, quản lý sản xuất, phát triển chuỗi giá trị sản phẩm đã được tổ chức định kỳ, giúp người dân cải thiện năng suất và chất lượng sản phẩm.
Các chính sách hỗ trợ mô hình sinh kế và giảm nghèo của Bộ Nông nghiệp và Môi trường
Bộ Nông nghiệp và Môi trường (MAE) đóng vai trò quan trọng trong việc triển khai các chính sách hỗ trợ mô hình sinh kế và giảm nghèo, đặc biệt là sau khi sáp nhập chính quyền hai cấp. Các chính sách này nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho người nghèo tiếp cận các nguồn lực, nâng cao thu nhập và cải thiện chất lượng cuộc sống.
Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025
Bộ Nông nghiệp và Môi trường chủ trì thực hiện Tiểu dự án 1 thuộc Dự án 3 của Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025. Tiểu dự án này tập trung vào hỗ trợ phát triển sản xuất trong lĩnh vực nông nghiệp, bao gồm nông, lâm, ngư, diêm nghiệp. Mục tiêu là nâng cao năng lực sản xuất, đổi mới phương thức và kỹ thuật sản xuất, bảo đảm an ninh lương thực, đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng và tăng thu nhập cho người dân nghèo, đặc biệt là ở các vùng khó khăn.
Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã ban hành Thông tư 04/2022/TT-BNNPTNT hướng dẫn thực hiện hỗ trợ phát triển sản xuất trong lĩnh vực nông nghiệp thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025. Thông tư này quy định các nội dung hỗ trợ như cung cấp giống cây trồng, vật nuôi chất lượng cao, chuyển giao kỹ thuật canh tác, chăn nuôi, thủy sản, diêm nghiệp, xây dựng mô hình sản xuất liên kết theo chuỗi giá trị, ứng dụng công nghệ cao nhằm nâng cao năng suất, chất lượng và hiệu quả sản xuất.
Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã ký kết hợp tác với doanh nghiệp TTC AgriS để triển khai mô hình nông nghiệp tuần hoàn ứng dụng công nghệ cao, hướng đến trung hòa phát thải ròng vào năm 2035. Mô hình này không chỉ giúp nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm nông nghiệp mà còn tạo ra chuỗi giá trị bền vững, kết nối thị trường tiêu thụ trong và ngoài nước. Thông qua hợp tác này, Bộ Nông nghiệp và Môi trường, doanh nghiệp cùng chia sẻ dữ liệu, kinh nghiệm và nguồn lực, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân tiếp cận công nghệ mới, mở rộng sản xuất.
Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã triển khai các chương trình đào tạo nghề nông nghiệp cho lao động nông thôn, đặc biệt là ở các vùng nghèo, miền núi. Các khóa đào tạo tập trung vào kỹ thuật canh tác, chăn nuôi, thủy sản, diêm nghiệp, quản lý sản xuất và kinh doanh nông sản. Mục tiêu là nâng cao năng lực cho người dân, giúp họ áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất, tăng năng suất, chất lượng sản phẩm, từ đó nâng cao thu nhập và cải thiện đời sống.
Bộ Nông nghiệp và Môi trường phối hợp với các ngân hàng và tổ chức tín dụng để triển khai các chương trình tín dụng ưu đãi cho hộ nghèo, hộ cận nghèo và hộ mới thoát nghèo. Các chương trình này nhằm cung cấp nguồn vốn phục vụ sản xuất nông nghiệp, phát triển mô hình sinh kế bền vững. Ngoài ra, Bộ cũng tổ chức các hội nghị kết nối giữa người sản xuất, doanh nghiệp tiêu thụ nông sản, giúp mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm, nâng cao giá trị gia tăng và thu nhập cho người dân.
ảnh minh hoạ
Tương lai và phát triển các mô hình sinh kế bền vững
Trong tương lai, Bộ Nông nghiệp và Môi trường định hướng phát triển các mô hình sinh kế bền vững theo các hướng sau: Phát triển nông nghiệp thông minh và bền vững, khuyến khích áp dụng công nghệ cao trong sản xuất nông nghiệp, sử dụng tài nguyên hiệu quả và bảo vệ môi trường. Xây dựng chuỗi giá trị nông sản bền vững, tạo ra các chuỗi giá trị từ sản xuất đến tiêu thụ, đảm bảo lợi ích cho người sản xuất, người tiêu dùng.
Tăng cường liên kết giữa các chủ thể, thúc đẩy hợp tác giữa nông dân, hợp tác xã, doanh nghiệp và các tổ chức xã hội trong việc phát triển sản xuất và tiêu thụ sản phẩm. Đào tạo và nâng cao năng lực cho người dân, tổ chức các khóa đào tạo về kỹ thuật sản xuất, quản lý kinh doanh và tiếp cận thị trường cho người dân, đặc biệt là lao động nông thôn.
Với những chính sách và định hướng trên, Bộ Nông nghiệp và Môi trường kỳ vọng sẽ phát triển được các mô hình sinh kế bền vững, giúp người dân nghèo thoát nghèo bền vững và nâng cao chất lượng cuộc sống. Tương lai của các mô hình sinh kế bền vững tại các xã sau sáp nhập phụ thuộc vào sự hỗ trợ liên tục và phát triển của các cấp chính quyền và Bộ Nông nghiệp và Môi trường. Để duy trì sự thành công của các mô hình này, cần có sự tiếp tục đầu tư vào cơ sở hạ tầng, đào tạo và chuyển giao công nghệ cho người dân. Đồng thời, các mô hình mới cũng cần được nghiên cứu và áp dụng để phù hợp với điều kiện kinh tế và xã hội của từng địa phương.
Được biết, Bộ Nông nghiệp và Môi trường sẽ tiếp tục hỗ trợ phát triển các chuỗi giá trị nông sản, kết nối sản phẩm của người dân với các doanh nghiệp, giúp họ nâng cao giá trị sản phẩm và mở rộng thị trường tiêu thụ. Sự tham gia tích cực của các tổ chức xã hội và doanh nghiệp trong việc hỗ trợ người dân nghèo sẽ góp phần quan trọng vào việc phát triển các mô hình sinh kế bền vững.
Các mô hình sinh kế bền vững là yếu tố quan trọng trong công tác giảm nghèo, đặc biệt là sau sáp nhập chính quyền 2 cấp. Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã đóng vai trò chủ đạo trong việc hỗ trợ phát triển những mô hình này, giúp người dân nghèo tiếp cận cơ hội phát triển lâu dài. Các chính sách hỗ trợ tài chính, đào tạo kỹ thuật, kết nối thị trường tiêu thụ sản phẩm là những yếu tố quan trọng giúp các mô hình sinh kế bền vững trở thành chìa khóa để người dân thoát nghèo. Với sự nỗ lực không ngừng của Bộ Nông nghiệp và Môi trường và sự chung tay của các cấp chính quyền địa phương, công tác giảm nghèo bền vững sẽ tiếp tục đạt được những kết quả khả quan.
Diệp Anh