
Bước ngoặt 2 cấp trong tái cấu trúc chính quyền - Bài 1: Cán bộ giỏi, bộ máy chuyên - Hướng đi đúng cho cải cách thể chế
26/09/2025TN&MTNghệ An không chỉ tự hào với truyền thống văn hóa, lịch sử mà còn đang từng bước khẳng định vị thế trong công cuộc đổi mới và phát triển kinh tế - xã hội. Một trong những trụ cột quan trọng góp phần tạo nên sức bật mới cho địa phương chính là quyết tâm cải cách thể chế, trong đó lấy "cán bộ giỏi - bộ máy chuyên" làm trung tâm cho mọi chuyển động.
Phản ứng nhanh, chủ động trong mọi tình huống
Sau gần 3 tháng đi vào vận hành bộ máy chính quyền 2 cấp đã minh chứng cho tính hiệu quả của thể chế mới, đặc biệt là trong các tình huống ứng phó khẩn cấp. Để rõ hơn về vấn đề này có thể nhìn lại trận lũ lịch sử vào tháng 7 năm 2025 vừa rồi trên địa bàn miền núi tỉnh Nghệ An.
Cơn bão số 3 gây thiệt hại không nhỏ cho người dân miền núi Nghệ An
Mặc dù lũ lụt đi qua để lại không ít tổn thất về tinh thần và tài sản cho người dân nhưng quá trình đó đã để lại những ấn tượng từ bộ máy chính quyền mới. Lượng Minh vốn là xã có địa hình phức tạp, 100% là đồng bào dân tộc thiểu số, tỷ lệ người dân tiếp cận thông tin hạn chế. Trong tình thế mưa lũ khẩn cấp, nhìn nhận rõ tính chất phức tạp của thời tiết và nguy cơ cao xảy ra lũ quét, sạt lở đất, cấp ủy và chính quyền xã Lượng Minh đã chủ động xây dựng kế hoạch, phân công nhiệm vụ rõ ràng, với phương án "4 tại chỗ" (chỉ huy tại chỗ, lực lượng tại chỗ, phương tiện tại chỗ, hậu cần tại chỗ) cho từng kịch bản cụ thể.
Các điểm xung yếu, thường xuyên xảy ra sạt lở hoặc ngập úng đều được khoanh vùng, theo dõi sát sao qua hệ thống thông tin từ cơ sở. Từng tổ công tác tại các bản sẵn sàng sơ tán dân, cứu hộ cứu nạn và phối hợp với các lực lượng chức năng khi có sự cố xảy ra.
Nhìn thẳng vào tình huống thực tế của gia đình anh Vi Khăm Phăn (1976) ở bản Lạ có thể thấy rõ điều đó. Mặc dù bão lũ đã đi qua nhưng anh Phăn vẫn còn thất thần khi kể lại giây phút lũ trên sông Nậm Nơn cuồn cuộn cuốn phăng căn nhà cả đời tích góp mới hoàn thành. Đến giờ phút này, anh Vi Khăm Phăn vẫn không thể tin trong chốc lát bão lũ làm đảo lộn mọi thứ, thế nhưng đổi lại an toàn tính mạng của cả nhà được đảm bảo.
Phóng viên có mặt tại căn nhà anh Vi Khăm Phăn (ở giữa) bị lũ cuốn trôi dịp tháng 7 và nghe những kể lại giây phút kinh hoàng khi lũ dữ ập đến
“Hôm này, tôi và gia đình tôi còn có mặt tại đây, không biết nói gì hơn ngoài lời cảm ơn và biết ơn. Lúc lũ ào ào cuốn trôi nhà may mắn được các cán bộ túc trực ở đây đưa gia đình sơ tán kịp thời nếu không thì giờ chưa biết số phận của vợ và các con của tôi ra sao nữa”, anh Phăn tâm sự.
Qua trao đổi, ông Nguyễn Văn Hòa, Phó Bí thư, Chủ tịch UBND xã Lượng Minh khẳng định: “Trong đợt bão lũ vừa rồi, xã Lượng Minh đã thể hiện được rõ vai trò của chính quyền mới. Mặc dù lũ về nhanh nhưng không có thiệt hại về người. Khi có thông tin về thời tiết là kịp thời thông báo, cắt cử lực lượng túc trực 24/24 để kịp thời ứng phó khi có tình huống bất ngờ xảy ra. Đồng thời, tại các vùng xung yếu vận động người dân di chuyển rời khỏi vị trí. Trước kia công tác cứu trợ phải thông qua huyện chứ bây giờ xã trực tiếp triển khai nên chủ động và nhanh hơn. Hay nói khác là “khoảnh khắc vàng” được chớp lấy trong gang tấc…”.
Khoảnh khắc nghỉ ngơi hiếm hoi của Bí thư Đảng ủy xã Nhôn Mai trong đợt lũ do bão số 3 gây ra
Ở một diễn biến khác, xã Nhôn Mai trong điều kiện cô lập mọi bề khi hoàn lưu sau bão số 3 gây cô lập, đường vào xã bị đứt gãy, cán bộ xã phải băng rừng, vượt suối hàng tiếng đồng hồ, tìm địa điểm để lập chốt nhận hàng về tiếp tế cho người dân.
Thời điểm đó, xã Nhôn Mai có 66 nhà dân bị trôi hoàn toàn, trên 200 hộ khác phải bố trí di dời khẩn cấp, hàng loạt công trình công cộng, đường giao thông, toàn bộ diện tích hoa màu, ruộng lúa, ao cá dọc tuyến khe Hỉ, khe Hồi Xá bị lũ cuốn. Nhận định tình hình lúc đó không gì hơn ngoài nhu yếu phẩm sau khi an toàn về con người đã được đảm bảo. Họp bàn xong, xã chủ động phân thành từng tổ công tác với sự tham gia của công an, bộ đội, biên phòng, các đoàn viên thanh niên… đi nhận hàng tiếp tế cho dân.
Toàn xã bị cô lập cục bộ, lương thực và đồ dùng không còn gì để sử dụng nhưng với phương châm “không để dân đói khi lương thực tại chỗ đã cạn” chính quyền xã cùng các lực lượng chức năng không quản ngại khó khăn trắc trở tiến hành mở đường tạm, băng rừng, lội suối chia thành từng tốp để mang lương thực về với dân bản.
Chính quyền xã Nhôn Mai mở nhiều hướng tiếp cận các nguồn hàng tiếp tế cho người dân khi toàn xã bị cô lập
“Trong tình thế mọi nẻo đường bị chia cắt, nếu cố thủ ngồi chờ không phải là phương án hay lúc đó. Sau khi họp bàn kỹ lưỡng, xã gấp rút chia lực lượng thành 3 tốp, phân bổ trên 3 chiếc xuồng đến các điểm tập kết hàng hóa của đoàn từ thiện để mang nhu yếu phẩm về cho dân bản”, ông Mạc Văn Nguyên, Bí thư Đảng ủy xã Nhôn Mai bày tỏ.
Từ một vài lát cắt đó có thể khẳng định, vận hành mô hình mới, chính quyền sở tại đã chủ động và linh động hơn trước những tình huống bất ngờ và không còn bị động ngồi chờ chỉ đạo sau khi báo cáo. Đồng thời thể hiện tinh thần trách nhiệm cao, quyết liệt và linh hoạt trong chỉ đạo, điều hành.
“Việc chọn đúng người, người làm đúng việc”
Sau khi sắp xếp, tỉnh Nghệ An có 130 đơn vị hành chính cấp xã, gồm 119 xã và 11 phường; trong đó có 09 xã không thực hiện sắp xếp gồm các xã Keng Đu, Mỹ Lý, Bắc Lý, Huồi Tụ, Mường Lống, Bình Chuẩn, Hữu Khuông, Lượng Minh, Châu Bình; còn 110 xã, 11 phường hình thành sau sắp xếp quy định tại Điều 1 Nghị quyết 1678/NQ-UBTVQH15 năm 2025.
Để công tác bố trí cán bộ phù hợp với nhiệm vụ, Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh Nghệ An đã có nhiều chủ trương và giải pháp cụ thể nhằm kiện toàn tổ chức bộ máy, tinh giản biên chế và sắp xếp lại đội ngũ theo hướng hiệu quả, tinh gọn, đa nhiệm. Các công văn, kế hoạch, kết luận,… đều được triển khai đồng bộ, quyết liệt.
Ông Nguyễn Văn Hòa, Phó Bí thư, Chủ tịch UBND xã Lượng Minh khẳng định vận hành chính quyền mới, cán bộ đã thể hiện được năng lực và tinh thần chủ động trong công việc
Hơn nữa, quá trình tái cấu trúc chính quyền 2 cấp cùng với việc mở rộng địa giới hành chính cũng là thời điểm cần tập trung tái tạo năng lực cán bộ thông qua trình độ chuyên môn được đào tạo phù hợp vị trí việc làm, nâng cao phẩm chất chính trị, đạo đức công vụ và xây dựng môi trường làm việc chuyên nghiệp, khoa học, đổi mới, sáng tạo, đáp ứng yêu cầu trong giai đoạn mới.
Trước tình hình đó, đội ngũ cán bộ, công chức cơ sở tại Nghệ An đã từng bước thay đổi tư duy từ “hành chính – thụ động” sang “chủ động – phục vụ”, “làm đúng, nhanh và làm hiệu quả vì người dân”.
Thực tiễn cho thấy, một bộ máy dù có được tổ chức khoa học, chặt chẽ và hợp lý đến đâu nhưng nếu thiếu đi đội ngũ cán bộ có năng lực, phẩm chất đạo đức và tinh thần trách nhiệm thì vẫn khó có thể vận hành hiệu quả. Con người là yếu tố trung tâm quyết định sự thành bại của bộ máy. Do đó, việc xây dựng đội ngũ cán bộ “vừa hồng, vừa chuyên” luôn là nhiệm vụ then chốt, có tính chiến lược trong quá trình phát triển. Nghệ An xác định rõ điều đó và đã có bước đi tiên phong trong việc tuyển chọn, đào tạo, bồi dưỡng cán bộ theo hướng mở, minh bạch và dựa trên năng lực thực chất.
Từ đó, công tác đánh giá cán bộ được định hình bằng sản phẩm, kết quả công việc. Đây là hướng đi đúng, thể hiện tinh thần dám nghĩ, dám làm và dám chịu trách nhiệm, những phẩm chất mà đội ngũ cán bộ trong giai đoạn mới cần phải có.
Xây dựng đội ngũ cán bộ “vừa hồng, vừa chuyên” luôn là nhiệm vụ then chốt
Để phát huy hiệu qua hơn nữa trong việc bố trí cán bộ chủ chốt, ngày 25/9/2025 Sở Nội vụ đã ban hành hướng dẫn số 6284/HD-SNV về việc xây dựng danh mục vị trí việc làm ở cấp xã nhằm bảo đảm tinh gọn, hiệu quả, tránh chồng chéo, phù hợp khung biên chế công chức cấp xã do cấp có thẩm quyền giao.
Việc sắp xếp, lựa chọn cán bộ trong bộ máy chính quyền mới nhằm hướng đến xây dựng một Nghệ An xứng tầm và để “Nghệ An không chỉ là tên gọi hành chính mà còn là lời khẳng định, sự gửi gắm niềm tin về vùng đất thái bình, thịnh vượng… mà trở thành niềm tự hào, là biểu tượng của ý chí, nghị lực và khát vọng vươn lên của biết bao thế hệ”, đó là khẳng định của Phó Bí thư tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Lê Hồng Vinh về một Nghệ An trong kỷ nguyên vươn mình, đổi mới ngay tại Lễ kỷ niệm 995 danh xưng Nghệ An vừa qua.
Bùi Ánh