Trong năm 2025, dưới sự đồng hành và hỗ trợ của Dự án TVA/WWF-Việt Nam, chợ Đông Ba, một trong những chợ lớn và lâu đời nhất của TP. Huế đã trở thành điểm sáng trong phong trào giảm nhựa, phân loại rác hữu cơ tại nguồn. Khoảng 150 hộ kinh doanh ở nhiều ngành hàng khác nhau đã tích cực tham gia thực hành phân loại rác. Rác hữu cơ sau khi được tách riêng không bị bỏ lẫn vào rác thải thông thường, mà được chuyển giao cho Hợp tác xã Nông nghiệp Dịch vụ Hương Long Saemaul để ủ thành phân compost phục vụ sản xuất nông nghiệp. Một phần rác hữu cơ khác được cung cấp cho các nông hộ nuôi ruồi lính đen, loại côn trùng có khả năng xử lý rác hữu cơ nhanh chóng và tạo nguồn đạm tự nhiên cho chăn nuôi. Cách làm này không chỉ giảm tải cho bãi rác mà còn mang lại giá trị kinh tế, góp phần hình thành vòng tròn kinh tế tuần hoàn bền vững.

Dự án TVA/WWF-Việt Nam đã bàn giao cho Ban Quản lý chợ Đông Ba 5 xe rác đẩy tay

Tại buổi tổng kết, Ban tổ chức đã tuyên dương 20 cá nhân tiêu biểu, là những tiểu thương đã kiên trì, gương mẫu trong việc phân loại rác tại nguồn, đồng thời vận động người xung quanh cùng thực hiện. Những tấm gương này được xem là “hạt nhân” lan tỏa, truyền cảm hứng cho các hộ kinh doanh khác và cộng đồng địa phương.

Đặc biệt, nhằm hỗ trợ cho công tác thu gom, vận chuyển rác hữu cơ sau phân loại, Dự án TVA/WWF-Việt Nam đã bàn giao cho Ban Quản lý chợ Đông Ba 5 xe rác đẩy tay mới. Đây là công cụ thiết thực giúp quá trình thu gom diễn ra thuận tiện, khoa học, đảm bảo rác hữu cơ được tập kết đúng nơi, đúng quy trình, tránh lẫn tạp chất. Những chiếc xe đẩy tay nhỏ gọn này được kỳ vọng sẽ phát huy hiệu quả ngay trong mùa cao điểm mua bán sắp tới, khi lượng rác phát sinh tại chợ thường tăng mạnh.

Mô hình được kỳ vọng sẽ giúp giảm thiểu ô nhiễm, nâng cao ý thức của tiểu thương và cộng đồng

Phát biểu tại sự kiện, bà Lê Thị Kim Chi, Phó Ban Quản lý chợ Đông Ba khẳng định: “Nhờ sự hỗ trợ từ Dự án TVA, mô hình đã giúp giảm thiểu ô nhiễm, nâng cao ý thức của tiểu thương và cộng đồng, góp phần xây dựng TP. Huế là điểm đến giảm thiểu rác thải và xây dựng hình ảnh chợ Đông Ba văn minh, thân thiện, an toàn và giàu bản sắc”. Bà cũng nhấn mạnh, việc duy trì mô hình lâu dài sẽ cần sự chung tay từ chính quyền, các tổ chức xã hội và đặc biệt là sự tự giác của mỗi hộ kinh doanh, mỗi người dân.

Trong bối cảnh rác thải nhựa và rác thải hữu cơ đang là thách thức lớn tại các đô thị, mô hình phân loại tại nguồn ở chợ Đông Ba mang nhiều ý nghĩa. Không chỉ góp phần giảm lượng rác chôn lấp, mô hình còn giúp thay đổi thói quen của tiểu thương, thúc đẩy văn hóa ứng xử văn minh nơi công cộng. Bằng việc gắn trách nhiệm môi trường vào từng hành động nhỏ hằng ngày, như phân loại rác ngay tại quầy hàng, các tiểu thương đã trở thành những “đại sứ xanh” góp phần vào mục tiêu chung xây dựng Huế trở thành đô thị giảm nhựa bền vững của miền Trung.

Ban tổ chức đã tuyên dương 20 cá nhân tiêu biểu, là những tiểu thương đã kiên trì, gương mẫu trong việc phân loại rác tại nguồn

Sự kiện lần này cũng mở ra triển vọng nhân rộng mô hình ra nhiều chợ truyền thống khác trên địa bàn. Khi những giải pháp thiết thực như cấp phát xe rác, hỗ trợ kỹ thuật, tuyên dương cá nhân tiêu biểu được áp dụng đồng bộ, công tác quản lý rác thải tại chợ sẽ ngày càng hiệu quả. Quan trọng hơn, ý thức cộng đồng được nâng cao, tạo thành sức mạnh chung trong nỗ lực bảo vệ môi trường.

Với sự đồng hành của Dự án TVA/WWF-Việt Nam, sự quyết tâm của chính quyền địa phương, Ban Quản lý chợ Đông Ba cùng tinh thần hưởng ứng tích cực từ tiểu thương, mô hình giảm nhựa và phân loại rác hữu cơ tại chợ Đông Ba hứa hẹn sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ. Đây sẽ là tiền đề quan trọng đưa TP. Huế từng bước trở thành đô thị xanh, văn minh, giàu bản sắc và bền vững trong tương lai.

Hoàng Anh