Từ đất hoang đến màu xanh hy vọng

Chiều cuối thu, chúng tôi tìm về phường Nguyệt Viên (tỉnh Thanh Hóa). Con đường bê tông nhỏ dẫn vào cánh đồng vốn xưa kia bỏ hoang, giờ đây đã khoác lên mình diện mạo khác hẳn: những mái nhà màng trắng muốt trải dài, bên trong là màu xanh tươi tốt của cây trái. Gió thổi qua, tấm màng nhựa khẽ lay động, phản chiếu ánh nắng như những mảnh gương lung linh. Đứng từ xa đã thấy một sức sống mới đang trỗi dậy trên mảnh đất từng bị lãng quên.

Chị Lê Thị Hồng Duyên, Giám đốc HTX Cả Tổ, giới thiệu quy trình canh tác sạch

Phóng viên không khỏi ngạc nhiên khi biết “kiến trúc sư” của sự đổi thay này lại là một cô gái trẻ: Chị Lê Thị Hồng Duyên, sinh năm 1991. Thời còn là sinh viên, chị Duyên từng có cơ hội đi du học, tiếp xúc với những nền nông nghiệp hiện đại. Ngày ấy, bạn bè cùng trang lứa hầu hết chọn ở lại thành phố lớn, tìm một công việc ổn định, gắn bó với văn phòng điều hòa. Còn chị, sau khi hoàn thành khóa học, đã đưa ra quyết định khiến nhiều người bất ngờ - trở về quê hương.

“Có người hỏi sao không ở lại thành phố, hoặc đi làm doanh nghiệp nước ngoài cho ‘sang’. Nhưng tôi nghĩ quê mình mới là nơi cần mình nhất. Đất đai vẫn còn bỏ hoang nhiều, trong khi người nông dân quanh năm vất vả mà cuộc sống chưa khá lên được. Tôi muốn thử một con đường khác, xem tri thức có thể thay đổi mảnh đất quê hương ra sao”, chị Duyên chia sẻ.

Thế là cùng với bố, chị bắt tay vào cải tạo hơn 4 ha đất hoang. Công việc không hề dễ dàng. Nhiều ngày, hai cha con chỉ lo đào mương, cuốc đất, san gạt mặt bằng, lưng áo ướt đẫm mồ hôi. Người làng đi qua, có người lắc đầu ái ngại, có người bảo “con gái mà làm ruộng thì cực lắm”, cũng có người thẳng thắn cho rằng “đất này có làm gì cũng chẳng nên cơm cháo”. Nhưng những khó khăn đó không làm chị nản lòng.

“Lúc ấy tôi nghĩ đơn giản lắm. Nếu mình không bắt đầu thì đất sẽ mãi là đất hoang. Còn nếu thử, dù thất bại cũng có thêm một bài học”, chị kể, ánh mắt ánh lên sự kiên định.

Vườn nho của HTX Cả Tổ sau khi thu hoạch, chuẩn bị cho vụ mùa mới

Dần dần, những khung thép nhà màng được dựng lên. Ban đầu chỉ vài gian nhỏ, nhưng đó là thành quả của sự tiết kiệm từng đồng vốn liếng ít ỏi. Khi cây dưa vàng đầu tiên ra quả, chị vẫn nhớ như in cảm giác xúc động: quả dưa không chỉ ngọt từ hương vị, mà còn ngọt từ công sức và niềm tin đã gửi gắm. Rồi đến những luống cà chua đỏ au, những chùm nho tím trĩu quả, tất cả như minh chứng rằng đất hoang cũng có thể hóa thành màu xanh, nếu có bàn tay và trái tim con người.

Từng mùa vụ đi qua, thu nhập tuy chưa nhiều nhưng niềm vui thì vô giá. Người dân trong vùng bắt đầu thay đổi cách nhìn. Họ đến thăm, tò mò về hệ thống tưới nhỏ giọt, về nhà màng kín gió, về cách chị Duyên chăm cây không cần thuốc trừ sâu. Đất không còn là vùng bỏ đi, mà trở thành “mảnh đất hy vọng”, khởi nguồn cho một giấc mơ nông nghiệp mới.

Hợp tác xã là trái ngọt từ niềm tin và tri thức

Năm 2016, từ những trải nghiệm ban đầu, chị Duyên đứng ra thành lập Hợp tác xã dịch vụ nông nghiệp Cả Tổ cùng với 7 thành viên. Đó không chỉ là tổ chức sản xuất mà còn là nơi ươm mầm niềm tin, nơi tri thức trở thành chìa khóa mở ra thành công. “Nông dân bây giờ không thể làm theo thói quen cũ. Phải học, phải ứng dụng công nghệ, mới mong có sản phẩm sạch, chất lượng, được thị trường đón nhận”, chị chia sẻ.

Chị Lê Thị Hồng Duyên giới thiệu hệ thống tưới nhỏ giọt tiết kiệm nước trong nhà màng

HTX đã mạnh dạn xây dựng hệ thống nhà màng khép kín, ứng dụng công nghệ tưới nhỏ giọt tiết kiệm nước, sử dụng phân bón hữu cơ thân thiện môi trường, tuyệt đối không dùng thuốc trừ sâu hóa học. Từng bước, thương hiệu nông sản Cả Tổ được hình thành. Những quả dưa vàng căng mọng, những chùm nho tím trĩu trịt, những quả cà chua đỏ au đã có mặt tại nhiều cửa hàng nông sản sạch, mang lại nguồn thu ổn định khoảng 800 triệu đồng/năm cho HTX, đồng thời tạo việc làm cho 7 lao động địa phương.

Thành công ấy không dễ dàng có được. Ban đầu, HTX thiếu vốn, thiếu kinh nghiệm, thậm chí có những lứa cây thất bại vì kỹ thuật chưa chuẩn. Nhưng nhờ sự kiên trì học hỏi, kết nối với các mô hình sản xuất tiên tiến trong và ngoài tỉnh, các thành viên đã tích lũy thêm kiến thức, kịp thời điều chỉnh quy trình. “Tri thức chính là vốn liếng quý giá nhất của người nông dân hiện đại”, chị Duyên nói.

Mảnh đất cằn cỗi hoang hóa ngày nào nay đã được phủ một màu xanh hy vọng

Những năm gần đây, HTX còn mạnh dạn nhập giống mới như nho Hàn Quốc, dâu tây… để vừa nâng cao giá trị sản xuất, vừa phát triển thêm loại hình du lịch nông nghiệp trải nghiệm. Trẻ em, học sinh từ nhiều trường học đến đây được tận tay hái quả, tham quan mô hình nông nghiệp xanh. Cánh đồng không chỉ cho thu hoạch nông sản, mà còn mang lại niềm vui, kiến thức và trải nghiệm mới cho cộng đồng.

Gieo tương lai từ những giọt mồ hôi

Chỉ sau gần một thập kỷ, HTX Cả Tổ đã tích tụ thêm 2 ha đất, đầu tư hơn 6 tỷ đồng xây dựng mô hình nông nghiệp công nghệ cao khép kín. Ngoài 10.000m² nhà màng, nhà lưới trồng rau quả, HTX còn xây dựng hệ thống “sông trong ao” để nuôi cá năng suất cao, đa dạng thêm nguồn thu. Doanh thu hằng năm đã vượt 1 tỷ đồng, tạo việc làm ổn định cho thành viên HTX và nhiều lao động địa phương.

Thành quả đến từ tri thức và sự kiên trì của cô gái trẻ

Đi giữa những luống rau xanh, nhìn những giàn cà chua trĩu quả, chúng tôi thấy rõ trong ánh mắt chị Duyên niềm tự hào của người đã dám đi ngược lại lối mòn, dám đặt cược tuổi trẻ vào đồng đất quê hương. Thành công hôm nay không chỉ là con số lợi nhuận, mà lớn hơn, đó là sự lan tỏa tinh thần khởi nghiệp, dám nghĩ dám làm cho thế hệ trẻ nơi làng quê xứ Thanh.

Chị Duyên tâm sự: “Tôi không nghĩ mình đã làm được điều gì to tát. Tôi chỉ muốn chứng minh rằng nông nghiệp, nếu biết ứng dụng khoa học kỹ thuật, biết khai thác lợi thế đất đai, hoàn toàn có thể trở thành con đường thoát nghèo, thậm chí làm giàu bền vững. Điều quan trọng nhất là giữ được tình yêu với ruộng đồng, với quê hương”.

Hệ thống “sông trong ao” để nuôi cá năng suất cao, đa dạng thêm nguồn thu

Hiện nay, HTX Cả Tổ không chỉ là một địa chỉ sản xuất nông sản sạch, mà còn trở thành điểm đến tham quan, học tập cho nhiều đoàn trong và ngoài tỉnh. Những chuyến xe đưa học sinh về đây, những tiếng cười giòn tan vang lên trong nhà màng, những bàn tay nhỏ xíu hái quả chín đỏ, tất cả như minh chứng cho một tương lai nông nghiệp bền vững, thân thiện, gắn với đời sống cộng đồng.

Hoàng Anh