Chế biến cá tra xuất khẩu tại Công ty cổ phần Vĩnh Hoàn. (Ảnh THANH NGỌC)

Xuất khẩu cá tra Việt Nam đang trên đà hồi phục rõ rệt trong năm 2025, với kỳ vọng tăng trưởng hai con số. Dù hiện nay nhiều quốc gia như Ấn Độ, Bangladesh, Indonesia và Ai Cập cũng phát triển nuôi loài cá da trơn này, cá tra Việt Nam vẫn là lựa chọn ưu tiên của các nhà nhập khẩu lớn.

Sản lượng cá tra thương phẩm hằng năm đạt từ 1,5 đến 1,7 triệu tấn, với kim ngạch xuất khẩu trung bình từ 1,6 đến 2,3 tỷ USD. Việt Nam hiện cung ứng hơn 90% lượng cá tra phi-lê đông lạnh cho thị trường toàn cầu.

Với hệ thống thủy văn phong phú, nguồn nước ổn định và khí hậu thuận lợi - những điều kiện mà nhiều quốc gia nuôi cá tra khác không có, Đồng bằng sông Cửu Long là vùng nuôi cá tra lớn hàng đầu thế giới, với diện tích chuyên canh hàng chục nghìn héc-ta, tập trung tại Đồng Tháp, An Giang, Vĩnh Long, Cần Thơ.

Sản lượng cá tra thương phẩm hằng năm đạt từ 1,5 đến 1,7 triệu tấn, với kim ngạch xuất khẩu trung bình từ 1,6 đến 2,3 tỷ USD. Việt Nam hiện cung ứng hơn 90% lượng cá tra phi-lê đông lạnh cho thị trường toàn cầu.

Bên cạnh đó, hàng trăm vùng nuôi và nhà máy chế biến cá tra tại Việt Nam đã đạt các chứng nhận quốc tế như ASC, BAP, GlobalG.A.P..., tạo điều kiện thuận lợi để sản phẩm thâm nhập các thị trường khó tính như Liên minh châu Âu (EU), Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc và các hệ thống siêu thị quốc tế.

Chuyên gia thị trường cá tra Nguyễn Thị Thu Hằng (Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam - VASEP) cho biết, một trong những lý do quan trọng khiến cá tra Việt Nam được thị trường thế giới ưu tiên lựa chọn là nhờ chuỗi giá trị khép kín - từ sản xuất giống, thức ăn, nuôi trồng, chế biến đến phân phối và truy xuất nguồn gốc. Mô hình liên kết chuỗi này giúp ổn định nguồn cung, bảo đảm an toàn thực phẩm và đáp ứng đồng đều các yêu cầu về kích thước cá, màu thịt.

Theo số liệu từ Hải quan Việt Nam, từ đầu năm 2025 đến ngày 15/6, xuất khẩu cá tra đạt 915 triệu USD, tăng 11% so với cùng kỳ năm 2024. Đáng chú ý, điểm sáng tăng trưởng đến từ nhóm sản phẩm chế biến sâu có giá trị xuất khẩu 24 triệu USD (tăng 59%), tương đương khoảng 2,6% trong tổng kim ngạch cá tra Việt Nam, thể hiện tiềm năng lớn mặc dù tỷ trọng chưa cao. Điều này cho thấy tiềm năng phát triển các sản phẩm chế biến sâu còn rất rộng mở.

Để đáp ứng nhu cầu đối với các sản phẩm chế biến sâu, nhiều doanh nghiệp chế biến và xuất khẩu cá tra Việt Nam đang quy hoạch lại toàn bộ chuỗi giá trị. Từ con giống, vùng nuôi đạt chuẩn ASC/BAP, đến nhà máy chế biến và chuỗi logistics lạnh-tất cả đều được quy hoạch để phục vụ cho định hướng “sâu hóa sản phẩm”. Cá nguyên liệu bảo đảm đồng đều kích cỡ, chất lượng tốt, đạt chuẩn cảm quan để có thể sản xuất ra các sản phẩm chất lượng cao…

Tại Triển lãm Thủy sản Bắc Mỹ năm 2025, một trong những hội chợ chuyên ngành thủy sản lớn nhất thế giới diễn ra tại Mỹ mới đây, Công ty cổ phần Vĩnh Hoàn đã giới thiệu loạt sản phẩm chế biến sâu như surimi cá tra, cá tra tẩm bột đóng khay và bánh bao nhân cá tra hấp chín, thể hiện việc chuyển hướng rõ rệt sang các dòng sản phẩm phục vụ thị trường cao cấp.

Không chỉ giới hạn trong sản phẩm cá tra phi-lê đông lạnh, Việt Nam đã phát triển danh mục sản phẩm từ cá tra rất đa dạng, như: cá tra cắt khúc, viên cá, chả cá, cá hấp đông lạnh, dầu cá tra, collagen cá tra,... Các sản phẩm phụ phẩm như da cá, bong bóng, mỡ cá cũng được tận dụng tối đa để phục vụ ngành chế biến thức ăn chăn nuôi, dược phẩm và mỹ phẩm. Việc tận dụng phụ phẩm đã giúp nâng từ 15% đến 20% giá trị gia tăng cho mỗi tấn cá tra chế biến, mang lại lợi thế rõ ràng so với các nước cạnh tranh vốn vẫn còn bán cá sơ chế.

Trong bối cảnh cạnh tranh toàn cầu ngày càng gay gắt, cá tra Việt Nam không chỉ giữ vững vị thế mà còn liên tục nâng tầm. Đây là kết quả của một quá trình được đầu tư bài bản, có tầm nhìn dài hạn và cam kết chất lượng rõ ràng.

Theo nhandan.vn