Kiểm soát chặt quy trình xử lý rác thải

Là bệnh viện tuyến tỉnh chuyên sâu về điều trị các bệnh lý đường hô hấp, Bệnh viện Phổi Thanh Hóa thường xuyên tiếp nhận điều trị các ca bệnh có nguy cơ lây nhiễm cao như lao phổi, viêm phổi cấp tính, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD), hen phế quản, ung thư phổi… Chính vì vậy, rác thải phát sinh tại đây không chỉ đơn thuần là rác thải sinh hoạt, mà phần lớn là rác thải y tế nguy hại, tiềm ẩn nhiều nguy cơ ảnh hưởng đến môi trường và sức khỏe con người.

Theo thống kê của bệnh viện, mỗi ngày đơn vị phát sinh hàng chục kilôgam chất thải y tế các loại. Trong đó, chất thải lây nhiễm như bông băng, gạc, kim tiêm, ống thở, khẩu trang đã qua sử dụng… chiếm tỷ lệ không nhỏ. Việc phân loại rác tại nguồn được xem là giải pháp then chốt nhằm giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm chéo, đồng thời nâng cao hiệu quả xử lý chất thải.

Nhân viên y tế đang thực hành phân loại rác tại nguồn

Thực hiện theo Thông tư số 20/2021/TT-BYT của Bộ Y tế về quản lý chất thải y tế, Bệnh viện Phổi Thanh Hóa đã thiết lập hệ thống phân loại rõ ràng, khoa học tại từng khoa, phòng. Các loại thùng rác có mã màu được bố trí cụ thể: màu vàng dành cho chất thải lây nhiễm, màu đỏ cho chất thải nguy hại không lây nhiễm, màu đen cho rác thải sinh hoạt thông thường và màu trắng cho rác thải có thể tái chế. Việc sử dụng thùng rác mã màu không chỉ giúp phân loại dễ dàng mà còn góp phần nâng cao ý thức của người sử dụng.

Đặc biệt, bệnh viện tổ chức tập huấn định kỳ cho toàn bộ cán bộ, nhân viên y tế và nhân viên vệ sinh về quy trình thu gom, đóng gói, lưu giữ và vận chuyển rác thải an toàn. Tất cả rác thải nguy hại đều được lưu giữ trong kho chuyên biệt, có mái che, thông thoáng, đảm bảo vệ sinh và ghi chép nhật ký đầy đủ trước khi bàn giao cho đơn vị xử lý có đủ năng lực, được cấp phép theo quy định pháp luật.

Kho lưu giữ rác thải y tế nguy hại được xây dựng theo đúng quy chuẩn, có mái che và thông thoáng

Từ giữa năm 2018, thực hiện xử lý chất thải rắn y tế lây nhiễm bằng công nghệ vi sóng tích hợp nghiền cắt nhỏ chất thải trong khoang xử lý tại cụm Bệnh viện Nhi đã xử lý triệt để chất thải rắn y tế nguy hại của bệnh viện, giảm thiểu ảnh hưởng môi trường xung quanh, đặc biệt là khí thải ra môi trường bảo đảm hơn. Bên cạnh đó, từ nguồn vốn vay WB, bệnh viện đã được đầu tư hệ thống xử lý nước thải có công suất 235m3/ngày đêm với hệ thống thu gom nước riêng biệt và nhà vận hành hệ thống xử lý nước từ tháng 2/2019 nên qua những lần quan trắc, các chỉ số giám sát môi trường đều trong phạm vi giới hạn bình thường.

Không chỉ dừng lại ở thu gom chất thải, bệnh viện còn nỗ lực xây dựng mô hình “bệnh viện xanh – sạch – đẹp”. Hệ thống bảng chỉ dẫn, khẩu hiệu, infographic hướng dẫn phân loại rác được bố trí ở tất cả các khu vực công cộng, phòng bệnh, hành lang, phòng khám, giúp bệnh nhân và người nhà dễ dàng nhận biết và thực hiện đúng. Cán bộ y tế còn thường xuyên nhắc nhở người bệnh không vứt khẩu trang, bông băng sau sử dụng vào thùng rác thông thường để tránh lây nhiễm chéo.

Hệ thống xử lý nước thải đạt chuẩn được kiểm tra định kỳ

Xây dựng môi trường không khói thuốc

Thuốc lá là nguyên nhân hàng đầu gây ra các bệnh lý hô hấp nguy hiểm, bao gồm ung thư phổi, viêm phế quản mãn tính, phổi tắc nghẽn mạn tính và thậm chí là lao phổi. Đặc biệt, hút thuốc lá thụ động – khi người không hút phải hít khói thuốc từ người khác – cũng gây ra tác hại không kém, ảnh hưởng nghiêm trọng đến trẻ nhỏ, phụ nữ mang thai và người có bệnh nền hô hấp.

Nhận thức được điều đó, Bệnh viện Phổi Thanh Hóa xác định công tác tuyên truyền phòng chống tác hại thuốc lá là một trong những nhiệm vụ trọng tâm và xuyên suốt. Với phương châm “Không chỉ điều trị bệnh, mà còn nâng cao nhận thức cộng đồng”, bệnh viện đã triển khai đồng bộ nhiều hoạt động truyền thông nội bộ và cộng đồng.

Cán bộ y tế nhắc nhở người nhà bệnh nhân không hút thuốc trong khuôn viên bệnh viện

Ngay từ cổng bệnh viện, người dân dễ dàng nhìn thấy các pano, áp phích với thông điệp rõ ràng như: “Bệnh viện không khói thuốc”, “Hút thuốc lá – tự đầu độc mình và người thân” hay “Thuốc lá gây ung thư phổi, đột quỵ, bệnh tim mạch”. Hệ thống phát thanh nội bộ thường xuyên phát các bản tin tuyên truyền vào các khung giờ cố định trong ngày. Các phòng khám, phòng chờ đều được bố trí bảng cấm hút thuốc và thông tin cảnh báo bằng hình ảnh trực quan, dễ hiểu.

Đặc biệt, trong quá trình thăm khám và điều trị, các y bác sĩ luôn chủ động tư vấn, trò chuyện với người bệnh về tác hại của thuốc lá. Các tài liệu như tờ rơi, video minh họa, bảng thông tin nguy cơ… được phát tận tay bệnh nhân hoặc trình chiếu tại phòng bệnh.

Ông Lê Văn T., 63 tuổi, trú tại phường Hạc Thành, chia sẻ: “Tôi hút thuốc hơn 30 năm, nhưng không ý thức được hậu quả cho đến khi nhập viện vì viêm phổi nặng. Nhờ sự tư vấn của bác sĩ và các video minh họa, tôi mới thực sự sợ. Giờ tôi quyết tâm bỏ thuốc, vì sức khỏe của bản thân và con cháu”.

Trường hợp chị Nguyễn Thị H., 42 tuổi, đến từ xã Trung Chính, là minh chứng cho tác hại của khói thuốc thụ động. Chị không hút thuốc nhưng mắc bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính do chồng hút thuốc trong nhà suốt nhiều năm. Sau khi được giải thích tại bệnh viện, chị đã gọi điện yêu cầu chồng cai thuốc ngay lập tức.

Lan tỏa ý thức cộng đồng – Hành động nhân văn trong môi trường y tế

Theo đại diện lãnh đạo Bệnh viện Phổi Thanh Hóa: Mỗi cán bộ y tế tại bệnh viện đều đóng vai trò là một tuyên truyền viên tích cực. Chúng tôi không chỉ tập trung điều trị triệu chứng, mà còn cố gắng thay đổi hành vi, nhận thức của người bệnh, tạo nên sự thay đổi lâu dài và có chiều sâu trong cộng đồng.

Ngoài việc tuyên truyền trong khuôn viên bệnh viện, đơn vị còn phối hợp với Sở Y tế, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh tổ chức các buổi tập huấn, tuyên truyền lưu động tại các xã, phường. Các hoạt động truyền thông được thực hiện linh hoạt bằng nhiều hình thức: truyền miệng, phát thanh xã, mạng xã hội, video clip… giúp tiếp cận được nhiều đối tượng hơn.

Bác sĩ tư vấn trực tiếp cho bệnh nhân về ảnh hưởng của khói thuốc đến sức khỏe hô hấp

Tuy nhiên, công tác này vẫn gặp không ít trở ngại. Một bộ phận người dân vẫn còn tâm lý chủ quan, cho rằng thuốc lá không ảnh hưởng nghiêm trọng. Tình trạng lén hút thuốc trong nhà vệ sinh, hành lang bệnh viện vẫn xảy ra. Trong khi đó, việc hỗ trợ bệnh nhân cai thuốc sau xuất viện còn hạn chế do thiếu nguồn lực và cơ chế giám sát.

Để khắc phục, bệnh viện đang lên kế hoạch phối hợp chặt chẽ với các trạm y tế xã, phường nhằm xây dựng mạng lưới hỗ trợ cai nghiện thuốc lá tại cộng đồng. Việc ứng dụng công nghệ thông tin vào quản lý hồ sơ bệnh nhân, theo dõi hành vi sau điều trị cũng đang được nghiên cứu và triển khai từng bước.

Công tác phân loại rác và tuyên truyền phòng chống tác hại thuốc lá tại Bệnh viện Phổi Thanh Hóa không chỉ là trách nhiệm ngành y, mà còn là hành động nhân văn, đầy ý nghĩa trong công cuộc bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Những việc làm tưởng như nhỏ bé – từ một thùng rác đúng màu đến một tấm pano tuyên truyền – lại đang góp phần xây dựng môi trường y tế văn minh, an toàn, hướng đến một xã hội khỏe mạnh và phát triển bền vững. Bệnh viện Phổi Thanh Hóa đang từng bước khẳng định vai trò là mô hình kiểu mẫu trong thực hiện y tế gắn với bảo vệ môi trường và nâng cao chất lượng sống cho người dân.

Hoàng Anh