
Phát triển nguồn nhân lực ngành Nông nghiệp và Môi trường trong kỷ nguyên mới
03/10/2025TN&MTNgày 3/10/2025, Đảng ủy Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức Hội nghị với chủ đề: “Phát triển nguồn nhân lực nông nghiệp và môi trường: Trí tuệ - Chất lượng - Hội nhập”. Hội nghị là diễn đàn quan trọng để các cơ quan quản lý, cơ sở đào tạo và chuyên gia trao đổi, thống nhất nhận thức và hành động về tầm quan trọng của nguồn nhân lực trong chiến lược phát triển nông nghiệp hiện đại, bền vững, góp phần thực hiện thành công các mục tiêu chiến lược phát triển nguồn nhân lực quốc gia.
Bộ Nông nghiệp và Môi trường cam kết tập trung đầu tư phát triển nhân lực
Phát biểu tại hội nghị, ông Trần Đức Thắng, Quyền Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường, nhấn mạnh: “Bộ Nông nghiệp và Môi trường là một trong số các Bộ sở hữu nhiều trường, viện nhất với 32 cơ sở đào tạo uy tín, đóng góp vào sự phát triển của đất nước. Đội ngũ giảng viên, cán bộ ngày càng chuẩn hóa, tỷ lệ giảng viên có trình độ sau đại học cao hơn mặt bằng chung cả nước. Hiện, Bộ có hơn 25.000 nhân sự, trong đó khoảng 6.000 cán bộ nghiên cứu khoa học đang trực tiếp tham gia vào hoạt động nghiên cứu, chuyển giao công nghệ, đào tạo và phát triển nguồn nhân lực cho ngành”.
Quyền Bộ trưởng đánh giá cao ý nghĩa hội nghị
Theo Quyền Bộ trưởng Trần Đức Thắng, để thực hiện Nghị quyết 71 của Bộ Chính trị và Chiến lược phát triển nguồn nhân lực ngành đến năm 2030, tầm nhìn 2045, Bộ đang khẩn trương ban hành các kế hoạch hành động cụ thể. Trong bối cảnh mới, muốn phát triển nhanh và bền vững, đất nước phải có nguồn nhân lực đáp ứng được nhu cầu của thời kỳ hội nhập. Bộ cam kết tập trung đầu tư cơ sở vật chất cho các cơ sở nghiên cứu, đào tạo; đồng thời khuyến khích, triển khai các cơ chế chính sách về thu nhập, đào tạo, hỗ trợ nghiên cứu cho cán bộ, giảng viên trong thẩm quyền quản lý.
Trong bối cảnh đất nước bước vào giai đoạn phát triển mới, Đại hội Đảng bộ Bộ Nông nghiệp và Môi trường lần thứ I đã xác định bốn đột phá chiến lược cho giai đoạn tới: Đột phá về thể chế; Khoa học công nghệ và chuyển đổi số; Phát triển hạ tầng hiện đại, đa mục tiêu; Nguồn nhân lực. Thời gian qua, Đảng ủy Bộ và Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức triển khai các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước trong công tác đào tạo, phát triển nhân lực ngành. Qua đó, từng bước hình thành đội ngũ nhân lực đáp ứng được nhu cầu số lượng và chất lượng cho phát triển nông nghiệp, nông thôn, góp phần hoàn thành nhiệm vụ chính trị của Ngành.
Tại hội nghị, Thứ trưởng Trần Thanh Nam đề nghị cần làm rõ các khái niệm về nguồn nhân lực, nguồn nhân lực chất lượng cao và nguồn nhân lực trình độ cao, từ đó xác định đúng trọng tâm để đưa vào kế hoạch hành động. Thứ trưởng cũng quán triệt tinh thần của Nghị quyết 71, nhấn mạnh cơ chế đặt hàng đào tạo và đề xuất nâng tầm 6 trường đại học thuộc Bộ thành các trung tâm đổi mới sáng tạo quốc gia, nhằm kết nối chặt chẽ giữa nghiên cứu, đào tạo và thực tiễn sản xuất.
Thứ trưởng Trần Thanh Nam quán triệt tinh thần của Nghị quyết 71
Công tác đào tạo nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu hội nhập
Đánh giá thực trạng công tác đào tạo nhân lực, ông Phạm Tân Tuyến, Vụ trưởng Vụ Tổ chức cán bộ, cho biết: Đến nay, các cơ sở giáo dục đại học và giáo dục nghề nghiệp thuộc Bộ đã hình thành một mạng lưới rộng khắp trên nhiều vùng kinh tế. Bộ đã đầu tư xây dựng 8 trường chất lượng cao, tiếp cận chuẩn khu vực và quốc tế. Các trường chủ động thiết lập quan hệ hợp tác với địa phương trong định hướng nghề nghiệp, tuyển sinh, đồng thời ký kết với nhiều doanh nghiệp lớn trong và ngoài nước để đưa sinh viên đi thực tập, cam kết việc làm, cấp học bổng và trả lương trong quá trình đào tạo.
Những nỗ lực, kết quả trên đã đóng góp quan trọng vào việc nâng cao tỷ lệ lao động qua đào tạo và phát triển nguồn nhân lực, góp phần quan trọng cho việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng vật nuôi, ứng dụng khoa học công nghệ, nâng cao chất lượng, giá trị gia tăng, đẩy nhanh quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa, chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn, xây dựng nền móng đưa Việt Nam có vị trí trong số những nước xuất khẩu nông sản hàng đầu thế giới.
Quang cảnh hội nghị
Tuy nhiên, công tác phát triển nguồn nhân lực vẫn còn nhiều khó khăn, hạn chế. Cơ sở vật chất một số nơi chưa đáp ứng yêu cầu đào tạo nhân lực chất lượng cao và nghiên cứu khoa học. Đội ngũ cán bộ quản lý, nhất là ở cấp địa phương, còn thiếu tính chuyên nghiệp. Hiện tượng “chảy máu chất xám” vẫn tiếp diễn, nhiều nhà khoa học đầu ngành rời bỏ khu vực công. Đặc biệt, số lượng sinh viên theo học các ngành địa chất, nông lâm nghiệp… đang có xu hướng giảm, đặt ra thách thức cho việc duy trì và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực trong lĩnh vực nông nghiệp và môi trường.
Các giải pháp đẩy mạnh phát triển nguồn nhân lực
Hội nghị ghi nhận nhiều kiến nghị, giải pháp của các chuyên gia, các đại biểu nhằm hiện thực hóa mục tiêu phát triển đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh toàn cầu, phát triển bền vững. Ông Bùi Tôn Hiến, Phó Viện trưởng Viện Khoa học Tổ chức nhà nước và Lao động (Bộ Nội vụ) đề xuất các báo cáo cần chi tiết, cụ thể hơn, nêu bật các thành tựu một cách toàn diện, sâu sắc hơn trong việc đảm bảo an ninh lương thực, xóa đói giảm nghèo. Đặc biệt, cần phân nhóm rõ ràng về nguồn nhân lực để công tác đào tạo, chuyển giao, nghiên cứu được hiệu quả.
Để phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao phục vụ doanh nghiệp tư nhân trong nông nghiệp, bà Nguyễn Thị Lan, Giám đốc Học viện Nông nghiệp Việt Nam đề nghị các cơ sở đào tạo đổi mới chương trình theo chuẩn quốc tế, chú trọng kỹ năng số, ngoại ngữ, ESG, mở rộng đào tạo kép, khởi nghiệp - spin-off và triển khai mô hình Industrial PhD gắn với nhu cầu doanh nghiệp. Đối với doanh nghiệp tư nhân, bà nhấn mạnh cần chủ động đặt hàng đào tạo, tiếp nhận sinh viên thực tập, tăng cường đầu tư R&D, hợp tác với nhà trường, đồng thời đóng góp cho học bổng và chương trình quốc tế để hỗ trợ thế hệ nhân lực trẻ.
Bà Nguyễn Thị Lan, Giám đốc Học viện Nông nghiệp Việt Nam
Bà Đặng Thị Lụa, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Nuôi trồng thủy sản I cho rằng, muốn đảm bảo đủ số lượng và chất lượng phục vụ phát triển ngành Thủy sản trong giai đoạn tới cần đầu tư kinh phí cho các hoạt động nghiên cứu khoa học công nghệ, các chương trình nghiên cứu dài hạn, tạo điều kiện cho các cán bộ nhà khoa học có môi trường nghiên cứu và phát triển, ứng dụng công nghệ.
Hội nghị đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy các hành động mạnh mẽ, đồng bộ và chiến lược để phát triển nguồn nhân lực ngành, không chỉ nhằm giải quyết thiếu hụt trước mắt mà còn tạo nền tảng dài hạn để thực hiện tái cơ cấu ngành gắn với tăng trưởng xanh, bảo đảm an ninh môi trường và phát triển bền vững, nâng cao năng lực cạnh tranh của Ngành trong chuỗi giá trị toàn cầu.
Khánh Linh