Xác định vai trò, giá trị quan trọng của rừng đối với đời sống con người và sự phát triển của đất nước, Cục Lâm nghiệp và Kiểm lâm đã không ngừng nỗ lực tham mưu xây dựng và chỉ đạo điều hành nhằm hiện thực hóa quan điểm của Đảng và Nhà nước về bảo vệ và phát huy các tiềm năng, thế mạnh của rừng.
Bảo vệ môi trường sinh thái
Năm 2024, tỉ lệ che phủ rừng toàn quốc đạt 42,03%, hoàn thành và vượt chỉ tiêu Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng đề ra là 42%. Mức độ che phủ này không chỉ đảm bảo ngưỡng an toàn sinh thái, góp phần duy trì cân bằng môi trường, mà còn tạo nền tảng quan trọng cho phát triển lâm nghiệp bền vững theo chiều sâu. Đây được xem là thành tựu nổi bật của ngành Lâm nghiệp Việt Nam, đưa Việt Nam trở thành một trong số rất ít quốc gia có tốc độ tăng diện tích rừng ổn định và nhanh nhất thế giới.
Ngành Lâm nghiệp Việt Nam đang tích cực triển khai Chiến lược phát triển lâm nghiệp giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, cùng nhiều đề án trọng điểm hướng tới mục tiêu ứng phó hiệu quả với BĐKH và BVMT sinh thái.
Cùng với đó, hàng loạt chính sách giảm phát thải khí nhà kính đã được triển khai trên phạm vi toàn quốc.
Đến nay, ngành Lâm nghiệp Việt Nam đã thành lập 167 khu rừng đặc dụng với tổng diện tích hơn 2,3 triệu héc-ta, cùng với đó là 5,5 triệu héc-ta rừng phòng hộ đầu nguồn được thiết lập trên phạm vi cả nước, góp phần quan trọng trong BVMT, phòng chống thiên tai và duy trì cân bằng sinh thái.
Hệ sinh thái rừng Việt Nam được đánh giá có sự đa dạng sinh học phong phú bậc nhất khu vực, là nơi sinh sống của gần 16.500 loài thực vật bậc cao, nấm lớn và rêu trên cạn, cùng khoảng 10.500 loài động vật, trong đó có 8.000 loài côn trùng và động vật không xương sống trong đất, gần 500 loài bò sát - ếch nhái, 850 loài chim và 312 loài thú. Những con số này không chỉ thể hiện giá trị to lớn của tài nguyên rừng Việt Nam, mà còn khẳng định vai trò quan trọng của ngành Lâm nghiệp trong bảo tồn thiên nhiên và PTBV quốc gia.
Thực hiện mục tiêu quản lý rừng bền vững, đến nay cả nước có khoảng 62% số chủ rừng là tổ chức đã xây dựng và được phê duyệt phương án quản lý rừng bền vững, tương ứng 71% diện tích rừng (5,4/7,6 triệu héc-ta). Bình quân giai đoạn 2021- 2024, diện tích rừng trồng được cấp chứng chỉ quản lý rừng bền vững đạt khoảng 80.000ha/năm; lũy kế đến hết năm 2024, cả nước đã có 610.000 ha rừng trồng đạt chứng chỉ, vượt 20% so với chỉ tiêu đề ra đến năm 2025.
Hoàn thành vượt các chỉ tiêu về phát triển kinh tế
Giá trị sản xuất lâm nghiệp - chỉ tiêu kinh tế tổng hợp phản ánh toàn bộ kết quả lao động và dịch vụ trong lĩnh vực lâm nghiệp, tiếp tục duy trì mức tăng trưởng ổn định, bền vững. Giai đoạn 2021- 2024, tốc độ tăng giá trị gia tăng lĩnh vực lâm nghiệp đạt bình quân trên 4,7%/năm. Riêng nửa đầu năm 2025, tốc độ gia tăng giá trị sản xuất lâm nghiệp đạt 7,42%.
Đặc biệt, phát triển kinh tế lâm nghiệp đã góp phần thu hút các tổ chức, cá nhân tích cực tham gia trồng rừng sản xuất, cây phân tán tạo nguồn nguyên liệu, đáp ứng khoảng 75% cho công nghiệp chế biến. Sản lượng khai thác gỗ nguyên liệu từ rừng trồng tập trung trong nước giai đoạn 2021 - 2024 bình quân đạt 20,5 triệu m3/năm.
Ngành chế biến gỗ và sản phẩm gỗ của Việt Nam đạt được những thành tựu rất ấn tượng, đáp ứng cơ bản tiêu dùng trong nước và xuất khẩu. Giai đoạn 2021 - 2024, giá trị xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ tăng trưởng bình quân trên 10%/năm, đạt 17,35 tỷ USD trong năm 2024. Ngành công nghiệp chế biến gỗ trở thành ngành hàng xuất khẩu chủ lực trong nhóm ngành hàng nông lâm thủy sản, đóng góp quan trọng vào sự phát triển KT-XH của Việt Nam. Trên bình diện quốc tế, Việt Nam đã trở thành quốc gia đứng thứ 5 trên thế giới, thứ 2 tại châu Á và dẫn đầu Đông Nam Á về xuất khẩu lâm sản. Sản phẩm đồ gỗ của Việt Nam hiện đã có mặt tại hơn 170 quốc gia và vùng lãnh thổ, trong đó 5 thị trường chính là Hoa Kỳ, Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản và EU.
Nguồn thu từ dịch vụ môi trường rừng (DVMTR) đã trở thành nguồn tài chính ổn định và bền vững, bổ sung quan trọng ngoài ngân sách nhà nước cho công tác bảo vệ và phát triển rừng, đồng thời nâng cao đời sống của người dân gắn bó với rừng. Tổng thu giai đoạn 2011 - 2024 là trên 31 nghìn tỷ đồng. Trong đó, năm 2023 và 2024 có thêm nguồn thu từ dịch vụ hấp thụ và lưu trữ các-bon rừng, với giá trị trên 1.256 tỷ đồng ( 51,5 triệu USD). Tính đến hết năm 2024, diện tích rừng được chi trả tiền DVMTR là 7,45 triệu héc-ta, chiếm 53,53% tổng diện tích rừng toàn quốc.
Xã hội hóa nghề rừng và góp phần xóa đói, giảm nghèo
Tính đến năm 2024, trong tổng 14,87 triệu héc-ta đã có 11,62 triệu héc-ta (chiếm 78,1%) diện tích rừng đã được giao cho các chủ rừng, còn lại tạm giao cho UBND cấp xã quản lý là 3,25 triệu héc-ta (chiếm 21,9%). Ngành lâm nghiệp Việt Nam hiện đang thu hút một lực lượng lao động lớn tham gia vào các hoạt động sản xuất, chế biến và dịch vụ lâm nghiệp. Đặc biệt, trong lĩnh vực chế biến gỗ và lâm sản, hiện cả nước có trên 16 nghìn cơ sở chế biến quy mô hộ gia đình, 300 làng nghề làm mộc truyền thống và 6.234 doanh nghiệp chế biến, thương mại gỗ và lâm sản. Ngành chế biến, xuất khẩu gỗ, lâm sản tạo việc làm cho khoảng 500 nghìn lao động, trong đó số lao động được đào tạo nghề và có việc làm ổn định chiếm 55-60%.
Ngành Lâm nghiệp Việt Nam đã và đang đóng vai trò quan trọng trong chuyển dịch cơ cấu kinh tế ở khu vực miền núi, tạo sinh kế bền vững. Hiện nay, ước tính có khoảng 25 triệu người, trong đó hơn 12 triệu là đồng bào dân tộc thiểu số, đang sinh sống gần rừng và hưởng lợi trực tiếp hoặc gián tiếp từ rừng. Phát triển lâm nghiệp cũng góp phần quan trọng thúc đẩy các ngành kinh tế khác phát triển như: Du lịch sinh thái, nuôi trồng thủy sản, dược liệu,… Có thể khẳng định, những kết quả nổi bật mà ngành Lâm nghiệp đạt được trong thời gian qua đã đóng góp tích cực vào các phong trào TĐYN của ngành NN&MT, trở thành điểm sáng trong phát triển KT-XH gắn với BVMT và thích ứng BĐKH.
Đảng bộ Viện Khoa học Lâm nghiệp Việt Nam trực thuộc Đảng bộ Bộ Nông nghiệp và Môi trường, bao gồm 01 đảng bộ bộ phận phía Nam và 08 chi bộ trực thuộc đóng trên địa bàn Hà Nội, với tổng số 204 đảng viên, trong đó có 67 đảng viên nữ (chiếm 32,84%) và 137 đảng viên nam (chiếm 67,16%); trình độ chuyên môn có 01 GS.TS (0,49%), 04 PGS.TS (1,96%), 62 tiến sĩ (30,39%), 88 thạc sỹ (43,14%), 45 đại học (22,06%), 04 dưới đại học (1,96%); lý luận chính trị có 39 đồng chí có trình độ cao cấp (19,12%), 19 trung cấp (9,31%), 146 sơ cấp (71,6%). Đảng bộ Viện có 200/204 đảng viên có trình độ từ đại học trở lên (98,4%), trong đó có 155/204 đảng viên có trình độ từ thạc sĩ trở lên (76,0%), có kinh nghiệm và năng lực nghiên cứu, đảm bảo điều kiện chủ trì các nhiệm vụ khoa học công nghệ và tham gia Hội đồng khoa học công nghệ các cấp.
Đồng chí Trần Đức Thắng - Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Quyền Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường phát biểu khai mạc Đại hội Đại biểu Đảng bộ Bộ Nông nghiệp và Môi trường lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030.
Sáng ngày 14/7/2025, đồng chí Trần Hồng Hà, Uỷ viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Ủy viên Ban Thường vụ Đảng ủy Chính phủ, Phó Thủ tướng Chính phủ đã dự và phát biểu chỉ đạo Đại hội đại biểu Đảng bộ Bộ Nông nghiệp và Môi trường lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030.
Đại hội đại biểu Đảng bộ Bộ Nông nghiệp và Môi trường lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030 diễn ra trong bối cảnh rất đặc biệt, là sự kiện chính trị đặc biệt quan trọng đánh dấu bước khởi đầu mới trong chặng đường phát triển của ngành Nông nghiệp và Môi trường với vai trò tiên phong kiến tạo phát triển xanh, bền vững trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam.
Trong nhiệm kỳ 2020 - 2025, Đảng bộ Viện Nghiên cứu Nuôi trồng Thủy sản II đã phát huy tinh thần đoàn kết, chủ động, sáng tạo, bám sát định hướng của Đảng ủy Khối cơ sở Bộ Nông nghiệp và PTNT, Đảng ủy Bộ Nông nghiệp và Môi trường (trước đây là Đảng ủy Bộ Nông nghiệp và PTNT), hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị trong lĩnh vực chọn giống và phát triển giống thủy sản nước ngọt.
