Ngành Nông nghiệp và Môi trường xác định một số đột phá chiến lược về kinh tế tuần hoàn

Ngày 16/12, Ban Chính sách, chiến lược Trung ương phối hợp với Chính phủ tổ chức Diễn đàn Kinh tế Việt Nam năm 2025, triển vọng năm 2026 với chủ đề “Kinh tế Việt Nam phát triển nhanh, bền vững, chuyển đổi xanh trong kỷ nguyên số”.

Trong khuôn khổ Diễn đàn, sáng cùng ngày đã diễn ra Phiên chuyên đề số 02 với chủ đề “Kinh tế tuần hoàn Việt Nam 2025 - Thúc đẩy mạnh mẽ chuyển đổi xanh, phát triển kinh tế tuần hoàn trong kỷ nguyên số để hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng "2 con số" giai đoạn 2026–2030”. Sự kiện do Ban Chính sách, chiến lược Trung ương phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường và Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam đồng tổ chức.

Phát biểu tại Phiên chuyên đề, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Lê Công Thành cho rằng: bên cạnh những kết quả đáng khích lệ, chúng ta cũng cần thẳng thắn nhìn nhận rằng quá trình chuyển đổi xanh tại Việt Nam vẫn đang đối mặt với nhiều thách thức.

Để khắc phục những hạn chế và thúc đẩy mạnh mẽ tiến trình chuyển đổi xanh, thúc đẩy kinh tế tuần hoàn, ngành Nông nghiệp và Môi trường xác định tập trung vào một số đột phá chiến lược làm động lực cho giai đoạn tới.

Thứ nhất, tiếp tục quán triệt sâu sắc quan điểm phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ môi trường là trung tâm xuyên suốt trong tư duy, tầm nhìn và định hướng phát triển bền vững đất nước. Thống nhất trong nhận thức và hành động coi chi cho môi trường, chuyển đổi xanh là cơ hội đầu tư cho phát triển.

Ông cũng nhấn mạnh vấn đề kinh tế hóa môi trường, trong đó thiết lập cơ chế định giá tài nguyên, chi trả dịch vụ hệ sinh thái và nâng cao hiệu quả của công cụ thuế môi trường, phí môi trường, hạn ngạch phát thải.

Thứ hai, tiếp tục thúc đẩy mạnh mẽ mô hình kinh tế tuần hoàn, coi chất thải là tài nguyên và được quản lý trên môi trường số; thực hiện chuyển đổi xanh thông qua các cơ chế, chính sách khuyến khích nghiên cứu, phát triển công nghệ thân thiện với môi trường, công nghiệp môi trường, dịch vụ môi trường, mua sắm xanh, năng lượng tái tạo; chủ động xây dựng thể chế để thúc đẩy phát triển kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn.

Thứ ba, tiếp tục tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng nâng cao hiệu quả, phát triển nông nghiệp xanh, nông nghiệp đa giá trị gắn với bảo vệ môi trường và thích ứng với biến đổi khí hậu.

Thứ tư, đột phá về đầu tư hạ tầng phục vụ nền nông nghiệp sinh thái và kinh tế xanh. Ngành sẽ ưu tiên đầu tư các hệ thống thủy lợi đa mục tiêu, các công trình ứng phó biến đổi khí hậu. Cùng với đó phát triển các khu nông nghiệp sinh thái, khu công nghiệp carbon thấp và hệ thống logistics bền vững.

Thứ trưởng nhấn mạnh "mọi hoạt động đầu tư sẽ hướng tới vòng tuần hoàn khép kín, giảm thiểu rác thải và tận dụng tối đa tài nguyên tái tạo".

Thứ năm, đột phá về thể chế và chính sách. Ngành sẽ hoàn thiện các văn bản dưới luật, hướng dẫn áp dụng các biện pháp ưu đãi, hỗ trợ đầu tư xanh và công nghệ xanh. Đồng thời, cần rà soát để loại bỏ các rào cản hành chính, tạo lập hành lang pháp lý cho các thị trường mới như thị trường carbon, tín chỉ đa dạng sinh học, nhằm khơi thông mọi nguồn lực cho phát triển.

"Chuyển đổi xanh và kinh tế tuần hoàn không chỉ là xu hướng tất yếu mà là con đường duy nhất để chúng ta phát triển bền vững, đảm bảo hài hòa giữa lợi ích kinh tế và các giá trị sinh thái", Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường khẳng định.

Tại phiên họp, ông Phạm Đại Dương, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Phó Trưởng Ban Chính sách, chiến lược Trung ương cho biết, Theo lãnh đạo Ban Chính sách, chiến lược Trung ương, "kinh tế tuần hoàn với vai trò là động lực của “chuyển đổi xanh trong kỷ nguyên số”, gắn liền với phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số được xác định là một trụ cột chiến lược của mô hình tăng trưởng mới; đồng thời là chìa khóa chiến lược để Việt Nam tận dụng cơ hội bứt phá vươn lên".

“Kinh tế tuần hoàn biến chất thải thành tài nguyên thứ cấp, mở ra các ngành công nghiệp tái chế, công nghiệp sinh thái, công nghiệp năng lượng tái tạo có giá trị gia tăng cao, không chỉ giúp giảm chi phí đầu vào mà còn thu hút các dòng vốn chất lượng cao, kiến tạo một không gian phát triển mới cho Việt Nam, để chúng ta có thể đạt được tốc độ tăng trưởng “hai con số”, đồng thời bảo đảm tốc độ trở nên bền vững", Phó Trưởng Ban Chính sách, chiến lược Trung ương Phạm Đại Dương nhấn mạnh.

Tại phiên họp, các cơ quan quản lý nhà nước, chuyên gia về kinh tế tuần hoàn, các doanh nghiệp đã cùng nhau đánh giá nhận diện động lực tăng trưởng mới dựa trên mô hình kinh tế xanh - kinh tế tuần hoàn. Các giải pháp hướng đến giảm phát thải, tăng hiệu quả sử dụng tài nguyên và nâng cao khả năng thích ứng của nền kinh tế trong bối cảnh rủi ro biến đổi khí hậu gia tăng. Đồng thời đưa ra các giải pháp nâng cao năng lực điều hành kinh tế năm 2026 nhằm duy trì ổn định vĩ mô đồng thời thúc đẩy chuyển đổi xanh, khuyến khích doanh nghiệp đầu tư công nghệ sạch, tiết kiệm năng lượng...