Quảng Trị xây dựng sản phẩm OCOP gắn du lịch nông thôn

Sau sát nhập (1/7) Quảng Trị bứt phá trong công tác xây dựng nông thôn mới, đặc biệt là trong lĩnh vực OCOP và du lịch nông nghiệp. Chương trình OCOP, khi được kết nối chặt chẽ với hoạt động du lịch và xúc tiến thương mại, phát triển thị trường, không chỉ góp phần nâng cao giá trị sản phẩm, mà còn thúc đẩy quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn, xây dựng nông thôn mới nâng cao theo hướng bền vững và giàu bản sắc.

Gắn kết các điểm du lịch và bán hàng OCOP

Theo sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Quảng Trị, sản phẩm OCOP trên địa bàn tỉnh đang ngày càng tăng cả về số lượng và chất lượng. Bao bì, kiểu dáng, mẫu mã được cải tiến đa dạng, đáp ứng nhu cầu thị trường, hình thành nên các nhóm sản phẩm đặc trưng theo vùng, miền. Đến nay, toàn tỉnh  có 372 sản phẩm OCOP được công nhận từ 3 sao trở lên, trong đó 306 sản phẩm đạt 3 sao, 63 sản phẩm đạt 4 sao và 3 sản phẩm đạt 5 sao. Nhiều sản phẩm đã trở thành quà tặng, quà lưu niệm được du khách lựa chọn khi đến Quảng Trị, tiêu biểu như: nước mắm Mỹ Thủy, cà phê Khe Sanh, khoai deo Ba Lòng, tinh bột nghệ Cam Lộ, gạo Hướng Hóa, tiêu Cùa, nước mắm Ngọc Biển, nước mắm Long Tám, mực ống Thanh Quang, cá bờm trắng Vương Đoàn, khoai gieo Linh Huệ, bột bánh canh Kính Hương, bột bánh lọc Long Giang, tinh bột nghệ Vân Di, nấm linh chi Tuấn Linh, cao thìa canh Thanh Bình.

Bên cạnh việc hoàn thiện hạ tầng, tỉnh Quảng Trị đặc biệt chú trọng liên kết vùng sản xuất, phát triển hợp tác xã và doanh nghiệp nhỏ gắn với chuỗi giá trị, lấy tiêu thụ sản phẩm làm trọng tâm. Đây được xem là nền tảng quan trọng để xây dựng nông thôn phát triển thực chất và bền vững. Thực tế cho thấy, các vùng sản phẩm OCOP của Quảng Trị sở hữu nhiều tiềm năng, lợi thế và hội tụ đầy đủ điều kiện thuận lợi để gắn kết với hoạt động du lịch nông thôn, du lịch cộng đồng và chương trình xây dựng nông thôn mới.

Việc hình thành các cửa hàng tự chọn, quầy giới thiệu và bán các sản phẩm OCOP gắn với điểm du lịch như Đền Thánh Mẫu Liễu Hạnh, Khu mộ Đại tướng Võ Nguyên Giáp... đã góp phần tạo thêm trải nghiệm cho du khách. Cùng với đó là các mô hình tham quan mô hình trình diễn nghề truyền thông như sản xuất nón lá, bún bánh Ba Đồn, Quảng Trạch kết hợp hoạt động du lịch cộng đồng ở làng bích họa Cảnh Dương.

Song song đó, tỉnh cũng đẩy mạnh quảng bá, giới thiệu sản phẩm OCOP qua hình thức trực tuyến, thanh toán điện tử.

Quảng Trị cũng đang hình thành “Con đường du lịch nông thôn, du lịch cộng đồng đến với di sản thiên nhiên thế giới Phong Nha – Kẻ Bàng”, kết hợp tham quan các mô hình sản xuất, chế biến nông sản, dược liệu, nấm sạch, vườn hoa, cây cảnh, sinh vật cảnh… cùng hoạt động mua sắm hàng lưu niệm OCOP Quảng Trị tại các điểm dọc hai bên tuyến tỉnh lộ.

Bên cạnh đó, tỉnh chú trọng xây dựng hệ thống video, clip quảng bá sản phẩm OCOP, sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu và các đặc sản đặc trưng của Quảng Trị, gắn kết với mạng lưới khách sạn, nhà hàng và điểm bán hàng OCOP trên địa bàn. Qua đó, tạo sự lan tỏa mạnh mẽ, nâng cao khả năng tiếp cận của du khách và mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm.

Theo ông Phan Hoài Nam - Phó Giám đốc Sở Công thương Quảng Trị, để đẩy mạnh việc kết nối các sản phẩm OCOP Quảng Trị gắn với du lịch nông thôn, du lịch cộng đồng, những năm qua, Sở Công thương Quảng Trị đã tập trung quảng bá, xúc tiến thương mại, kết nối cung cầu, thúc đẩy tiêu thụ sản phẩm OCOP gắn với phát triển du lịch. Sở cũng đặc biệt quan tâm hỗ trợ các cửa hàng tiện ích bán hàng Việt, điểm bán hàng nông sản, điểm giới thiệu và bán sản phẩm OCOP tại các địa điểm du lịch, trung tâm du lịch của tỉnh và tại các xã, điểm đến du lịch nhằm giới thiệu, quảng bá các sản phẩm OCOP, sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu, sản phẩm đặc trưng của tỉnh đến người tiêu dùng, du khách trong và ngoài tỉnh, cũng như khách quốc tế.

Ông Đặng Đông Hà, Phó giám đốc sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Quảng Trị, cho biết tỉnh luôn xác định du lịch là ngành kinh tế mũi nhọn. Vì vậy, trong quá trình triển khai chương trình OCOP, Quảng Trị không chỉ tập trung nâng cao số lượng và chất lượng sản phẩm, mà còn chú trọng phát triển sản phẩm OCOP thành quà tặng, sản phẩm lưu niệm phục vụ du lịch. 

Bên cạnh đó, ông Đặng Đông Hà nhấn mạnh cần tiếp tục đẩy mạnh phát triển du lịch nông thôn, du lịch nông nghiệp, du lịch cộng đồng. Đây chính là loại hình du lịch vừa mang lại lợi ích kinh tế cho người nông dân, vừa có vai trò to lớn trong giữ gìn cảnh quan làng quê, bảo tồn các giá trị văn hóa bản địa.

Phát triển du lịch nông nghiệp và sản phẩm OCOP

Thời gian qua, Quảng Trị xác định phát triển du lịch nông nghiệp, nông thôn, đưa sản phẩm OCOP làm quà tặng, biếu, xuất khẩu là một trong những giải pháp quan trọng thúc đẩy xây dựng nông thôn mới bền vững. Đây được coi là nền tảng hỗ trợ cho sự phát triển đa dạng, chất lượng, ổn định của điểm đến du lịch. Phát triển du lịch nông nghiệp hiệu quả không chỉ giúp định vị du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn mà còn hỗ trợ thực hiện mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới bền vững.

Chương trình xây dựng nông thôn mới đóng vai trò hỗ trợ tích cực cho phát triển du lịch nông thôn trên địa bàn tỉnh Quảng Trị.  Việc đầu tư nâng cấp, hoàn thiện hệ thống kết cấu hạ tầng, cải thiện điều kiện vệ sinh môi trường, gìn giữ bản sắc văn hóa và khôi phục các làng nghề truyền thống đã tạo nền tảng thuận lợi để các mô hình du lịch nông thôn phát triển. Ngược lại, du lịch nông thôn cũng góp phần nâng cao chất lượng xây dựng nông thôn mới theo hướng bền vững. Đặc biệt, chương trình OCOP đã hỗ trợ mạnh mẽ việc phát triển ngành nghề nông thôn, hình thành các sản phẩm quà tăng, sản phẩm đặc trưng gắn với giá trị văn hóa bản địa.

Quảng Trị đang khai thác hiệu quả lợi thế đặc sản và làng nghề truyền thống để phát triển du lịch nông nghiệp – nông thôn. Tại Gio Linh, các sản phẩm đặc trưng như bún hến, rau liệt, bánh lọc cùng những vùng chuyên canh tiêu, dứa được kết nối với tham quan làng nghề và trải nghiệm ẩm thực bản địa.

Đặc biệt, tại Hướng Hóa, "Khe Sanh Coffee Tour" là sản phẩm du lịch nông nghiệp chuyên nghiệp đầu tiên của tỉnh, đưa du khách khám phá quy trình trồng, chăm sóc, thu hái, chế biến và thưởng thức cà phê Khe Sanh.

Gắn kết du lịch nông nghiệp với các sản phẩm nông sản chủ lực như cà phê, tiêu, dứa, rau bản địa… không chỉ nâng cao giá trị sản phẩm, tăng thu nhập cho nông dân, mà còn lan tỏa bản sắc văn hóa và quảng bá hình ảnh Quảng Trị đến du khách trong và ngoài nước.

Những mô hình khai thác tài nguyên bản địa gắn với phát triển du lịch bền vững tại Quảng Trị đã mang lại kết quả khả quan, góp phần đẩy xây dựng nông thôn thành những miền quê đáng sống.

Trong quá trình triển khai chương trình OCOP, tỉnh Quảng Trị đã áp dụng linh hoạt các cơ chế, chính sách của Trung ương và địa phương nhằm hỗ trợ tối đa cho các chủ thể kinh tế. Theo ông Trần Quốc Tuấn – Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Quảng Trị, tỉnh đã đẩy mạnh tuyên truyền, phát hành tờ rơi, cẩm nang OCOP; tổ chức đào tạo, tập huấn để nâng cao kiến thức, kỹ năng cho 100% chủ thể tham gia chương trình. Đồng thời, Quảng Trị chú trọng hỗ trợ ứng dụng khoa học – công nghệ bằng cách lồng ghép nguồn vốn đầu tư máy móc, thiết bị sản xuất, hỗ trợ đăng ký, bảo hộ sở hữu trí tuệ và hoàn thiện hồ sơ phân hạng sản phẩm OCOP hằng năm.

Cùng với đó, tỉnh tích cực đưa các chủ thể tham gia hoạt động xúc tiến thương mại, quảng bá sản phẩm trong và ngoài tỉnh, mở rộng kết nối thị trường. Nhờ vậy, nhiều sản phẩm OCOP của Quảng Trị đã có mặt tại hầu hết các tỉnh, thành trên cả nước, đặc biệt một số sản phẩm vượt lên thành thương hiệu gắn với du lịch, tiêu biểu như cà phê Khe Sanh.

Sản phẩm OCOP Quảng Trị không chỉ dừng lại ở việc chuẩn hóa chất lượng và hoàn thành các tiêu chí phân hạng, mà còn tạo thêm nhiều việc làm, nâng cao thu nhập cho lao động địa phương. Đây là động lực quan trọng thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn và xây dựng nông thôn mới theo hướng bền vững, giàu bản sắc.

Trong Đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp gắn với xây dựng nông thôn mới, Quảng Trị xác định du lịch là ngành kinh tế mũi nhọn. Những năm gần đây, du lịch Quảng Trị đã có bước phát triển rõ rệt, đặc biệt là mô hình du lịch cộng đồng và du lịch nông nghiệp gắn với sản phẩm OCOP. Thực tiễn cho thấy, đây là hướng đi đúng đắn để phát triển kinh tế nông thôn, tạo sinh kế bền vững, nâng cao đời sống và đóng góp hiệu quả vào thực hiện mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới nâng cao.

Các chuyên gia cho rằng để phát triển du lịch nông nghiệp thành công, yếu tố then chốt là liên kết: liên kết giữa nông dân với nông dân, giữa nông dân với hợp tác xã, doanh nghiệp; liên kết sản xuất với dịch vụ du lịch. Khi người dân hiểu và tham gia vào chuỗi liên kết này, họ không chỉ bán sản phẩm mà còn kể được câu chuyện văn hóa – nông nghiệp của chính quê hương mình. Chính tinh thần cộng đồng ấy là nền tảng để Quảng Trị xây dựng mô hình du lịch nông nghiệp đặc trưng, bền vững và giàu giá trị trải nghiệm.