Nhà máy Nhiệt điện Cẩm Phả - TKV

PV: Xin ông đánh giá về hiện trạng bãi chứa tro xỉ của Công ty hiện này?
Ông Trần Văn Hoan: Nhà máy Nhiệt điện Cẩm Phả với công suất 600 MWh, sử dụng công nghệ lò hơi tầng sôi tuần hoàn (CFB), đưa vào vận hành sản xuất từ năm 2010. Trong quá trình sản xuất điện có phát sinh sản phẩm cháy của nhiên liệu than là tro bay và tro đáy (gọi chung là tro xỉ nhiệt điện). Ngay từ đầu Dự án, Công ty đã thiết kế và xây dựng một bãi chứa tro xỉ và đã được Bộ Công nghiệp (nay là Bộ Công thương) phê duyệt tại quyết định số 2496/QĐ-NLDK ngày 01/10/2003. Quy mô bãi chứa có diện tích là 447.094,5 m2, được UBND tỉnh Quảng Ninh cấp tại quyết định số 2323/QĐ-UBND ngày 03/8/2010 thời hạn cho thuê là 25 năm, tính từ năm 2007. 
Tùy theo lượng điện năng được sản xuất hàng năm, lượng tro xỉ phát sinh trong quá trình sản xuất trung bình từ 800 ngàn đến trên dưới 01 triệu tấn/ năm. Để giảm tải bãi chứa, từ năm 2018, Công ty đã tiến hành hợp chuẩn tro xỉ, phù hợp với tiêu chuẩn quốc gia TCVN 12249:2018 “Tro xỉ nhiệt điện đốt than làm vật liệu san lấp” để làm vật liệu san lấp mặt bằng. Tiến hành hợp chuẩn tro xỉ, phù hợp với tiêu chuẩn quốc gia TCVN 6882:2016 “Phụ gia khoáng cho xi măng”, qua đó đẩy mạnh tiêu thụ tro xỉ cho các đơn vị có nhu cầu.

Đại diện Công ty Nhiệt điện Cẩm Phả - TKV cùng PV Tạp chí Tài nguyên và Môi trường khảo sát bãi tro xỉ của Công ty

Cụ thể từ năm 2018, toàn bộ lượng tro xỉ phát sinh trong sản xuất đã được tiêu thụ hết, bên cạnh đó còn tăng cường bốc xúc tro xỉ tồn chứa trên bãi làm vật liệu san lấp các khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh và các tỉnh lân cận. Hiện lượng tồn chứa trên bãi thải của Nhà máy vào khoảng 2,5 triệu tấn/3,6 triệu tấn (thiết kế).
PV: Để giảm nguy cơ về sự cố, phát tán bụi ra môi trường từ bãi chứa tro xỉ, Công ty đã có giải pháp như thế nào, thưa ông?
Ông Trần Văn Hoan: Trong quá trình vận hành bãi chứa, Công ty luôn tuân thủ đầy đủ các quy trình, hộ chiếu đổ thải cũng như làm tốt các công tác về bảo vệ môi trường. Hiện nay, Công ty đã và đang tích cực thực hiện đồng bộ, đồng thời nhiều biện pháp, giải pháp để phòng ngừa bụi và sự cố từ bãi thải như tăng cường tiêu thụ, giảm tải bãi chứa. Công ty đã tiến hành hợp chuẩn tro xỉ và được cấp giấy chứng nhận hợp chuẩn tro xỉ làm vật liệu san lấp mặt bằng số 311/2018 VKH do Viện Khoa học Công nghệ xây dựng - Bộ Xây dựng cấp ngày 28/12/2018, cấp lại tại giấy chứng nhận số 207/2021/DNSX-VLXD kèm theo Quyết định 13/QĐCN-VLXD ngày 18/01/2022 của Viện vật liệu xây dựng cấp; giấy chứng nhận hợp chuẩn tro xỉ số 125/2019DNSX-VLXD do Viện Vật liệu xây dựng cấp ngày 18/10/2018 để làm phụ gia khoáng xi măng, được cấp lại tại giấy chứng nhận hợp chuẩn số 132/2022/DNSX-VLXD do Viện vật liệu xây dựng cấp ngày 17/10/2022.

Khuôn viên Nhà máy luôn Sáng – Xanh – Sạch

Bên cạnh đó thực hiện đánh giá lại hàng năm theo quy định và công bố hợp chuẩn gửi tới các cơ quan chức năng như Sở Xây dựng, Sở Tài nguyên & Môi trường tỉnh Quảng Ninh theo quy định.  Do đó, tro xỉ của Công ty đầy đủ điều kiện và đảm bảo các yêu cầu để làm vật liệu san lấp mặt bằng và có thể được coi là hàng hóa, chứ không phải là chất thải rắn thông thường phải xử lý như trước đây. 
Cùng với đó, việc đổ tro xỉ được thực hiện theo đúng quy trình, hộ chiếu đổ tro xỉ. Hàng ca, tro xỉ được tưới ẩm, lu lèn, bố trí xe tưới nước dập bụi liên tục trên tuyến đường vận chuyển, bề mặt bãi chứa và khu vực đổ tải. Công ty thực hiện bổ sung đắp một tuyến đê phụ phía nam bãi chứa tro xỉ có chiều dài 700m, cao 4m, rộng 7m và một tuyến đê phụ phía tây bãi chứa tro xỉ có chiều dài 450m, cao 5m, rộng 4m. Đồng thời tạo hệ thống mương dẫn hơn 1.000m về hố lắng để thu gom nước mưa bề mặt.

Ra quân trồng cây ở khuôn viên Nhà máy 

Hàng năm, Công ty phối hợp với Trung tâm quan trắc Tài nguyên và Môi trường tỉnh Quảng Ninh lên kế hoạch thực hiện việc quan trắc môi trường 4 lần/năm. Trong năm 2023, đã thực hiện việc quan trắc quý I và quý II. Tất cả các thông số quan trắc đều đáp ứng các yêu cầu theo tiêu chuẩn Việt Nam quy định hiện hành.
Ngoài ra, Công ty đã tích cực tăng cường triển khai một số giải pháp ngăn ngừa việc phát tán bụi như lắp đặt hệ thống súng phun nước dập bụi trên mặt bãi chứa tro xỉ; trồng cây xanh xung quanh bãi chứa với số lượng trên 72.000 cây (hiện cây có chiều cao 5-6m) tạo vành đai cây xanh chắn bụi, gia cố đê bao và tạo cảnh quan bãi chứa.

Toàn cảnh Nhà máy Nhiệt điện Cẩm Phả - TKV nhìn từ biển

Đặc biệt, Công ty tăng cường công tác đôn đốc, giám sát và yêu cầu nhà thầu tuân thủ nghiêm túc công tác bảo vệ môi trường trong quá trình bốc xúc, vận chuyển tro xỉ. 
PV: Vậy xin ông cho biết vấn đề xử lý, tiêu thụ tro xỉ theo Quyết định số 452/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ đã được Công ty thực hiện ra sao?
Ông Trần Văn Hoan: Theo quyết định 452/QĐ-TTg ngày 12/4/2017 của Thủ tướng Chính phủ, Công ty đã xây dựng đề án xử lý, tiêu thụ tro xỉ và ban hành tại quyết định số 3487/QĐ-CPC ngày 24/12/2018. Trong quá trình thực hiện đề án, để phù hợp với thực tế và kiến nghị của Đoàn kiểm tra, giám sát việc thực hiện Đề án xử lý, tiêu thụ tro xỉ của Cục Kỹ thuật An toàn và Môi trường công nghiệp (Bộ Công thương) qua các lần kiểm tra. Công ty đã nhiều lần hiệu chỉnh, bổ sung nội dung của đề án và lần gần nhất là quyết định số 2114/QĐ-NĐCP ngày 11/10/2022 ban hành sửa đổi lần 3 Đề án xử lý tiêu thụ tro xỉ Nhà máy điện Cẩm Phả. Hàng năm, Công ty có đánh giá và báo cáo kết quả thực hiện đề án gửi Cục Kỹ thuật An toàn và Môi trường công nghiệp (Bộ Công thương).

Nhà máy Nhiệt điện Cẩm Phả - TKV về đêm 

Bên cạnh đó, Công ty đã xây dựng Quy trình tiêu thụ tro xỉ số 150/QĐ-CPC ngày 15/3/2019. Qua đó, tăng cường các giải pháp tìm kiếm các đơn vị có nhu cầu sử dụng tro xỉ nhà máy điện làm vật liệu xây dựng, vật liệu san lấp để tiêu thụ tro xỉ phát sinh trong sản xuất, bốc xúc tro xỉ đang tồn trữ giảm tải bãi chứa tro xỉ. 
Nhờ vậy, trong nhưng năm qua Công ty Nhiệt điện Cẩm Phả - TKV đã thực hiện tiêu thụ được khoảng 8,5 triệu tấn tro xỉ làm phụ gia sản xuất xi măng và vật liệu lấp mặt bằng các khu công nghiệp như: Cẩm Thịnh (TP. Cẩm Phả) và DEEP C2A tại phường Đông Hải 2 và phường Tràng Cát, quận Hải An (TP.Hải Phòng),…
PV: Xin trân trọng cảm ơn ông!

Đỗ Hùng (thực hiện)