PGS.TS. Huỳnh Quyền - Hiệu trưởng Trường Đại học Tài nguyên và Môi trường TP. Hồ Chí Minh (HCMUNRE) 

Phóng viên: Trước hết, xin chúc mừng Nhà trường với nhiều bước phát triển gần đây. Thưa ông, theo ông, định nghĩa “trường đại học trọng điểm quốc gia” trong lĩnh vực tài nguyên môi trường là gì và HCMUNRE đặt mình ở vị trí nào trong định hướng này?

PGS.TS. Huỳnh Quyền: Cảm ơn bạn!. Đối với chúng tôi, “trường đại học trọng điểm quốc gia” là cơ sở giáo dục đại học được Nhà nước xác định có vai trò chủ lực, đầu mối về đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ, có năng lực quốc tế, có khả năng dẫn dắt các hoạt động ứng dụng, đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực chuyên ngành mà được Nhà nước xác định gắn liền với chiến lược phát triển của Quốc gia.

HCMUNRE, với bề dày lịch sử 50 năm hình thành phát triển và 15 năm nâng cấp lên đại học, Nhà trường đã thực hiện xuất sắc nhiệm vụ Chính trị được Đảng và Nhà nước giao phó là trung tâm đào tạo và cung cấp nguồn nhân lực trình độ đại học, sau đại học trong lĩnh vực tài nguyên và môi trường; đồng thời thực hiện nghiên cứu khoa học, chuyển giao công nghệ, phục vụ yêu cầu phát triển bền vững của đất nước, đặc biệt khu vực phía Nam.

Trong bối cảnh Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về thúc đẩy khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và phát triển xanh, HCMUNRE xác định mình là một trong những đơn vị chủ lực thực hiện nhiệm vụ này trong lĩnh vực tài nguyên môi trường.

Phóng viên: Có những tiêu chí nào mà HCMUNRE đang hướng tới để được công nhận là trường đại học trọng điểm quốc gia? Và Nhà trường đã làm gì để đáp ứng các tiêu chí đó thưa ông?

PGS.TS. Huỳnh Quyền: Rất nhiều tiêu chí cần được đáp ứng, nhưng tôi xin nêu 06 điểm cơ bản mà Nhà trường đang tập trung, đó là:

Chất lượng đào tạo, chương trình đào tạo phải đáp ứng nhu cầu xã hội, có tính liên ngành - xuyên ngành, cập nhật với xu thế hội nhập quốc tế, phù hợp với yêu cầu công nghệ 4.0, thời kỳ của kỹ nguyên số và trí tuệ nhân tạo. Ví dụ, từ năm 2021, tất cả các chương trình đào tạo của HCMUNRE đã được rà soát, xây dựng theo định hướng Liên ngành- Xuyên ngành, theo đó hơn 21 ngành đào tạo của Nhà trường đều tích hợp các kiến thức khoa học về  biến đổi khí hậu, môi trường, quản lý sử dụng Tài nguyên ( Đất, Nước, Khoáng sản…) GIS, viễn thám, kinh tế tuần hoàn,… để sinh viên khi tốt nghiệp ra trường được trang bị kiến thức chuyên môn theo hướng “ Liên ngành- Xuyên ngành”, đủ năng lực để giải quyết các vấn đề phức tạp mà máy móc không thể giải quyết được. Bên cạnh đó, chương trình đào tạo của Nhà trường luôn giúp cho sinh viên trau dồi, rèn luyện các kỹ năng như ngoại ngữ, tin học, kỹ năng giao tiếp, kỹ năng làm việc nhóm và trách nhiệm cộng đồng…

Nghiên cứu khoa học và ứng dụng, nhà trường cần có các đề tài, dự án nghiên cứu có chất lượng, được công bố quốc tế, và đặc biệt là có ảnh hưởng thực tiễn trong lĩnh vực/ ngành gắn liền với chiến lược phát triển của Đất nước.  HCMUNRE đã thực hiện nhiều nghiên cứu đón đầu, nghiên cứu tiếp cận với các hướng nghiên cứu mới trên thế giới, các nghiên cứu ứng dụng, tham gia giải quyết các vấn đề trong lĩnh vực Tài nguyên, môi trường và biến đổi khí hậu. Một trong những lĩnh vực mà được Đảng, Chính phủ xác định là trọng tâm trong lộ trình phát triển kinh tế Đát nước.

Hợp tác quốc tế và quốc gia, việc ký các hợp tác với các trường, tổ chức quốc tế, hợp tác với doanh nghiệp, địa phương, sử dụng nguồn lực hợp tác để phát triển chương trình đào tạo, nghiên cứu ứng dụng. HCMUNRE đã mở rộng quan hệ hợp tác trong nhiều mặt, từ tuyển sinh, đào tạo, thực tập, nghiên cứu. Đến nay, HCMUNRE đã có hơn 50 MOU với các đối tác chiến lược là các trường đại học, viện nghiên cứu lớn ở nhiều quốc gia trên thế giới.

Cơ sở vật chất và nguồn lực, phải có đủ trang thiết bị, phòng thí nghiệm, phương tiện thực hành, tài nguyên hỗ trợ nghiên cứu, đội ngũ giảng viên có trình độ cao, năng lực giảng dạy và nghiên cứu. HCMUNRE đang đầu tư trong chiến lược phát triển “Đại học xanh”, xây dựng môi trường đào tạo thân thiện môi trường, hiện đại, hỗ trợ tốt cho việc đào tạo và nghiên cứu.

Tự chủ đại học và quản trị tốt, tự chủ tài chính, tự chủ trong quản lý, có chính sách rõ ràng, minh bạch; đồng thời quản trị tốt trong đổi mới sáng tạo, quản trị số, vận hành hiệu quả. HCMUNRE đã có kế hoạch hành động rõ ràng để triển khai các định hướng theo Nghị quyết số 57, trong đó có chuyển đổi mô hình phát triển Nhà trường theo hướng “đại học đổi mới sáng tạo, định hướng ứng dụng và phục vụ cộng đồng” với ba trụ cột chiến lược: quản trị đại học số, tích hợp đổi mới sáng tạo, tăng cường năng lực liên kết trong hệ sinh thái đổi mới sáng tạo quốc gia.

Lĩnh vực hoạt động vè đào tạo nguồn nhân lực và nghiên cứu khoa học phải găn liền với chiến lược phát triển Quốc gia:  Đây có thể là một trong những tiêu chí cơ bản của một cơ sở giáo dục đại học được xác định là trọng điểm Quốc gia. Hoạt động đào tạo nguồn nhân lực, nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ phải đáp ứng được nhu cầu để thực hiện nội dung chiến lược phát triển Quốc gia. Với HCMUNRE, chúng tôi đã xác định nhiệm vụ đào tạo nguồn nhân lực và nghiên cứu khoa học trong lĩnh vực Tài nguyên và Môi trường hoàn toàn đáp ứng được tiêu chí này, một lĩnh vực mà được Đảng, Chính phủ xác định là vấn đề then chốt cho sự phát triển kinh tế bền vững của Đất nước.

Nhà trường vẫn đang rà soát, bổ sung, đánh giá năng lực thực hiện các nhiệm vụ để có thể đáp ứng đủ các tiêu chuẩn, tiêu chí nếu được đề xuất công nhận trường trọng điểm quốc gia.

Sáng 20/9/2025, Trường Đại học Tài nguyên và Môi trường TP. Hồ Chí Minh (HCMUNRE) đã long trọng tổ chức Lễ chào đón Tân sinh viên Khóa 14, đánh dấu cột mốc quan trọng trên hành trình tri thức của các bạn tân sinh viên. Buổi lễ có sự hiện diện của các đại biểu, khách mời và lãnh đạo Nhà trường, trong đó có: đại diện VP Bộ Nông nghiệp và Môi trường phía Nam; các đối tác doanh nghiệp, tổ chức liên kết; Ban giám hiệu cùng toàn thể cán bộ, giảng viên, nhân viên và các tân sinh viên Khóa 14.

Phóng viên: Theo dự thảo Quy hoạch mạng lưới các cơ sở giáo dục đại học trọng điểm quốc gia đến năm 2030 và Tầm nhìn đến năm 2050, liệu HCMUNRE có trong danh sách được đề xuất không? Theo Ông có cơ hội nào được công nhận sớm?

PGS.TS. Huỳnh Quyền: Về dự thảo mạng lưới trường đại học trọng điểm quốc gia, hiện nay có nhiều trường đang được xem xét. HCMUNRE chắc chắn mong muốn được đưa vào danh sách trường trọng điểm trong lĩnh vực tài nguyên và môi trường. Tuy nhiên, như nhiều trường khác, vẫn chưa có quy định thực thi rõ ràng về tiêu chuẩn, quyền lợi đầy đủ cho trường đại học trọng điểm ngành.

Kế thừa những thành tích đạt được trong nhiều năm qua, hiện nay, Chúng tôi đang nỗ lực tiếp tục nâng cao năng lực, tăng cường các hoạt động đào tạo - nghiên cứu - hợp tác quốc tế, nâng cao cơ sở vật chất, đội ngũ giảng viên nhằm đáp ứng các tiêu chí nếu được lựa chọn. Về thời hạn, mục tiêu của trường là đến năm 2030 trở thành trung tâm đào tạo nhân lực chất lượng cao, nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ ngang tầm khu vực và quốc tế trong lĩnh vực tài nguyên và môi trường. Tôi tin chắc chắn rằng, những thành tựu và kết quả đạt được của HCMUNRE sẽ góp phần không nhỏ cho mục tiêu phát triển bèn vững kinh tế Đất nước, đặt biệt khu vực phía Nam.

Phóng viên: Việc xác định là trường trọng điểm quốc gia có những ưu thế nào, nhưng cũng có thách thức ra sao? Nhà trường có kế hoạch gì để vượt qua những thách thức đó?

PGS.TS. Huỳnh Quyền: Đúng rồi, nếu được công nhận là trường trọng điểm quốc gia, sẽ có rất nhiều ưu thế:

Ưu tiên đầu tư từ ngân sách nhà nước, dành cho thiết bị, cơ sở vật chất, phòng thí nghiệm, thư viện, hạ tầng thông tin - công nghệ.

Thu hút nhân tài, giảng viên, nhà nghiên cứu trong và ngoài nước; dễ dàng hơn khi mở các chương trình quốc tế, hợp tác quốc tế.

Quyền lợi tuyển sinh và giảng viên, có thể được ưu đãi trong các chính sách tuyển dụng, hợp tác quốc tế, nghiên cứu quốc tế; nâng cao uy tín của trường, của sinh viên.

Khả năng thích ứng, đổi mới nhanh hơn trong đào tạo, nghiên cứu ứng dụng, chia sẻ công nghệ trong các chương trình phục vụ xã hội và ngành môi trường.

Tôi cho rằng, thách thức thì cũng rất rõ, đó là (1) Quy định chính sách chưa rõ ràng, hiện nay chưa có văn bản chính thức xác định tiêu chí chi tiết, quyền lợi cụ thể cho các trường đại học trọng điểm ngành. (2) Nội lực cần được tăng cường, dù HCMUNRE có nhiều điểm mạnh, nhưng phải tiếp tục nâng cao chất lượng đào tạo, năng lực nghiên cứu, năng lực công bố quốc tế, đội ngũ giảng viên đạt chuẩn cao hơn, kỹ năng quốc tế. (3) Cơ sở vật chất & kinh phí, đầu tư lớn cần, phải huy động nhiều nguồn, tự chủ tài chính, hợp tác quốc tế và doanh nghiệp để bổ sung. (4) Hội nhập và cạnh tranh cao, trong khu vực, quốc tế có nhiều trường đại học môi trường tài nguyên mạnh; đòi hỏi phải có chiến lược rõ ràng, nội dung đào tạo có điểm khác biệt, mạnh về ứng dụng, đổi mới sáng tạo, chuyển giao công nghệ.

Về kế hoạch, Nhà trường đã, đang và sẽ: Hoàn chỉnh môi trường đào tạo “Đại học xanh”, không chỉ xanh về cảnh quan mà cả xanh về hệ sinh thái tri thức, xanh hóa chương trình đào tạo, xanh hóa hoạt động nghiên cứu, quản trị, vận hành; Triển khai hành động cụ thể thực hiện Nghị quyết 57-NQ/TW: quản trị đại học số, đổi mới sáng tạo tích hợp vào đào tạo & nghiên cứu, tăng cường liên kết với doanh nghiệp, khu vực công và quốc tế. Mở các chương trình đào tạo mới, ngành mũi nhọn như Quản lý dữ liệu không gian (GIS), biến đổi khí hậu & phát triển bền vững, công nghệ môi trường thông minh, ứng dụng IoT/AI trong giám sát môi trường; đồng thời hỗ trợ sinh viên vùng khó khăn, sinh viên năng lực xuất sắc, triển khai học bổng & hỗ trợ thực hành thực tế. Tăng cường kiểm định chất lượng chương trình đào tạo; nâng cao năng suất, chất lượng công bố khoa học quốc tế; cải thiện hệ thống cơ sở vật chất, phòng lab, thư viện, công nghệ thông tin.

Phóng viên: Xin ông chia sẻ cụ thể hơn về chiến lược tuyển sinh và chương trình đào tạo mới mà Nhà trường đã hoặc đang triển khai để đáp ứng mục tiêu trở thành trường trọng điểm quốc gia?

PGS.TS. Huỳnh Quyền: Tuyển sinh và đào tạo là hai mũi nhọn quan trọng, đó là: Về tuyển sinh 2025, Nhà trường mở rộng “cánh cửa đại học xanh”. Chúng tôi điều chỉnh chỉ tiêu ngành nghề theo nhu cầu thị trường lao động trong các lĩnh vực tài nguyên - môi trường, phát triển bền vững và từng bước mở rộng sang lĩnh vực nông nghiệp. Các ngành mới hoặc được nâng cấp như Kỹ thuật môi trường thông minh, ứng dụng IoT & AI vào giám sát môi trường; Kinh tế tài nguyên và kinh tế tuần hoàn, logistic xanh; Quản lý dữ liệu không gian (GIS) - viễn thám và ứng dụng; ngành biến đổi khí hậu và phát triển bền vững được chú trọng.

Triển khai phương thức tuyển sinh linh hoạt dựa theo các phương thức quy định của Bộ GD&ĐT như xét học bạ, điểm thi THPT, tuyển thẳng và những kết quả đánh giá năng lực; trong đó có sự thay đổi chỉ tiêu và ngành nghề phục vụ lộ trình phát triển kinh tế xanh.

Về chương trình đào tạo, như đã nói, chúng tôi đẩy mạnh tính liên ngành - xuyên ngành, tích hợp các nội dung về biến đổi khí hậu, phát triển bền vững, hiệu quả sử dụng tài nguyên; ứng dụng công nghệ số, AI, IoT, GIS trong giám sát môi trường. Sinh viên được thực hành thực tế tại doanh nghiệp, tham gia các đề tài thực tế, trải nghiệm thực hành ngoài trường.

Phóng viên: Với tầm nhìn đến năm 2030 và xa hơn, ông có thể chia sẻ những mục tiêu chiến lược dài hạn để đưa HCMUNRE thành trường đại học trọng điểm quốc gia một cách thực tế và bền vững?

PGS.TS. Huỳnh Quyền: Dĩ nhiên rồi!. Chúng tôi đã xác định lộ trình như sau:

Đến năm 2025-2027, củng cố mạnh chất lượng đào tạo hiện có; hoàn thiện nhiều chương trình đào tạo mới mũi nhọn, đảm bảo kiểm định trong nước và bắt đầu hướng tới kiểm định quốc tế. Cơ sở vật chất, phòng thực hành-thí nghiệm cần đáp ứng chuẩn cao hơn, thiết bị hiện đại, công nghệ mới được đưa vào sử dụng.

Đến năm 2030, mục tiêu là trở thành trung tâm đào tạo nhân lực chất lượng cao, nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ ngang tầm khu vực Đông Nam Á trong lĩnh vực tài nguyên và môi trường. Trở thành trường đại học trọng điểm quốc gia ngành tài nguyên môi trường, với các ngành dẫn đầu, được trang bị tốt về nhân lực, vật lực, có uy tín quốc tế.

Sau 2030 hướng đến tầm nhìn đến năm 2035+, nâng cao hơn nữa năng lực nghiên cứu xuất bản quốc tế, đóng góp công nghệ, giải pháp sáng tạo cho các vấn đề lớn như biến đổi khí hậu, quản lý tài nguyên thiên nhiên, môi trường biển đảo, quản lý đất đai, nước, sử dụng đất. Xây dựng trường đại học kiểu mẫu về “đại học xanh”, nghĩa là toàn bộ hoạt động đào tạo, nghiên cứu, quản trị, thực hành thân thiện với môi trường, giảm phát thải, sử dụng năng lượng sạch, thúc đẩy kinh tế tuần hoàn.

Phóng viên: Cuối cùng, ông có muốn gửi gắm điều gì đến các sinh viên, giảng viên và các đối tác để cùng chung tay thực hiện khát vọng này, thưa ông?

PGS.TS. Huỳnh Quyền: Tôi muốn nói rằng, khát vọng trở thành trường đại học trọng điểm quốc gia là mục tiêu lớn, đòi hỏi nỗ lực của toàn thể Nhà trường từ Ban Giám hiệu, giảng viên, nhân viên, sinh viên tới các đối tác trong và ngoài nước.

Với sinh viên, tôi mong các em không chỉ học tốt kiến thức, kỹ năng mà còn phát triển tư duy sáng tạo, trách nhiệm với môi trường, từng hành động nhỏ cũng có ý nghĩa; tích cực tham gia nghiên cứu khoa học, các hoạt động thực hành, trải nghiệm, đóng góp thực tiễn.

Với giảng viên, tôi mong muốn các thầy/cô tiếp tục nâng cao năng lực chuyên môn, hợp tác quốc tế, công bố bài báo khoa học quốc tế, ứng dụng công nghệ trong giảng dạy và nghiên cứu; đồng thời đổi mới phương pháp giảng dạy, sinh viên là trung tâm.

Với các đối tác, doanh nghiệp, chính quyền địa phương, tổ chức quốc tế, chúng tôi rất mong được hợp tác sâu hơn, cùng tham gia đào tạo, nghiên cứu ứng dụng; hỗ trợ thực tập, chuyển giao công nghệ; xây dựng các dự án thực tế, giải pháp cho môi trường, biến đổi khí hậu, sử dụng tài nguyên bền vững.

Tôi tin rằng, nếu chúng ta chung tay, có tầm nhìn, có sự đầu tư đúng hướng, HCMUNRE sẽ ngày càng vững mạnh, góp phần lớn vào sự phát triển xanh, bền vững của đất nước.

Phóng viên: Trân trọng cảm ơn ông!

Cuộc trò chuyện với PGS.TS. Huỳnh Quyền - Hiệu trưởng Trường Đại học Tài nguyên và Môi trường TP. Hồ Chí Minh cho thấy một khát vọng lớn lao nhưng cũng hết sức thực tế, xây dựng HCMUNRE thành trường đại học trọng điểm quốc gia trong lĩnh vực tài nguyên và môi trường. Đó không chỉ là mục tiêu của riêng một ngôi trường, mà còn là sự cam kết đồng hành cùng đất nước trên con đường phát triển xanh, bền vững và hội nhập.

Từ chiến lược đào tạo nhân lực gắn liền với thực tiễn, đến tầm nhìn dài hạn về “Đại học xanh”, HCMUNRE đang từng bước hiện thực hóa khát vọng của mình. Và tin rằng, với sự quyết tâm của tập thể nhà trường, sự đồng hành của các bộ, ngành, địa phương và cộng đồng xã hội, khát vọng ấy sẽ sớm trở thành hiện thực để HCMUNRE thật sự trở thành chiếc nôi ươm mầm tri thức, nuôi dưỡng trách nhiệm và khát vọng cống hiến cho thế hệ mai sau.

Hồng Minh (thực hiện)