Phóng viên: Xin ông cho biết hiện nay trên địa bàn tỉnh Nghệ An có bao nhiêu dự án có sử dụng đất chậm tiến độ?

Ông Võ Văn Ngọc (người đứng phát biểu), Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Nghệ An.

Ông Võ Văn Ngọc: Để nâng cao hiệu quả sử dụng đất, thực hiện tốt Luật Đất đai, góp phần phòng chống tham nhũng, lãng phí về đất đai trên địa bàn tỉnh. Trong những năm, qua dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Tỉnh ủy, HĐND tỉnh và UBND tỉnh, Sở Tài nguyên và Môi trường đã phối hợp với Sở Kế hoạch và Đầu tư (Cơ quan được UBND tỉnh giao chủ trì xử lý các dự án đầu tư chậm tiến độ), các sở, ngành và UBND cấp huyện triển khai thực hiện nhiều giải pháp để tham mưu cho UBND tỉnh xử lý, giải quyết các dự án đầu tư có sử dụng đất chậm tiến độ. Đặc biệt, trong năm 2022, chuyên đề dự án treo, dự án chậm tiến độ được Hội đồng nhân dân tỉnh đưa vào chương trình giám sát.
Theo số liệu tổng hợp của Sở Kế hoạch và Đầu tư và qua công tác kiểm tra, giám sát của Thường trực Hội đồng nhân dân tỉnh cho thấy giai đoạn từ năm 2016-2021 trên địa bàn tỉnh còn có 271 dự án đầu tư chậm tiến độ ( có 166 dự án đã được giao đất/cho thuê đất và 105 dự án chưa được giao đất/cho thuê đất).

Dự án Khu Resort Bắc đảo Lan Châu với vị trí “Đất vàng” tại phường Nghi Thủy, thị xã Cửa Lò có diện tích 9,5ha do Công ty cổ phần Golden City làm chủ đầu tư là 01 trong những dự án, công trình sử dụng đất chậm tiến độ.

Trong đó, đã gia hạn tiến độ đối với 179 dự án (142 dự án đã được giao đất/cho thuê đất và 37 dự án chưa được giao đất/cho thuê đất). Chấm dứt hoạt động dự án, thu hồi đất đối với 92 dự án, (có 24 dự án đã được giao đất, cho thuê đất và 68 dự án chưa được giao đất).
Phóng viên: Vậy đâu là là những khó khăn, vướng mắc khi xử lý các dự án sử dụng đất chậm tiến độ, thưa ông?
Ông Võ Văn Ngọc: Trong thời gian qua, việc kiểm tra, tham mưu UBND tỉnh xử lý các dự án đầu tư chậm tiến độ gặp nhiều khó khăn, vướng mắc, nhất là một số dự án hết thời gian gia hạn, mà thực tế Chủ đầu tư đã nỗ lực triển khai dự án sau khi được gia hạn, đã xây dựng được nhiều hạng mục công trình (đã đưa một số hạng mục vào hoạt động sản xuất kinh doanh) nhưng vẫn còn một số hạng mục công trình chưa xây dựng.

Dự án Văn phòng làm việc và Trung tâm Giới thiệu sản phẩm trên đường Xô viết - Nghệ Tĩnh (thành phố Vinh) do Công ty TNHH Hiếu Thành Lộc làm chủ đầu tư thi công giang giở.

Các trường hợp này gặp nhiều vướng mắc trong xử lý, như khái niệm chưa đưa đất vào sử dụng trong quy định của Luật Đất đai chưa cụ thể nên địa phương khó thực hiện. Cũng có quan điểm cho rằng chưa đưa đất vào sử dụng là dự án chưa hoàn thành toàn bộ việc xây dựng các công trình và chưa đi vào hoạt động sản xuất kinh doanh. Quan điểm khác lại cho rằng chỉ các dự án chưa xây dựng công trình theo quy hoạch chi tiết xây dựng mới chưa đưa đất vào sử dụng.
Dự án phát triển nhà ở, khu đô thị mới trên địa bàn hầu hết đã nộp đủ tiền sử dụng đất, đã xây dựng các công trình hạ tầng điện, nước, mương tiêu thoát nước, đường giao thông, cây xanh (do chưa có nhu cầu sử dụng), ... đảm bảo yêu cầu sinh hoạt và kết nối với bên ngoài dự án theo quy định.

Chủ đầu tư dự án đã được cấp GCNQSD đất, nhiều căn hộ đã xây dựng xong phần thô và đã chuyển nhượng nhà và đất cho hộ gia đình, cá nhân, cấp GCNQSD đất và tài sản trên đất cho hộ gia đình, cá nhân với thời hạn lâu dài nhưng vẫn còn một số căn hộ liền kế chưa xây dựng hoặc còn một số công trình khác như nhà trẻ, nhà văn hóa cộng đồng chưa xây dựng, ...

Trong khi đó Luật Đất đai không có quy định thu hồi đất ở của hộ gia đình, cá nhân đã cấp GCNQSD đất thời gian sử dụng lâu dài nên khó khăn trong việc xử lý đối với các trường hợp này.
Các vướng mắc nêu trên, Sở Tài nguyên và Môi trường đã báo cáo UBND tỉnh biết và có Công văn số 38/STNMT-QLĐĐ ngày 04/01/2022 báo cáo, đồng thời cử cán bộ trực tiếp xin ý kiến chỉ đạo, hướng dẫn của Bộ Tài nguyên và Môi trường để thực hiện.
Một số dự án chưa thực hiện xây dựng xong các công trình do vướng về việc các nội dung không phải do Chủ đầu tư như xin đấu nối vào các tuyến đường Quốc lộ khó khăn, chưa có đường giao thông vào khu đất được thuê, vướng về điều chỉnh quy hoạch do các quy hoạch của nhà nước thay đổi sau khi dự án được cho thuê đất nên phải điều chỉnh lại quy hoạch,...
Từ cuối năm 2019 đến nay, do dịch bệnh COVID ảnh hưởng nghiêm trọng đến tiến độ thực hiện xây dựng các công trình của các Chủ đầu tư dự án đã được UBND tỉnh gia hạn, giãn tiến độ trong thời gian này nên nhiều dự án không thực hiện đúng tiến độ được gia hạn, giãn tiến độ.

Phóng viên: Ông có những kiến nghị, đề xuất gì để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc khi xử lý các dự án sử dụng đất châm tiến độ hiện hiện nay?
Ông Võ Văn Ngọc: Đề nghị Quốc hội sửa đổi điểm i khoản 1 Điều 64 Luật Đất đai theo hướng tạo điều kiện cho Chủ đầu tư thuộc nhóm các dự án (đã xây dựng một số công trình) nêu trên chậm tiến độ do nguyên nhân khách quan chính đáng được tiếp tục gia hạn thêm thời gian để khắc phục các khó khăn, hoàn thành dự án. Trong thời gian gia hạn tiếp đề nghị thu khoản tiền được gia hạn theo phương thức lũy kế với thời gian gia hạn (gia hạn càng lâu thì mức nộp khoản tiền này theo hệ số càng lớn). Kiến nghị này đã được Sở Tài nguyên và Môi trường tham mưu cho UBND tỉnh báo cáo Bộ Tài nguyên và Môi trường trong hội thảo sửa đổi Luật Đất đai vừa qua.
Đề nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường có văn bản hướng dẫn cụ thể về khái niệm chưa đưa đất vào sử dụng trong quy định của Luật Đất đai để thực hiện.

Dự án Khu đô thị dầu khí Nghệ An tại phường Vinh Tân (thành phố Vinh) do Công ty CP Đầu tư và Thương mại dầu khí Nghệ An làm chủ đầu tư (nay là liên danh nhà đầu tư Công ty CP Đầu tư và Thương mại Dầu khí Nghệ An và Công ty CP Hanviland) hiện vấn án binh bất động

Các địa phương cấp huyện phải tăng cường công tác kiểm tra việc quản lý, sử dụng đất của các Chủ đầu tư dự án đã được nhà nước giao đất, cho thuê đất để thực hiện dự án trên địa bàn, kịp thời xử lý các vi phạm theo quy định của pháp luật đầu tư, xây dựng, đất đai, môi trường, ... (nhất là đối với các Chủ đầu tư không triển khai dự án, có biểu hiện găm và giữ đất). Trường hợp vượt thẩm quyền thì kịp thời có văn bản báo cáo các ngành cấp tỉnh tham mưu xử lý.  
Đề nghị Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Nghệ An trong quá trình chủ trì tham mưu cho UBND tỉnh chấp thuận đầu tư các dự án phải thẩm định kỹ năng lực tài chính và các nội dung liên quan của dự án và Chủ đầu tư dự án để đảm bảo sau khi chấp thuận đầu tư thì dự án triển khai đúng tiến độ, khắc phục tình trạng vi phạm về chậm tiến độ.
Đề nghị Sở Xây dựng tỉnh Nghệ An trong quá trình thẩm định quy hoạch chi tiết xây dựng của các dự án đầu tư phải đảm bảo tính khả thi của quy hoạch, khắc phục tình trạng Chủ đầu tư dự án phải điều chỉnh quy hoạch (mất nhiều thời gian) dẫn đến vi phạm chậm tiến độ.
Phóng viên: Xin cảm ơn ông!

>>>>> Xem thêm: Quản lý và sử dụng hiệu quả tài nguyên đất đai: Cửa Lò - Với công tác quản lý và xử lý các dự án chậm tiến độ

                              Nghệ An: Tăng cường quản lý đất đai

Đỗ Hùng – Bảo Bảo thực hiện