Đó là phát biểu chỉ đạo của Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Khí tượng Thủy văn Hoàng Đức Cường tại Hội nghị Tổng kết công tác năm 2023 và phương hướng triển khai nhiệm vụ năm 2024 được Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn quốc gia tổ chức vào chiều 15/12/2023.
Báo cáo tại Hội nghị, ông Hoàng Văn Đại, Phó Giám đốc Trung tâm Dự báo KTTV quốc gia cho biết, Trong năm 2023, Trung tâm Dự báo KTTV quốc gia thường xuyên theo dõi chặt chẽ diễn biến của tình hình KTTV trên phạm vi cả nước. Theo dõi và dự báo 05 cơn bão và 02 ATNĐ, trong đó có cơn bão số 1 và ATNĐ tháng 9 ảnh hưởng trực tiếp đến nước ta; 21 đợt KKL; 20 đợt nắng nóng; 21 đợt mưa lớn trên diện rộng; 13 đợt lũ trên phạm vi cả nước. Theo dõi, dự báo mực nước và dòng chảy các sông trên toàn quốc, đáp ứng yêu cầu phát điện và chỉ đạo điều hành liên hồ chứa phục vụ đổ ải vụ Đông Xuân 2022-2023; xâm nhập mặn ở ĐBSCL, triều cường, gió mạnh, sóng lớn và nước biển dâng trên các khu vực biển ngoài khơi và ven bờ. Thực hiện tốt công tác dự báo phục vụ khai thác, vận hành và phòng, chống thiên tai cho các lưu vực sông được Thủ tướng Chính phủ ban hành Quy trình vận hành liên hồ chứa. Phối hợp chặt chẽ và chủ động trao đổi về nghiệp vụ với các Đài KTTV khu vực có biển để đảm bảo tốt công tác thông tin, liên lạc và nắm bắt diễn biến thời tiết thực tế, nâng cao chất lượng dự báo phục vụ; các sản phẩm dự báo hải văn được cập nhật hàng ngày trên mạng nghiệp vụ và chia sẻ với các Đài KTTV khu vực có biển để các Đài tham khảo trong dự báo nghiệp vụ. Các Bản tin dự báo KTTV hạn ngắn, hạn vừa, hạn dài được thực hiện đầy đủ và cơ bản đều đạt chỉ tiêu đặt ra.
Triển khai thực hiện nhiệm vụ dự báo nghiệp vụ và phục vụ năm 2023, Trung tâm Dự báo KTTV quốc gia còn gặp một số khó khăn. Trong đó, đáng chú ý là dữ liệu tự động (mưa, mực nước, nhiệt độ và các yếu tố khác) vẫn chưa được kiểm soát đầy đủ về chất lượng trong thời gian thực, nhiều trường hợp dữ liệu mưa quan trắc tại trạm không phản ảnh được mưa thực tế trên khu vực xảy ra thiên tai nên gây khó khăn cho Dự báo viên khi thực hiện dự báo nghiệp vụ. Dự báo định lượng mưa còn hạn chế, đặc biệt là dự báo chi tiết lượng mưa theo giờ, mưa cực đoan cục bộ thời đoạn ngắn, trên quy mô nhỏ chưa đáp ứng yêu cầu của thực tiễn. Đây cũng là khó khăn chung của các cơ quan dự báo trên thế giới và cần được đầu tư nghiên cứu để cải tiến trong những năm tới,...
Ông Mai Văn Khiêm - Giám đốc Trung tâm Dự báo KTTV quốc gia phát biểu tại hội nghị
Giải pháp khắc phục tồn tại, khó khăn, theo PGS.TS Mai Văn Khiêm, Giám đốc Trung tâm Dự báo KTTV quốc gia, chúng tôi tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các đơn vị thuộc Tổng cục KTTV như: Trung tâm Thông tin và Dữ liệu KTTV, Trung tâm Mạng lưới KTTV quốc gia,… để kiểm soát chất lượng các loại dữ liệu quan trắc, trong đó đặc biệt là các dữ liệu quan trắc tự động (mưa, nhiệt độ); xây dựng và cập nhật các công cụ hỗ trợ dự báo để khai thác các nguồn dữ liệu từ CDH. Phối hợp chặt chẽ với các đơn vị Viện Khoa học KTTV và Biến đổi khí hậu, Viện Khoa học Địa chất và Khoáng sản, các Đài KTTV khu vực, Đài KTTV tỉnh tăng cường công tác cảnh báo sạt lở đất, trong đó tập trung: Hoàn thiện hệ thống tự động cập nhật dữ liệu quan trắc để đảm bảo tính ổn định dữ liệu quan trắc; rà soát các khu vực ít có khả năng xảy ra lũ quét, sạt lở đất để giảm quy mô khu vực cảnh báo; rà soát, cập nhật ngưỡng mưa cảnh báo lũ quét, sạt lở đất; tích hợp Bản đồ phân vùng nguy cơ lũ quét, sạt lở đất trong hệ thống cảnh báo; xây dựng ứng dụng di động để theo dõi và truyền tin cảnh báo lũ quét, sạt lở đất đến cộng đồng.
Phát biểu chỉ đạo Hội nghị, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục KTTV Hoàng Đức Cường đề nghị cán bộ Trung tâm chủ động đổi mới phương pháp làm việc từ công tác quản lý đến vận hành hệ thống dự báo, cảnh báo KTTV. Phương châm chủ đạo là: Bản tin dự báo, cảnh báo KTTV sớm hơn, chi tiết hơn, tin cậy hơn và cần thêm nữa là: số hóa hơn, trực quan hơn.Trung tâm cần tuân thủ nghiêm các quy định về dự báo, cảnh báo KTTV; tăng cường theo dõi chặt chẽ các hiện tượng KTTV, đặc biệt là các hiện tượng KTTV nguy hiểm; thường xuyên tổ chức trao đổi, phân tích chuyên sâu về các trường hợp dự báo bão, mưa, lũ… khó, phức tạp để đúc kết thành những bài học, kinh nghiệm thực tiễn, để những lần dự báo sau đạt kết quả tốt hơn. Những thông tin, bài học, kinh nghiệm này cần được truyền tải đến các Đài KTTV khu vực và các Đài KTTV tỉnh thông qua các hội thảo trực tuyến, hội thảo khoa học và các diễn đàn khác nhau.
Phó Tổng cục trưởng yêu cầu Trung tâm tiếp tục triển khai hoàn thiện, hoàn chỉnh các quy trình dự báo thiên tai nguy hiểm, nhất là với các loại bản tin như bão/áp thấp nhiệt đới, mưa lớn, lũ quét, trượt lở đất. Tiếp tục nâng cao chất lượng dự báo định lượng mưa, cảnh báo lũ quét, sạt lở đất; khai thác tối đa các nguồn thông tin như vệ tinh, radar, đo mưa tự động và các thông tin dự báo, đặc biệt là của mô hình khu vực độ phân giải cao để đưa ra các cảnh báo sớm, kịp thời và có độ tin cậy cao đối với các loại hình thiên tai. Trung tâm phối hợp với các đơn vị trong Tổng cục, đặc biệt là Trung tâm thông tin dữ liệu KTTV để đẩy mạnh việc khai thác, sử dụng CDH trong nghiệp vụ; ứng dụng khoa học, các công nghệ mới, hiện đại trong dự báo, cảnh báo KTTV, nhất là hệ thống SmartMet,... Phó Tổng cục trưởng đề nghị Trung tâm lưu ý trong bối cảnh của El Nino, mùa đông năm nay nền nhiệt độ có thể ấm hơn bình thường, số đợt không khí lạnh không nhiều, tuy nhiên nguy cơ cao xuất hiện đợt lạnh mạnh, kỷ lục, gây rét đậm, rét hại đối với vùng núi. Mùa mưa lũ năm 2024 ở Bắc Bộ có thể biến động bất thường. Đây là các vấn đề các đơn vị dự báo cần hết sức lưu ý, theo dõi chặt chẽ, dự báo kịp thời và thông tin thường xuyên với chính quyền địa phương để có giải pháp ứng phó,...
.png)
Các đại biểu chụp ảnh lưu niệm tại Hội nghị
Phương Đông
Sáng sớm nay (05/11), bão Kalmaegi đã đi vào vùng biển phía Đông khu vực Giữa Biển Đông, trở thành cơn bão số 13 trên Biển Đông trong năm 2025. Do ảnh hưởng của bão, từ ngày 06-07/11, khu vực từ Đà Nẵng đến Đắk Lắk: mưa rất to với lượng mưa phổ biến 200-400mm/đợt, cục bộ có nơi trên 600mm/đợt. Khu vực từ Hà Tĩnh đến Tp. Huế, Khánh Hòa và Lâm Đồng: mưa to, cục bộ có nơi mưa rất to với lượng mưa phổ biến 100-250mm/đợt, cục bộ có nơi trên 400mm/đợt.
Trước diễn biến phức tạp của bão Kalmaegi có cường độ rất mạnh, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính yêu cầu các Bộ, ngành và địa phương từ Đà Nẵng đến Khánh Hòa chủ động ứng phó với tinh thần quyết liệt nhất, triển khai các biện pháp ở mức cao nhất, không để bị động, bất ngờ.
Thông tin từ Ban Chỉ huy phòng thủ dân sự tỉnh Quảng Trị, chiều ngày 3/11 cho biết, trong 12 giờ qua, địa bàn tỉnh Quảng Trị có mưa to đến rất to. Toàn tỉnh đã có gần 140 vị trí ngập lụt, 51 vị trí sạt lở, hơn 5.000 nhà dân bị ngập lụt và 103 điểm trường học với 28.513 học sinh phải nghỉ học do mưa lũ.
Ngày 3/11, khu vực Bắc Bộ, Thanh Hóa và phía Bắc Nghệ An có mưa nhiều nơi, trời rét, vùng núi cao Bắc Bộ có nơi rét đậm. Nhiệt độ thấp nhất trong đợt không khí lạnh này ở khu vực Bắc Bộ, Thanh Hoá và Nghệ An phổ biến từ 16–19 độ, vùng núi có nơi dưới 15 độ. Khu vực từ Nam Quảng Trị đến TP. Đà Nẵng có mưa to đến rất to, tổng lượng mưa phổ biến 200–300mm, cục bộ có nơi trên 600mm.
Từ đêm ngày mùng 2 tháng 11, khu vực Đông Bắc Bộ và Thanh Hóa trời chuyển rét, vùng núi cao có nơi rét đậm. Khu vực Tây Bắc Bộ và Nghệ An trời lạnh. Do ảnh hưởng của không khí lạnh tăng cường kết hợp với nhiễu động trong đới gió Đông trên cao, khu vực từ Hà Tĩnh đến TP. Đà Nẵng và phía Đông tỉnh Quảng Ngãi có mưa to đến rất to, trong đó TP. Huế, TP. Đà Nẵng và phía Đông tỉnh Quảng Ngãi lượng mưa phổ biến từ 300-500mm, cục bộ có nơi trên 750mm.
Trước tình hình mưa lũ đặc biệt lớn xảy ra tại khu vực miền Trung, đã gây thiệt hại nặng nề về người và tài sản, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu hỗ trợ khẩn cấp các địa phương khắc phục hậu quả mưa lũ, bảo đảm cuộc sống cho người dân, không để người dân thiếu lương thực thực phẩm và kịp thời xử lý môi trường sau mưa lũ.
