Những năm qua, Đài Khí tượng Thủy văn khu vực Tây Nguyên đã chỉ đạo thực hiện tốt công tác quan trắc, đo đạc và dự báo phục vụ hiệu quả cho công tác phòng, chống và giảm nhẹ thiên tai, phát triển kinh tế - xã hội, an ninh, quốc phòng. Cán bộ viên chức của toàn Đài, đặc biệt là đội ngũ Quan trắc viên của các trạm khí tượng thủy văn đã không quản gian lao, vất vả ngày đêm quan trắc thu thập số liệu khí tượng thủy văn, cung cấp thông tin nhanh chóng, chính xác và kịp thời phục vụ cho công tác dự báo.
Năm 1994, Đài KTTV Khu vực Tây Nguyên (Đài) được thành lập trên cơ sở hợp nhất các Đài KTTV tỉnh Gia Lai - Kon Tum, Đắk Lắk và Lâm Đồng. Trong những năm đầu mới thành lập, hệ thống trạm KTTV khu vực Tây Nguyên đã được quan tâm đầu tư xây dựng, chỉnh trang và nâng cấp. Tuy nhiên, còn khá nhiều trạm không điện, không nước sạch, giao thông đến trạm đi lại vô cùng vất vả, đời sống vật chất, tinh thần của cán bộ viên chức còn gặp khó khăn, thiếu thốn; trang thiết bị chuyên môn lạc hậu, phương tiện và công cụ tác nghiệp chuyên môn chủ yếu vẫn thủ công truyền thống. Bên cạnh đó, đội ngũ quan trắc viên, dự báo viên không đồng đều, chủ yếu là viên chức đào tạo ngắn hạn diện trung cấp, sơ cấp và chuyển ngành từ các đơn vị khác tới. Công nghệ quan trắc và dự báo lạc hậu, thủ công. Dù trong điều kiện khó khăn như vậy, Đài đã không ngừng nỗ lực phấn đấu, khắc phục những khó khăn, đoàn kết cùng nhau hoàn thành tốt các nhiệm vụ được giao, phục vụ kịp thời, hiệu quả công tác phòng, chống thiên tai, phát triển KT-XH và bảo đảm quốc phòng - an ninh các tỉnh thuộc khu vực Tây Nguyên.
Những năm gần đây, được sự quan tâm chỉ đạo sâu sát của Bộ TN&MT, Tổng cục KTTV hiện nay, hệ thống trạm KTTV trên khu vực Tây Nguyên do Đài quản lý đã được tăng cường bổ sung dày về mật độ trạm, nhiều trạm KTTV được lắp đặt thiết bị đo và truyền số liệu tự động, mạng lưới trạm KTTV đã từng bước hiện đại (Hệ thống trạm gồm 34 trạm KTTV truyền thống, 30 trạm KTTV và Tài nguyên nước tự động, 200 trạm đo mưa tự động, 01 Ra đa thời tiết, 01 định vị sét, 08 trạm đo môi trường không khí và nước sông, 02 trạm môi trường tự động; 02 trạm đo gió trên cao); cơ sở hạ tầng của các trạm KTTV được đầu tư xây dựng, khang trang hơn; hệ thống thông tin, điện báo và truyền số tự động, thiết bị hiện đại, tiên tiến trên thế giới. Bên cạnh đó, công nghệ dự báo được đầu tư triển khai với các mô hình dự báo hiện đại nhất trên thế giới đã góp phần cải tiến căn bản chất lượng bản tin dự báo KTTV theo hướng định lượng hoá, tự động hoá và hiện đại hoá. Số liệu KTTV được truyền tự động về Đài khu vực và Đài KTTV các tỉnh (công nghệ truyền tin 4/5G), kết hợp với các phần mềm xử lý số liệu, mô hình dự báo số, sản phẩm vệ tinh, hệ thống Ra đa thời tiết đã phát huy hiệu quả trong dự báo, cảnh báo các hiện tượng KTTV nguy hiểm đảm bảo tính đầy đủ, kịp thời và độ tin cậy của các bản tin dự báo thời tiết nguy hiểm (bão, áp thấp nhiệt đới, mưa lớn, lũ lụt, sạt lở đất, nắng nóng và hạn hán) đã đáp ứng tốt các nhu cầu của xã hội, góp phần tích cực phát triển KT-XH và đảm bảo QP-AN các tỉnh khu vực Tây Nguyên.
Có thể nói, với hơn 30 năm xây dựng và phát triển, Đài KTTV khu vực Tây Nguyên luôn nhận được sự chỉ đạo của Bộ TN&MT và chỉ đạo sát sao và trực tiếp của lãnh đạo Tổng cục KTTV, đồng thời Đài cũng nhận được sự quan tâm, hỗ trợ của chính quyền các địa phương, các đối tác trong và ngoài khu vực. Tập thể cán bộ viên chức và người lao động trong toàn Đài đã và đang ngày đêm không quản gian lao, hiểm nguy từng ngày, từng giờ quan trắc, đo đạc thu thập số liệu KTTV, theo dõi sát mọi diễn biến của thời tiết, thủy văn kịp thời ra các bản tin cảnh báo, dự báo nhất là những hiện tượng thời tiết nguy hiểm phục vụ cho sản xuất nông nghiệp, phát triển KT-XH và mang lại bình yên cho nhân dân. Để thực hiện tốt hơn nữa nhiệm vụ, Đài KTTV khu vực Tây Nguyên đã xác định rõ các nhiệm vụ trọng tâm, trọng điểm cần thực hiện như sau:
Về công tác tổ chức cán bộ: Tiếp tục ổn định tổ chức bộ máy, nâng cao hiệu quả đề án vị trí việc làm trong bối cảnh mới; tăng cường công tác đào tạo, bồi dưỡng cho cán bộ viên chức, đặc biệt về công tác chuyên môn.
Về công tác quản lý mạng lưới trạm KTTV: Tăng cường và đẩy mạnh phối hợp với các địa phương trong việc giảm thiểu tối đa các vi phạm đối với hành lang kỹ thuật công trình quan trắc KTTV; phát triển mạng lưới quan trắc KTTV theo Quy hoạch quốc gia và mạng lưới KTTV chuyên dùng phục vụ đa mục tiêu ở các địa phương; thực hiện đồng bộ các giải pháp kỹ thuật nhằm duy trì và khai thác hiệu quả mạng lưới trạm KTTV (truyền thống và tự động) đảm bảo hoạt động liên tục, số liệu truyền chính xác và kịp thời phục vụ tốt cho công tác dự báo KTTV.
Về công tác thông tin dữ liệu KTTV và ứng dụng khoa học công nghệ: Tăng cường và chủ động hơn nữa trong việc ứng dụng công nghệ để xây dựng cơ sở dữ liệu KTTV; duy trì và ổn định đường truyền số liệu KTTV theo hướng tự động theo thời gian thực nhằm phục vụ kịp thời, chính xác và hiệu quả cho công tác dự báo KTTV.
Về công tác dự báo, cảnh báo KTTV: Quan tâm hơn nữa tới công tác dự báo, cảnh báo KTTV, không ngừng tăng cường nâng cao chất lượng các loại bản tin dự báo và cảnh báo KTTV, nhất là đối với thời tiết nguy hiểm; nắm bắt nhu cầu của xã hội để điều chỉnh nội dung bản tin, đối tượng phục vụ theo hướng dự báo định lượng, dự báo điểm; tăng cường và phát huy vai trò của cơ quan KTTV trong cảnh báo sớm, hành động sớm và đặc biệt là sự phối hợp đồng bộ giữa cơ quan KTTV với các cấp chính quyền địa phương nhằm phát huy sự chủ động của người dân để giảm thiểu tối đa thiệt hại do thiên tai. Tiếp tục thực hiện chương trình cập nhật phân vùng rủi ro thiên tai, lập bản đồ cảnh báo thiên tai, đặc biệt là các thiên tai liên quan đến thời tiết nguy hiểm (lũ, lũ quét, sạt lở đất, hạn hán,…). Phối hợp với địa phương trong việc truyền tải, tuyên truyền các bản tin dự báo đến người dân và các tổ chức nhanh nhất, nhằm phục vụ tốt công tác phòng, tránh và giảm nhẹ thiệt hại do thiên tai, góp phần phát triển KT-XH các tỉnh khu vực Tây Nguyên.
LÊ VĂN HƯNG
Giám đốc Đài Khí tượng Thủy văn Khu vực Tây Nguyên
Nguồn: Tạp chí Tài nguyên và Môi trường số 23 (Kỳ 1 tháng 12) năm 2024
Theo bản tin dự báo thời tiết của tạp chí nông nghiệp và môi trường, ngày 28/11, khu vực Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ ít mây, ngày nắng, sáng sớm có nơi có sương mù, đêm và sáng trời rét, có nơi rét đậm, vùng núi cao đề phòng khả năng xảy ra sương muối. Các khu vực khác trên cả nước trong trạng thái có mây, ngày nắng, có mưa rào và dông vài nơi.
Theo bản tin dự báo thời tiết của Tạp chí Nông nghiệp và Môi trường, ngày 27/11, khu vực Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ ít mây, ngày nắng, sáng sớm có nơi có sương mù, đêm và sáng trời rét, vùng núi có nơi rét đậm, vùng núi cao đề phòng khả năng xảy ra sương muối. Các khu vực khác trên cả nước có mây, ngày nắng, có mưa rào và dông vài nơi.
Theo bản tin dự báo thời tiết của Tạp chí Nông nghiệp và Môi trường, ngày 26/11, khu vực Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ phổ biến không mưa, trời rét, vùng núi Bắc Bộ có nơi rét đậm, vùng núi cao của Bắc Bộ đề phòng khả năng xảy ra sương muối. Nhiệt độ thấp nhất trong đợt không khí lạnh này ở khu vực Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ phổ biến từ 12-15 độ, vùng núi cao có nơi dưới 10 độ. Các khu vực khác trên cả nước có mây, ngày nắng, có mưa rào và dông vài nơi, cục bộ có nơi mưa to.
Ngày 24/11, một bộ phận không khí lạnh đã báo vẫn đang di chuyển xuống phía Nam, khoảng chiều và đêm 24/11, không khí lạnh sẽ ảnh hưởng đến khu vực Đông Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ, sau đó ảnh hưởng đến khu vực Tây Bắc Bộ và Trung Trung Bộ. Từ ngày 25/11, ở khu vực Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ trời rét, vùng núi cao của Bắc Bộ có nơi rét đậm. Cũng trong ngày hôm nay, khu vực TP Huế, TP Đà Nẵng và phía Đông tỉnh Quảng Ngãi có mưa vừa, mưa to, cục bộ có nơi mưa rất to với lượng mưa phổ biến 30–60mm, cục bộ có nơi trên 120mm. Khu vực Phía Đông các tỉnh Gia Lai, Đắk Lắk và Bắc Khánh Hòa có mưa rào và dông rải rác, cục bộ có nơi mưa to; lượng mưa phổ biến 10–30mm, cục bộ có nơi trên 60mm. Từ chiều và đêm 25/11 mưa lớn ở Trung Bộ có xu hướng giảm.
Ngày 19/11, khu vực Bắc Bộ, Thanh Hóa và Nghệ An tiếp tục có mưa, mưa rào và có nơi có dông, trời rét; vùng núi và trung du Bắc Bộ trời rét đậm, vùng núi cao có nơi rét hại, vùng đồng bằng Bắc Bộ có nơi rét đậm; Khu vực Quảng Trị và TP Huế đêm và sáng trời rét. Khu vực TP Đà Nẵng, phía Đông các tỉnh từ Quảng Ngãi đến Đắk Lắk tiếp tục có mưa to đến rất to, lượng mưa từ 60-120mm, cục bộ có nơi trên 200mm. Khu vực TP Huế và phía Bắc Khánh Hòa có mưa vừa, mưa to, cục bộ có nơi mưa rất to, lượng mưa từ 30-70mm, có nơi trên 100mm. Khu vực Hà Tĩnh, Quảng Trị và phía Nam Khánh Hoà có mưa vừa, mưa to, cục bộ có nơi mưa rất to, lượng mưa từ 15-30mm, cục bộ có nơi trên 60mm.
