Bão số 5 tăng cấp nhanh chóng, tiến sát đất liền: Mưa cực lớn và nguy cơ thiên tai diện rộng

Bão số 5 (Kajiki) đang di chuyển rất nhanh và liên tục mạnh lên, với cường độ có thể vượt cả bão Doksuri năm 2017. Dự báo từ trưa 25/8, tâm bão sẽ đi vào đất liền các tỉnh từ Thanh Hóa đến Bắc Quảng Trị, gây mưa đặc biệt to, gió giật dữ dội và nguy cơ lũ quét, sạt lở đất trên diện rộng. Chính quyền và người dân cần tuyệt đối không chủ quan, khẩn trương triển khai các biện pháp phòng chống để giảm thiểu thiệt hại

Từ thời điểm là áp thấp nhiệt đới di chuyển vào Biển Đông vào đêm 22/8 cho đến chiều 24/8, bão thường xuyên di chuyển với tốc độ lên tới 20-25, thậm chí trên 25km/h; Còn cường độ thì cũng mạnh lên rất nhanh, thời điểm tối và đêm 22/8 khi mới vào Biển Đông ở mức áp thấp nhiệt đới, cuối cấp 6, đầu cấp 7, đến sáng 23/8 mạnh lên thành bão đến chiều ngày 24/8 thì mạnh lên cấp 13, tức mạnh thêm 7 cấp.

Ông Hoàng Phúc Lâm, Phó Giám đốc Trung tâm Dự báo KTTV quốc gia 

Theo Ông Hoàng Phúc Lâm, Phó Giám đốc Trung tâm Dự báo KTTV quốc gia cho biết: Lúc 13 giờ ngày 24/8, vị trí tâm bão ở vào khoảng 17,4 độ Vĩ Bắc; 110,3 độ Kinh Đông, trên vùng biển phía Tây Bắc đặc khu Hoàng Sa; cách Nghệ An khoảng 520 km, cách Hà Tĩnh khoảng 500 km về phía Đông Đông Nam, cách Bắc Quảng Trị khoảng 430 km về phía Đông. Cường độ bão mạnh cấp 13 (134 -149 km/giờ), giật cấp 15; di chuyển theo hướng Tây với tốc độ khoảng 20 km/h và còn có khả năng mạnh thêm.

Dự báo trong 24 giờ tới bão số 5 di chuyển chủ yếu theo hướng Tây Tây Bắc, khoảng 20 km/h, cường độ mạnh lên cấp 13 - 14 (và có thể còn mạnh hơn, đạt cấp 15). Khoảng trưa và chiều mai tâm bão có khả năng đi vào đất liền các tỉnh từ Thanh Hóa - Bắc Quảng Trị.

Chuyên gia dự báo: Bão số 5 có thể mạnh hơn bão Doksuri 2017

Do ảnh hưởng của hoàn lưu bão số 5 vùng biển từ Thanh Hóa đến Tp. Huế (bao gồm đảo Hòn Ngư, đặc khu Cồn Cỏ) có gió mạnh dần lên cấp 7-9, sau tăng lên cấp 10-11, vùng gần tâm bão đi qua cấp 12-14, giật cấp 16; sóng biển cao 5,0-7,0m, vùng gần tâm 8,0-10,0m; biển động dữ dội. Vùng ven biển và các đảo từ Hải Phòng - Bắc Quảng Trị có nước dâng do bão cao từ 0,5-1,5m.

Từ đêm 24/8, trên đất liền từ Thanh Hóa đến Quảng Trị có gió mạnh dần lên cấp 8-10, vùng gần tâm bão cấp 11-13, giật cấp 14-15; vùng ven biển các tỉnh từ Quảng Ninh đến Ninh Bình gió mạnh dần lên cấp 6-8, giật cấp 9.

Từ chiều 24/8 đến hết ngày 26/8, ở khu vực trung du và đồng bằng Bắc Bộ, khu vực Lào Cai và từ Thanh Hóa đến Tp. Huế có mưa lớn diện rộng với lượng mưa phổ biến 100-150mm, cục bộ có nơi trên 250mm; riêng khu vực Thanh Hóa đến Bắc Quảng Trị có mưa to đến rất to với lượng mưa phổ biến 200-400mm, cục bộ có nơi trên 700mm. Cảnh báo nguy cơ mưa có cường suất lớn (>200mm/3h).

Theo Ông Hoàng Phúc Lâm, bão số 5 là một cơn bão rất mạnh, cường độ bão khi ảnh hưởng có thể tương đương với cơn bão số 3 Yagi năm 2024 và mạnh hơn bão số 10 (Doksuri) năm 2017. Khi bão tiệm cận bờ cường độ có khả năng đạt cấp 13-14, đạt cấp 16, khu vực đất liền ven biển có gió mạnh cấp 12-13, thậm chí có thể có cấp 14, giật cấp 16.

Về lũ, lũ quét, sạt lở đất do bão: Ở khu vực Bắc Bộ, lũ hạ lưu sông Thương tiếp tục xuống chậm ở mức BĐ1-BĐ2.

Từ đêm 24/8 đến hết 25/5, tại các tỉnh từ Thanh Hóa đến Thừa Thiên Huế xuất hiện 01 đợt lũ, đỉnh lũ trên các sông có khả năng như sau:

- Thanh Hóa: Sông Bưởi lên mức BĐ2, thượng lưu sông Mã (Thanh Hóa) lên mức BĐ1-BĐ2, hạ lưu sông Mã lên trên BĐ1.

- Nghệ An: Thượng lưu sông Cả lên mức BĐ2-BĐ3 và trên BĐ3; hạ lưu sông Cả BĐ2-BĐ3.

- Hà Tĩnh: Sông Ngàn Sâu, Ngàn Phố lên mức BĐ2-BĐ3 và trên BĐ3; sông La lên mức BĐ2-BĐ3

- Quảng Trị: Sông Gianh, sông Kiến Giang, sông Thạch Hãn lên mức BĐ2-BĐ3 và trên BĐ3.

- Tp Huế: Sông Bồ, sông Hương lên mức BĐ1-BĐ2.

Cảnh báo nguy cơ xảy ra lũ quét, sạt lở đất, đá tại các tỉnh thuộc khu vực trung du và vùng đồng bằng Bắc Bộ, khu vực Trung Bộ (trọng tâm từ Thanh Hóa - TP. Huế).

Ông Mai Văn Khiêm - Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia phân tích về bão số 5.

Ông Mai Văn Khiêm, Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn quốc gia cho biết, bão số 5 có nhiều điểm đặc biệt, với mức độ nguy hiểm cao, cần đặc biệt chú ý trong công tác ứng phó.

"Chúng tôi đánh giá nhận định rằng đây là một cơn bão tương đối đặc biệt, hình thành ngay trên khu vực Biển Đông, có cường độ rất là mạnh, di chuyển nhanh và phạm vi tác động rất rộng. Theo dự báo của cơ quan khí tượng Việt Nam cũng như quốc tế nhận định, khả năng cơn bão số 5 này có thể đạt cường độ cấp 12, 13, giật cấp 15, 16. Cá biệt có mô hình cho mức cực đoan hơn, mạnh hơn khi di chuyển vào gần vùng biển ven bờ của nước ta" - ông Khiêm phân tích!.

Ông Khiêm khuyến cáo chính quyền và người dân tuyệt đối không được chủ quan, cần thực hiện nghiêm chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và các cấp chính quyền. Ngoài gió mạnh, bão số 5 còn gây mưa rất lớn từ đêm 24/8 tại Bắc Trung Bộ và Đông Bắc Bộ. Lượng mưa tại khu vực trọng tâm bão có thể cục bộ lên đến 600mm, không chỉ ở ven biển mà còn lan rộng sang khu vực phía tây. Nguy cơ lũ quét, sạt lở đất rất cao, không chỉ trong thời gian bão hoạt động mà cả 1- 2 ngày sau khi bão tan.

Thứ trưởng Lê Công Thành phát biểu chỉ đạo cuộc họp chiều 23/8

Tại cuộc họp với Cục Khí tượng Thuỷ văn, Thứ trưởng Bộ NN&MT Lê Công Thành nhấn mạnh, bão số 05 xuất hiện vào thời điểm đặc biệt khi cả nước chuẩn bị kỷ niệm Quốc khánh 2/9. Do đó, Thứ trưởng yêu cầu Cục KTTV tập trung theo dõi sát sao diễn biến của cơn bão. Ngoài dữ liệu trong nước cần khai thác thêm nguồn dự báo quốc tế, tối đa hóa hệ thống vệ tinh, radar trong khu vực. Không chỉ dựa vào các mô hình dự báo mà phải kết hợp tất cả số liệu thực đo để đánh giá sự thay đổi của cường độ bão.

Thứ trưởng đề nghị các các Đài KTTV tỉnh, thành phố cung cấp kịp thời thông tin, thường xuyên giải thích rõ ràng thông tin cảnh báo về bão cho chính quyền cơ sở, đặc biệt trong bối cảnh nhiều địa phương mới triển khai mô hình chính quyền 2 cấp. Các địa phương và kênh thông tin truyền thông cần cụ thể hóa, giải thích từng cấp gió ảnh hưởng thế nào đến công trình, nhà cửa để người dân chủ động ứng phó. Song song, cần cảnh báo sớm cho tàu vận tải trên đường thủy, tuyến giao thông vốn rất đông đúc, dễ bị ảnh hưởng khi có gió mạnh. Các địa phương, các chủ đầu tư trang trại gió đánh giá sức chịu gió của các công trình điện gió trong vùng ảnh hưởng của hoàn lưu bão số 05 để có phương án ứng phó. Hiện trên các công trường thi công đường cao tốc, không khí đang rất khẩn trương. Tuy nhiên, mưa to gió lớn tiềm ẩn nhiều rủi ro, cần đảm bảo an toàn. Thứ trưởng cũng yêu cầu các Đài KTTV địa phương xây dựng phương án đảm bảo an toàn cho cán bộ trực tại các trạm tiền tiêu. Trước một cơn bão lớn, có thể gây nguy hiểm. Cuối cùng, Thứ trưởng đề nghị các đơn vị ‘chân cứng đá mềm’, theo dõi sát sao, đưa ra những dự báo chính xác, giảm thiểu tối đa thiệt hại trong những ngày đất nước đang tổ chức hoạt động chào mừng Quốc khánh.

Khuyến cáo thiết yếu đối với khu vực bị ảnh hưởng

Chuẩn bị và sơ tán: Sơ tán dân cư vùng thấp trũng, cửa sông, ven biển, vùng núi có nguy cơ lũ quét/sạt lở, nhất là tại Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh và Quảng Trị; Ngừng hoạt động trên biển từ tối ngày 24/8, tuyệt đối không cho tàu thuyền xuất bến; đảm bảo tàu thuyền vào nơi trú ẩn an toàn. Làm việc, tổ chức trực 24/7 tại các cơ sở y tế, phòng chống thiên tai, đảm bảo phương án cứu hộ sẵn sàng.

Phòng chống lũ, ngập úng: Kiểm tra và gia cố hệ thống kè, đê, rào chắn ven sông, nhất là tại các nơi nước dâng cao như Sầm Sơn, Vũng Áng, Cửa Gianh. Chuẩn bị bơm tiêu úng và hệ thống chặt chẽ để xử lý kịp thời các điểm ngập sâu.

Xử lý sạt lở, đảm bảo giao thông: Rà soát, gia cố các đoạn đường, mái ta-luy tại khu vực đồi núi, điểm có nguy cơ sạt lở. Lập các điểm tránh địa chất nguy hiểm, bố trí lực lượng trực tại các tuyến quan trọng.

Bảo vệ tài sản và dân sinh: Cố định vật dụng nhẹ, che chắn nhà cửa, bảo đảm mái tôn, khung kính chắc chắn. Dự trữ vật dụng cần thiết như lương thực, nước uống, pin, đèn, thuốc men.

Truyền thông cảnh báo: Liên tục theo dõi thông tin thời tiết chính thức từ Trung tâm Dự báo KTTV Quốc gia và địa phương. Cảnh báo cấp 4 - đỏ là mức nguy hiểm cao nhất, phải tuyệt đối nghiêm túc thực hiện các biện pháp làm trước, không chờ bão đổ bộ.

Cơn bão số 5 không chỉ là lời nhắc nhở về sức mạnh khắc nghiệt của thiên nhiên, mà còn là hồi chuông cảnh tỉnh về những thách thức ngày càng lớn từ biến đổi khí hậu. Trước hiểm họa thiên tai, điều quý giá nhất chính là sự đoàn kết, sẻ chia và ý thức chung tay của cộng đồng. Mỗi người dân, mỗi gia đình cần nâng cao nhận thức, chuẩn bị sẵn sàng, và quan trọng hơn cả là cùng nhau xây dựng một tinh thần kiên cường, đồng lòng vượt qua giông bão, để giảm thiểu thiệt hại và bảo vệ cuộc sống bình yên của quê hương.

PV