Tại buổi Họp báo thông tin về công tác chuẩn bị, tổ chức Đại hội đại biểu Đảng bộ Chính phủ lần thứ I, nhiệm kỳ 2025–2030 diễn ra sáng 9/10, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy Chính phủ, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình đã chia sẻ về một số kết quả nổi bật cũng như những định hướng và tư tưởng mới trong chỉ đạo, điều hành của Chính phủ nhiệm kỳ 2020 - 2025.
Đổi mới tư duy điều hành, phát huy tinh thần kiến tạo
Chia sẻ về việc đổi mới phương pháp điều hành trong nhiệm kỳ qua, Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình cho biết Chính phủ đổi mới tư duy và phương pháp công tác rất mạnh mẽ. Bắt đầu bằng đổi mới tư duy của Đảng nhiệm kỳ này. Đặc biệt nửa cuối của nhiệm kỳ, có rất nhiều đổi mới tư duy trong chỉ đạo, điều hành, cùng với đó là một loạt chủ trương, chính sách lớn được ban hành.
Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hoà Bình nêu rõ chúng ta có tầm nhìn dài hạn, chiến lược hướng tới hai mục tiêu trăm năm, đó là 100 năm thành lập Đảng và 100 năm thành lập nước; phấn đấu năm 2045 là đất nước công nghiệp, thu nhập cao, nhân dân ấm no hạnh phúc. Đấy là tư duy bao trùm.
Trên từng lĩnh vực cụ thể, đổi mới tư duy của Chính phủ cũng hết sức khác biệt. Ví dụ như trong công tác xây dựng pháp luật, Phó Thủ tướng Thường trực nêu rõ, pháp luật có chức năng quản lý nhà nước và chức năng kiến tạo. Một thời gian dài, chức năng quản lý có vẻ nặng hơn chức năng kiến tạo. Bây giờ nhận ra pháp luật là nguồn lực khơi thông các nguồn lực xã hội, cho nên phải phát huy vai trò kiến tạo của pháp luật. Pháp luật phải phân cấp, phân quyền mạnh mẽ; pháp luật là để thông thoáng nền hành chính, pháp luật phải tạo ra một nền hành chính thân thiện, đơn giản; pháp luật tháo gỡ các điểm nghẽn và khơi thông các nguồn lực. Đây là một điểm mới trong tư duy xây dựng pháp luật.
Đề cập tới kinh tế tư nhân, Phó Thủ tướng Thường trực cho rằng đây là động lực quan trọng nhất của phát triển kinh tế. Nguồn lực hữu hạn của kinh tế nhà nước không thể mang lại tăng trưởng hai con số, trong khi nguồn lực trong dân, trong doanh nghiệp rất dồi dào, có thể tạo ra đột phá trong tăng trưởng. Ngoài ra, kinh tế tư nhân đi đầu trong đổi mới sáng tạo, ứng dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi số. Vì vậy, sẽ giao cho kinh tế tư nhân đảm nhận những nhiệm vụ quan trọng, mang tính chiến lược quốc gia. Trên thực tế, một số công trình, dự án lớn đã giao cho tư nhân thực hiện như sân bay, bến cảng, đường cao tốc. Trong tương lai, sẽ tiếp tục giao cho tư nhân những công trình quy mô lớn hơn, đòi hỏi công nghệ cao hơn.
Về quản lý nhà nước, Phó Thủ tướng Thường trực nêu rõ, Chính phủ đã chuyển tư duy từ quản lý hành chính sang chủ động kiến tạo, phục vụ nhân dân, lắng nghe và đồng hành cùng doanh nghiệp.
Trong thu hút đầu tư nước ngoài, trong thời gian dài trước đây, nước ta cần vốn, cần kinh nghiệm, cần công nghệ, nhưng nay phải nâng cao chất lượng đầu tư nước ngoài. Một trong những yêu cầu đặc biệt quan trọng là phải có chuyển giao công nghệ; nếu mãi trông cậy vào nước ngoài để gia công thì sẽ không thoát khỏi bẫy thu nhập trung bình.
Về y tế, nước ta đã chuyển trạng thái từ chữa bệnh sang phòng bệnh, nâng cao thể trạng, chăm sóc sức khỏe, kéo dài tuổi thọ trung bình, hướng tới cuộc sống hạnh phúc.
Hay trong thế giới nhiều biến động bất thường, chúng ta nhận ra rằng phải có nền kinh tế độc lập, tự chủ, tự cường, bằng sức mạnh của mình và đó là giải pháp sáng suốt. Phó Thủ tướng Thường trực nhấn mạnh, việc phụ thuộc vào một thị trường rất nguy hiểm cho nền kinh tế. Do đó, phải tái cơ cấu và đổi mới nền kinh tế đất nước, tăng sức chống chịu, tăng khả năng tự chủ, tự cường. Hội nhập nhưng độc lập, tự chủ. Đây cũng là tư duy mới trong xây dựng các thể chế, chính sách và thực hiện các giải pháp phát triển kinh tế - xã hội của Đảng và Chính phủ.
Tinh thần dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm
Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hoà Bình cũng cho biết, bên cạnh tính kế thừa, Chính phủ đã có những đổi mới về phương pháp, cách làm. Theo đó, Chính phủ đã chỉ đạo trọng tâm, trọng điểm, không dàn trải. Đại diện lãnh đạo Chính phủ nêu rõ: " Nguồn lực hữu hạn mà chỗ nào cũng chia sẻ một chút thì không "ra tấm ra món". Chúng ta có được hệ thống đường cao tốc, các công trình lớn là do chúng ta biết tập trung. Do đó, mặc dù các địa phương đề nghị 12.000 dự án nhưng Chính phủ quyết định chỉ có 5.000 dự án, thực tế chúng ta tập trung chừng ấy dự án và đã thành công. Nhiệm kỳ tới Chính phủ chỉ tập trung cho 3.000 dự án trọng tâm, trọng điểm."
Bên cạnh đó là phân cấp, phân quyền mạnh mẽ, đi liền với phân bổ nguồn lực để địa phương làm, địa phương quyết, địa phương chịu trách nhiệm. Đề cao sức sáng tạo và phát huy tính năng động của các địa phương. Thích ứng linh hoạt, biến nguy thành cơ. Trên thực tế, việc phản ứng chính sách linh hoạt sát với tình hình đã kiểm nghiệm những chủ trương của Chính phủ rất đúng và trúng.
Một phương pháp nữa là Chính phủ luôn đối mặt với những khó khăn thách thức, không né tránh, dám giải quyết những vấn đề đã tồn tại nhiều năm. Dẫn chứng thực tế về vấn đề này, Phó Thủ tướng Thường trực cho biết, nhiều nhiệm kỳ trước thường hay nhắc đến các dự án tồn đọng, "đắp chiếu"; những ngân hàng thua lỗ, 0 đồng, âm vốn... báo chí cũng đã tốn rất nhiều giấy mực về hai dự án Bệnh viện Bạch Mai và Việt Đức cơ sở 2 tại Hà Nam (cũ), nay là tỉnh Ninh Bình. Tuy nhiên, đến nhiệm kỳ 2020 - 2025, Chính phủ đã tập trung giải quyết, không né tránh. Đặc biệt, đến cuối năm nay, Bệnh viện Bạch Mai cơ sở 2 sẽ đi vào hoạt động, sẵn sàng đón bệnh nhân.
Với tinh thần không né tránh, giải quyết những câu chuyện tồn đọng của nhiều nhiệm kỳ, Chính phủ đã tháo gỡ được nguồn lực rất lớn, đưa hàng trăm nghìn tỷ đồng vào nền kinh tế. Theo Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ, đây chính là tinh thần dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm. Cùng với đó là phong cách quyết liệt, nói là làm, phân rõ trách nhiệm. Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính có slogan "6 rõ" ai cũng thuộc, và đã làm là có kết quả. Khi bão lũ xảy ra, lãnh đạo Chính phủ và các Bộ trưởng đến với người dân; xây dựng các công trình trọng điểm, thành viên Chính phủ thường xuyên đeo bám, đôn đốc tháo gỡ khó khăn, sát cơ sở, sát thực tiễn.
Từ tư duy, phong cách mới ấy, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình đề cập tới một số thành tựu nổi bật trong nhiệm kỳ 2021 - 2025. Theo đó, kinh tế vĩ mô ổn định, đất nước tăng trưởng; cơ bản hoàn thành thắng lợi cuộc cách mạng sắp xếp tổ chức bộ máy, mô hình chính quyền địa phương hai cấp, bỏ cấp trung gian, tổ chức bộ máy tinh, gọn, mạnh, hiệu lực, hiệu quả, gần dân, sát dân, phục vụ nhân dân tốt hơn; hoàn thiện thể chế, tạo nền tảng pháp lý quan trọng cho đà tăng trưởng, tháo gỡ khó khăn, kiến tạo phát triển. Cơ cấu lại nền kinh tế, tạo động lực tăng trưởng, đa dạng hóa các nguồn lực, thị trường; lấy động lực là khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số; chăm lo công tác an sinh xã hội; phát triển văn hóa mạnh mẽ, tiệm cận với trình độ quốc tế; quốc phòng - an ninh đảm bảo; ngoại giao từ chỗ tích cực hội nhập sang chủ động hội nhập và tham gia dẫn dắt, giải quyết những vấn đề của quốc tế...
Mọi nỗ lực của Chính phủ đều hướng đến nâng cao đời sống của Nhân dân
Theo Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình, mục tiêu cao nhất của Đảng là xây dựng đất nước ổn định, thịnh vượng, mang lại cuộc sống ấm no, hạnh phúc cho nhân dân. Toàn bộ sự nghiệp của Đảng, Chính phủ đều tập trung cống hiến vì lợi ích của nhân dân. Mọi thành tựu phát triển của đất nước đều nhằm phục vụ nhân dân, để nhân dân thụ hưởng; mọi nỗ lực của Chính phủ đều hướng đến nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân.
Trong thời gian qua, Chính phủ đã triển khai hàng loạt chương trình để hiện thực hóa mục tiêu này, như Chương trình mục tiêu quốc gia về xóa đói giảm nghèo, Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới và Chương trình mục tiêu quốc gia về bảo vệ, phát triển dân tộc thiểu số và miền núi. Đến cuối nhiệm kỳ này, ba chương trình mục tiêu quốc gia trên đã đạt được thành công đáng kể; công cuộc xây dựng nông thôn mới về cơ bản đã hoàn thành. Tất cả những việc làm trên đều hướng đến mục tiêu nâng cao đời sống của nhân dân.
Về tổng thể, các hoạt động của Chính phủ vì nhân dân bao gồm phát triển kinh tế – xã hội để nâng cao đời sống, mang lại ấm no, hạnh phúc cho nhân dân. Chính phủ đã thành công trong công tác phòng chống dịch COVID-19, nhờ nỗ lực của đội ngũ y bác sĩ, lực lượng vũ trang, các cấp chính quyền và sự đồng lòng, tương thân tương ái của nhân dân. Nhiều hình ảnh xúc động trong thời kỳ dịch bệnh đã thể hiện tinh thần vì dân. Bên cạnh đó, chương trình xóa nhà dột, nhà tạm, hướng đến mục tiêu xây dựng một triệu căn nhà Đại đoàn kết cũng là minh chứng cụ thể cho những hoạt động vì dân.
Hàng năm, Chính phủ dành từ 180 - 200 nghìn tỷ đồng, tương đương 8% tổng chi ngân sách nhà nước cho công tác an sinh xã hội, trong đó 46 nghìn tỷ đồng chi cho gia đình chính sách, người có công; từ 10 - 15 nghìn tỷ đồng cho công tác cứu trợ và dự phòng. Ngoài việc chi từ ngân sách trung ương, chưa kể nguồn lực địa phương, tất cả đều nhằm thực hiện mục tiêu chăm lo đời sống nhân dân.
Bên cạnh đó, các chủ trương miễn học phí, xây dựng trường học tại vùng biên giới cũng được triển khai mạnh mẽ. Trong tháng 10/2025 sẽ khởi công đồng loạt 100 trường học tại các xã biên giới, trong tổng số 248 trường. Các chủ trương như tổ chức bữa ăn trưa, miễn giảm viện phí theo lộ trình là những chính sách có tác động tích cực đến đời sống nhân dân. Đồng thời, những định hướng phát triển kinh tế tư nhân đã tạo ra quan điểm và quyết sách mới, đem lại niềm tin và sự hứng khởi trong cộng đồng doanh nghiệp. Các quyết sách về khoa học - công nghệ cũng tạo ra niềm phấn khởi trong giới nghiên cứu, học thuật và giảng dạy.
Ngoài ra, đây là lần đầu tiên, Chính phủ yêu cầu cấp xã phải có Trung tâm hành chính "một cửa" phục vụ người dân, để người dân chỉ cần đến một nơi là giải quyết được mọi nhu cầu về dịch vụ công. Với kiều bào, Chính phủ đã ban hành nghị định phục hồi quốc tịch Việt Nam, thể hiện chính sách nhân văn, hướng đến đồng bào ở xa Tổ quốc...
Có thể thấy, trong nhiệm kỳ 2020 - 2025, Chính phủ đã có những quyết sách kịp thời, sát thực tiễn, hợp lòng dân, được nhân dân tin tưởng, phấn khởi, tạo niềm tin và sự phấn chấn trong toàn xã hội, góp phần đưa đất nước vưỡng bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên của sự hùng cường, giàu mạnh.
