Sự bùng nổ của công nghệ thông tin, các nền tảng trực tuyến, mạng xã hội đang tạo ra sức ép cạnh tranh rất lớn đối với các cơ quan báo chí. Vì vậy, các cơ quan báo chí không thể đứng ngoài xu thế chuyển đổi số, hướng tới phương thức sản xuất, cung cấp thông tin đa phương tiện, đa nền tảng, đa thiết bị, đa dạng hóa thị trường và đa dạng hóa nguồn thu. Các cơ quan báo chí của Bộ Tài nguyên và Môi trường cũng cần thay đổi tư duy và bắt kịp xu thế chuyển đổi số báo chí.
Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh, Thứ trưởng Lê Công Thành chụp ảnh lưu niệm với cán bộ, phóng viên, biên tập viên, nhân viên các cơ quan báo chí truyền thông của Bộ TN&MT
Bộ TN&MT hiện đang quản lý các cơ quan báo chí như Báo TN&MT; Tạp chí TN&MT và một số tạp chí khoa học chuyên ngành. Thời gian qua, Bộ TN&MT tập trung chỉ đạo, hướng dẫn và tổ chức thực hiện sắp xếp, kiện toàn các đơn vị báo chí truyền thông theo Quyết định số 362/QĐ-TTg ngày 03/4/2019 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Quy hoạch phát triển và quản lý báo chí toàn quốc đến năm 2025 và phù hợp chức năng, nhiệm vụ, cơ cấu tổ chức Bộ hiện nay; nâng cao chất lượng nội dung thông tin, đa dạng hóa các hình thức truyền tải thông tin thông qua việc phát triển các loại hình báo chí. Đồng thời, chuyển đổi số, chuyển đổi tư duy báo chí bước đầu được quan tâm.
Điển hình như Báo TN&MT đã đầu tư tăng cường các phương tiện kỹ thuật, công nghệ hiện đại từng bước số hóa các sản phẩm báo chí truyền thông để phục vụ tốt hơn công tác cập nhật, lưu trữ, khai thác, phổ biến lan tỏa thông tin; đa dạng hóa các ấn phẩm báo chí. Đặc biệt, Báo TN&MT tiến đến việc đa dạng hóa việc truyền tải thông tin thông qua nền tảng công nghệ thông tin, công nghệ số và ưu thế của nền tảng mạng xã hội.
Tạp chí TN&MT đã được cơ quan có thẩm quyền cấp phép thực hiện loại hình báo chí điện tử và bước đầu chuyển dịch sản phẩm tuyên truyền từ in ấn sang điện tử; nghiên cứu việc giảm số lượng in truyền thống sang loại hình điện tử để tăng cường hiệu quả tác phẩm báo chí.
Các Tạp chí khoa học chuyên ngành bước đầu quan tâm việc tích hợp sản phẩm thông tin khoa học trên nền tảng công nghệ như webtise và liên kết tích hợp.
Thông tin chủ đề TN&MT luôn được cộng đồng và cơ quan có thẩm quyền quan tâm. Điển hình như một thông tin KTTV là sự quan tâm nhanh, kịp thời và vào cuộc của cả hệ thống chính trị; đổi mới một chính sách mới về đất đai là sự đón đợi của nhiều người dân, cộng đồng doanh nghiệp. Vì vậy, thông tin báo chí cần nhanh chóng, kịp thời và luôn mới, hấp dẫn đối với cộng đồng. Bên cạnh đó là sự phát triển vượt bậc của các nền tảng công nghệ và loại hình truyền tải thông tin đòi hỏi mỗi cơ quan báo chí, truyền thông của Bộ TN&MT cần đổi mới về tư duy, nhận thức và phương thức làm báo giai đoạn chuyển đổi số mạnh mẽ.
Kết quả đạt được đã từng bước nâng cao nhận thức về việc cần thiết chuyển đổi tư duy báo chí phù hợp xu hướng phát triển và QLNN về công tác báo chí, tuyên truyền, truyền thông. Tuy nhiên, quá trình đang gặp một số khó khăn như ưu tiên nguồn lực chưa tương xứng để đảm bảo nguồn lực và bắt kịp xu hướng chuyển đổi số, xu hướng phát triển báo chí hiện đạị cũng như chưa có mô hình tòa soạn hội tụ đúng nghĩa; đang thiếu công cụ hỗ trợ sản xuất nhanh tác phẩm báo chí đa phương tiện; khả năng quản lý tập trung nội dung trên các mạng xã hội, các nền tảng viễn thông công nghệ chưa cao; nhân lực công nghệ thông tin còn thiếu và chất lượng chưa cao; khó khăn trong đảm bảo an toàn, bảo mật hệ thống. Đặc biệt, chuyển đổi số báo chí mới chủ yếu nặng về ứng dụng công nghệ thông tin hơn là chuyển đổi số đúng nghĩa.
Công nghệ làm báo hiện đại, giải pháp quản trị tòa soạn thông minh cần được quan tâm. Bên cạnh đó, chuyển đổi về tư duy, đặc biệt là tư duy người lãnh đạo, cũng như chuyển đổi về văn hóa trong cả tòa soạn. Giải pháp đầu tiên, quan trọng đó là việc người đứng đầu, tập thể lãnh đạo tòa soạn phải thay đổi nhận thức, lan tỏa cảm hứng, quyết tâm đến tất cả các thành viên trong đơn vị,...
Bộ TN&MT hướng dẫn tổ chức thực hiện hiệu quả Quyết định số 348/QĐ-TTg ngày 06/4/2023 phê duyệt Chiến lược “Chuyển đổi số báo chí đến năm 2025, định hướng đến năm 2030”. Theo đó, chuyển đổi tư duy hoạt động báo chí trước tiên là chuyển đổi số báo chí nhằm mục tiêu xây dựng các cơ quan báo chí theo hướng chuyên nghiệp, nhân văn, hiện đại; làm tốt sứ mệnh thông tin tuyên truyền phục vụ sự nghiệp cách mạng của Đảng, sự nghiệp đổi mới của đất nước; đảm bảo vai trò dẫn dắt, định hướng dư luận xã hội, giữ vững chủ quyền thông tin trên không gian mạng; đổi mới hiệu quả trải nghiệm của độc giả; tạo nguồn thu mới; thúc đẩy phát triển ngành công nghiệp nội dung số.
Đề xuất Bộ TN&MT xây dựng và chỉ đạo thực hiện mô hình chuyển đổi số báo chí truyền thông thời gian tới. Tăng cường sự quan tâm, lãnh đạo chỉ đạo của Ban Cán sự Đảng, Đảng ủy đối với nâng cao nhận thức về tư duy báo chí; đổi mới nội dung và phương pháp báo chí truyền thông mới. Cụ thể thông qua nhiệm vụ hỗ trợ các cơ quan báo chí đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý, điều hành tác nghiệp thông qua ứng dụng nền tảng quản lý tòa soạn điện tử tại các cơ quan báo chí; nghiên cứu, phát triển và ứng dụng công nghệ trong chuyển đổi số lĩnh vực báo chí qua các chương trình KH&CN của Bộ và trọng điểm cấp quốc gia.
Chuyển đổi số có nhiều yếu tố, nhưng lãnh đạo cơ quan báo chí am hiểu về chuyển đổi số sẽ giúp quá trình này diễn ra nhanh chóng và thành công hơn. Bên cạnh đó, để đáp ứng và theo kịp xu hướng chuyển đổi số, các tòa soạn cần đào tạo một đội ngũ nhân lực có khả năng sử dụng thành thạo các công cụ sáng tạo nội dung, cũng như tạo ra môi trường để phóng viên phát triển sáng tạo, thực hiện đúng chiến lược và tiêu chí cơ quan mong muốn.
Chuyển đổi số không phải khi đạt được một chu kỳ sẽ dừng lại mà phải liên tục đổi mới không ngừng. Thậm chí, cả các cơ quan chủ lực cũng mới chỉ xây dựng được chiến lược phát triển kinh tế số, chuyển đổi số ở giai đoạn đầu, cần có những chiến lược cụ thể hơn. Chỉ khi có chiến lược tốt thì quá trình thực hiện mới thực sự đạt được những kết quả quan trọng. Để chuyển đổi số cần có sự đồng bộ từ những người xây dựng chiến lược đến những người trực tiếp triển khai, thậm chí từng phóng viên phải thấm nhuần tư duy về chuyển đổi số thì quá trình này mới có thể thành công.
Về nội dung, cần chú trọng tuyên truyền, truyền thông về quá trình xây dựng các cơ chế, chính sách, pháp luật TN&MT cũng như quá trình tổ chức thực hiện; về biển và hải đảo, chuyển đổi năng lượng, BĐKH, vấn đề phát triển xanh, phát triển bền vững theo định hướng của Đảng và Nhà nước. Từ đó, thu hút sự quan tâm đồng hành của người dân, doanh nghiệp với Chính phủ trong thực hiện mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 và các cam kết quốc tế về BVMT, thích ứng BĐKH.
Các cơ quan báo chí cần nhanh chóng xây dựng chuyên đề về chuyển đổi số trong hoạt động báo chí, đồng thời, phối hợp với các đơn vị truyền thông khác của Bộ TN&MT xây dựng giải pháp tổng thể đẩy mạnh chuyển đổi số về tuyên truyền lĩnh vực TN&MT. Thời gian tới, Bộ TN&MT tập trung và là Bộ ngành đi đầu về chuyển đổi số; báo chí truyền thông cũng cần tham gia tích cực vào xu thế này; giúp nâng cao vai trò, vị thế của mình. Trong đó, quan trọng nhất là phải thay đổi tư duy và cách làm, trên cơ sở kết hợp giữa nội dung tốt và công nghệ hiện đại để làm chủ nền tảng số, nền tảng truyền thông xã hội.
ThS. PHẠM NGỌC BÁCH
Nguồn: Tạp chí Tài nguyên và Môi trường số 11+12 năm 2023
Sáng ngày 11/10, UBND TP. Hồ Chí Minh phối hợp với Mặt trận Tổ quốc Việt Nam TP. Hồ Chí Minh tổ chức Lễ phát động phong trào “Bình dân học vụ số” giai đoạn 2025 - 2026.
Thực hiện chỉ đạo của thành phố Hà Nội, UBND các xã triển khai nộp thuế sử dụng đất phi nông nghiệp năm 2025 qua ứng dụng eTax Mobile và các hình thức không dùng tiền mặt. Những khó khăn trong quá trình triển khai dần được tháo gỡ, qua đó lan tỏa mạnh mẽ lợi ích chuyển đổi số trong nhân dân.
Ứng dụng công nghệ số vào nông nghiệp không chỉ là xu thế tất yếu mà còn là điều kiện sống còn để nâng cao năng suất, chất lượng, minh bạch hóa chuỗi cung ứng các sản phẩm nông sản. Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để chuyển mình mạnh mẽ, nhưng để đi đến thành công, chúng ta cần một hệ thống giải pháp đồng bộ từ thể chế, hạ tầng đến con người, đặc biệt trong sản xuất nông nghiệp.
Chuyển đổi số được xác định là một trong tám lĩnh vực ưu tiên hàng đầu của Chương trình Chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến 2030, mở ra cơ hội tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng giá trị gia tăng, bền vững và hội nhập vào nền kinh tế số. Tại Diễn đàn “Chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo trong phát triển nông nghiệp và bảo vệ môi trường” do trung tâm Xúc tiến thương mại Nông nghiệp (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) tổ chức ngày 18/9 tại Hà Nội, đại diện các cơ quan quản lý nhà nước, doanh nghiệp, chuyên gia đã đưa ra các giải pháp để thúc đẩy chuyển đổi số nền nông nghiệp Việt Nam. Đây là cơ sở để các bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp, hợp tác xã và người dân chủ động tham gia, đưa công nghệ số vào thực tiễn sản xuất, quản lý và thương mại, góp phần xây dựng nền nông nghiệp xanh, thông minh, bền vững, gắn với bảo vệ môi trường sinh thái.
Đó là mục tiêu chiến lược được Cục Chuyển đổi số đặt ra đến năm 2030 trong “Diễn đàn Chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo trong phát triển nông nghiệp và bảo vệ môi trường”. Những thành tựu công nghệ hứa hẹn giúp nông nghiệp nước ta thoát khỏi mô hình tăng trưởng theo chiều rộng, nâng cao giá trị gia tăng, bảo đảm an ninh lương thực và đóng góp tích cực vào mục tiêu đưa Việt Nam trở thành nước có thu nhập cao vào năm 2045.
Trong bối cảnh kinh tế còn nhiều khó khăn, Thanh Hóa vẫn ghi dấu bằng những bước tiến mới trong nông nghiệp. Tỉnh đã chuyển đổi hàng nghìn ha đất lúa kém hiệu quả, xây dựng vùng sản xuất công nghệ cao, thúc đẩy liên kết hợp tác xã và đặc biệt là đưa hơn 87.000 sản phẩm nông sản đặc trưng lên sàn thương mại điện tử. Đây được xem là giải pháp đột phá, giúp nâng cao giá trị nông sản, mở rộng thị trường, gia tăng thu nhập cho người dân, đồng thời tạo động lực thúc đẩy kinh tế số khu vực nông thôn.
