Việt Nam được đánh giá là một trong những quốc gia dễ bị tổn thương nhất với biến đổi khí hậu. IPCC cho rằng, khi mực nước biển dâng lên 100 cm, diện tích đất bị mất đi của Việt Nam sẽ lên tới 40.000 km2, chiếm 12,1% tổng diện tích đất hiện có, kéo theo hệ quả khiến khoảng 17,1 triệu người sẽ mất đi nơi sinh sống. Biến đổi khí hậu là nhân tố chính gây ra bão, lũ, ngập lụt, lũ quét, sạt lở, chiếm 87 - 91% số lượng thiên tai, ảnh hưởng đến 70% dân số, gây thiệt hại khoảng 1 - 1,5% GDP,... Theo Bộ Tài nguyên và Môi trường, biến đổi khí hậu đã, đang tác động mạnh tới các khu vực ở cả đồng bằng, ven biển và khu vực miền núi.

Do ảnh hưởng của El Nino, từ đầu năm đến nay lượng mưa ở nhiều vùng trên cả nước nói chung, tỉnh Bình Thuận nói riêng bị thiếu hụt, nền nhiệt độ cao, nắng nóng kéo dài, hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn đã xảy ra ở một số địa phương, nhất là ở Đồng bằng sông Cửu Long và miền Trung, Tây Nguyên. Theo dự báo, trong thời gian tới, nhiệt độ trung bình có xu hướng cao hơn trung bình nhiều năm, đặc biệt trong mùa hè, nắng nóng có khả năng tiếp tục xuất hiện nhiều đợt và gay gắt hơn...

Dự báo, xâm nhập mặn ở các cửa sông Cửu Long có xu thế giảm dần, nhưng vẫn duy trì ở mức cao; riêng trên sông Vàm Cỏ, Cái Lớn, Cái Bé xâm nhập mặn duy trì ở mức cao đến giữa tháng 5, sau đó giảm dần vào cuối tháng.

Do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, các loại hình thiên tai xảy ra trên phạm vi cả nước năm 2023 có diễn biến cực đoan, dị thường và không theo quy luật. Điển hình như nhiệt độ trung bình toàn cầu là năm nóng nhất trong 174 năm qua, cao hơn khoảng 1,45°C so với mức nhiệt độ trung bình nhiều năm thời kỳ tiền công nghiệp. Đặc biệt, mùa bão năm 2023 không có cơn bão nào đổ bộ vào nước ta.

Những năm gần đây, tác động của biến đổi khí hậu được ghi nhận khá rõ tại khu vực bãi biển Cồn Vành, thuộc xã Nam Phú, huyện Tiền Hải (tỉnh Thái Bình). Hiện tượng triều cường thường xuyên xuất hiện, rồi dòng chảy ngầm liên tục thay đổi đã tạo thành các hố sụt, các vũng xoáy uy hiếp tính mạng hàng nghìn người đến tắm biển.

Trước tình hình diễn biến phức tạp do hạn mặn kéo dài, Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên khai thác Thủy lợi miền Nam vừa xả 7,13 triệu m3 nước ngọt từ hồ Dầu Tiếng về tỉnh Long An để tưới tiêu và tạo nguồn đẩy mặn, giữ ngọt trên sông Vàm Cỏ Đông, qua đó giúp nhân dân ổn định sản xuất và duy trì nguồn nước ngọt phục vụ sinh hoạt.

Các trận lũ lớn thường do mưa cực trị với lượng mưa rất lớn gây ra cộng với nước biển dâng (triều cường) khiến cho lũ thoát ra biển chậm gây ngập lụt cho khu vực đồng bằng, ven biển. Lũ quét xảy ra là tổ hợp của các yếu tố: Mưa đặc biệt lớn (≥ 220mm), tập trung trong thời gian ngắn, độ dốc lớn (> 250), kết cấu đất yếu, địa hình lượn sóng, lớp phủ thực vật thưa thớt. Các loại hình thiên tai này nếu không có các biện pháp phòng, chống sẽ gây ra thiệt hại nặng nề,…

Dự báo xu thế thiên tai còn tiếp tục theo hướng cực đoan và bất thường hơn. Thực tế này đòi hỏi ngành khí tượng thủy văn phải không ngừng đầu tư trang thiết bị hiện đại, nâng cao chất lượng dự báo, cảnh báo thiên tai.

TS. Nguyễn Ngọc Huy là một nhà nghiên cứu về biến đổi khí hậu và thời tiết cực đoan, ông đã thường xuyên cập nhật thông tin về thời tiết từ Bộ TN&MT và những dự báo, khuyến cáo trên trang Facebook Huy Nguyen của mình nhằm giúp người dân kịp thời nắm bắt thông tin về hiện tượng thời tiết ngày càng cực đoan và bất thường để phòng tránh.

Những ngày qua, trên địa bàn tỉnh Sơn La diễn ra nắng nóng gay gắt trên diện rộng, nhiệt độ cao nhất phổ biến từ 35 - 39 độ, có nơi trên 40 độ, như Yên Châu 40,8 độ; Mường La 41,5 độ. Nắng nóng đã làm ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống sinh hoạt, sản xuất của nhân dân.

Ngày 17-4, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Long An Nguyễn Minh Lâm vừa ký quyết định công bố khẩn cấp tình huống thiên tai xâm nhập mặn trên địa bàn tỉnh.

UBND tỉnh Cà Mau vừa quyết định công bố tình huống khẩn cấp hạn hán trên địa bàn các huyện Trần Văn Thời, U Minh. Đây là tỉnh thứ 3 tại Đồng bằng sông Cửu Long công bố tình huống khẩn cấp thiên tai do hạn hán mùa khô năm nay.

Chiều 14/4/2024, tại huyện biên giới Kỳ Sơn (Nghệ An) đã xảy ra trận mưa đá, khiến 1 người dân bị thương và gây thiệt hại đến nhiều nhà cửa và cây cối, hoa màu cùng nhiều tài sản khác của người dân.

Chiều 10/4, tỉnh Kiên Giang công bố tình huống khẩn cấp về thiên tai sạt lở đất, sụt lún đất do hạn hán khu vực vùng đệm U Minh Thượng, tỉnh Kiên Giang.

Dù chính quyền địa phương và ngành chức năng đã tích cực phối hợp, triển khai nhiều giải pháp điều tiết nước tưới, thế nhưng hàng nghìn ha cà-phê tại huyện Đăk Hà, tỉnh Kon Tum đang phải “gồng mình” chống chịu với thời tiết nắng nóng kéo dài. Hàng trăm ha cà-phê đã xuất hiện tình trạng cháy lá, khô cành và quả non. Bên cạnh nỗi lo sụt giảm năng suất, sản lượng, người trồng cà-phê còn lo lắng vườn cây sẽ bị ảnh hưởng lâu dài do tác động của biến đổi khí hậu tiêu cực như hiện nay.

Với các lĩnh vực sản xuất công nghiệp sử dụng lò hơi như dệt may hay da giày, việc thay thế dần nhiên liệu đốt từ than đá, dầu mỏ sang năng lượng sinh khối là một trong những giải pháp chuyển đổi năng lượng có tính khả thi cao. Đặc biệt, hoạt động này có thể tạo ra nguồn tín chỉ các-bon nhiều tiềm năng.

Hạn hán, xâm nhập mặn đang tấn công nhiều tỉnh thành Đồng bằng sông Cửu Long. Tại Cà Mau, nhiều tuyến đường sụt lún, sạt lở; nước sinh hoạt thì nhiễm mặn và thiếu hụt trầm trọng, người dân phải xếp hàng mua từng can nước....