Công bố Chiến lược phát triển lưu vực sông Mê Công

Ủy hội sông Mê Công Quốc tế vừa công bố Chiến lược Phát triển Lưu vực mới cho giai đoạn 10 năm và Kế hoạch Chiến lược 5 năm để tạo điều kiện cho các quốc gia Mê Công giải quyết những thách thức mới nổi và cải thiện tình trạng tổng thể của lưu vực.

Ảnh minh họa

Chiến lược Phát triển lưu vực (CLPTLV) giai đoạn 2021-2030, được phê duyệt bởi Hội đồng Bộ trưởng từ các quốc gia: Campuchia, Lào, Thái Lan và Việt Nam, tập trung vào 5 lĩnh vực ưu tiên: Cải thiện các chức năng sinh thái của sông Mê Công vì một môi trường lành mạnh và cộng đồng có năng suất sản xuất cao; cải thiện khả năng tiếp cận và sử dụng nước và tài nguyên liên quan vì phúc lợi của cộng đồng; tăng tính bền vững của các hoạt động phát triển để hướng tới tăng trưởng kinh tế bao trùm; nâng cao khả năng chống chịu trước rủi ro khí hậu và thảm họa và tăng cường hợp tác cấp khu vực theo quan điểm toàn lưu vực.

Chiến lược đưa ra các biện pháp khuyến nghị mà tất cả các bên liên quan cấp quốc gia và khu vực có thể triển khai để hoàn thành các ưu tiên chiến lược của CLPTLV, gồm cả việc thực hiện các sáng kiến và chương trình riêng của mỗi bên. Ủy hội sông Mê Công Quốc tế (MRC) sẽ đóng góp quan trọng vào việc thực hiện các ưu tiên chiến lược của CLPTLV thông qua kế hoạch chiến lược (KHCL) giai đoạn 2021-2025 của MRC, trong đó có 95 hoạt động và 86 kết quả dự định. Một định hướng chủ chốt mới trong công tác của MRC sẽ là chủ động đánh giá và xác định các phương án trữ nước mới, các giới hạn mới về dòng chảy và môi trường và đưa ra khuyến nghị về các dự án đầu tư chung toàn lưu vực để mang lại nhiều lợi ích về quản lý lũ lụt, giảm nhẹ hạn hán, tăng cường an ninh năng lượng và BVMT. Các hoạt động được triển khai để đảm bảo các kế hoạch sản xuất điện mới sẽ cân nhắc đầy đủ tất cả các nguồn sản xuất điện khả thi, gồm cả việc tích hợp các phương án năng lượng nước và nguồn bổ sung từ năng lượng gió và Mặt Trời. Những biện pháp này sẽ làm tăng tính bền vững, đồng thời giải quyết các rủi ro khí hậu tiềm tàng. MRC cũng sẽ tìm hiểu cách thức điều phối vận hành các dự án hạ tầng nước trong toàn lưu vực để tăng cường lợi ích và hạn chế tác động bất lợi về môi trường của các dự án này trên dòng chính sông Mê Công. Ủy hội sẽ tiếp tục làm việc với các bên liên quan và các nền tảng liên quan tới Mê Công, đặc biệt là Hợp tác Lan Thương - Mê Công về nước, để đảm bảo việc thông báo, điều phối và hỗ trợ ứng phó kịp thời với dòng sông đang thay đổi.

Theo KHCL mới, MRC dự kiến sẽ đầu tư hơn 60 triệu USD trong 5 năm tới, trong đó khoảng 40% số tiền này sẽ đến từ các quốc gia thành viên của MRC. Cùng với các nguồn lực tài chính cần thiết, và để đạt được các mục tiêu trong KHCL của MRC, sẽ cần có sự lãnh đạo của các cơ quan thuộc MRC và sự hợp tác và hỗ trợ tích cực từ các đối tác và các bên liên quan. KHCL tiếp theo của MRC sẽ được lập vào năm 2024 để góp phần thực hiện CLPTLV trong giai đoạn còn lại (2026-2030). CLPTLV và KHCL của MRC dựa trên các nghiên cứu về hiện trạng LVS Mê Công, gồm cả những thách thức và cơ hội phát triển của lưu vực, các bài học kinh nghiệm từ các chiến lược trước và các hoạt động tham vấn rộng rãi với 6 quốc gia Mê Công, các đối tác phát triển, các chính phủ trong khu vực, các tổ chức xã hội dân sự và các tác nhân thể chế khác. Kể từ khi thành lập vào năm 1995, MRC đã lập năm bản KHCL và ba bản CLPTLV, tất cả đều có khung thời gian 5 năm. Việc đổi sang khung thời gian 10 năm trong CLPTLV căn cứ vào nhu cầu cần phù hợp với các mục tiêu phát triển bền vững và nhu cầu phát triển bền vững của lưu vực và các vấn đề an ninh nước hiện tại trong lưu vực, những điều chỉ có thể được giải quyết ở cấp độ lưu vực thông qua sự hợp tác giữa 6 quốc gia ven sông và các cộng đồng sống ở khu vực Mê Công. CLPTLV này chỉ có thể hoàn thành được khi tất cả các chủ thể liên quan cùng nhau hành động hướng tới một LVS Mê Công thịnh vượng về kinh tế, công bằng về xã hội, lành mạnh về môi trường và chống chịu với BĐKH.

PHƯƠNG CHI