Những ngày qua hàng triệu trái tim khắp mọi miền tổ quốc hướng về các tỉnh duyên hải Nam Trung Bộ và Tây Nguyên. Nơi đang phải gánh chịu thiệt hại thảm khốc về thiên tai gây ra, đặc biệt là tỉnh Đắk Lắk. Nhiều địa phương bị ngập sâu trong biển nước, trong đó phía đông Đắk Lắk (địa bàn Phú Yên cũ). Mưa lũ lịch sử đã nhấn chìm hàng chục ngàn ngôi nhà, gây hậu quả nặng nề về người và tài sản.
Từ xa xưa, những giá trị như “Thương người như thể thương thân” hay lời ca dao “Nhiễu điều phủ lấy giá gương - Người trong một nước phải thương nhau cùng” đã trở thành nền tảng đạo lý của dân tộc Việt Nam. Những câu nói ấy không chỉ nhắc nhở mỗi người biết yêu thương và đối xử tốt với đồng bào như chính bản thân mình, mà còn bồi đắp tinh thần đoàn kết bền chặt trong cộng đồng. Đó là truyền thống quý báu, khuyến khích mọi người cùng chia sẻ, cùng hỗ trợ và cùng chung tay xây dựng một xã hội nhân ái, nghĩa tình.
Thấm nhuần từ thuở trong nôi, qua tiếng à ơi và dòng sữa mẹ, hai tiếng “đồng bào” thiêng liêng luôn thôi thúc trong nhịp đập mỗi chúng ta, nhất là khi biết nơi ấy đồng bào mình đang quằn quại vật lộn giành sự sống. Trước những thảm họa và khó khăn dồn dập, Tạp chí Nông nghiệp và Môi trường cùng các nhà tài trợ đã đồng lòng chung sức, không quản ngại gian khó để kịp thời hỗ trợ.
Sau một ngày chuẩn bị khẩn trương, đoàn đã mang theo 300 thùng mì tôm, 300 thùng nước khoáng, 50 thùng sữa Milo, 500 kg rau củ quả, 2.500 hộp bánh mì cùng hàng chục thùng bánh các loại… Bên cạnh đó, đoàn còn trao tặng 100 bộ áo quần ấm và 200 áo mưa dành cho những trường hợp đặc biệt.
Dù tuyến đường nhiều đoạn bị sạt lở do mưa lũ, sau hơn 5 giờ di chuyển từ Buôn Ma Thuột, đoàn vẫn đến được các điểm hỗ trợ. Toàn bộ nhu yếu phẩm đã được phân phát cho bà con thôn Xuân Thạnh 2 (xã Tây Hòa) và thôn Cảnh Phước (phường Đông Hòa). Riêng số rau củ quả còn được gửi đến bếp ăn tập thể của Hội Liên hiệp Phụ nữ xã Phú Hòa 1, nhằm phục vụ hơn 700 suất cơm mỗi bữa cho bà con đang bị cô lập.
Chị Đoàn Thị Thắng – Hội trưởng Hội Liên hiệp Phụ nữ xã cùng nhiều bà con bày tỏ sự vui mừng và xúc động khi tiếp nhận những phần quà thiết thực từ đoàn thiện nguyện.
Hành trình đến thôn Xuân Thạnh 2, xã Tây Hòa, tỉnh Đắk Lắk khiến đoàn thiện nguyện không khỏi nghẹn ngào khi chứng kiến cảnh bà con vây kín quanh xe chờ nhận quà. Trao đổi với anh Lưu Hoàng Cung, Bí thư Chi bộ, Trưởng thôn Xuân Thạnh 2, anh cho biết trận lũ ập về quá nhanh, nước dâng cao khiến người dân không kịp trở tay; hiện nay nước đã rút nhưng nhu yếu phẩm bà con cần vô cùng cấp thiết, đặc biệt là gạo và nước sinh hoạt.
Giữa lúc trò chuyện vội vàng, anh Cung dẫn đoàn đến thăm trực tiếp những hộ gia đình chịu thiệt hại nặng nề do lũ. Dù nước đã rút, song tài sản của người dân đã bị dòng lũ cuốn trôi. Những vệt nước còn in trên tường, cùng rơm rạ quấn chặt vào thân và ngọn cây, đủ để minh chứng cho sức tàn phá khốc liệt của thiên tai. Nhìn vào mốc nước lũ còn lưu lại, ai cũng phần nào hình dung được cảnh bà con hoang mang, giành giật sự sống trong những giờ phút sinh tử ấy.
Tiếp tục di chuyển đến khu phố Cảnh Phước, phường Đông Hòa, tỉnh Đắk Lắk, đoàn thiện nguyện nhận được sự hướng dẫn của đồng chí Đỗ Huyền Ân, Phó Chánh văn phòng phường Đông Hòa, cùng các cán bộ thôn Cảnh Phước. Hàng trăm suất quà tiếp theo đã được bà con nơi đây đón nhận trong niềm vui và hạnh phúc. Sau 3 tiếng miệt mài phát quà, 17 anh chị em trong đoàn thiện nguyện phối hợp cùng cán bộ thôn đã trao tận tay phần quà cuối cùng cho người dân.
Chị Huỳnh Thị Gấm cho biết, chị rất biết ơn khi những mạnh thường quân và đoàn từ thiện đã đến thăm hỏi, động viên bà con vùng lũ. Với chị, việc nhận được mì tôm và nước uống lúc này là niềm hạnh phúc lớn. Chị cũng chia sẻ thêm rằng, trâu bò và gia cầm chết nằm trên đường rất nhiều, cần sớm có phương án xử lý.
Đồng chí Đỗ Huyền Ân tiếp tục dẫn phóng viên đến thăm những hộ dân chịu thiệt hại nặng nề do lũ. Trao đổi nhanh về tình hình chung, đồng chí cho biết chính quyền địa phương đang tập trung khắc phục hậu quả, phối hợp với người dân dọn dẹp, hiện chưa có số liệu thiệt hại chính xác. Tuy nhiên, ảnh hưởng rõ nhất là thiệt hại về trâu bò và lúa gạo. Riêng khu phố Cảnh Phước có hơn 5.000 hộ dân, rất may không có trường hợp thương vong.
Đến thăm gia đình anh Nguyễn Thành Lưu tại tổ 9, khu phố Cảnh Phước, anh cho biết nhà có 4 nhân khẩu. Trận lũ vừa qua đã khiến anh mất 3 con bò, hơn chục tấn lúa bị hư hỏng, nhiều đồ đạc bị nước lũ cuốn trôi, hiện trong nhà gần như trống trơn.
Để tìm hiểu thêm thông tin, phóng viên đã gặp anh Nguyễn Văn Toàn, Bí thư Chi bộ, Trưởng khu phố Cảnh Phước. Anh Toàn cho biết dù người dân đã chủ động ứng phó, nhưng mực nước năm nay dâng cao hơn cả đỉnh lũ năm 2009. Lũ đã qua nhưng bà con vẫn còn bàng hoàng. Hiện mức độ thiệt hại gồm 10 căn nhà bị sập, nước đang rút dần. Riêng về gia súc của khu phố Cảnh Phước, khoảng 100 con trâu bò đã chết; các vật nuôi khác hiện chưa có con số cụ thể. Khoảng 1.000 tấn thóc bị hư hỏng nặng do ngập nước, hoa màu mất trắng, hầu hết phương tiện của người dân đều bị ngập.
Theo anh Toàn, nhu cầu cấp thiết nhất lúc này là gạo và nước sinh hoạt. Mặc dù nước lũ đang rút, nhưng nguồn nước đã bị ô nhiễm nên không thể sử dụng. Mùi hôi thối cũng bắt đầu bốc lên khắp nơi. Phường đã có kế hoạch triển khai dọn vệ sinh môi trường nhằm hạn chế ô nhiễm và phòng ngừa dịch bệnh trong thời gian tới. Với lượng rác lớn, địa phương sẽ huy động xe cơ giới để thu gom, tập kết và xử lý; đồng thời tiến hành xử lý nguồn nước để người dân sớm có nước sinh hoạt trở lại.
Ghi nhận mới nhất cho thấy toàn tỉnh Đắk Lắk có 63 người chết và 8 người mất tích, trong tổng số 91 người tử vong do mưa lũ ở Nam Trung Bộ và Tây Nguyên, chiếm hơn 69%. Phần lớn nạn nhân là người cao tuổi, người có bệnh nền hoặc gặp tai nạn sau khi đã di dời, không phải bị lũ cuốn trực tiếp. Lũ làm ngập sâu 150.000 ngôi nhà (chiếm 75% số nhà bị ảnh hưởng do mưa lũ toàn khu vực), hơn 120 căn bị sập hoàn toàn. Thiệt hại hạ tầng giao thông ước tính 800 tỷ đồng; 10 trạm y tế bị ngập; ngành giáo dục thiệt hại hơn 28 tỷ đồng; thủy lợi 500 tỷ đồng và nông nghiệp khoảng 1.500 tỷ đồng. Tổng thiệt hại sơ bộ gần 5.500 tỷ đồng (trong tổng số hơn 13.000 tỷ đồng thiệt hại toàn khu vực, chiếm 40,5%).
Đợt mưa lớn vừa qua khiến Đắk Lắk và vùng rốn lũ thuộc khu vực Phú Yên cũ hứng chịu đợt ngập lụt đặc biệt nghiêm trọng, với lượng mưa tại nhiều nơi vượt 1.200 mm, thậm chí hơn 1.800 mm chỉ trong vài ngày. Các xã thấp trũng như Hòa Thịnh, Đông Hòa bị nhấn chìm từ 3 đến 5 m, nhiều khu dân cư hoàn toàn bị cô lập.
Sau chuyến tiếp cận bà con vùng lũ, Tạp chí Nông nghiệp và Môi trường cùng nhà tài trợ trở về với nhiều nỗi băn khoăn. Bằng tình thương từ đáy lòng, tinh thần “một miếng khi đói bằng một gói khi no” đã khơi dậy ngọn lửa ấm áp trong đoàn thiện nguyện. Và rồi, tình yêu thương ấy sẽ tiếp tục quay trở lại với bà con vùng phía Đông tỉnh Đắk Lắk.
Tạp chí Nông nghiệp và Môi trường xin trân trọng giới thiệu một số hình ảnh ghi lại từ đoàn thiện nguyện:
Một số hình ảnh lũ đi qua, để lại những hoàng tan, đổ nát:
Thiên tai đi qua để lại những mất mát không gì bù đắp, nhưng cũng chính trong những giờ phút khốc liệt ấy, tình người - tình dân tộc lại sáng lên mạnh mẽ hơn bao giờ hết. Những bàn tay đưa ra giữa dòng nước xiết, những chuyến xe xuyên đêm mang nhu yếu phẩm, những bước chân không quản lấm lem, tất cả đã kết nối thành sợi dây ấm áp nâng đỡ bà con vượt qua hiểm nguy.
Giữa lũ dữ, người dân Đắk Lắk và các vùng bị ảnh hưởng không hề đơn độc. Bên cạnh họ luôn có lực lượng chức năng, có chính quyền, có những đoàn thiện nguyện, và hàng triệu tấm lòng khắp mọi miền đất nước. Đó chính là sức mạnh bền bỉ của tinh thần “đồng bào” – hai tiếng thiêng liêng gắn kết chúng ta từ thuở trong nôi, để dù bão tố có ập đến, người Việt vẫn đứng cạnh người Việt.
Hôm nay là sẻ chia, ngày mai sẽ là dựng xây. Với sự đồng lòng, quyết tâm và nghĩa tình, chúng ta tin rằng mọi khó khăn rồi sẽ được vượt qua; những mái nhà sẽ lại sáng đèn, những cánh đồng sẽ lại xanh, và cuộc sống của bà con nơi vùng lũ sẽ sớm trở lại bình yên.