Ngày 14/8/2023, tại TP. Hồ Chí Minh, Bộ Tài nguyên và Môi trường phối hợp với Thành ủy TP. Hồ Chí Minh và Viện Hanns Seidel Foundation (HSF) tổ chức Hội thảo tham vấn khu vực miền Nam về Báo cáo tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết số 24-NQ/TW. Hội thảo mục đích hoàn thiện Báo cáo tổng kết và tập trung thảo luận kết quả thực hiện Nghị quyết số 24-NQ/TW đồng thời đề xuất quan điểm, mục tiêu, giải pháp trong thời gian tới.
Tham dự hội thảo có đại diện lãnh đạo các bộ, ngành, các tổ chức quốc tế; 19 tỉnh, thành khu vực miền Nam; các Viện nghiên cứu, các chuyên gia và nhà khoa học. Thứ trưởng Bộ TN&MT Võ Tuấn Nhân; Phó Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh Lê Văn Lợi; Phó Chủ tịch UBND TP. HCM Bùi Xuân Cường chủ trì hội thảo.
Phát biểu và chỉ đạo tại hội thảo, Thứ trưởng Bộ TN&MT Võ Tuấn Nhân cho biết, ngày 3/6/2013, tại Hội nghị lần thứ 7 khóa XI, Ban Chấp hành Trung ương đã ban hành Nghị quyết số 24-NQ/TW trong bối cảnh đất nước ta đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, hướng tới năm 2020 cơ bản trở thành nước công nghiệp. Nghị quyết đã đề ra những quyết sách lớn của Đảng trong ứng phó với biến đổi khí hậu, quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường ở nước ta.
.jpg)
Thứ trưởng Bộ TN&MT Võ Tuấn Nhân phát biểu tại hội thảo
Theo Thứ trưởng Võ Tuấn Nhân, từ khi Nghị quyết ra đời đến nay, bối cảnh thế giới và trong nước đã có nhiều thay đổi. Đại dịch Covid-19 đã và đang tác động lớn đến phát triển kinh tế - xã hội. Xung đột vũ trang Nga - Ukraine gây nhiều ảnh hưởng đến chuỗi cung ứng, an ninh năng lượng và suy thoái kinh tế ở Châu Âu. Ba khủng hoảng lớn trên toàn cầu gồm biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường, suy thoái tài nguyên và đa dạng sinh học đang tiếp diễn.
Liên hợp quốc kêu gọi các nước thực hiện Chương trình nghị sự 2030 để đạt được 17 mục tiêu phát triển bền vững (SDGs). Thỏa thuận Paris được thông qua với những ràng buộc mạnh mẽ hơn về ứng phó với biến đổi khí hậu trên toàn thế giới. Khung đa dạng sinh học toàn cầu Côn Minh - Montreal 2022 với mục tiêu đến 2030 phải bảo tồn 30% diện tích đất liền và biển; Thập kỷ về phục hồi hệ sinh thái (2021-2030) bắt đầu được triển khai; Thỏa thuận toàn cầu về ô nhiễm nhựa đang được xây dựng. Kinh tế tuần hoàn và cam kết phát thải khí nhà kính ròng bằng 0 vào 2050 đang được nhiều nước tích cực thực hiện.
Ở trong nước, Đại hội lần thứ 13 của Đảng tiếp tục chủ trương phát triển nhanh và bền vững; tăng trưởng kinh tế phải gắn với phát triển, công bằng xã hội, bảo vệ môi trường, chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu.
Thứ trưởng Võ Tuấn Nhân cho biết thêm, các thành tựu của cách mạng công nghiệp 4.0 và chuyển đổi số được ứng dụng trong quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường. Kinh tế tuần hoàn và cam kết phát thải khí nhà kính bằng “0” vào năm 2050 tại Hội nghị Thượng định về biến đổi khí hậu của Liên hợp quốc COP26 đang được nhiều quốc gia tích cực thực hiện. Chính phủ Việt Nam và nhóm các đối tác quốc tế đã chính thức thông qua Tuyên bố chính trị thiết lập quan hệ đối tác chuyển đổi năng lượng công bằng với các đối tác quốc tế (JEPT).
Thực hiện chương trình làm việc của Bộ Chính trị và Ban Bí thư năm 2023, Bộ Chính trị đã phân công Ban Cán sự Đảng Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì phối hợp với các bộ, ngành và địa phương xây dựng Đề án tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết 24-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương về chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu, tăng cường quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường đề trình Bộ Chính trị.
Để thực hiện việc tổng kết, ngày 4/7/2023, Thủ tướng Chính phủ ký Quyết định số 796/QĐ-TTg về việc thành lập Ban Chỉ đạo tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết 24-NQ/TW do đồng chí Phó Thủ tướng làm Trưởng ban chỉ đạo. Tại phiên họp lần thứ nhất, Ban chỉ đạo đã xây dựng chương trình gồm 6 hội thảo, trong đó có 3 hội thảo chuyên đề về ứng phó biến đổi khí hậu, quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường; 3 hội thảo vùng được tổ chức tại Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh và TP. Đà Nẵng.
Thứ trưởng Võ Tuấn Nhân khẳng định, Đề án “Tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết số 24-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI về chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu, tăng cường quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường” là một Đề án lớn có phạm vi rất rộng, bao trùm cả 3 nội dung lớn là ứng phó với biến đổi khí hậu, quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường. Vì vậy, Thứ trưởng Võ Tuấn Nhân đề nghị các đại biểu tham dự tập trung trao đổi, thảo luận, góp ý đồng thời mong muốn Hội thảo nhận được nhiều ý kiến sâu sắc từ thực tiễn, từ nghiên cứu lý luận để góp phần thiết thực hoàn thiện Đề án.
Thứ trưởng Bộ TN&MT Võ Tuấn Nhân; Phó Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh Lê Văn Lợi;
Phó Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh Bùi Xuân Cường chủ trì Hội thảo
Tại Hội thảo, PGS. TS. Nguyễn Đình Thọ, Viện trưởng Viện Chiến lược, Chính sách Tài nguyên và Môi trường (Bộ TN&MT) đã giới thiệu Báo cáo tóm tắt Tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết 24-NQ/TW. Theo đó, sau 10 năm thực hiện, công tác ứng phó với biến đổi khí hậu, quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường đã thực sự được quan tâm, chú trọng; Đảng ta đã tiếp tục ban hành 6 Nghị quyết có liên quan lĩnh vực tài nguyên và môi trường; thể chế, chính sách được hoàn thiện thêm một bước với những tư duy mới, phù hợp với thông lệ quốc tế và xu hướng của thời đại.
Tăng trưởng kinh tế từng bước giảm dần sự phụ thuộc vào công nghiệp khai khoáng. Mục tiêu và bộ chỉ tiêu thống kê về phát triển bền vững đã được ban hành. Nhiều mô hình kinh tế tuần hoàn, kinh tế xanh, đô thị xanh, nông thôn xanh đã được triển khai; việc lồng ghép mục tiêu ứng phó với biến đổi khí hậu và bảo vệ môi trường trong các quy hoạch phát triển tiếp tục được đẩy mạnh. Việt Nam bước đầu xây dựng được Hệ thống cơ sở dữ liệu tổng hợp và thống nhất về biến đổi khí hậu, tài nguyên và môi trường; cơ sở dữ liệu về đất đai đã bắt đầu được kết nối với cơ sở dữ liệu dân cư ở 52/63 địa phương trên cả nước. Chuyển đổi số được đẩy mạnh thúc đẩy kết nối, chia sẻ thông tin, cơ sở dữ liệu về tất cả các lĩnh vực tài nguyên môi trường từng bước được hình thành, phát triển.
Bên cạnh những kết quả đã đạt được, PGS. TS Nguyễn Đình Thọ cũng cho biết những hạn chế còn tồn tại như: Mô hình tăng trưởng kinh tế vẫn chưa bền vững; quy hoạch bảo vệ môi trường, quy hoạch không gian biển quốc gia chưa được phê duyệt; việc ứng phó với biến đổi khí hậu còn bị động ở nhiều địa phương; còn nhiều bất cập trong bảo đảm an toàn hồ, đập, xây dựng các khu neo đậu tàu thuyền tránh trú bão; việc phục hồi đê sông, đê biển còn hạn chế; thị trường các-bon chưa được chính thức thiết lập; công tác điều tra cơ bản các loại tài nguyên chưa đáp ứng yêu cầu; chưa hoàn thành đo đạc địa chính, điều tra cơ bản địa chất về khoáng sản trên đất liền và dưới đáy biển, tài nguyên nước; hạ tầng kỹ thuật về bảo vệ môi trường chưa đáp ứng được yêu cầu; nước thải sinh hoạt chưa được thu gom và xử lý triệt để; quần thể các loài động thực vật hoang dã tiếp tục suy giảm...
PGS. TS. Nguyễn Đình Thọ cũng đề ra một số mục tiêu tổng quát trong việc thực hiện Nghị quyết số 24-NQ/TW giai đoạn đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 như: Đến năm 2030 chủ động thích ứng với biến đổi khí hậu, phòng tránh thiên tai, giảm phát thải khí nhà kính; có bước chuyển biến cơ bản trong khai thác, sử dụng tài nguyên theo hướng hợp lý, hiệu quả và bền vững; ngăn chặn xu hướng gia tăng ô nhiễm môi trường, suy giảm đa dạng sinh học nhằm bảo đảm chất lượng môi trường sống, duy trì cân bằng sinh thái, hướng tới nền kinh tế xanh, thân thiện với môi trường. Đến năm 2050, chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu, đạt phát thải khí nhà kính ròng bằng “0”; khai thác, sử dụng hợp lý, tiết kiệm, có hiệu quả và bền vững tài nguyên; bảo đảm chất lượng môi trường sống và cân bằng sinh thái, phấn đấu đạt các chỉ tiêu về môi trường tương đương với mức hiện nay của các nước công nghiệp phát triển trong khu vực.
Phó Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh Bùi Xuân Cường phát biểu tại Hội thảo
Tại Hội thảo, Phó Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh Bùi Xuân Cường chia sẻ, quán triệt sâu sắc Nghị quyết 24-NQ/TW, TP. Hồ Chí Minh đã triển khai ban hành kịp thời các Chương trình, Kế hoạch nhằm triển khai hiệu quả Nghị quyết, đồng thời định kỳ đánh giá, báo cáo sơ kết giữa kỳ theo mục tiêu giai đoạn Nghị quyết đề ra, Thành phố đã đưa ra được những hạn chế, nguyên nhân và dự báo khả năng đạt được mục tiêu, chỉ tiêu để từ đó có những giải pháp phù hợp. Trong thời gian qua, TP. Hồ Chí Minh đã triển khai nhiều giải pháp liên quan đến biến đổi khí hậu. Cụ thể như tập trung thực hiện các dự án ngăn triều để chống ngập và triển khai cải tạo nâng cấp kênh rạch.
Liên quan đến vấn đề rác thải, theo ông Bùi Xuân Cường, chủ trương của Nghị quyết là 80% rác thải phải chuyển sang xử lý bằng công nghệ đốt rác phát điện vào 2025, đây cũng là thách thức lớn cho Thành phố do hiện nay những dự án đốt rác phát điện đang còn nhiều vướng mắc như khó khăn về công nghệ đầu tư, cơ chế phối hợp trong phát triển mạng lưới điện, nhất là quy hoạch điện VIII.
Phó Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh Lê Văn Lợi phát biểu tại Hội thảo
Ông Lê Văn Lợi, Phó Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh cho rằng, biến đổi khí hậu là thách thức lớn với nhiều quốc gia, các hiện tượng thời tiết cực đoan đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến an ninh lương thực, an ninh nguồn nước và sự phát triển bền vững của nước ta. Để chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu, tăng cường quản lý tài nguyên và môi trường cần có cách tiếp cận mới, là cách tiếp cận tổng thể quốc gia, phối hợp thực hiện từ các bộ, ngành, liên vùng đến người dân.
"Cần tiếp tục đẩy mạnh việc đổi mới tư duy, nâng cao nhận thức của lãnh đạo các cấp; tiếp tục đổi mới quản lý nhà nước về tài nguyên và môi trường, trong đó tập trung vào vấn đề thể chế; đẩy mạnh hợp tác quốc tế trong ứng phó với biến đổi khí hậu, quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường", ông Lê Văn Lợi cho biết thêm.
Phó Giám đốc Sở TN&MT TP. Hồ Chí Minh phát biểu tại hội thảo
Bà Nguyễn Thị Thanh Mỹ, Phó Giám đốc Sở TN&MT TP. Hồ Chí Minh mong muốn các quan điểm, nhiệm vụ đã đặt ra trong Nghị quyết 24 tiếp tục được triển khai và đề nghị các bộ, ngành tiếp tục hoàn thiện các cơ chế, chính sách, pháp lý trong công tác bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu, trong đó tập trung cho công tác quy hoạch đối với các hạng mục công trình, tập trung nguồn lực cho đầu tư cơ sở hạ tầng tiến tới hoàn thiện cơ chế chính sách hỗ trợ ngành công nghiệp tái chế, làm cơ sở cho việc triển khai thực hiện công tác phân loại rác thải nguồn cũng như quản lý chất thải trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh cũng như trên toàn quốc.
Ông Đặng Sơn Hải, Phó Giám đốc Sở TN&MT tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu kiến nghị các bộ, ngành liên quan có cơ chế, chính sách mang tính đột phá nhằm thu hút các nguồn vốn ngoài ngân sách đầu tư vào các dự án thích ứng, ứng phó với biến đổi khí hậu. Trong đó, ông Đặng Sơn Hải nhấn mạnh việc quản lý nước mưa chảy tràn đối với các dự án đầu tư có sử dụng đất (làm thay đổi mục đích sử dụng đất), nhất là các dự án kết cấu hạ tầng, phát triển giao thông và khu đô thị... là vấn đề đầu tiên cần phải được xem xét và phải nhanh chóng được luật hóa.
Cũng về cơ chế, chính sách, bà Nguyễn Ngọc Thuý, Phó Giám đốc Sở TN&MT Bình Dương kiến nghị Chính phủ ban hành các chính sách cụ thể khuyến khích các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước hỗ trợ giải quyết các vấn đề ô nhiễm môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu; xây dựng cơ chế, chính sách khuyến khích xã hội hóa trong ứng phó với biến đổi khí hậu; khuyến khích doanh nghiệp sản xuất sạch hơn, tiết kiệm năng lượng, phát triển mô hình sản xuất các sản phẩm thân thiện với môi trường.
Theo bà Nguyễn Ngọc Thuý, Chính phủ cần điều chỉnh, đơn giản hóa các thủ tục hành chính, nhất là các thủ tục trong cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, giấy phép khai thác, sử dụng tài nguyên nước, giấy phép môi trường tạo điều kiện thuận lợi cho các tổ chức, cá nhân chấp hành quy định pháp luật về tài nguyên và môi trường; ban hành các cơ chế, chính sách mở, tạo điều kiện để các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ tiếp cận với các công nghệ mới và các nguồn vốn vay ưu đãi. Đồng thời xem xét xây dựng định mức biên chế cho ngành TN&MT, đặc biệt là biến đổi khí hậu phù hợp với diễn biến phát triển kinh tế xã hội của đất nước, cam kết với quốc tế và yêu cầu thực tiễn trong quản lý.
Kết luận tại hội thảo, Thứ trưởng Bộ TN&MT Võ Tuấn Nhân ghi nhận tất cả những ý kiến đóng góp của các đại biểu. Đây là những ý kiến tâm huyết, sâu sắc, bổ ích để Bộ tiếp tục hoàn thiện Đề án tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết số 24-NQ/TW, đảm bảo tiến độ, chất lượng tham mưu cho Bộ Chính trị.
Theo kế hoạch, sau hội thảo vùng, Bộ TN&MT sẽ tiếp tục hoàn thiện báo cáo tổng kết Nghị quyết và gửi xin ý kiến chính thức của các bộ, ngành, địa phương trước khi trình Bộ Chính trị trong thời gian tới.
Đề án “Tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết số 24-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI về chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu, tăng cường quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường” là một đề án lớn có phạm vi bao trùm cả 3 nội dung lớn là ứng phó với biến đổi khí hậu, quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường. Bên cạnh việc trao đổi, thảo luận, góp ý cho kết quả tổng kết, đánh giá 10 năm, hội thảo còn tập trung thảo luận, đề xuất về việc tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 24-NQ/TW, hoặc ban hành Nghị quyết mới của Ban Chấp hành Trung ương với quan điểm, chủ trương, nhiệm vụ, giải pháp đáp ứng bối cảnh, tình hình mới từ nay đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050”.
PV.
Tại Diễn đàn Chủ tịch Hội Nông dân Việt Nam - Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường lắng nghe nông dân nói năm 2025, Bộ trưởng Trần Đức Thắng cam kết đồng hành cùng nông dân, hợp tác xã và doanh nghiệp làm chủ công nghệ, thị trường và tương lai của chính mình, kiến tạo một nền nông nghiệp vững mạnh, một nông thôn đáng sống và một cộng đồng nông dân tự tin, tự lực, tự cường.
Ngày 30/10, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Nguyễn Quốc Trị chủ trì buổi làm việc với Liên minh LEAF và Tổ chức Emergent. Các quốc gia đồng sáng lập Liên minh gồm Na Uy, Anh, Hoa Kỳ cùng đại diện Emergent đánh giá cao cam kết và tiến độ triển khai của Việt Nam trong sáng kiến LEAF, thúc đẩy việc tham gia thị trường tín chỉ carbon rừng toàn cầu.
Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Đức Thắng nhấn mạnh, năm 2026 và giai đoạn 2026 - 2031 là thời kỳ quan trọng để toàn ngành cùng đất nước vững vàng bước vào kỷ nguyên mới, thực hiện các mục tiêu phát triển mà Đảng, Quốc hội và Nhà nước đã đề ra, trong đó ưu tiên mục tiêu tăng trưởng hai con số và phát triển xanh, bền vững.
Sáng 28/10, tại trụ sở Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Đối tác Giảm nhẹ rủi ro thiên tai (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) tổ chức Lễ ghi nhận của cộng đồng quốc tế dành cho người dân Việt Nam chịu ảnh hưởng bởi bão Bualoi và Matmo. Tổng giá trị viện trợ và cam kết viện trợ của các Đại sứ quán, tổ chức quốc tế đến thời điểm này đạt 9,7 triệu USD, trong đó 7,2 triệu USD là tiền mặt và 2,5 triệu USD là hàng hóa thiết yếu trực tiếp đến tay người dân.
Trước yêu cầu trong giai đoạn phát triển mới, Bộ Nông nghiệp và Môi trường xác định tập trung triển khai một số nhiệm vụ trọng tâm nhằm hướng tới mục tiêu đảm bảo môi trường trong lành, sinh thái bền vững, vì sức khỏe và tương lai của người dân Việt Nam. Trong đó, tạo đột phá về thể chế, chính sách pháp luật, trọng tâm là kinh tế hóa môi trường, tạo động lực cho phát triển kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế carbon thấp.
Tiếp tục chương trình kỳ họp thứ 10, sáng 25/10, Quốc hội khóa XV đã thông qua Nghị quyết phê chuẩn đề nghị của Thủ tướng Chính phủ về việc bổ nhiệm một số bộ trưởng nhiệm kỳ 2021-2026.
