Kỳ họp bất thường lần thứ nhất (khóa XV) khắc họa Quốc hội linh hoạt và trách nhiệm với đất nước

Kỳ họp bất thường lần thứ nhất, Quốc hội khóa XV là kỳ họp bất thường đầu tiên được tổ chức trong lịch sử 76 năm Quốc hội Việt Nam. Bên cạnh ý nghĩa đó, kỳ họp còn đáp ứng đòi hỏi bức thiết của cuộc sống. Kỳ họp đã tạo ra khí thế mới, thời cơ mới, củng cố niềm tin vững chắc trong Nhân dân đối với Quốc hội.

Nội dung và kết quả của kì họp Quốc hội lần thứ nhất 

Xuất phát từ yêu cầu cấp thiết của thực tiễn, căn cứ quy định của Hiến pháp, Luật Tổ chức Quốc hội, Nghị quyết kỳ họp thứ 2, Quốc hội khóa XV và trên cơ sở đề nghị của Chính phủ, sau khi xem xét thận trọng, kỹ lưỡng, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã quyết định triệu tập kỳ họp bất thường lần thứ nhất, Quốc hội khóa XV nhằm kịp thời xem xét, quyết định một số vấn đề lớn, quan trọng, cấp bách về kinh tế, xã hội, tài chính, ngân sách để hỗ trợ cho Chương trình phòng, chống dịch COVID-19 và Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, thích ứng nhanh với những thay đổi của thực tiễn cuộc sống và đáp ứng lòng mong đợi của cử tri, Nhân dân cả nước.

Ảnh minh họa. (Nguồn: Internet)

Tại kỳ họp này, các Đoàn đại biểu Quốc hội, các vị đại biểu Quốc hội đã phát huy dân chủ, tập trung nghiên cứu, thảo luận sôi nổi, hiến kế và đóng góp nhiều ý kiến tâm huyết, sâu sắc. Các cơ quan của Quốc hội, Chính phủ và cơ quan có liên quan đã nêu cao tinh thần trách nhiệm, làm việc ngày đêm, tổng hợp đầy đủ, tiếp thu, giải trình nghiêm túc, cầu thị các ý kiến của đại biểu Quốc hội để hoàn thiện các dự án Luật, dự thảo Nghị quyết đảm bảo chất lượng trình Quốc hội. 

Trên cơ sở đó, Quốc hội khóa XV, xem xét, quyết định các nội dung sau đây: 

1. Thông qua 01 luật và 04 nghị quyết: 

1.1. Thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đầu tư công, Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư, Luật Đầu tư, Luật Nhà ở, Luật Đấu thầu, Luật Điện lực, Luật Doanh nghiệp, Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt và Luật Thi hành án dân sự.

1.2. Thông qua 04 nghị quyết: Nghị quyết về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội; Nghị quyết về chủ trương đầu tư Dự án xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 - 2025; Nghị quyết về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Cần Thơ và Nghị quyết kỳ họp bất thường lần thứ nhất, Quốc hội khóa XV.

2. Quốc hội ghi nhận và biểu dương sự nỗ lực, quyết tâm, đổi mới sáng tạo của các cấp, các ngành, các tổ chức đoàn thể từ trung ương đến địa phương, cộng đồng doanh nghiệp và người dân về những kết quả đạt được trong duy trì, phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội thời gian qua.

3. Quốc hội đánh giá cao kết quả đạt được trong công tác phòng, chống dịch COVID-19 thời gian qua; cả hệ thống chính trị đã có nhiều nỗ lực, chung sức, đồng lòng, kiên trì thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch.

4. Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các Bộ, ngành, địa phương, chú trọng hướng dẫn, thanh tra, kiểm tra, siết chặt kỷ luật, kỷ cương, đề cao đạo đức công vụ, cá thể hóa trách nhiệm, nhất là trách nhiệm của người đứng đầu liên quan đến tổ chức thực hiện cơ chế, chính sách trong việc phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội và phòng, chống dịch bệnh, không để xảy ra sai sót, tham nhũng, lãng phí, tiêu cực.

5. Kiểm toán nhà nước xây dựng kế hoạch, thực hiện kiểm toán định kỳ và khi kết thúc chương trình, dự án đối với việc huy động, sử dụng các nguồn lực trong thực hiện nhiệm vụ phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội và phòng, chống dịch bệnh; đánh giá việc thực hiện các cơ chế, chính sách, giải pháp và kịp thời báo cáo Quốc hội tại kỳ họp gần nhất.

6. Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ, Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội, các cơ quan có liên quan, theo nhiệm vụ đã phân công, khẩn trương chuẩn bị các nội dung thuộc Chương trình kỳ họp thứ 3 của Quốc hội bảo đảm chất lượng, theo đúng tiến độ quy định; siết chặt kỷ luật, kỷ cương trong xây dựng pháp luật; triển khai thực hiện có hiệu quả Kết luận số 19-KL/TW ngày 14/10/2021 của Bộ Chính trị về định hướng Chương trình xây dựng pháp luật nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV; bám sát tình hình thực tiễn để kịp thời đề xuất, kiến nghị Quốc hội xem xét, quyết định những vấn đề quan trọng, cấp thiết.

7. Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội và đại biểu Quốc hội giám sát việc thực hiện các nghị quyết của Quốc hội.

Ý nghĩa của kì học Quốc hội lần thứ nhất 

Kỳ họp bất thường lần thứ nhất, Quốc hội khóa XV chỉ được quyết định tổ chức sau khi Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét về các mặt với yêu cầu cao nhất là bảo đảm chất lượng các nội dung trình Quốc hội. Quyết định này cũng cho thấy bản lĩnh, quyết tâm chính trị rất lớn của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và hơn hết là đặt người dân ở vị trí trung tâm của mọi quyết sách của Quốc hội.

Đây cũng là kỳ họp đầu tiên thực hiện họp trực tuyến cả kỳ, đồng thời áp dụng biểu quyết bằng hệ thống điện tử được cài đặt trên máy tính bảng của đại biểu. Việc áp dụng công nghệ thể hiện sự thích ứng linh hoạt trong tình hình dịch COVID-19 diễn biến phức tạp và là những bước đi nhằm cụ thể hóa việc xây dựng Quốc hội điện tử, khắc họa một Quốc hội linh hoạt, trách nhiệm cao trước đất nước, đồng bào và cử tri.

Ảnh minh họa. (Nguồn: Internet)

Trong năm 2021 và nhất là quý III/2021, đợt bùng phát dịch COVID-19 lần thứ 4 với biến chủng Delta tại hầu hết các địa phương trên toàn quốc đã lây lan nhanh, mạnh, diễn biến hết sức phức tạp, tác động nặng nề đến mọi mặt đời sống kinh tế - xã hội. Tuy nhiên, nhờ vào sự chỉ đạo đúng đắn, kịp thời của lãnh đạo Đảng, Nhà nước trong việc chuyển hướng chiến lược nhiệm vụ phòng, chống dịch sang thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19, tình hình kinh tế - xã hội những tháng cuối năm đã có chuyển biến tích cực. Lạm phát tiếp tục được giữ ở mức thấp; các cân đối lớn được bảo đảm. Tổng thu ngân sách Nhà nước ước tính vượt kế hoạch. Cán cân thương mại duy trì thặng dư. Thị trường tiền tệ, ngoại hối cơ bản ổn định. Dự trữ ngoại hối Nhà nước tiếp tục được củng cố.

Dịch bệnh COVID-19 diễn biến phức tạp và tác động nghiêm trọng đến tình hình phát triển kinh tế – xã hội của đất nước, các chính sách hỗ trợ kịp thời, có sự đột phá và lan tỏa, triển khai nhanh, phù hợp với tình huống đặc biệt sẽ giúp sớm phục hồi nền kinh tế và tạo nền tảng cho sự phát triển trong những năm còn lại của giai đoạn 2021-2025 cũng như giai đoạn tiếp theo, không để Việt Nam rơi vào suy thoái kinh tế và suy giảm các động lực tăng trưởng trong dài hạn; tăng niềm tin của người dân, doanh nghiệp và tín nhiệm của quốc gia với các tổ chức quốc tế. Chương trình về phục hồi và phát triển kinh tế – xã hội đã bao quát được toàn bộ các lĩnh vực của đời sống, kinh tế. Trong đó xác định ưu tiên cho lĩnh vực y tế gắn với chương trình và chiến lược tổng thể phòng chống, dịch COVID - 19. Các giải pháp đều được chú trọng về tính hiệu quả lan tỏa và phù hợp với bối cảnh tình hình mới. 

Ảnh minh họa. (Nguồn: Internet)

Kỳ họp bất thường lần thứ nhất, Quốc hội khóa XV có ý nghĩa quan trọng, được cử tri, Nhân dân cả nước, đồng bào ta ở nước ngoài, cộng đồng doanh nghiệp, dư luận đặc biệt quan tâm, theo dõi; do đó Quốc hội phát huy dân chủ, nêu cao tinh thần trách nhiệm, tập trung nghiên cứu, thảo luận sôi nổi và đóng góp thật nhiều ý kiến tâm huyết, sâu sắc, chất lượng; các cơ quan của Quốc hội, Chính phủ và cơ quan liên quan tổng hợp đầy đủ, nghiêm túc, cầu thị trong tiếp thu, giải trình các ý kiến của đại biểu Quốc hội để hoàn thiện các dự án Luật, dự thảo Nghị quyết đảm bảo chất lượng cao nhất để Quốc hội xem xét, biểu quyết thông qua và sớm ban hành để kỳ họp thành công thực chất, đáp ứng lòng mong đợi của cử tri và Nhân dân cả nước. 

Sau hai năm đất nước đối mặt với đại dịch COVID-19, những quyết sách mạnh mẽ và kịp thời của Quốc hội và cả hệ thống chính trị đã thể hiện sự linh hoạt, chủ động, trách nhiệm cao của Quốc hội và Chính phủ trước đòi hỏi của thực tiễn. Kỳ họp bất thường của Quốc hội đã quyết định những vấn đề cấp bách, phù hợp với thực tiễn của đất nước - Đó cũng là niềm mong đợi của cộng đồng doanh nghiệp, người lao động. Các quyết sách mang tính kịp thời, linh hoạt sẽ giúp cho kinh tế, các hoạt động sản xuất kinh doanh bứt phá trong năm 2022, 2023 và những năm tiếp theo. 

Kỳ họp bất thường lần thứ nhất là bài học quý giá để những kỳ họp “bất thường” trở thành hoạt động “bình thường” của Quốc hội nhằm đáp ứng kịp thời đòi hỏi cấp bách của thực tiễn. Cùng với các chính sách mới được ban hành, tinh thần đổi mới từ kỳ họp này sẽ góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ về kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội các năm tiếp theo nhằm thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng.

PGS.TS. Dương Xuân Sơn

Trường ĐH KHXH & NV (ĐHQGHN)