Lào Cai: Cải thiện sinh kế, tạo nền tảng giảm nghèo bền vững

Chuyển đổi mô hình kinh tế, đổi mới cơ cấu cây trồng

Tại xã Chấn Thịnh (tỉnh Lào Cai), lĩnh vực nông lâm thủy sản chiếm 48,9% trong cơ cấu kinh tế, khẳng định vai trò chủ đạo của nông nghiệp trong phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Trên cơ sở này, chính quyền xã đã xây dựng và triển khai các giải pháp phù hợp với điều kiện thực tiễn, đồng thời thực hiện đồng bộ, hiệu quả các chương trình mục tiêu quốc gia về giảm nghèo bền vững và phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Ông Trương Mạnh Quyết – Chủ tịch UBND xã Chấn Thịnh, chia sẻ: "Hiện nay trên địa bàn xã còn 2,1% hộ nghèo và hơn 4% hộ cận nghèo, chúng tôi phấn đấu giảm nghèo từ 1% đến 2% trong 5 năm tới, để đạt được mục tiêu này chúng tôi đã tuyên truyền cho bà con nhân dân thực hiện chuyển đổi mô hình kinh tế, đổi mới cơ cấu cây trồng, tham gia các lớp tập huấn về xuất khẩu lao động để tăng thu nhập cho bà con. Ngoài ra, chúng tôi còn triển khai các mô hình, đề án, tập trung vào mô hình đề án phát triển cây cam, dâu tằm, tre Bát Độ (măng Bát Độ) để người dân phát triển kinh tế trên chính quê hương mình".

Với gần 800 ha,  chè là cây trồng có diện tích lớn của xã Chấn Thịnh. Nhiều thôn có trên 90% số hộ dân tham gia chế biến chè. Để tăng thu nhập cho các hộ dân, thúc đẩy sản xuất chè theo hướng chế biến sâu, địa phương đã phối hợp với các đơn vị nghiên cứu của nhà nước đưa các giống mới như: giống VN15 ít bị bệnh gây hại, giống chè LCT1 cho năng suất và chất lượng cao; đồng thời hỗ trợ người dân ứng dụng máy móc kỹ thuật chăm sóc, thu hoạch và chế biến chè. Nhờ những giải pháp đồng bộ, sản lượng chè của xã hiện đạt trên 9.300 tấn.

Ngoài hỗ trợ về giống kỹ thuật, chính quyền xã cũng tạo cơ chế thông thoáng cho doanh nghiệp xây dựng chuỗi liên kết mở rộng nhà xưởng đầu tư máy móc, thiết bị nâng quy mô sản xuất. Cách làm này vừa giúp tiêu thụ ổn định nguyên liệu cho người dân, vừa nâng cao hiệu quả sản xuất, tạo thêm việc làm cho lao động địa phương và từng bước xây dựng thương hiệu vùng chè gắn với tên gọi của xã.

Bên cạnh cây chè, cây ăn quả cũng đang trở thành động lực quan trọng thúc đẩy kinh tế nông hộ. Thời gian qua, xã Chấn Thịnh chú trọng hỗ trợ người dân tiếp cận các nguồn vốn, vật tư phân bón để nâng cao chất lượng cây trồng theo hướng VietGAP, hữu cơ. Qua đó, các vùng cây ăn quả tập trung được hình thành, cho hiệu quả kinh tế ổn định và bền vững.

Là hộ có hơn 10 năm trồng cam, anh Phạm Văn Hải (xã Chấn Thịnh, tỉnh Lào Cai) cho biết: “Gia đình tôi hiện có hơn 2 ha cam, bao gồm 1.000 gốc cam, trong đó có 800 gốc cam canh và 200 gốc cam sen, cho thu nhập hàng năm từ 400 đến 500 triệu. Nhờ chính quyền xã hỗ trợ tìm đầu ra mà gia đình có thu nhập ổn định”.

Hiện nay, xã Chấn Thịnh đã hình thành được các vùng chuyên canh cho giá trị kinh tế cao. Toàn xã có 470ha cây có múi với sản lượng ước đạt 2.200 tấn/năm, mang lại nguồn thu gần 60 tỷ đồng; hơn 600 ha rừng trồng cho 17.000 m2 gỗ cho chế biến và tiêu thụ trong nước, xuất khẩu, gần 800 ha chè cho năng xuất cao đạt 12 tấn/ha. Các hộ dân đã liên kết thành lập 10 hợp tác xã, 30 doanh nghiệp, tạo việc làm cho hàng trăm lao động, nâng cao thu nhập cho người dân, góp phần vào công tác giảm nghèo bền vững của địa phương.

Đồng hành với người dân tìm đầu ra cho sản phẩm

Là xã có đông đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống, xã Lâm Thượng (tỉnh Lào Cai) đặt mục tiêu giảm tỷ lệ hộ nghèo đa chiều xuống dưới 3% trong giai đoạn 2025 – 2030; phấn đấu đến năm 2030 thu nhập bình quân đầu người đạt 61,5 triệu đồng/năm. Để đạt được mục tiêu này, xã ưu tiên huy động và sử dụng có hiệu quả các nguồn lực cho phát triển kinh tế, trong đó tập trung quy hoạch các vùng sản xuất các sản phẩm chủ lực có lợi thế như: măng Mai, vịt bầu, cá bỗng, lúa gạo,.. đẩy mạnh liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị thông qua các hợp tác xã, tổ hợp tác, nhằm nâng cao giá trị sản phẩm.

Ông Hà Hải Huỳnh, Phó Chủ tịch UBND xã Lâm Thượng, chia sẻ: “Đầu tiên, xã hỗ trợ về vốn, hỗ trợ về con giống, chuyển giao khoa học kỹ thuật. Đặc biệt, xã đồng hành cùng với người dân trong việc tìm đầu ra, thị trường tiêu thụ sản phẩm".

Nhiều năm qua, HTX nông lâm sản Dương Phúc (xã Lâm Thượng) nhận được sự hỗ trợ tích cực từ chính quyền xã. Với 9 thành viên, HTX mỗi năm thu mua hơn 500 tấn măng củ, vỏ măng, ngọn tre, nứa của các hộ dân; trong đó có 200 tấn măng tươi được phơi khô, thu được 10 tấn măng thành phẩm. Sản phẩm măng khô được bán cho các đơn vị chế biến để xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản với giá từ 190.000 - 200.000/kg. Không chỉ giúp tiêu thụ măng cho bà con, HTX còn tạo việc làm cho nhiều phụ nữ dân tộc thiểu số, với mức lương khoảng 6 triệu đồng/người/tháng.

Bằng các giải pháp cụ thể và thiết thực, xã Lâm Thượng đã mở rộng sản xuất các cây trồng, vật nuôi chủ lực. Toàn xã có trên 2.000 hộ chăn nuôi vịt bầu với sản lượng trên 25 tấn/năm; hơn 80 ha lúa nếp Lào cho sản lượng khoảng 450 tấn và gần 500 ha măng cho sản lượng trên 12 nghìn tấn. Với tổng giá trị sản xuất đạt gần 70 tỷ đồng, các mô hình kinh tế trên địa bàn đã tạo việc làm ổn định cho người lao động, góp phần giảm số hộ nghèo của địa phương xuống còn 121 hộ. Thu nhập bình quân đầu người hiện đạt gần 47 triệu đồng/người/năm.

Thực tiễn từ các mô hình phát triển kinh tế cho thấy, nâng cao thu nhập cho người dân không chỉ là mục tiêu mà còn là động lực cốt lõi trong thực hiện giảm nghèo bền vững. Mỗi sản phẩm chủ lực đều được gắn với chuỗi giá trị từ sản xuất đến tiêu thụ, qua đó tạo việc làm, tăng thu nhập và từng bước khẳng định thương hiệu nông sản của địa phương.

Sự đồng hành chặt chẽ của chính quyền các cấp cùng ý chí vươn lên của người dân đã tạo nên sức bật cho kinh tế nông thôn. Đây là minh chứng rõ nét cho quyết tâm nâng cao thu nhập, vững bước giảm nghèo, góp phần xây dựng tỉnh Lào Cai ngày càng phát triển bền vững và giàu đẹp.