Nỗ lực hoàn thành nhiệm vụ quản lý và nghiên cứu khoa học công nghệ trong bối cảnh đại dịch Covid-19

Thứ tư, 22/12/2021, 15:09 (GMT+7)
logo Đại dịch Covid-19 diễn biến hết sức phức tạp đã gây ra nhiều tác động tiêu cực chưa từng có. Trong bối cảnh vừa phải đối phó với dịch bệnh nhưng vẫn đảm bảo hoàn thành nhiệm vụ được giao, Vụ Khoa học và Công nghệ, Bộ Tài nguyên và Môi trường luôn cố gắng triển khai công việc đúng tiến độ và hiệu quả nghiên cứu cao.

Nỗ lực hoàn thành nhiệm vụ quản lý và nghiên cứu khoa học công nghệ trong bối cảnh đại dịch Covid-19

Từ năm 2020 đến nay, đại dịch Covid-19 kéo dài đã ảnh hưởng đến các hoạt động nghiên cứu KH&CN của Bộ TN&MT. Rất nhiều đề tài, dự án cần thực hiện việc khảo sát thực địa tại các địa phương để lấy số liệu nghiên cứu đều bị gián đoạn do phải tuân thủ các quy định của việc hạn chế hoặc không di chuyển để phòng chống dịch. Điều này dẫn đến việc phải kéo dài thời gian thực hiện đề tài, vì nếu không có các kết quả khảo sát thực tế sẽ không thể hoàn thiện được nội dung cần nghiên cứu một cách chính xác.

Ngoài việc hạn chế di chuyển trong nước, hoạt động đoàn ra, đoàn vào đối với các đoàn nghiên cứu khoa học gần như không thể triển khai. Việc trao đổi, học tập kinh nghiệm, lấy số liệu hoặc không thể thực hiện hoặc chỉ thực hiện được qua mạng dẫn đến nhiều thông tin không được truyền tải đầy đủ. Bên cạnh đó, các hoạt động hội thảo, hội nghị, tập huấn, các cuộc họp tuyển chọn, thẩm định, nghiệm thu cũng không thể thực hiện dưới hình thức trực tiếp.

Trước những khó khăn hiện hữu, vừa phải nỗ lực ứng phó với đại dịch Covid-19, đồng thời để đảm bảo các hoạt động quản lý được diễn ra xuyên suốt, Bộ TN&MT nói chung và Vụ KH&CN nói riêng đã tăng cường áp dụng ứng dụng công nghệ thông tin trong chỉ đạo, xử lý công việc, ưu tiên việc tổ chức các cuộc họp, hội nghị, hội thảo theo hình thức trực tuyến, phục vụ cán bộ, công chức, viên chức làm việc trực tuyến trong những thời điểm dịch bệnh đang bùng phát mạnh, phải yêu cầu giãn cách; bảo đảm công tác chỉ đạo, điều hành, xử lý công việc của Bộ và các đơn vị trực thuộc Bộ diễn ra bình thường, xuyên suốt. Đối với các việc liên quan đến triển khai các nhiệm vụ KHCN như mở hồ sơ, họp tuyển chọn, thẩm định, nghiệm thu đều được diễn ra dưới hình thức trực tuyến. Việc họp trực tuyến đối với các Hội đồng khoa học cũng được quy định tại Thông tư số 26/2018/TT-BTNMT. Kết quả, các đề tài đều được tuyển chọn, nghiệm thu đúng tiến độ thời gian, chất lượng tốt.

Bên cạnh đó, với kì vọng xây dựng được những đề tài nhiệm vụ KH&CN có chất lượng, đáp ứng được những yêu cầu quản lý trong tình hình mới, giai đoạn mới, từ cuối năm 2020, Vụ KH&CN đã phối hợp với các chuyên gia, các đơn vị thuộc Bộ nghiên cứu, xây dựng dự thảo của 6 chương trình KH&CN cấp Bộ. Đến đầu năm 2021, Bộ trưởng Bộ TN&MT đã ký quyết định ban hành 6 chương trình KH&CN cấp Bộ giai đoạn 2021-2025, bao gồm:

Chương trình Nghiên cứu cơ sở lý luận và thực tiễn phục vụ xây dựng, hoàn thiện chính sách, pháp luật về TN&MT giai đoạn 2021-2025”, mã số TNMT.01/21-25.

Chương trình Nghiên cứu, ứng dụng phát triển công nghệ mới, tiên tiến trong công tác điều tra cơ bản về tài nguyên thiên nhiên, quan trắc, dự báo, cảnh báo TN&MT giai đoạn 2021-2025, mã số TNMT.02/21-25.

Chương trình Nghiên cứu đổi mới sáng tạo, thiết kế và chế tạo thiết bị chuyên dùng phục vụ điều tra cơ bản về TN&MT, xử lý chất thải giai đoạn 2021-2025, mã số TNMT.03/21-25.

Chương trình Nghiên cứu ứng dụng công nghệ trong xây dựng, phát triển Chính phủ số và Chuyển đổi số ngành TN&MT giai đoạn 2021 - 2025, mã số TNMT.04/21-25.

Chương trình Nghiên cứu KHCN phục vụ sử dụng hợp lý tài nguyên tái tạo; tái chế, tái sử dụng hiệu quả chất thải, hướng tới nền kinh tế tuần hoàn ở Việt Nam giai đoạn 2021-2025, mã số TNMT.05/21-25.

Chương trình KH&CN trọng điểm cấp bộ về dự báo, cảnh báo thiên tai khí tượng thủy văn phục vụ công tác phòng chống thiên tai giai đoạn 2021-2025, mã số TNMT.06/21-25.

Trên cơ sở đó, các nhiệm vụ KH&CN giai đoạn này đã tập trung nghiên cứu và phát triển các vấn đề phục vụ xây dựng văn bản QPPL về TN&MT; ứng dụng công nghệ trong các lĩnh vực đất đai, đo đạc bản đồ và viễn thám, tài nguyên nước, môi trường, khí tượng thủy văn và BĐKH, địa chất khoáng sản, biển và hải đảo và ứng dụng KH&CN trong chuyển đổi số và chính phủ điện tử; ĐMST trong các ngành, lĩnh vực, các hướng công nghệ ưu tiên.

Các đề tài đã phê duyệt danh mục, tuyển chọn, xét giao trực tiếp thực hiện trong năm 2021 để thực hiện từ năm 2022 sẽ tập trung đẩy mạnh nghiên cứu theo 6 chương trình trọng điểm đã được Bộ trưởng phê duyệt trong đó tập trung vào các nội dung cấp bách như cung cấp cơ sở khoa học phục vụ việc xây dựng Luật Khoáng sản, Luật Tài nguyên nước và các văn bản QPPL khác,…

Vụ KH&CN đã rà soát, trình Lãnh đạo Bộ phê duyệt Hội đồng tư vấn xác định nhiệm vụ, Hội đồng tuyển chọn, xét giao trực tiếp các KH&CN bổ sung năm 2021 của 14 nhiệm vụ cấp bộ phục vụ sửa Luật Đất đai, xây dựng văn bản hướng dẫn thi hành Luật BVMT năm 2020; 8 nhiệm vụ phục vụ cơ sở khoa học cho việc xây dựng giáo trình ngành Môi trường. Hiện nay, Bộ đang xét các đề tài mở mới năm 2022 với 73 đề tài, trong đó tuyển chọn 53 đề tài, giao trực tiếp 20 đề tài KH&CN theo 6 khung chương trình trọng điểm cấp bộ đã được Lãnh đạo Bộ phê duyệt và chương trình nghiên cứu cơ bản 562 theo khung chương trình của Bộ KH&CN.

Trong giai đoạn 2021 - 2025, việc triển khai 6 Chương trình nghiên cứu KH&CN trọng điểm cấp bộ được kì vọng sẽ góp to lớn trong việc chuẩn bị cơ sở 12 khoa học để hoạch định các chính sách; xây dựng, hoàn thiện các văn bản QPPL về TN&MT; đồng thời, giải quyết nhiều vấn đề KH&CN, giúp nâng cao trình độ công nghệ của hoạt động điều tra cơ bản, quan trắc, dự báo, cảnh báo về TN&MT; phát hiện và xây dựng quy trình, quy định kỹ thuật điều tra các đối tượng tài nguyên mới; tích hợp và cung cấp các dữ liệu về TN&MT phục vụ cho các nhu cầu phát triển của đất nước.

Ngoài ra, Vụ KH&CN tiếp tục quản lý việc triển khai thực hiện 113 đề tài cấp bộ chuyển tiếp (mở mới giai đoạn 2017 - 2018) thuộc các lĩnh vực quản lý của Bộ. Rà soát các đề tài, điều chỉnh theo quyết định số 2681/QĐ-BTNMT ngày 27/11/2020 của Bộ trưởng Bộ TN&MT trong đó gia hạn kết thúc tháng 11/2021 để cắt giảm các hạng mục không thể thực hiện do dịch Covid-19 đang diễn biến phức tạp. Chuẩn bị nghiệm thu kết thúc đối với các đề tài thực hiện theo Quyết định số 2680/QĐBTNMT ngày 27/11/2020 của Bộ trưởng Bộ TN&MT.

Tiếp nối những kết quả đã đạt được, để đảm bảo tiến độ các công việc được thực hiện liên tục, xuyên suốt, Vụ KH&CN sẽ tiếp tục chỉ đạo chặt chẽ để cùng Bộ KH&CN rà soát, triển khai Chương trình KH&CN cấp quốc gia giai đoạn 2021-2025, các đề tài độc lập và các Chương trình KH&CN khác khác do Bộ KH&CN phê duyệt và giao cho các đơn vị thuộc Bộ TN&MT chủ trì thực hiện. Tiếp tục phối hợp với các đơn vị chức năng của Bộ KH&CN trong việc xây dựng các chương trình KH&CN trọng điểm cấp quốc gia, đặc biệt là các chương trình mà Bộ TN&MT xin được giao chủ trì quản lý như BĐKH, Nghị quyết số 120 về ĐBSCL,…

Đồng thời, tiếp tục tổ chức họp Hội đồng tuyển chọn, thẩm định các nhiệm vụ cấp bộ mở mới nhiệm vụ năm 2022 theo 6 Chương trình KH&CN trọng điểm cấp bộ đã được phê duyệt, các chương trình theo Quyết định của Thủ tướng chính phủ, các chương trình khác phục vụ công tác quản lý và chỉ đạo điều hành của Bộ; họp nghiệm thu các nhiệm vụ KH&CN kết thúc năm 2021 theo kế hoạch của Bộ trưởng Bộ TN&MT.

TS. TRẦN BÌNH TRỌNG

Vụ trưởng Vụ Khoa học và Công nghệ