Thúc đẩy hợp tác chiến lược TP. Hồ Chí Minh và Vùng Vịnh lớn Trung Quốc

Chiều ngày 12/6, tại TP. Hồ Chí Minh, Diễn đàn Đầu tư - Thương mại giữa TP. Hồ Chí Minh và Khu vực Vịnh lớn Quảng Đông - Hồng Kông - Ma Cao năm 2025 đã diễn ra với sự tham dự của lãnh đạo chính quyền địa phương, đại diện các tổ chức xúc tiến thương mại và đông đảo cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam - Trung Quốc.

Sự kiện được tổ chức bởi Liên minh Doanh nhân Vùng vịnh Quảng Đông - Hồng Kông - Ma Cao (GBA Alliance), Phòng Thương mại Hồng Kông - Việt Nam (HKVCC) phối hợp với Trung tâm Xúc tiến Thương mại và Đầu tư TP. Hồ Chí Minh (ITPC), Văn phòng Kinh tế và Thương mại Hồng Kông tại Singapore (HKETO), Cục Quản lý Khu Hợp tác Dịch vụ Hiện đại Thâm Quyến - Hồng Kông tại Tiền Hải, cùng các cơ quan chính quyền và phòng thương mại tại Thẩm Quyến...

Quang cảnh Diễn đàn

Với mục đích thúc đẩy các hoạt động giao lưu và hợp tác đa lĩnh vực giữa Trung Quốc (khu vực Vịnh lớn Quảng Đông - Hồng Kông - Ma Cao) với Việt Nam nói chung và TP. Hồ Chí Minh nói riêng, đây được xem là cơ hội quý báu để các doanh nghiệp hai bên trao đổi và đẩy mạnh hợp tác trong nhiều lĩnh vực tiềm năng như đầu tư, tài chính, khoa học công nghệ, nông nghiệp, xuất nhập khẩu,... 

Chương trình có sự góp mặt của ông Nguyễn Văn Dũng, Phó Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh; ông Từ Châu, quyền Tổng lãnh sự Trung Quốc tại TP. Hồ Chí Minh; ông Khương Lực Côn, Giám đốc văn phòng các vấn đề Hồng Kông và Ma Cao, Chính quyền nhân dân TP. Thâm Quyến; ông Phùng Hạo Nhiên, Giám đốc văn phòng Kinh tế và Thương mại Hồng Kông tại Singapore; bà Cao Thị Phi Vân, Phó Giám đốc ITPC; lãnh đạo các sở ngành địa phương và cùng với hơn 200 đại diện cấp cao của nhiều hiệp hội, doanh nghiệp, đoàn đại diện chính quyền từ Vùng vịnh lớn Quảng Đông - Hồng Kông - Ma Cao (GBA) trong và ngoài nước tham dự.

Phát biểu tại Diễn đàn, ông Nguyễn Văn Dũng, Phó Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh cho biết, Diễn đàn Đầu tư - Thương mại TP. Hồ Chí Minh và Khu vực Vịnh lớn Quảng Đông - Hồng Kông - Ma Cao 2025 là bước cụ thể hoá nhận thức chung giữa Lãnh đạo cấp cao hai nước Việt Nam và Trung Quốc, tạo cơ hội để chia sẻ xu hướng đầu tư - thương mại mới, kết nối đối tác tiềm năng và mở rộng hợp tác song phương. Đây cũng là dịp để thúc đẩy hiệu quả hợp tác với các doanh nghiệp Trung Quốc, đặc biệt từ Khu vực Vịnh lớn, trong quá trình đầu tư và phát triển bền vững tại Việt Nam.

Ông Nguyễn Văn Dũng, Phó Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh phát biểu khai mạc Diễn đàn

Hiện nay, Việt Nam tiếp tục giữ vị trí là đối tác thương mại lớn nhất của Trung Quốc trong ASEAN. Theo dữ liệu của Cục Hải quan, năm 2024, kim ngạch xuất nhập khẩu giữa hai nước đã đạt 205,2 tỷ USD, đánh dấu mức kỷ lục về thương mại hai chiều, tăng thêm 33,3 tỷ USD so với năm 2023. Với kết quả này, Trung Quốc đã trở thành đối tác thương mại đầu tiên mà nước ta thiết lập quy mô trên 200 tỷ USD.

Về đầu tư, trong 5 tháng đầu năm 2025, tổng vốn đầu tư nước ngoài (FDI) đăng ký vào Việt Nam đạt gần 18,4 tỷ USD, tăng 51,2% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, Trung Quốc là nhà đầu tư lớn thứ ba, chỉ sau Nhật Bản và Hàn Quốc, với tổng vốn đăng ký đạt 1,81 tỷ USD, chiếm 25,8% tổng vốn đăng ký cấp mới. Xét về địa phương thu hút đầu tư, trong 5 tháng đầu năm 2025, TP. Hồ Chí Minh tiếp tục dẫn đầu cả nước về số lượng dự án đầu tư nước ngoài. Cụ thể, TP. Hồ Chí Minh chiếm 39,1% số dự án đầu tư mới. 

Đáng chú ý, các nhà đầu tư Trung Quốc tiếp tục quan tâm đến TP. Hồ Chí Minh, đặc biệt trong các lĩnh vực nông nghiệp, công nghiệp chế biến, chế tạo, năng lượng xanh... Sự chuyển dịch này phản ánh xu hướng đầu tư vào các ngành công nghệ kỹ thuật cao, phù hợp với định hướng phát triển bền vững của Thành phố.

Ông Nguyễn Văn Dũng nhấn mạnh, TP. Hồ Chí Minh là đô thị đặc biệt, hàng năm đóng góp gần 20% GDP và 25% thu ngân sách cả nước. Sau khi sáp nhập hoàn tất, TP. Hồ Chí Minh mới sẽ tăng diện tích lẫn dân số (diện tích từ 2.095 km² lên hơn 7.000 km², dân số tăng từ gần 9,5 triệu người lên khoảng 15 triệu người). Thành phố sau sáp nhập với địa giới hành chính rộng lớn hơn, các nguồn lực dồi dào hơn, môi trường đầu tư thuận lợi, hiệu quả, hiệu suất cao hơn, khát vọng phát triển to lớn hơn. Quá trình này cũng sẽ mở ra một giai đoạn và tiềm năng hợp tác mới với các đối tác nước ngoài, trong đó có Trung Quốc.

Các đại biểu trong và ngoài nước tham dự sự kiện

Thành phố đang triển khai nhiều đề án chiến lược nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế và hội nhập quốc tế. Đáng chú ý, Đề án Trung tâm Tài chính Quốc tế TP. Hồ Chí Minh đã được Bộ Chính trị thông qua vào cuối năm 2024. Thành phố mong muốn học hỏi kinh nghiệm từ Hồng Kông - một trong những trung tâm tài chính hàng đầu thế giới. Quá trình phát triển của Hồng Kông, đặc biệt là trong việc ứng dụng tài chính xanh sâu rộng, hướng tới trung tâm tài chính xanh bền vững, là những bài học quý báu cho Thành phố trong giai đoạn hiện nay.

TP. Hồ Chí Minh cũng mong muốn mở rộng hợp tác với các đối tác Vùng Vịnh lớn trong lĩnh vực hạ tầng - lĩnh vực then chốt của Thành phố trong giai đoạn hậu sáp nhập. Mô hình phát triển đồng bộ giữa Quảng Đông, Hồng Kông và Ma Cao là hình mẫu hữu ích cho TP. Hồ Chí Minh trong thúc đẩy liên kết vùng và mở rộng không gian phát triển. Bên cạnh hạ tầng cứng, TP. Hồ Chí Minh cũng kỳ vọng tăng cường “liên kết mềm” với Vùng Vịnh lớn thông qua hợp tác chuyển đổi số, tập trung vào chia sẻ công nghệ AI trong quản trị đô thị, xây dựng hệ sinh thái dữ liệu lớn và triển khai nền tảng Fintech thanh toán xuyên biên giới…

Đặc biệt, Phó Chủ tịch TP. Hồ Chí Minh cũng cho biết Khu vực Đồng bằng sông Cửu Long và TP. Hồ Chí Minh hiện là nguồn cung thực phẩm quan trọng cho Trung Quốc, cụ thể là Khu vực Vịnh lớn. Do đó, hai bên cần đẩy mạnh hợp tác mở rộng ngành chế biến thực phẩm, thông qua việc tối ưu hóa vận chuyển nông sản, tăng cường giao thương và chia sẻ công nghệ chế biến hiện đại để giúp doanh nghiệp TP. Hồ Chí Minh tiếp cận hiệu quả hơn thị trường Khu vực Vịnh lớn.

TS. Jonathan Choi, Chủ tịch Liên minh Doanh nhân Vùng vịnh Quảng Đông - Hồng Kông - Ma Cao phát biểu tại sự kiện

Tại Diễn đàn, nói về lợi thế của Vùng Vịnh lớn, TS. Jonathan Choi, Chủ tịch Liên minh Doanh nhân Vùng vịnh Quảng Đông - Hồng Kông - Ma Cao, Chủ tịch Phòng Thương mại Hồng Kông - Việt Nam và Chủ tịch Phòng Thương mại Hồng Kông tại Tiền Hải, Thâm Quyến và Chủ tịch Tập đoàn Sunwah chia sẻ, Hồng Kông đóng vai trò là trung tâm tài chính toàn cầu, với hệ thống pháp lý minh bạch, thị trường vốn sâu rộng và mối liên kết chặt chẽ với các nhà đầu tư quốc tế. Thâm Quyến nổi bật với khả năng sáng tạo công nghệ nhanh chóng và sản xuất phần cứng, trong khi Quảng Châu dẫn đầu trong các lĩnh vực nghiên cứu, công nghệ sinh học và giao thông thông minh. Mỗi thành phố trong Vùng Vịnh lớn có thế mạnh riêng biệt, tạo nên mạng lưới hỗ trợ toàn diện, thúc đẩy thương mại hóa nhanh chóng các ý tưởng - từ phòng thí nghiệm đến thị trường.

Với nền tảng vững chắc đó, TS. Jonathan Choi tin tưởng rằng GBA sẽ tiếp tục đóng vai trò là cầu nối hiệu quả giữa Trung Quốc và Việt Nam, đó không chỉ trong thương mại, mà còn trong đổi mới sáng tạo, chuyển giao công nghệ và đầu tư phát triển bền vững. Tinh thần cởi mở, sự năng động của các Thành phố trong GBA, cùng với nhu cầu hội nhập sâu rộng của Việt Nam, sẽ tạo ra những cơ hội hợp tác ngày càng thiết thực và bền vững.

Đại diện cho chính quyền TP. Thâm Quyến, ông Khương Lực Côn chia sẻ, Thâm Quyến giữ vai trò then chốt trong Vùng Vịnh lớn và là trung tâm kinh tế - công nghệ hàng đầu châu Á. Với GDP đạt 516,9 tỷ USD vào năm 2024, Thâm Quyến nổi bật trong các lĩnh vực chiến lược như 5G, AI và xe năng lượng mới. Ông rất hoan nghênh các cơ quan, doanh nghiệp và đối tác Việt Nam đến Thâm Quyến để tìm hiểu cơ hội hợp tác; đồng thời sẵn sàng hỗ trợ các doanh nghiệp Thâm Quyến đầu tư và khởi nghiệp tại Việt Nam, khuyến khích du khách Thâm Quyến đến tham quan các danh lam thắng cảnh tại Việt Nam, để tăng cường sự hiểu biết lẫn nhau và thắt chặt thêm tình hữu nghị sâu sắc giữa nhân dân hai nước.

Ông Khương Lực Côn đại diện cho Chính quyền nhân dân TP. Thâm Quyến chia sẻ tại diễn đàn

Bà Trương Thuần, Trưởng phòng Phát triển kinh doanh và dịch vụ chuyên nghiệp của Cơ quan Quản lý Khu Hợp tác dịch vụ hiện đại Thâm Quyến - Hồng Kông tại Tiền Hải nhấn mạnh, vị thế của Tiền Hải là “đặc khu trong lòng đặc khu” và là cửa ngõ quan trọng cho hợp tác giữa Việt Nam và Vùng Vịnh lớn (GBA). Với vị trí chiến lược trong khu vực GBA, Tiền Hải có khả năng kết nối nhanh chóng với Hồng Kông và Ma Cao, cùng với hệ thống hạ tầng giao thông hiện đại và hệ sinh thái công nghiệp toàn diện (gồm 18 cụm ngành trọng điểm về dịch vụ hiện đại, thương mại điện tử xuyên biên giới và công nghệ).

Bà Thuần cho biết thêm, các ưu đãi pháp lý và thuế tại đây, bao gồm luật bảo vệ nhà đầu tư cấp khu vực đầu tiên tại Trung Quốc và cơ chế cho phép áp dụng luật quốc tế trong giải quyết tranh chấp. Với các nền tảng hỗ trợ toàn diện như Trạm điện tử Kinh doanh Quốc tế Tiền Hải và chính sách hợp tác chặt chẽ với Hồng Kông về bảo vệ sở hữu trí tuệ, Tiền Hải là điểm đến lý tưởng cho các doanh nghiệp Việt Nam mong muốn mở rộng thị trường, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và hoạt động trong môi trường pháp lý minh bạch.

Riêng đại diện cho chính quyền Hồng Kông, ông Phùng Hạo Nhiên, Giám đốc Văn phòng Kinh tế và Thương mại Hồng Kông tại Singapore chia sẻ về kinh nghiệm của Hồng Kông trong việc xây dựng trung tâm tài chính quốc tế, đồng thời nhấn mạnh vai trò thị trường vốn dành cho các doanh nghiệp quốc tế mong muốn mở rộng thị trường, trong đó có các doanh nghiệp Việt Nam.

Lễ ký kết trao đổi thoả thuận hợp tác giữa các bên

Trong khuôn khổ chương trình, đã diễn ra Lễ ký kết hợp tác giữa Trạm điện tử Kinh doanh Quốc tế Tiền Hải và Phân hội Việt Nam của Liên minh Doanh nhân Vùng Vịnh Quảng Đông - Hồng Kông - Ma Cao, đồng thời ra mắt Trạm điện tử Kinh doanh Quốc tế Tiền Hải - Chi nhánh tại Việt Nam, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc kết nối thương mại và đầu tư giữa hai bên.

Bên cạnh đó, các doanh nghiệp Trung Quốc và Việt Nam cũng tiến hành ký kết hàng loạt thỏa thuận hợp tác, mở ra nhiều triển vọng hợp tác thiết thực trong các lĩnh vực nông nghiệp, thương mại và sản xuất...

Nguyễn Kiên