Trà Vinh: Giữ vững danh hiệu đứng đầu cả nước về Chỉ số Xanh môi trường

Trải qua quá trình 20 năm xây dựng và phát triển, Trà Vinh đã đạt được một số thành tựu quan trọng trong định hướng phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

Đặc biệt, năm 2022, Trà Vinh được đánh giá là tỉnh đứng đầu cả nước về chất lượng quản trị môi trường, định hướng tăng trưởng xanh, trong đó Sở TN&MT tỉnh Trà Vinh đã có nhiều hoạt động thiết thực nhằm quyết tâm cùng tỉnh giữ vững thành quả PGI.

Ông Trần Văn Hùng - Giám đốc Sở TN&MT tỉnh Trà Vinh

Tạp chí TN&MT phỏng vấn ông Trần Văn Hùng - Giám đốc Sở TN&MT tỉnh Trà Vinh về những vấn đề này.

Phóng viên: Được biết, Trà Vinh là địa phương đứng đầu cả nước trong bảng xếp hạng Chỉ số Xanh (PGI) năm 2022, xin ông cho biết cụ thể hơn về thông tin này?

Ông Trần Văn Hùng: PGI là bộ chỉ số đánh giá và xếp hạng địa phương thân thiện với môi trường, dưới góc nhìn thực tiễn về mức độ ứng dụng công nghệ thân thiện môi trường của các doanh nghiệp tại địa phương.

Chỉ số Xanh được xây dựng nhằm cung cấp thông tin đầu tư vào phục vụ cho công tác hoạch định chính sách ở cả cấp trung ương và địa phương, nhằm giảm thiểu tác động tiêu cực về biến đổi khí hậu và ô nhiễm môi trường đối với hoạt động sản xuất kinh doanh và tính bền vững của doanh nghiệp.

Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam phối hợp với Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) công bố Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh PGI năm 2022, tỉnh Trà Vinh đạt 17,67 điểm và được đánh giá là tỉnh đứng đầu cả nước về chất lượng quản trị môi trường, định hướng tăng trưởng xanh.

Sở TN&MT Trà Vinh luôn đẩy mạnh công tác chỉ số Xanh

Phóng viên: Năm qua Sở TN&MT Trà Vinh có những hoạt động thiết thực gì trong công tác góp phần cùng địa phương giữ vững thành quả PGI 2022?

Ông Trần Văn Hùng: Năm 2023, Sở TN&MT đã tham mưu UBND tỉnh ban hành Kế hoạch số 76/KH-UBND ngày 16/8/2023 về duy trì, giữ vững xếp hạng Chỉ số Xanh, đã đạt được một số nội dung theo 4 chỉ số thành phần của PGI:

Thứ nhất, giảm thiểu ô nhiễm môi trường và tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu. Tiếp tục triển khai thực hiện có hiệu quả Chỉ thị số 27-CT/TU ngày 19/10/2022 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy; tăng cường tuyên truyền, vận động tổ chức, cá nhân, cộng đồng tham gia bảo vệ môi trường; tăng cường trách nhiệm của cấp ủy và người đứng đầu cơ quan, đơn vị. Theo dõi, báo cáo UBND tỉnh định kỳ hàng tháng, thường xuyên tổ chức kiểm tra, giám sát việc triển khai thực hiện Chỉ thị số 27-CT/TU và Kế hoạch số 04/KH-UBND đối với các huyện, thị xã, thành phố về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác BVMT đô thị và nông thôn trên địa bàn tỉnh. Kết quả từ đầu năm đến nay Sở đã tổ chức 17 lượt kiểm tra, giám sát đối với 9 huyện, thị xã, thành phố.

Tỷ lệ thu gom, xử lý rác thải sinh hoạt trung bình toàn tỉnh năm 2023 tại khu vực đô thị đạt 99,7%, khu vực nông thôn đạt 83,25%, đạt yêu cầu so với chỉ tiêu Nghị quyết Tỉnh ủy đề ra.

Đẩy nhanh tiến độ dự án Nhà máy xử lý chất thải rắn Trà Vinh, công suất 500 tấn/ngày; thực hiện Đề án tăng cường năng lực và hạ tầng kỹ thuật thực hiện quản lý chất thải, đến nay đã đóng cửa và cải tạo, nâng cấp 12/17 bãi rác (đóng cửa 04 bãi rác, hoàn thành việc cải tạo, nâng cấp 08 bãi rác chôn lấp hợp vệ sinh); triển khai đầu tư 14 trạm quan trắc tự động để dự báo mặn và giám sát chất lượng nước tự động phục vụ cho việc phát triển nông nghiệp và dân sinh.

Thứ hai, đảm bảo tuân thủ các tiêu chuẩn môi trường tối thiểu. Từ đầu năm 2023 đến nay đã tổ chức thanh tra hành chính, chuyên ngành, kiểm tra 11 cuộc, 25 tổ chức. Kết quả 8 tổ chức, 1 cá nhân vi phạm. Tổng số tiền xử phạt 245,5 triệu đồng.

Tiếp tục vận hành 07 trạm quan trắc môi trường tự động, liên tục đã đầu tư, bao gồm: 03 trạm không khí, 02 trạm nước mặt và 02 trạm nước biển. Định kỳ 06 tháng, hàng năm hoặc đột xuất tổng hợp báo cáo tình hình quản lý, vận hành hệ thống quan trắc môi trường tự động, liên tục về Bộ Tài nguyên và Môi trường.

Tăng cường kiểm tra công tác bảo vệ môi trường các dự án trọng điểm trên địa bàn tỉnh, các dự án có nguồn thải lớn. Trong năm 2023 tham gia 02 đợt giám sát cùng Tổ giám sát của Cục Kiểm soát ô nhiễm về giám sát công tác BVMT của các Nhà máy nhiệt điện thuộc Trung tâm điện lực Duyên Hải.

Phối hợp với địa phương triển khai thực hiện Đề án cải tạo, phục hồi các tuyến kênh, mương, đoạn sông đang bị ô nhiễm, suy thoái môi trường trên địa bàn tỉnh, đã xử lý 24/41 tuyến kênh, mương, đoạn sông đang bị ô nhiễm.

Những kết quả đạt được của cán bộ ngành TN&MT Trà Vinh tại Lễ Kỷ niệm 20 năm thanh lập Sở

Thứ ba, vai trò lãnh đạo của chính quyền tỉnh trong thúc đẩy thực hành xanh. Tuyên truyền giảm thiểu sử dụng sản phẩm nhựa, hạn chế tối đa việc sử dụng túi, bao bì nhựa và các sản phẩm nhựa khó phân huỷ, thay thế bằng các sản phẩm làm từ nguyên, vật liệu xanh, thân thiện môi trường đến các cơ quan, doanh nghiệp và nhân dân trên địa bàn tỉnh.

In ấn 6.500 bướm tin tuyên truyền về rác thải nhựa; hỗ trợ 06 mô hình hạn chế rác thải nhựa 06 điểm trường học tại xã Tân An (huyện Càng Long) và xã Ninh Thới (huyện Cầu Kè).

Hỗ trợ huyện Trà Cú thực hiện mô hình thu gom, phân loại rác thải sinh hoạt tại xã Phước Hưng, Tân Hiệp và Tập Sơn và 10 cơ sở thờ tự phật giáo Nam tông Khmer trên địa bàn xã Phước Hưng, Tân Hiệp, Tập Sơn, Ngãi Xuyên và thị trấn Định An, 01 trạm chứa rác thủy tinh.

Thứ tư, chính sách và dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp trong BVMT. Tăng cường phối hợp với Sở Kế hoạch và Đầu tư cho ý kiến thẩm định đối với các dự án đầu tư để đảm bảo yêu cầu về BVMT khi thực hiện. Tham mưu UBND tỉnh thẩm định hồ sơ môi trường của dự án theo quy định. Theo dõi, kiểm tra, giám sát và tiếp tục hướng dẫn công tác BVMT khi dự án đi vào hoạt động. Từ đầu năm 2023 đến nay, Sở đã đã tham mưu UBND tỉnh phê duyệt 11 báo cáo ĐTM và cấp 14 Giấy phép môi trường.

Phóng viên: Trong công tác xây dựng nông thôn mới (NTM) giai đoạn 2021 - 2025, việc BVMT là tiêu chí quan trọng, Sở TN&MT Trà Vinh đã triển khai thực hiện đảm bảo môi trường xanh NTM như thế nào?

Ông Trần Văn Hùng: Công tác hỗ trợ tiêu chí môi trường trong xây dựng NTM (giai đoạn 2021-2025) là tiêu chí khó thực hiện, tuy nhiên với sự quyết tâm của ngành, Sở TN&MT luôn chủ động, đồng hành, hỗ trợ tích cực cho các địa phương trong quá trình thực hiện. Kết quả, tỷ lệ rác thải sinh hoạt đô thị được thu gom, xử lý đạt 99,7%; rác thải sinh hoạt nông thôn được thu gom, xử lý 83,25%; chất thải y tế được xử lý 100%; chất thải nguy hại được xử lý 99,35%; cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng được xử lý 87,5%. Đối với chất thải từ hoạt động sản xuất, kinh doanh được thu gom, xử lý ước đạt 100%; đất cây xanh sử dụng công cộng trên địa bàn toàn tỉnh đạt 8,37m2/người (đạt theo quy định 4 m2/người).

Đến nay, tổng số xã đạt chuẩn NTM là 85/85 xã, đạt 100%; xã đạt chuẩn NTM nâng cao là 38/85 xã, đạt 44,7%; 3 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu, đạt 3,5%; 08/09 đơn vị cấp huyện đạt chuẩn/hoàn thành nhiệm vụ NTM, đạt 88,8%. Năm 2023, tập trung huyện Trà Cú đạt chuẩn NTM, huyện Cầu Kè đạt huyện NTM nâng cao; năm 2024 huyện Tiểu Cần đạt huyện NTM nâng cao và hoàn thành nhiệm vụ NTM tỉnh Trà Vinh trước năm 2025.

Các đoàn thể cùng ra quân hành động vì môi trường

Phóng viên: Đối với việc xoá cầu cá, bảo đảm nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn… Sở có những tham mưu thế nào với tỉnh Trà Vinh để thực hiện hiệu quả công tác này?

Ông Trần Văn Hùng: Thời gian qua, Sở đã tổ chức 17 lượt kiểm tra, giám sát đối với 9 huyện, thị xã, thành phố, có văn bản đề nghị địa phương khắc phục các hạn chế. Qua đó, nhận thức của cán bộ, đảng viên và nhân dân trong tỉnh được nâng lên: tự nguyện tham gia phong trào do địa phương phát động như ngày chủ nhật xanh - sạch - đẹp; phát quang, thu gom rác thải, trồng và chăm sóc cây xanh; xây dựng các mô hình BVMT, thành lập câu lạc bộ môi trường; có 393 tuyến đường đăng ký tuyến đường xanh - sạch - đẹp, tuyến đường hoa với chiều dài 751 km, trong đó đã công nhận 223 tuyến với chiều dài 468,5 km.

Chương trình xoá cầu cá, bảo đảm nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn được đẩy mạnh triển khai tại tỉnh thông qua thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM. UBND tỉnh phân công Sở Y tế, Hội liên hiệp phụ nữ, Sở NN&PTNT theo dõi, hướng dẫn. Hiện nay, 85/85 xã đạt chỉ tiêu 17.1; hộ được sử dụng nước sạch theo quy chuẩn; hộ có nhà tiêu, nhà tắm, thiết bị chứa nước sinh hoạt hợp vệ sinh và đảm bảo 3 sạch: có 85 xã đạt ≥70%, 38 xã đạt ≥80%.

Sở TN&MT đề xuất tiếp tục hỗ trợ xây dựng NTM, tập trung huyện Trà Cú đạt chuẩn NTM, huyện Cầu Kè, Tiểu Cần đạt huyện NTM nâng cao và hoàn thành nhiệm vụ NTM tỉnh Trà Vinh trước năm 2025, trong đó chú trọng xây dựng công trình xử lý nước thải sinh hoạt tập trung cho các khu dân cư.

Phóng viên: Trải qua quá trình 20 năm xây dựng và phát triển, Sở TN&MT Trà Vinh đã có những đóng góp thiết thực gì cho sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh?

Ông Trần Văn Hùng: Dưới sự lãnh đạo và dẫn dắt của các đồng chí Giám đốc Sở trong từng giai đoạn: đồng chí Lâm Thanh Bình (9/2003 - 3/2006), đồng chí Lâm Ngọc Triết (4/2006 - 10/2015), đồng chí Lưu Phước Hiệp (11/2015 - 10/2018) và đồng chí Trần Văn Hùng (11/2018 - đến nay), đồng thời kế thừa các thành quả của các thế hệ đi trước, tập thể cán bộ, công chức, viên chức và người lao động của toàn ngành TN&MT với tinh thần đoàn kết, quyết tâm cao, nỗ lực bền bỉ, liên tục, không ngừng cải tiến, xây dựng và phát triển trên tất cả các lĩnh vực quản lý mới (môi trường, nước, khoáng sản, biến đổi khí hậu…).

Quản lý tài nguyên và môi trường luôn là một nhiệm vụ khó khăn, nhạy cảm, phức tạp, áp lực và đôi khi có cả những rủi ro nghề nghiệp về pháp lý, nhưng ngành lại có vai trò, vị trí và ý nghĩa hết sức quan trọng trong sự nghiệp xây dựng, phát triển và bảo vệ Tổ quốc.

Hội nghị tổng kết công tác TN&MT năm 2023 và triển khai nhiệm vụ năm 2024 của Sở TN&MT Trà Vinh

20 năm qua, mặc dù còn nhiều khó khăn, thách thức, song ngành luôn nhận được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp của Tỉnh ủy và UBND tỉnh; sự hỗ trợ, hướng dẫn về chuyên môn của Bộ TN&MT, cùng với sự phối hợp chặt chẽ của các sở, ban, ngành, UBND các huyện, thành phố; sự ủng hộ của nhân dân; sự nỗ lực, quyết tâm cao của tập thể lãnh đạo, cán bộ, công chức, viên chức, người lao động, ngành tài nguyên và môi trường đã giành được một số thành tựu quan trọng như:

Lớn mạnh về đội ngũ cán bộ và tổ chức cơ sở Đảng; tỷ lệ cấp giấy CNQSD đất đã cấp cho nhân dân đạt tỷ lệ rất cao (99,38%); 939 điểm địa chính I và 1.692 điểm địa chính II, hệ VN - 2000 phủ toàn tỉnh; bản đồ địa chính chính quy (1/500, 1/1000, 1/2000, 1/5000) đã xây dựng 08 đơn vị cấp huyện.

Tham mưu cơ quan thẩm quyền quyết định hàng trăm dự án BVMT; giao 16 khu vực biển để phát triển các dự án nhà máy nhiệt điện, điện gió, luồng tàu, bến cảng biển; hỗ trợ xây dựng tiêu chí môi trường cho 85 xã, 8 đơn vị cấp huyện công nhận đạt chuẩn và hoàn thành nhiệm vụ NTM; duy trì kết quả 26 chỉ số bảo vệ môi trường (PEPI, PGI) trong các năm 2020, 2021, 2022 với điểm số cao, thuộc Top 5 cả nước; hoàn thành 4 quy hoạch, 2 đề án, 5 kế hoạch 5 năm, 180 kế hoạch hàng năm (đất đai, nước, khoáng sản, môi trường) thời kỳ 2001 - 2010 và 2011 - 2020; xây dựng CSDL đất đai toàn tỉnh với 779.000 thửa đất; xây dựng hệ thống 21 trạm quan trắc môi trường online (3 trạm không khí, 2 trạm nước biển, 2 trạm nước mặt, 14 trạm nước nội đồng)...

Hoàn thành tích hợp thông tin quy hoạch chuyên ngành (khoanh vùng đất đai, môi trường, nước, khoáng sản, tài nguyên biển, đa dạng sinh học) vào quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021 - 2030; xây dựng bản đồ khí hậu, các kịch bản, kế hoạch ứng phó BĐKH, quy hoạch mạng lưới khí tượng thuỷ văn và đề án tăng cường năng lực BVMT đến 2030; hoàn thành điều tra, lập bản đồ đánh giá tài nguyên đất; đang triển khai điều tra đánh giá trữ lượng tài nguyên cát sông, kiểm kê tài nguyên nước, xây dựng và tích hợp đồng bộ CSDL tài nguyên và môi trường; công tác thanh tra, kiểm tra và giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo được giải quyết kịp thời.

Tiếp tục đưa công tác quản lý TN&MT trưởng thành về mọi mặt: tư tưởng tiến công, bản lĩnh chính trị vững vàng, xây dựng đội ngũ cán bộ luôn đoàn kết, nề nếp, kỷ cương, giỏi nghiệp vụ. Bằng các giải pháp: hoàn thành chuyển đổi số trong năm 2024, đẩy mạnh CCHC, hoàn thành các nhiệm vụ, đáp ứng cao với các yêu cầu chỉ đạo của Tỉnh ủy, UBND tỉnh và kỳ vọng của Nhân dân. Phấn đấu cao nhất để thực hiện thắng lợi các mục tiêu của Đại hội XI của Tỉnh, Đảng bộ, hoàn thành nhiệm vụ xây dựng tỉnh NTM trước năm 2025, phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Trà Vinh có mức thu nhập trung bình cao. Xây dựng và phát triển ngành TN&MT tỉnh Trà Vinh đạt được nhiều thành tích mới và phát triển bền vững.

Phóng viên: Xin trân trọng cảm ơn ông!

Với những thành tích đạt được, Sở TN&MT tỉnh Trà Vinh vinh dự được Chủ tịch nước tặng Huân chương Lao động hạng III, Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ, Bằng khen của Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam, 4 Bằng khen của Bộ TN&MT và các Bộ, Ngành; 6 Bằng khen của UBND tỉnh và nhiều cờ thi đua Đơn vị dẫn đầu phong trào thi đua trong nhiều năm…

Quỳnh Hương - Nguyễn Kiên