Định hướng phát triển kinh tế biển bền vững
Ngày 01/11/2016, Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII ban hành Nghị quyết số 05-NQ/TW về một số chủ trương, chính sách lớn nhằm tiếp tục đổi mới mô hình tăng trưởng, nâng cao năng suất, chất lượng và sức cạnh tranh của nền kinh tế. Trong đó, phát triển mạnh các ngành kinh tế biển gắn với bảo vệ chủ quyền quốc gia và nâng cao đời sống nhân dân vùng biển, đảo được xác định là một định hướng trọng tâm.

Một góc vùng ven biển Kim Sơn, Ninh Bình – tiềm năng phát triển kinh tế biển gắn với bảo vệ môi trường

Bà Nguyễn Thị Thu Hường – Trưởng phòng Phòng Biển và Biến đổi khí hậu (Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Ninh Bình) chia sẻ: “Nghị quyết khẳng định vai trò chiến lược của kinh tế biển trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, đồng thời mở ra nhiều cơ hội cho các địa phương ven biển. Trên cơ sở đó, nhiều tỉnh, thành đã ban hành chương trình hành động, nghị quyết chuyên đề và kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội gắn với kinh tế biển. Nổi bật trong số này, tỉnh Ninh Bình đã đạt được những kết quả cụ thể, thể hiện hiệu quả từ việc đưa Nghị quyết của Trung ương vào thực tiễn”.
Nam Định (cũ): Vùng ven biển vươn lên thành động lực tăng trưởng
Ngay sau khi Nghị quyết số 05-NQ/TW được ban hành, Tỉnh ủy Nam Định (cũ) đã xây dựng Chương trình hành động số 28-CTr/TU (2018), tiếp đó là Nghị quyết số 05-NQ/TU (2021) về phát triển vùng kinh tế ven biển giai đoạn 2021–2025 và những năm tiếp theo. UBND tỉnh Nam Định (cũ) cũng cụ thể hóa bằng nhiều kế hoạch quan trọng, trong đó có Kế hoạch số 81/KH-UBND ngày 16/7/2021.

Hoạt động nuôi trồng và khai thác thủy sản góp phần đưa vùng ven biển Nam Định (cũ) nay là tỉnh Ninh Bình (mới) trở thành động lực tăng trưởng kinh tế

Thực tiễn cho thấy vùng kinh tế ven biển đang dần trở thành động lực tăng trưởng. Hàng năm, khu vực này đóng góp khoảng 25% tổng giá trị sản xuất toàn tỉnh Nam Định (cũ). Các địa phương vùng ven biển tiếp tục đi đầu trong phong trào xây dựng nông thôn mới, đóng góp quan trọng vào thành tích xây dựng nông thôn mới của tỉnh, tính đến nay đã có 55/56 (98,2%) xã, thị trấn (cũ) đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao, trong đó có 23 xã (cũ) đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu.
Hoạt động thu hút đầu tư cũng đạt kết quả tích cực, từ năm 2021 đến 15/4/2025, tỉnh Nam Định (cũ) đã có 60 dự án đầu tư mới và điều chỉnh tăng vốn, tổng vốn hơn 108.142 tỷ đồng và 360,14 triệu USD. Song song với phát triển kinh tế, tỉnh quan tâm đầu tư hạ tầng, bảo vệ môi trường biển, ứng phó với biến đổi khí hậu và giữ vững an ninh trên biển. Đời sống người dân vùng ven biển được cải thiện rõ rệt, cho thấy sự lan tỏa từ các Nghị quyết của Trung ương đến hành động của địa phương.
Ninh Bình (cũ): Khẳng định dấu ấn từ vùng biển Kim Sơn
Với lợi thế huyện ven biển Kim Sơn (cũ), Tỉnh ủy Ninh Bình (cũ) đã ban hành Nghị quyết số 11-NQ/TU (2022) về phát triển bền vững kinh tế ven biển giai đoạn 2022–2030. UBND tỉnh triển khai bằng Kế hoạch số 202/KH-UBND ngày 29/12/2022, đồng thời kết hợp thực hiện Nghị quyết số 36-NQ/TW (2018) của Trung ương về chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn 2045.
Trong giai đoạn 2020-2025, tỉnh đã bố trí vốn đầu tư công cho 48 công trình, dự án đầu tư nhằm phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng vùng ven biển Kim Sơn với tổng mức đầu tư khoảng 13.909.627 triệu đồng. Các tuyến đê biển BM1, BM2, BM3 đã hoàn thành, BM4 đang xây dựng, cùng nhiều công trình thủy lợi và giao thông góp phần nâng cấp hạ tầng vùng ven biển.

Nuôi thủy, hải sản tại vùng ven biển Ninh Bình mang lại hiệu quả kinh tế cao

Kinh tế biển Ninh Bình phát triển mạnh về nuôi trồng, khai thác thủy sản, nổi bật là nuôi ngao, tôm, cua. Nhờ áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật ải tạo ao đầm, đưa giống mới, tăng nguồn vốn vay để đầu tư nuôi trồng, khai thác thủy, hải sản đem lại hiệu quả kinh tế cao. Sản lượng thủy sản đạt trên 30 nghìn tấn mỗi năm, sản xuất giống đạt 99.900 triệu con/năm 2024, diện tích nuôi nhuyễn thể năm 2024 đạt 1.300 ha.
Song song với phát triển kinh tế, đời sống nhân dân được nâng cao, trong đó 3/3 (gồm: Kim Trung, Kim Hải và Kim Đông) xã ven biển Kim Sơn (cũ) đạt chuẩn nông thôn mới, trong đó xã Kim Đông đạt chuẩn nâng cao. Công tác an ninh quốc phòng vùng biển được chú trọng, công tác tuyên truyền tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức trong cộng đồng về phát triển bền vững, ứng phó với biến đổi khí hậu và bảo vệ chủ quyền biển đảo.
Giải pháp cho mục tiêu phát triển lâu dài
Để đạt mục tiêu phát triển đất nước đến năm 2030, tầm nhìn 2045, cần triển khai đồng bộ nhiều giải pháp gắn với xác lập mô hình tăng trưởng mới. Trước hết, phải hoàn thiện thể chế, chính sách, chiến lược, quy hoạch và kế hoạch về phát triển kinh tế biển theo hướng quản lý tổng hợp vùng bờ, phù hợp thực tiễn từng địa phương. Đồng thời, sớm phê duyệt, phân định rõ ranh giới trên biển giữa các tỉnh nhằm bảo đảm công tác quản lý, khai thác và sử dụng hiệu quả tài nguyên biển.
Song song với đó, việc đầu tư hệ thống hạ tầng vùng nuôi trồng thủy sản hiện đại, đặc biệt là kênh cấp – thoát nước đồng bộ, chủ động và đảm bảo vệ sinh môi trường, được coi là giải pháp then chốt. Các nguồn lực tài chính cần được bố trí cho các nhiệm vụ, đề án về biển đảo, đi đôi với tăng cường biên chế và đào tạo nhân lực chất lượng cao phục vụ công tác quản lý, khai thác và phát triển kinh tế biển bền vững.

Cảng cá Ninh Cơ (Ninh Bình) – nơi đáp ứng dịch vụ hậu cần nghề cá 

Một nhiệm vụ quan trọng khác hướng tới xây dựng cơ chế, chính sách đủ mạnh để thu hút doanh nghiệp, khuyến khích đầu tư vào các ngành kinh tế biển tiềm năng như khai thác – chế biến hải sản, logistics, dịch vụ hậu cần nghề cá, du lịch biển đảo. Đây trở thành động lực mới thúc đẩy tăng trưởng kinh tế cao và bền vững, đồng thời góp phần giữ vững chủ quyền quốc gia trên biển.
Những kết quả đạt được cùng các giải pháp định hướng lâu dài cho thấy Ninh Bình đang từng bước hiện thực hóa mục tiêu phát triển kinh tế biển bền vững, gắn với ứng phó biến đổi khí hậu. Đây không chỉ là động lực tăng trưởng, mà còn khẳng định quyết tâm gìn giữ môi trường sinh thái và chủ quyền biển đảo cho các thế hệ tương lai. Với nền tảng đó, Ninh Bình tiếp tục khẳng định vai trò quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế biển của cả nước.

Đỗ Hùng - Kim Thư

>>>>> Xin vui lòng xem thêm:

- Thủy sản Ninh Bình hướng tới phát triển bền vững;

- Cảng cá Ninh Bình: Đảm bảo đáp ứng yêu cầu dịch vụ hậu cần nghề cá;

- Nam Định: Bảo vệ bờ biển bằng cả “hành lang” pháp lý và thực địa.