Tăng tốc hoàn thành mục tiêu hỗ trợ nhà ở đối với hộ nghèo, hộ cận nghèo năm 2025: Những giải pháp căn cơ và bước đi cần thiết

12/05/2025

TN&MTThực hiện Chương trình MTQG (mục tiêu Quốc gia) giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025, nhiều địa phương đã sáng tạo, nỗ lực, quyết tâm triển khai thực hiện đặt ra mục tiêu về đích sớm hơn yêu cầu để kỷ niệm những ngày lễ trọng đại của đất nước, địa phương. Đến nay đã hỗ trợ 68.787 hộ, trong đó hoàn thành cho 65.707 hộ, khởi công 3.080 hộ, đạt 71,9% so với nhu cầu đã điều chỉnh, tăng 11.441 hộ.

<img height="500" src="/images/image/xoa-nha-tammm.jpg" width="800" /> <blockquote> Để chương trình mục tiêu quốc gia về xóa đói giảm nghèo, xóa nhà dột nát thực sự phát huy hiệu quả, cần sự phối hợp đồng bộ giữa các cấp, các ngành và đặc biệt là sự vào cuộc tích cực của cả hệ thống chính trị. Chỉ khi tháo gỡ được những vướng mắc hiện tại, chương trình mới có thể đến được đúng và trúng với người dân, góp phần thực hiện mục tiêu “không ai bị bỏ lại phía sau”. </blockquote> Ghi nhận nhiều thành công với những điểm sáng là các địa phương Theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, thực hiện chỉ đạo của Trưởng Ban Chỉ đạo tại Phiên họp thứ 3, Bộ đã ban hành văn bản hướng dẫn các địa phương bố trí đất xây dựng nhà ở đối với các hộ có khó khăn về đất ở; ban hành văn bản triển khai Chương trình khi thực hiện mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp. Cùng với đó Bộ phối hợp với Bộ Xây dựng tổng hợp đề xuất vốn bổ sung, vốn giảm và đôn đốc, hướng dẫn, kiểm tra các địa phương thực hiện Dự án 5 thuộc Chương trình. Với việc triển khai Phong trào thi đua “Chung tay xoá nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi toàn quốc trong năm 2025”, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã phát động công chức, viên chức, người lao động đóng góp hỗ trợ tỉnh Yên Bái và tỉnh Tuyên Quang 34 nhà với tổng kinh phí là 2,04 tỷ đồng. Tại các địa phương, đến nay có 17 địa phương triển khai Dự án 5 thuộc Chương trình đã thực hiện việc phân bổ kinh phí, còn 6 địa phương chưa phân bổ để hỗ trợ nhà ở theo Dự án 5 thuộc Chương trình như: Lào Cai, Bắc Giang, Nghệ An, Ninh Thuận, Đắk Lắk, Gia Lai. Nhiều địa phương đã sáng tạo, quyết tâm hoàn thành sớm hơn mục tiêu đề ra như: huyện Simacai (tỉnh Lào Cai), tỉnh Yên Bái đã huy động tổng các nguồn lực nhà nước và xã hội để hoàn thành từ năm 2024 - về đích trước 01 năm; tỉnh Quảng Nam đã hỗ trợ dạy nghề xây dựng cho lao động địa phương (từ kinh phí của Dự án 4 thuộc Chương trình) để đẩy nhanh tiến độ xây nhà ở trên địa bàn. Tổng hợp từ báo cáo chính thức của các địa phương, đến nay đã hỗ trợ 68.787 hộ, trong đó hoàn thành cho 65.707 hộ, khởi công 3.080 hộ, đạt 71,9% so với nhu cầu đã điều chỉnh, tăng 11.441 hộ so với Phiên họp thứ 3 của Ban Chỉ đạo. Cụ thể: Tại khu vực miền núi phía Bắc, khu vực có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn nhất, nhiều địa phương đã đạt kết quả đáng ghi nhận. Đặc biệt, huyện Si Ma Cai (tỉnh Lào Cai) là huyện đầu tiên hoàn thành (từ cuối năm 2024); tỉnh Yên Bái là tỉnh đầu tiên hoàn thành Dự án 5 thuộc Chương trình; tỉnh Cao Bằng có số lượng lớn (11.568 hộ) nhưng tỷ lệ hoàn thành 78,2%. Khu vực Bắc Trung Bộ và Duyên hải miền Trung ghi nhận nhiều tín hiệu tích cực, đã hoàn thành trên 70% thể hiện sự quyết liệt và hiệu quả trong chỉ đạo. Tiêu biểu như huyện Nam Giang (tỉnh Quảng Nam) đã hoàn thành mục tiêu; tỉnh Khánh Hoà (99,94%, còn 3 hộ), Quảng Trị (91,35%), Thừa Thiên Huế (84%), Bình Định (81,3%). Đối với Tây Nguyên, mặc dù dân cư phân tán và địa hình khó khăn, nhưng các tỉnh như Gia Lai và Kon Tum đã nỗ lực đạt tỷ lệ hoàn thành trên 75%. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều địa phương có tỷ lệ hoàn thành dưới 50% như Lạng Sơn, Bắc Giang, Bắc Kạn, Sơn La, Đắk Nông, trong 1 tỉnh cũng có huyện làm tốt, huyện còn rất chậm. Trung bình, cần hoàn thành 158 căn/01 ngày Theo báo cáo của Chương trình MTQG giảm nghèo bền vững (giai đoạn 2021-2025), kinh phí năm 2025 (lần 1) đã được Thủ tướng Chính phủ phân bổ cho các địa phương. Tuy nhiên, còn 6/23 địa phương chưa phân bổ để hỗ trợ nhà ở theo Dự án 5 thuộc Chương trình (Lào Cai, Bắc Giang, Nghệ An, Ninh Thuận, Đắk Lắk, Gia Lai). Được biết, việc hỗ trợ nhà ở của Chương trình MTQG giảm nghèo triển khai trên địa bàn các huyện nghèo nên khả năng đối ứng, huy động nguồn lực là rất khó khăn; cơ chế hỗ trợ theo Chương trình MTQG chặt chẽ hơn so với cơ chế của Chương trình xoá nhà tạm, nhà dột nát. Đồng thời hiện nay, các địa phương đang thực hiện chủ trương sắp xếp chính quyền địa phương nên có ảnh hưởng nhất định đến tiến độ triển khai, rất khó khăn trong việc đôn đốc thực hiện, tổng hợp, báo cáo, tiến độ chưa như mong muốn. Đến nay, số nhà cần hỗ trợ còn nhiều (khoảng 26.881 căn), trung bình cần hoàn thành khoảng 158 căn/01 ngày để bảo đảm mục tiêu hoàn thành trước ngày 31/10/2025. Tiếp tục bám sát tình hình triển khai, kịp thời thảo gỡ vướng mắc Theo Chương trình MTQG giảm nghèo bền vững, ở Trung ương cần 01 đầu mối theo dõi tiến độ, tổng hợp tình hình xoá nhà tạm, nhà dột nát của các địa phương hằng tuần, hằng tháng, chia sẻ với các bộ, cơ quan liên quan để tránh việc địa phương phải báo cáo trung ương qua nhiều đầu mối. Bộ Xây dựng, Bộ Nông nghiệp và Môi trường bám sát tình hình triển khai của địa phương để giải quyết kịp thời vướng mắc; kiểm tra, đôn đốc các địa phương đẩy mạnh triển khai Chương trình MTQG giảm nghèo bền vững, trong đó có Dự án 5, nhất là trong thời gian thực hiện sát nhập chính quyền địa phương. Các Bộ cần phối hợp chặt chẽ trong việc tổng hợp báo cáo, đề xuất kiến nghị của các địa phương để thống nhất trong báo cáo Ban Chỉ đạo Trung ương, xử lý vướng mắc theo thẩm quyền hoặc báo cáo Ban Chỉ đạo Trung ương giải quyết kịp thời. Tại các địa phương, khẩn trương phân bổ nguồn vốn sự nghiệp năm 2025 (lần 1) và đề xuất điều chỉnh (lần 2) của Chương trình MTQG giảm nghèo bền vững (giai đoạn 2021-2025) để bảo đảm nguồn lực thực hiện hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo, hộ cận nghèo trên địa bàn các huyện nghèo. Vừa thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính, đồng thời thực hiện việc kiện toàn Ban Chỉ đạo xoá nhà tạm, nhà dột nát 2 cấp; phân công cụ thể cán bộ theo dõi, đôn đốc, tổng hợp, báo cáo. <img height="500" src="/images/image/z644064657757698e590bc2151683db2bd087392f2e98b-17428911772581366360130.jpg" width="800" /> Huy động thêm ngày công từ nhiều tổ chức, xã hội để sớm về đích chương trình Các địa phương tỷ lệ hoàn thành dưới 50% cần rà soát, đánh giá, tìm ra khó khăn, vướng mắc để kịp thời xử lý. Tất cả các địa phương chưa hoàn thành cần đặt ra mục tiêu cụ thể để đẩy nhanh tiến độ triển khai thực hiện, ít nhất đạt 90% trước 30/9/2025 để xử lý vấn đề phát sinh trong tháng 10/2025. Sớm thực hiện việc bố trí đất xây dựng nhà ở đối với các hộ có khó khăn về đất ở theo hướng dẫn của Bộ NN&MT và quy định của luật nhà ở. Chủ động, sáng tạo trong triển khai thực hiện như cách làm của tỉnh Yên Bái, tỉnh Quảng Nam hay huyện Simacai (tỉnh Lào Cai). Tiếp tục tuyên truyền cách làm hay, sáng tạo, vận động nguồn lực để hỗ trợ các hộ còn khó khăn. Chỉ đạo rà soát kỹ đối tượng để tránh lợi dụng trục lợi, lãng phí, nhất là chạy theo thành tích bỏ sót đối tượng. Tăng cường kiểm tra, giám sát, bảo đảm công tác báo cáo kịp thời, đầy đủ theo tuần, tháng; chủ động phản ảnh, trao đổi với các Bộ chủ quản để giải quyết khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện. <blockquote> <img height="500" src="/images/image/xoa-nha-tam-nghe-an.jpg" width="800" /> Chương trình đã ghi nhận nhiều thành công với những điểm sáng là các địa phương đạt tỷ lệ hoàn thành chương trình từ 90% trở lên. Tuy nhiên vẫn cần tiếp tục đôn đốc, hỗ trợ mạnh hơn cho những nơi tiến độ còn chậm, nhằm đảm bảo mục tiêu xóa nhà tạm, nhà dột nát được hoàn thành đồng bộ trên toàn quốc. </blockquote> Diệp Anh