
Đã đạt được nhiều kết quả quan trọng
Theo quy định tại khoản 4 Điều 38 của Luật Cư trú, Chính phủ, bộ, cơ quan ngang Bộ và cơ quan khác có liên quan có trách nhiệm “rà soát các văn bản quy phạm pháp luật thuộc thẩm quyền ban hành có nội dung quy định liên quan đến sổ hộ khẩu, sổ tạm trú hoặc có yêu cầu xuất trình giấy tờ, tài liệu xác nhận về cư trú để sửa đổi, bổ sung cho phù hợp với quy định của Luật này, hạn chế việc sử dụng thông tin về nơi cư trú là điều kiện để thực hiện các thủ tục hành chính”. Thực hiện quy định của Luật Cư trú, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng và các đại biểu Quốc hội tham dự Phiên giải trình nhận thấy, công tác rà soát văn bản quy phạm pháp luật được các bộ, ngành, địa phương tích cực triển khai.
Ủy viên Thường trực Ủy ban Pháp luật Tô Văn Tám phát biểu tại phiên giải trình.
“Danh mục thống kê các văn bản cần sửa đổi, bổ sung, ban hành mới để phục vụ yêu cầu triển khai quy định tại khoản 4, Điều 38 của Luật Cư trú đã được ban hành. Nhiều bộ, ngành, địa phương đã đẩy nhanh tiến độ xây dựng, hoàn thiện cơ sở dữ liệu chuyên ngành, hệ thống hạ tầng bảo đảm an ninh, an toàn hệ thống thông tin để phối hợp với Bộ Công an triển khai thực hiện các giải pháp kết nối, chia sẻ, khai thác dữ liệu. Đặc biệt, kết quả nổi bật là việc xây dựng được Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư hiện đại, bảo đảm an ninh, an toàn, cơ bản sẵn sàng kết nối với các bộ, ngành, địa phương”, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật đánh giá.
Tuy nhiên, qua nghiên cứu, khảo sát và lắng nghe ý kiến cử tri, ĐBQH Hà Phước Thắng (TP. Hồ Chí Minh) lo ngại khi tiến độ chia sẻ, kết nối, ứng dụng thông tin giữa các cơ sở dữ liệu chuyên ngành với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư còn chậm. Với số lượng bộ, ngành, địa phương đã tiến hành kết nối chưa nhiều hiện nay, ĐBQH Hà Phước Thắng đề nghị, Bộ Công an cần cho biết nguyên nhân khiến tốc độ kết nối cơ sở dữ liệu của các bộ, ngành, địa phương chưa đạt như kỳ vọng? Giải pháp nào để thực hiện thủ tục hành chính đòi hỏi cung cấp thông tin cư trú khi chưa có sự kết nối dữ liệu chặt chẽ, nhịp nhàng giữa các cơ quan, đơn vị?
Từ thực tế làm việc với cán bộ hộ tịch, ĐBQH Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) chia sẻ, cán bộ hộ tịch ở nhiều cơ sở đang không có máy quét QRcode, thiết bị đọc chip… nên gần như “tay không” khi thực hiện 7 phương thức sử dụng thông tin công dân thay việc xuất trình sổ hộ khẩu, sổ tạm trú giấy. “Để ứng dụng được các phương thức mới phải có đầy đủ trang thiết bị, máy móc, đòi hỏi các địa phương quan tâm bố trí kinh phí thực hiện. Trong khi đó, giải pháp sử dụng xác nhận thông tin về cư trú của công dân có nguy cơ tạo thêm thủ tục hành chính, gây mất thời gian, công sức cho người dân”, ĐBQH Phạm Văn Hòa lưu ý.
Giải trình vấn đề được ĐBQH đưa ra, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Khánh Ngọc khẳng định, việc kết nối, chia sẻ thông tin giữa cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử dùng chung và Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư bước đầu được Bộ Tư pháp, các cơ quan có liên quan quan tâm thực hiện. Bộ Tư pháp đã chủ động xây dựng và hướng dẫn UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tái cấu trúc quy trình thực hiện trực tuyến 3 dịch vụ công thiết yếu trong lĩnh vực hộ tịch. “Về mặt cơ chế, chính sách trong lĩnh vực hộ tịch hiện đã không còn vướng mắc, vì các thông tư liên quan đều đã được sửa đổi, bỏ quy định sử dụng sổ hộ khẩu, sổ tạm trú. Thời gian tới, Bộ Tư pháp sẽ tăng cường huấn luyện cho cơ quan hộ tịch để thực hiện đúng quy định pháp luật”, Thứ trưởng Nguyễn Khánh Ngọc nói.
Thứ trưởng Nguyễn Duy Ngọc cũng cho biết, Bộ Công an đã chủ động, có trách nhiệm đề nghị Chính phủ xây dựng Đề án 06 phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022 - 2025, tầm nhìn đến năm 2030, trong đó phân công nhiệm vụ cho các cơ quan trung ương, địa phương trong lộ trình từ 2022 - 2025, 2026 - 2030. Giai đoạn vừa qua, các tiện ích được xây dựng và đưa vào sử dụng đã phục vụ hiệu quả nhu cầu liên quan của người dân, được người dân bước đầu đồng tình.
Thừa nhận việc còn một số bộ, ngành, địa phương chưa kết nối dữ liệu là một thách thức khi thời hạn sổ hộ khẩu, sổ tạm trú giấy hết hiệu lực đang đến rất gần (1.1.2023), Thứ trưởng Bộ Công an cũng nêu rõ, Chính phủ vừa ban hành Nghị định 104-NĐ/CP về sửa đổi, bổ sung một số điều của các nghị định liên quan đến nộp, xuất trình sổ hộ khẩu, sổ tạm trú trong thực hiện thủ tục hành chính và cung cấp dịch vụ công. Theo đó, từ ngày 1.1.2023 người dân không cần xác nhận bằng giấy, thay vào đó xác nhận trên môi trường điện tử. Bộ Công an cũng triển khai 7 phương thức để trong thời gian quá độ người dân có thể có nhiều công cụ khác nhau thực hiện các thủ tục hành chính, thay vì thực hiện trên môi trường điện tử.
Quan trọng là phải tiến hành sửa đổi, bổ sung các văn bản
Ghi nhận việc đã có Danh mục thống kê các văn bản cần sửa đổi, bổ sung, ban hành mới để phục vụ yêu cầu triển khai quy định tại khoản 4, Điều 30 Luật Cư trú, song, Ủy viên Thường trực Ủy ban Pháp luật Đồng Ngọc Ba chỉ rõ, công tác sửa đổi, bổ sung các văn bản hướng dẫn chi tiết thực hiện Luật Cư trú còn “ngổn ngang”. Với số lượng nhiều thông tư đang được nghiên cứu, sửa đổi từ báo cáo của các bộ, ngành, Ủy viên Thường trực Ủy ban Pháp luật lo ngại, người dân, doanh nghiệp sẽ thực hiện các thủ tục hành chính, giao dịch dân sự cần sử dụng thông tin cư trú như thế nào sau ngày 1.1.2023?
Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Minh Ngân giải trình tại phiên họp.
Với các quy định pháp luật hiện hành, khi cơ quan Nhà nước giải quyết một số thủ tục hành chính về đất đai hiện vẫn cần có thông tin về thành viên gia đình trong Sổ hộ khẩu đã cấp trước ngày Luật Cư trú có hiệu lực thi hành (1.7.2021). Tuy nhiên, trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư hiện nay chỉ có thể chia sẻ, cung cấp dữ liệu về nhân thân của cá nhân, của hộ gia đình tại thời điểm từ ngày 1.7.2021 đến nay, không cung cấp được dữ liệu biến động về sổ hộ khẩu, thông tin về sổ hộ khẩu đã được cấp trước thời điểm đó. Chỉ ra thực tế này, Viện trưởng Viện Nghiên cứu lập pháp Nguyễn Văn Hiển lưu ý, nếu không có giải pháp khắc phục, thay thế, thì người dân sẽ gặp vướng mắc khi tiến hành các thủ tục hành chính và giao dịch dân sự có liên quan sau ngày sổ hộ khẩu, sổ tạm trú giấy hết hiệu lực.
Giải trình lo ngại của đại biểu, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Minh Ngân cho biết, các bộ, ngành đã phối hợp với Bộ Công an xây dựng, trình Chính phủ ban hành Nghị định sửa đổi, bổ sung các nghị định quy định về hộ khẩu, hộ tịch. Trong đó có quy định trường hợp không khai thác được thông tin về cư trú trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư thì bổ sung giấy xác nhận thông tin về cư trú. Về giấy xác nhận này, Thứ trưởng Lê Minh Ngân khẳng định, Bộ Công an và Bộ Tài nguyên và Môi trường đã thống nhất xây dựng văn bản hướng dẫn quy trình, thủ tục và quy định rõ đầu mối giải quyết, sẽ giúp tháo gỡ lo lắng này của đại biểu Quốc hội và cử tri.
Thứ trưởng Nguyễn Duy Ngọc cũng cho biết, trong họp giao ban hàng tháng của Bộ Công an, Tổ công tác đã luôn đốc thúc thực hiện xây dựng, kết nối cơ sở dữ liệu. Hiện nay, các bộ, ngành, địa phương còn lại cũng nỗ lực khắc phục những khó khăn trong đấu thầu mua sắm trang thiết bị, bảo đảm bảo mật cơ sở dữ liệu...
Nhưng, như nhấn mạnh của Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng, ngày 1.1.2023 là thời điểm chúng ta sẽ thực hiện trọn vẹn Luật Cư trú năm 2020, đã hết giai đoạn chuyển tiếp, chuẩn bị các điều kiện cho tổ chức thực hiện. Do vậy, Chính phủ cần tăng cường chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương rà soát đầy đủ, sửa đổi kịp thời các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến sử dụng sổ hộ khẩu, sổ tạm trú giấy. Căn cứ vào Nghị định 104 của Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương khẩn trương sửa đổi, ban hành thông tư mới theo thủ tục rút gọn, để bảo đảm có hiệu lực thực hiện đồng bộ với thời điểm quy định tại Luật Cư trú có hiệu lực thi hành, tránh tình trạng vẫn còn ghi nhận phải xuất trình sổ hộ khẩu, sổ tạm trú bằng giấy.
Theo daibieunhandan.vn