Dự kiến từ năm 2025, Thành phố Đà Nẵng sẽ thực hiện tính phí túi nilon tại các siêu thị, trung tâm thương mại nhằm thay đổi hành vi người tiêu dùng khi phải trả phí túi đựng hàng. Từ năm 2026 trở đi sẽ không bán và cung cấp túi nilon sử dụng 1 lần.
Thành phố Đà Nẵng là một trong những địa phương có tốc độ phát triển nhanh, mạnh về du lịch, có môi trường sống an toàn, an ninh. Thành phố đã có nhiều chính sách, chương trình xã hội giàu tính nhân văn như “Thành phố năm không”, “Thành phố ba có” và “Thành phố bốn an” đã và đang được triển khai.
Thành phố Đà Nẵng được các bộ, ngành, các tổ chức trong và ngoài nước ghi nhận, đánh giá cao và đạt nhiều giải thưởng danh giá như: Một trong 11 thành phố bền vững về môi trường của ASEAN (năm 2011); Đô thị có không khí sạch và có hàm lượng cacbon phát thải thấp của châu Á (năm 2012); Thành phố phong cảnh châu Á (năm 2013); Đô thị xuất sắc trong phong trào xây dựng đô thị xanh sạch đẹp, thành phố xuất sắc trong chuyển đổi (năm 2015); Thành phố Xanh quốc gia của Việt Nam (năm 2018).
Đã có 90% số hộ gia đình phân loại rác
Theo số liệu điều tra của nhóm nghiên cứu Đại học Bách khoa TP. Hồ Chí Minh, tổng lượng chất thải rắn sinh hoạt phát sinh của thành phố trung bình khoảng 1.087 tấn/ngày. Lượng phát thải bình quân đầu người khoảng 1kg/người/ngày. Trong vòng 5 năm trở lại đây, tỷ lệ thu gom rác thải của thành phố đạt khoảng 95%. Từ giữa năm 2019, Đà Nẵng đã triển khai phân loại rác tại nguồn (PLRTN) theo Quyết định số 1577/QĐ-UBND trong giai đoạn 2019 - 2025.
Truyền thông nhằm nâng cao nhận thức trong tiêu dùng giảm nhựa
Từ năm 2020, thực hiện kế hoạch triển khai phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn, thành phố đã hoàn thành việc bố trí hơn 250.000 túi phân loại rác tái chế dành cho hộ gia đình, 110 xe thu gom rác tái chế dành cho khu dân cư, 141 thùng phân loại CTRSH nguy hại tập trung cho phường, xã, 731 thùng 2 ngăn phân loại trên các đường phố chính và 08 thùng 3 ngăn phân loại CTR tái chế tại các cơ quan. Các công tác trên bước đầu đã mang lại kết quả. Năm 2021, tỷ lệ phân loại CTRSH tại nguồn là 77,84% số hộ gia đình, 82,96% số tổ dân phố, 233/233 trường học (100%), 67,81% doanh nghiệp - 100% cơ sở y tế.
Theo thống kê của Sở Công thương Đà Nẵng, hiện nay trên địa bàn thành phố có 8 trung tâm thương mại và 73 siêu thị tổng hợp, siêu thị chuyên doanh, hơn 453 cửa hàng tự chọn, hơn 9.300 cửa hàng quầy hàng bán lẻ, 74 chợ truyền thống và 1 trung tâm hội chợ triển lãm. Hoạt động thu gom rác thải tại các trung tâm thương mại và siêu thị do đơn vị tự ký hợp đồng với đơn vị thu gom chức năng thực hiện.
Theo báo cáo Dự án Khép kín Vòng lặp về ô nhiễm rác thải nhựa tại TP. Đà Nẵng, trung bình mỗi năm lượng rác thải nhựa phát sinh khoảng 83.198 tấn. Trong đó, 85,8% trong tổng số lượng rác thải nhựa phát sinh được chuyển đến bãi thải, chỉ có 6,1% nhựa được phân loại để tái chế và khoảng 8% rác thải nhựa phát sinh bị thất thoát ra môi trường. Túi ni-lông chiếm ưu thế trong khối lượng rác thải nhựa phát sinh với tỷ lệ 48,1% tương đương 39,187 tấn/năm. Ngoài túi ni-lông, các loại màng chất dẻo khác cũng chiếm tỷ lệ tương đối cao với 18%. Việc ưa chuộng sử dụng túi ni-lông là nguyên nhân tỷ lệ túi ni-lông chiếm ưu thế trong thành phần rác thải nhựa.
Đặc biệt, rác thải từ hoạt động thương mại chiếm một lượng lớn trong dòng rác thải nhựa. Hiện chính quyền thành phố đã thông qua nhiều chương trình, dự án thúc đẩy hoạt động phân loại, tái chế và giảm thiểu rác thải nhựa, đồng thời nâng cao hiệu quả kinh tế cụ thể như: Phát động hạn chế sử dụng túi ni-lông khó phân hủy tại các chợ và siêu thị trên địa bàn thành phố; Ban hành và tập huấn triển khai 01 Bộ Quy tắc ứng xử trong hoạt động du lịch tại Đà Nẵng với nhiều thứ tiếng (Việt, Anh, Trung, Hàn… ) và 09 Bộ tiêu chí chuẩn chuyên nghiệp trong hoạt động kinh doanh du lịch; trong đó, hướng dẫn và nhắc nhở các đơn vị về nội dung giảm thiểu sử dụng túi ni-lông, sản phẩm nhựa dùng 1 lần, có giải pháp tái sử dụng, tái chế sản phẩm nhựa để bảo vệ môi trường. Phát động phong trào nói “không” với chai nhựa. Phong trào đã nhận được sự hưởng ứng của rất nhiều cơ quan, doanh nghiệp và các tổ chức khác trên địa bàn Đà Nẵng đã phần nào giúp thay đổi thói quen lâu năm nơi cơ quan, công sở của thành phố Đà Nẵng.
Được biết, 100% buổi họp và buổi tiếp khách tại Trung tâm hành chính thành phố Đà Nẵng sử dụng chai thủy tinh đựng nước thay thế chai nhựa sử dụng một lần. Hiện nay, thành phố chưa áp dụng các biện pháp chế tài và xử phạt nào đối với các hành vi liên quan đến rác thải nhựa. Các biện pháp quản lý chủ yếu dựa trên tinh thần tuyên truyền vận động các tổ chức cá nhân tham gia hưởng ứng các phong trào do thành phố áp dụng.
Tổ chức WWF đã và đang đồng hành với địa phương Đà Nẵng để đẩy lùi nhanh chóng vấn nạn rác thải nhựa, trong đó có việc thực hiện giảm nhựa tại các hệ thống siêu thị, khu du lịch. Thông qua những nghiên cứu, đưa ra các giải pháp và tuyên truyền, Đà Nẵng nói riêng và các địa phương trong cả nước có triển khai dự án đều đạt hiệu quả rất đáng ghi nhận.
Dự án Giảm thiểu rác thải nhựa đại dương tại Việt Nam triển khai tại các địa phương như A Lưới, Đà Nẵng, Đồng Hới, Hà Tĩnh, Long An, Rạch Giá, Tuy Hòa, Côn Đảo, Cù Lao Chàm, Phú Quốc. Mục tiêu và nhiệm vụ của dự án đặt ra gồm 4 nội dung, trong đó có nội dung Đô thị Giảm Nhựa nhằm xây dựng các mô hình thí điểm giảm thiểu rác thải nhựa tại bảy thành phố/quận (huyện) tham gia Dự án, thông qua việc cam kết và triển khai chương trình Đô thị giảm nhựa của Tổ chức WWF. Các mục tiêu khác như: Truyền thông nâng cao nhận thức và thay đổi hành vi; Chính sách quản lý và trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất; Quản lý hiệu quả và giảm lượng tồn đọng rác thải nhựa tại ba khu bảo tồn biển quan trọng: Phú Quốc, Cù Lao Chàm và Côn Đảo.
Đến năm 2030, có 100% các siêu thị sử dụng bao bì thân thiện môi trường
Công tác quản lý rác thải nhựa thành phố Đà Nẵng chưa ban hành chính sách hoặc pháp luật riêng mà lồng ghép quản lý rác thải nhựa và hệ thống quản lý chất thải rắn ở địa phương. Thành phố Đà Nẵng đã ban hành một số đề án, quy định và kế hoạch hành động quan trọng có vai trò định hướng cũng như trực tiếp tác động, đóng góp giảm rác thải nhựa tại phố Đà Nẵng bao gồm: Quyết định 1099/QĐ-UBND ngày 02/04/2021 của UBND thành phố Đà Nẵng phê duyệt đề án “Xây dựng Đà Nẵng - thành phố môi trường” giai đoạn 2021-2030; đề án xây dựng nhằm tập trung giải quyết những tồn tại, khó khăn hiện thời, đồng thời phải tích hợp những điều kiện thuận lợi, cơ hội mới như xây dựng nền kinh tế tuần hoàn, đô thị sinh thái, khai thác hiệu quả tài nguyên thiên nhiên,....
Các nội dung có liên quan đến quản lý rác thải nhựa như sau: Tỷ lệ hộ dân thực hiện phân loại rác thải tại nguồn đến năm 2025 đạt 90%; đến năm 2030 đạt 100%; tỷ lệ trường học triển khai phân loại rác tại nguồn đến năm 2025 đạt 100%. Quyết định số 1012/QĐ-UBND phê duyệt đề án “Bảo vệ môi trường ngành Công Thương giai đoạn 2021 -2025 và định hướng đến năm 2030”. Trong đó, bao gồm nội dung liên quan đến sử dụng túi ni-lông như: Từng bước giảm thiểu rác thải nhựa, túi ni-lông dùng 1 lần, đầu tư hệ thống thu gom, xử lý nước thải tại các trung tâm thương mại, siêu thị, chợ.
(1).jpg)
ảnh minh họa
Đến năm 2025 đạt 80% các trung tâm thương mại, siêu thị lớn, 60% chợ có sử dụng bao bì thân thiện môi trường, thay thế cho túi nilon dùng 1 lần khó phân hủy. Đến năm 2030 đạt mục tiêu 100%.
Kế hoạch số 5637/KH-UBND ngày 24/8/2020 của UBND thành phố Đà Nẵng triển khai “Chương trình hành động quốc gia về sản xuất và tiêu dùng bền vững giai đoạn 2021- 2030 trên địa bàn Thành phố Đà Nẵng”; Quyết định số 3442/QĐ-UBND ngày 15/9/2020 của UBND thành phố Đà Nẵng về việc ban hành Kế hoạch hành động thực hiện Chương trình nghị sự 2030 vì sự phát triển bền vững và lộ trình thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững đến năm 2030 của thành phố Đà Nẵng.
Lộ trình giảm sử dụng túi ni-lông dùng một lần tại thành phố Đà Nẵng sẽ gắn với quan điểm, mục tiêu tổng thể và cụ thể, nhiệm vụ và giải pháp để thực hiện kế hoạch quản lý rác thải tại thành phố Đà Nẵng trong thời kỳ kế hoạch hành động quốc gia 10 năm, từ 2020 đến năm 2030.
Trong kế hoạch quản lý rác thải tại địa phương đặt ra một số mục tiêu chung, bao gồm: Kế hoạch về thực hiện phân loại rác thải tại nguồn đến năm 2025. Kế hoạch quản lý chất thải rắn Xử lý chất thải đến năm 2030, với tầm nhìn hướng tới 2045. Kế hoạch số 122/KH-UBND ngày 24/6/2021 của UBND thành phố Đà Nẵng đã ban hành Kế hoạch hành động Quản lý rác thải nhựa biển tại thành phố Đà Nẵng đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2030.
Kế hoạch xác định mục tiêu chung là “Tăng cường công tác quản lý và ngăn ngừa việc xả rác thải nhựa từ các nguồn thải trên đất liền và các hoạt động trên biển trong phạm vi thành phố Đà Nẵng; tạo sự chuyển biến tích cực về nhận thức, trách nhiệm, hành động của các cơ quan, đơn vị, tổ chức, cá nhân, du khách và cộng đồng dân cư thành phố trong việc quản lý, tái sử dụng, tái chế, xử lý và giảm thiểu rác thải nhựa; phấn đấu đạt được mục tiêu không sử dụng vật dụng, đồ nhựa dùng một lần theo tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Chỉ thị số 33/CT-TTg ngày 20/8/2020”.
Trong mục tiêu trung hạn và dài hạn từ 2021 - 2030 Thành phố xác định xây dựng và nhân rộng Mô hình chợ giảm thiểu sử dụng túi ni-lông hiệu quả. Hai trong 4 nhóm nhiệm vụ trọng tâm liên quan đến giảm tui ni-lông được xác định trong kế hoạch bao gồm: Tuyên truyền, nâng cao nhận thức, cung cấp thông tin, hướng tới thay đổi hành vi ứng xử với các sản phẩm, vật dụng nhựa sử dụng một lần và rác thải nhựa đại dương; Triển khai các hành động mục tiêu về giảm thiểu rác thải nhựa trên địa bàn thành phố; Trong Quy hoạch xây dựng Thành phố Đà Nẵng - Môi trường giai đoạn 2021-2030 và Quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội Thành phố Đà Nẵng đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 đều có lồng ghép việc quản lý chất thải rắn trong kế hoạch. Ở cấp huyện việc lồng ghép cũng được thực hiện. Ví dụ, dự án Thành phố nhựa thông minh Quận Thanh Khê Sở TN&MT phối hợp với quận lập kế hoạch ban hành và Kế hoạch quản lý rác thải nhựa đến năm 2025. Xu hướng tiêu dùng xanh ở thành phố Đà Nẵng đang lan tỏa và nhận được sự hưởng ứng tích cực từ phía người dân và các nhà sản xuất. Theo báo cáo của Sở Tài nguyên và Môi trường, trên địa bàn thành phố đến nay đã có hơn 37 mô hình gắn với tiêu dùng xanh được triển khai trong đó có mô hình phụ nữ hạn chế sử dụng túi ni-lông.
Về thể chế quản lý tại Đà Nẵng, Sở Tài nguyên và Môi trường là đơn vị đầu mối quản lý chất thải rắn, kết hợp cùng các Sở ban ngành chính có liên quan theo chức năng và nhiệm vụ như Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Xây dựng, Sở NN&PTNT, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch. Các đơn vị đoàn thể cũng tham gia mạnh mẽ vào hoạt động tuyên truyền, nâng cao nhận thức về quản lý chất thải rắn, bao gồm Đoàn thành niên, Hội Phụ nữ, Hội Cựu chiến binh, Hội Nông dân. Công ty Môi trường và Đô thị (URENCO) là doanh nghiệp nhà nước cung cấp dịch thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn của thành phố.
Cùng với chủ trương chính sách giảm rác thải nhựa của Đảng và Chính phủ, với định hướng xây dựng Đà Nẵng - thành phố môi trường, hướng tới thành phố sinh thái” Đà Nẵng đã ban hành các quyết định 1099/QĐ-UBND; 1012/QĐ-UBND; 3442/QĐ-UBND, kế hoạch số 5637/KH UBND; số 122/KH-UBND,… và được các cấp chính quyền và ban ngành triển khai thực hiện. Những chủ trương tạo thuận lợi triển khai lộ trình giảm sử dụng túi ni-lông tại Đà Nẵng bao gồm: Thành phố xác định thực hiện giảm sử dụng túi ni-lông dùng 1 lần đóng góp vào việc bảo vệ và duy trì sự cân bằng môi trường tự nhiên và tiết kiệm tài nguyên. Giảm sử dụng túi nilông một lần giúp giảm lượng rác thải nhựa và ô nhiễm môi trường. Sản xuất túi ni-lông đòi hỏi sử dụng nhiều nguyên liệu không tái chế, như dầu mỏ, và tạo ra lượng khí thải nhà kính lớn. Bằng cách ban hành các qui định thúc đẩy việc sử dụng túi thay thế tái sử dụng hoặc có tính thân thiện với môi trường, chính sách này giúp giảm sự lãng phí tài nguyên và giảm tác động đến môi trường.
Tạo ra thói quen sử dụng bền vững là một trong những nhiệm vụ trọng tâm được triển khai từ nay đến năm 2030 định hướng đến năm 2045. Điều này có thể giúp tạo ra thói quen sử dụng bền vững giảm sử dụng túi ni-lông dùng 1 lần trong dân cư. Bằng cách khuyến khích việc sử dụng túi thay thế, như túi vải, tái sử dụng nhiều lần, người dân và doanh nghiệp có thể thay đổi hành vi tiêu dùng và hướng tới một nền kinh tế xanh hơn và bền vững.
Thành phố ủng hộ việc thu phí túi ni-lông dùng một lần việc áp dụng phí có thể ảnh hưởng đáng kể đến hành vi của người tiêu dùng. Khách hàng mua lẻ bị tính phí trực tiếp trên mỗi túi, dẫn đến giảm số lượng túi sử dụng, giảm lượng rác thải nhựa khó phân hủy và rác thải ra môi trường. Số tiền thu được từ phí cho các cho các hoạt động quản lý chất thải và bảo vệ môi trường.
Thành phố xác định thực hiện giảm sử dụng túi ni-lông dùng 1 lần đóng góp vào việc bảo vệ và duy trì sự cân bằng môi trường tự nhiên và tiết kiệm tài nguyên. Giảm sử dụng túi nilông một lần giúp giảm lượng rác thải nhựa và ô nhiễm môi trường. Sản xuất túi ni-lông đòi hỏi sử dụng nhiều nguyên liệu không tái chế, như dầu mỏ, và tạo ra lượng khí thải nhà kính lớn. Bằng cách ban hành các qui định thúc đẩy việc sử dụng túi thay thế tái sử dụng hoặc có tính thân thiện với môi trường, chính sách này giúp giảm sự lãng phí tài nguyên và giảm tác động đến môi trường.
Tạo ra thói quen sử dụng bền vững là một trong những nhiệm vụ trọng tâm được triển khai từ nay đến năm 2030 định hướng đến năm 2045. Điều này có thể giúp tạo ra thói quen sử dụng bền vững giảm sử dụng túi ni-lông dùng 1 lần trong dân cư. Bằng cách khuyến khích việc sử dụng túi thay thế, như túi vải, tái sử dụng nhiều lần, người dân và doanh nghiệp có thể thay đổi hành vi tiêu dùng và hướng tới một nền kinh tế xanh hơn và bền vững.
Thành phố ủng hộ việc thu phí túi ni-lông dùng một lần việc áp dụng phí có thể ảnh hưởng đáng kể đến hành vi của người tiêu dùng. Khách hàng mua lẻ bị tính phí trực tiếp trên mỗi túi, dẫn đến giảm số lượng túi sử dụng, giảm lượng rác thải nhựa khó phân hủy và rác thải ra môi trường. Số tiền thu được từ phí cho các cho các hoạt động quản lý chất thải và bảo vệ môi trường.
Ngọc Huyền
Vườn Quốc gia Xuân Sơn, nằm trên ranh giới giữa tỉnh Phú Thọ và Sơn La, không chỉ là “kho báu xanh” giàu đa dạng sinh học mà còn là minh chứng sống động cho nỗ lực hài hòa giữa bảo tồn thiên nhiên và phát triển sinh kế cộng đồng. Với hệ sinh thái rừng nhiệt đới - á nhiệt đới phong phú, nơi đây đang từng bước trở thành hình mẫu về quản lý bền vững, vừa gìn giữ di sản, vừa mở ra cơ hội phát triển kinh tế, du lịch sinh thái cho người dân địa phương.
Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng (Quảng Trị) - Di sản thiên nhiên thế giới được UNESCO hai lần vinh danh - đang tiếp tục khẳng định vị thế bằng việc triển khai nhiều hoạt động thiết thực, hướng tới đạt chuẩn “Danh lục Xanh” (Green List) do Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế (IUCN) khởi xướng. Đây là một trong những chuẩn mực cao nhất về quản lý khu bảo tồn, được quốc tế công nhận.
Tại Trung tâm Bảo tồn Động vật hoang dã Việt Nam, những cá thể động vật không thể trở lại với môi trường tự nhiên đã trở thành những "đại sứ giáo dục”, nâng cao nhận thức cộng đồng về công tác bảo vệ và bảo tồn động vật hoang dã.
Vườn Quốc gia Hoàng Liên - “nóc nhà Đông Dương” không chỉ nổi tiếng với đỉnh Fansipan, mà còn được coi là một trong những trung tâm đa dạng sinh học bậc nhất Việt Nam và khu vực. Với hàng nghìn loài động, thực vật quý hiếm, nơi đây đang đứng trước cả cơ hội và thách thức lớn trong công cuộc phát triển rừng, bảo tồn đa dạng sinh học gắn với sinh kế cộng đồng và phát triển bền vững.
Ngày 11/8, đại diện Ban quản lý Vườn quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng, tỉnh Quảng Trị cho biết, thông qua bẫy ảnh, các nhà nghiên cứu và lực lượng chức năng phát hiện tại vườn quốc gia có nhiều loài động vật đặc hữu có tên trong Sách Đỏ của Việt Nam và thế giới.
Những năm gần đây, các tour du lịch sinh thái, du lịch giáo dục gắn với bảo tồn loài rùa biển đã tái định nghĩa những chuyến đi, không chỉ là “ngắm nhìn” mà còn là “hành động”, đưa rùa trở về đại dương và để con người đến gần hơn với thiên nhiên.
