Chương trình Đối tác chuyển dịch năng lượng Đông Nam Á (ETP) hợp tác của Cục Biến đổi khí hậu (Bộ Tài nguyên và Môi trường) tổ chức Khóa đào tạo về Hệ thống trao đổi hạn ngạch phát thải (ETS) và thị trường carbon cho các cơ quan nhà nước liên quan, các tổ chức và doanh nghiệp từ ngày 26/2-1/3/2024 tại Hà Nội.
Thúc đẩy triển khai thị trường carbon tại Việt Nam
Hiện nay, Chính phủ đã có quy định thành lập thị trường carbon tại Việt Nam và giai đoạn thí điểm sẽ bắt đầu từ năm 2025. Thời gian qua, nhiều hoạt động tuyên truyền, phổ biến kiến thức về các quy định pháp luật liên quan đã được triển khai, tuy nhiên, hiểu biết về thị trường carbon, đặc biệt là hệ thống giao dịch hạn ngạch còn khá hạn chế.
Theo một khảo sát mới đây, có tới hơn 60% doanh nghiệp không hiểu về cách hệ thống giao dịch hạn ngạch phát thải khí nhà kính (ETS) và thị trường carbon hoạt động, hoặc có hiểu nhưng không biết về nguyên tắc hoạt động cơ bản. Chỉ có khoảng 5% doanh nghiệp nắm được sự khác nhau giữa hai hệ thống này và sự tương tác trên sàn giao dịch carbon.
Bà Mai Kim Liên, Phó Cục trưởng Cục Biến đổi khí hậu cho biết, Việt Nam hiện có 150 dự án được cấp 40,2 triệu tín chỉ carbon và đã có trao đổi trên thị trường thế giới; là một trong 4 nước có dự án tín chỉ theo cơ chế phát triển sạch đăng ký nhiều nhất.
Để thiết lập và vận hành thị trường carbon trong nước, Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 đã quy định về tổ chức và phát triển thị trường carbon tại Điều 139 và quy định các cơ sở phát thải khí nhà kính phải thực hiện kiểm kê khí nhà kính, có quyền trao đổi, mua bán trên thị trường carbon trong nước. Chính phủ đã ban hành lộ trình triển khai thị trường carbon tuân thủ trong nước với mục tiêu quan trọng là thí điểm sàn giao dịch tín chỉ carbon từ năm 2025.
Trong khuôn khổ Bản ghi nhớ hợp tác giữa Cục Biến đổi khí hậu và Văn phòng Dịch vụ Dự án của Liên hợp quốc (UNOPS), Chương trình Đối tác chuyển dịch năng lượng Đông Nam Á, một trong những hoạt động hỗ trợ là lựa chọn và hướng dẫn sử dụng công cụ mô phỏng hệ thống trao đổi hạn ngạch phát thải khí nhà kính nhằm tạo điều kiện cho các bên liên quan hiểu thêm về chức năng, quy trình vận hành, quản lý, giao dịch hạn ngạch phát thải khí nhà kính (KNK), tín chỉ carbon trên sàn giao dịch. Đây là hỗ trợ rất hữu ích cho các bên liên quan trong thiết lập, vận hành sàn giao dịch hạn ngạch phát thải KNK và tín chỉ carbon tại Việt Nam.
.jpg)
Đại diện Hiệp hội Giao dịch Phát thải Quốc tế (IETA) chia sẻ về vai trò của thị trường carbon
Đại diện Chương trình Đối tác Chuyển đổi Năng lượng châu Á (ETP), bà Fritzie Vergel cho rằng, khóa đào tạo về Hệ thống trao đổi hạn ngạch phát thải (ETS) và thị trường carbon là hoạt động đào tạo năng lực đầu tiên ở Việt Nam với sự tham gia của các bên liên quan thuộc cả khu vực công và tư. Đây là một chương trình toàn diện có hệ thống về ETS và thị trường carbon kết hợp sử dụng công cụ mô phỏng thị trường.
Đối với Việt Nam, việc xây dựng một hệ thống giao dịch hạn ngạch phát thải hiệu quả đóng một vai trò then chốt trong việc đạt được mục tiêu giảm phát thải quốc gia. Bằng cách đặt một hạn mức về tổng lượng phát thải và cho phép các doanh nghiệp mua bán hạn ngạch phát thải, hệ thống giao dịch hạn ngạch tạo ra các động lực kinh tế giúp các doanh nghiệp tìm giải pháp giảm lượng phát thải KNK phù hợp với điều kiện của mình. Ngoài ra, doanh thu từ việc đấu giá hạn ngạch có thể được tái đầu tư vào các dự án liên quan đến khí hậu, hỗ trợ thêm cho các nỗ lực của quốc gia trong thực hiện mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính, đóng góp vào nỗ lực chung toàn cầu.
Đào tạo toàn diện và hệ thống về ETS và thị trường carbon
Theo bà Đặng Hồng Hạnh - Trưởng nhóm, Chuyên gia về Chính sách BĐKH, Giám đốc Điều hành Công ty Cổ phần Tư vấn Năng lượng và Môi trường (VNEEC), khoá đào tạo nằm trong chuỗi các khoá đào tạo toàn diện và hệ thống về ETS và thị trường carbon lần đầu tiên được tổ chức cho các bên liên quan từ khu vực công và tư nhân.
Khóa học có sự tham gia của 145 học viên là đại diện các bộ, ngành liên quan đến việc thiết lập và vận hành sàn giao dịch tín chỉ carbon, thị trường carbon tại Việt Nam, cùng các tổ chức phát triển, tổ chức tài chính và những bên liên quan khác. Đây là hoạt động đào tạo năng lực đầu tiên ở Việt Nam với sự tham gia thuộc cả khu vực công, tư, cùng với một chương trình toàn diện và có hệ thống về trao đổi hạn ngạch phát thải và thị trường carbon kết hợp sử dụng công cụ mô phỏng thị trường.
.jpg)
Các đại biểu tham gia khóa đào tạo
Các khóa đào tạo là một phần trong hoạt động hỗ trợ của ETP nhằm thúc đẩy triển khai thị trường carbon tại Việt Nam với sự hợp tác của Cục Biến đổi khí hậu, Bộ TN&MT. Các đơn vị phát thải sẽ thực hiện nghĩa vụ báo cáo kiểm kê KNK và giảm phát thải KNK cùng với đó, một số ngành như xi măng, sản xuất thép và nhiệt điện dự kiến sẽ tham gia vào thị trường trao đổi hạn ngạch - ETS - là mục tiêu chính của Khoá đào tạo này. Bên cạnh đó, các bài giảng được xây dựng và trình bày bởi các chuyên gia quốc tế hàng đầu trong lĩnh vực giảm nhẹ biến đổi khí hậu và định giá carbon. Sáng kiến đào tạo này diễn ra vào giai đoạn quan trọng khi Việt Nam cam kết giảm phát thải KNK theo các nghĩa vụ trong Thỏa thuận Paris. Nội dung của khóa đào tạo tập trung giới thiệu các nội dung về ETS, đặc biệt kết hợp với thực hành công cụ mô phỏng thị trường carbon (CarbonSim) phù hợp với bối cảnh Việt Nam.
Sau Khóa đào tạo lần thứ nhất tập trung cho các đại diện đến từ viện nghiên cứu, trường đại học, tổ chức tài chính, đại diện truyền thông và đặc biệt là các nhà hoạch định chính sách - các cơ quan chịu trách nhiệm và liên quan đến thiết lập và quản lý sàn giao dịch carbon và thị trường carbon tại Việt Nam Khoá đào tạo lần thứ 2 (diễn ra từ ngày 29/2-1/3/2024) được tổ chức tập trung cho các doanh nghiệp phát thải lớn và các doanh nghiệp nằm trong đối tượng phải báo cáo kiểm kê khí nhà kính.
Với mục tiêu tự nguyện giảm 15,8% và giảm 43,5% lượng phát thải khí nhà kính với sự hỗ trợ của quốc tế so với kịch bản phát thải thông thường vào năm 2030, việc xây dựng một ETS hiệu quả đóng một vai trò then chốt trong việc đạt được mục tiêu trong Đóng góp do quốc gia tự quyết định (NDC).
Bằng cách đặt một hạn mức về tổng lượng phát thải và cho phép các doanh nghiệp mua bán hạn ngạch phát thải, ETS tạo ra các động lực kinh tế giúp các doanh nghiệp tìm giải pháp giảm lượng phát thải KNK của họ một cách hiệu quả. Ngoài ra, doanh thu từ việc đấu giá hạn ngạch có thể được tái đầu tư vào các dự án liên quan đến khí hậu, hỗ trợ thêm cho các nỗ lực của quốc gia trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu. Do đó, mục tiêu chính của Hỗ trợ kỹ thuật là xây dựng và tổ chức các khóa đào tạo về ETS cho các bên liên quan khác nhau bao gồm các nhà hoạch định chính sách, viện nghiên cứu, trường đại học, tổ chức tài chính, đại diện truyền thông và đặc biệt là các doanh nghiệp phát thải lớn sẽ phải tham gia vào ETS của Việt Nam trong tương lai.
Tâm Phương
Chuyển đổi số như một cuộc đua marathon, Việt Nam chỉ có hai lựa chọn, tận dụng cơ hội phát triển nhanh hoặc tụt hậu. Trong cuộc chạy đua này, fintech dù bắt đầu từ con số 0 nhưng lại có nhiều dư địa để phát triển, cùng hợp sức với ngân hàng...
Sau những giải pháp công nghệ xanh (Kỳ 1) và các mô hình ứng dụng thực tiễn từ phòng thí nghiệm tới doanh nghiệp (Kỳ 2), bức tranh toàn cảnh về nông nghiệp Việt Nam tại Hội nghị Khoa học Công nghệ Bảo quản, Chế biến Nông lâm Thủy sản và Cơ giới hóa Nông nghiệp Toàn quốc năm 2025 còn được tô đậm bởi một mảng màu không thể thiếu, đó là cơ giới hóa nông nghiệp. Đây là nền tảng để giảm tổn thất sau thu hoạch, gia tăng năng suất, tiết kiệm chi phí và tiến tới nông nghiệp hiện đại, thông minh và bền vững.
Lộ trình loại bỏ sản phẩm nhựa sử dụng một lần tại Việt Nam được khởi động từ Luật Bảo vệ môi trường 2020 và cụ thể hóa tại Nghị định 08/2022/NĐ-CP. Chỉ thị 20/CT-TTg (12/7/2025) yêu cầu triển khai quyết liệt các giải pháp ngăn chặn ô nhiễm môi trường, trong đó có thí điểm không sử dụng đồ nhựa dùng một lần trong các nhà hàng, khách sạn, quán ăn tại khu vực Vành đai 1 Hà Nội từ Quý IV/2025.
Kinh tế tuần hoàn (KTTH) là xu hướng tất yếu nhằm ứng phó với khủng hoảng tài nguyên, biến đổi khí hậu và nâng cao chất lượng tăng trưởng bền vững. Kinh tế tuần hoàn tổ chức lại mô hình sản xuất, tiêu dùng theo hướng giảm khai thác tài nguyên, kéo dài vòng đời sản phẩm và tái tạo giá trị từ chất thải.
Trong khuôn khổ Hội thảo “Mô hình Kinh tế tuần hoàn: Hiệu quả cho Doanh nghiệp và Môi trường” do Tạp chí Nông nghiệp và Môi trường (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) tổ chức vào sáng ngày 22/7/2025, PGS.TS. Nguyễn Đình Thọ - Phó Viện trưởng Viện Chiến lược, Chính sách Nông nghiệp và Môi trường - đã đề cập toàn diện đến vai trò, cơ hội và thách thức của kinh tế tuần hoàn (KTTH) trong chiến lược phát triển bền vững của Việt Nam. Trong bối cảnh khủng hoảng tài nguyên, biến đổi khí hậu và áp lực thực hiện cam kết phát thải ròng bằng “0” đến năm 2050, KTTH được nhìn nhận không chỉ là một mô hình kinh tế mới, mà còn là lựa chọn chiến lược nhằm nâng cao chất lượng tăng trưởng, tái cấu trúc nền kinh tế và tạo dựng một tương lai xanh, bao trùm và thích ứng với các xu hướng toàn cầu.
Theo số liệu từ Bộ Tài nguyên và Môi trường (nay là Bộ Nông nghiệp và Môi trường), mỗi ngày cả nước phát sinh khoảng 67.000 tấn rác thải sinh hoạt, trong đó phần lớn vẫn đang được xử lý theo phương pháp chôn lấp - vừa tốn diện tích, vừa gây ô nhiễm môi trường và hoàn toàn đi ngược lại với nguyên lý của mô hình kinh tế tuần hoàn.
