Đề xuất bảng giá đất được xây dựng chu kỳ 2 năm hoặc 3 năm một lần

Thảo luận về dự án Luật Đất đai (sửa đổi) tại Hội nghị đại biểu Quốc hội chuyên trách sáng 7/4, giá đất là vấn đề được các đại biểu Quốc hội đặc biệt quan tâm. Các đại biểu Quốc hội đề nghị cơ quan chức năng cần thể hiện quyết tâm cao trong việc xây dựng bảng giá đất và sớm hoàn thành bảng giá đất để phục hồi thị trường bất động sản.

Hội nghị đại biểu Quốc hội chuyên trách xem xét, cho ý kiến về dự án Luật Đất đai (sửa đổi)

Quan điểm của các đại biểu

Tham gia góp ý hoàn thiện dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) liên quan đến tài chính đất đai, đại biểu Huỳnh Thị Phúc - Phó Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cho rằng, việc xác định giá đất, phương pháp xác định giá đất hiện nay có những điểm chưa phù hợp, chưa thể hiện sự công khai, minh bạch đã gây nên những vấn đề tiêu cực, làm ảnh hưởng đến chính sách về đất đai của Nhà nước, quyền và lợi ích chính đáng của nhân dân. 

Đại biểu Huỳnh Thị Phúc - Phó Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu phát biểu tại Hội trường

Do đó, theo đại biểu Huỳnh Thị Phúc, những quy định mới cần được xem xét sửa đổi, bổ sung đảm bảo phù hợp, khả thi và hiệu quả nhưng cần quan tâm đến độ giãn về thời gian áp dụng quy định, cách thức xác định giá đất theo phương pháp mới. Trong đó xem xét đến việc áp dụng phương pháp hệ số để tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất. Cụ thể khoản 1, Điều 154 dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) quy định: Bảng giá đất được xây dựng định kỳ hàng năm nên sửa đổi thành bảng giá đất được xây dựng định kỳ 3 năm để tránh lãng phí trong về thời gian tổ chức và các quy trình xây dựng bảng giá đất.

Đại biểu Huỳnh Thị Phúc cũng đề nghị bổ sung khoản 3, Điều 154 về bảng giá đất được sử dụng làm căn cứ tính hỗ trợ khi Nhà nước thu hồi thực hiện dự án liên quan đến nguyên tắc, phương pháp định giá tại khoản 3, Điều 163, đề nghị Ban soạn thảo xem xét bổ sung điều kiện áp dụng các phương pháp định giá và chỉnh sửa theo hướng: Chính phủ quy định phương pháp xác định giá đất, điều kiện áp dụng các phương pháp xác định giá đất, quy trình xây dựng bảng giá đất, định giá đất cụ thể; xây dựng cơ sở dữ liệu giá đất kiểm tra, giám sát việc tổ chức thực hiện.

Đại biểu Ma Thị Thúy - Phó Trưởng đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH tỉnh Tuyên Quang phát biểu tại Hội trường

Đồng quan điểm với đại biểu Huỳnh Thị Phúc, đại biểu Ma Thị Thúy - Phó Trưởng đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH tỉnh Tuyên Quang đề xuất nên quy định thời gian ban hành bảng giá đất theo chu kỳ 2 năm 1 lần. Theo đại biểu Ma Thị Thúy, Luật Đất đai 2003 chu kỳ xây dựng bảng giá là 01 năm/lần. Luật Đất đai 2013 quy định là 05 năm/lần, đều có những hạn chế nhất định. Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) đã bỏ khung giá đất và cách xây dựng bảng giá khác như: Xây dựng theo vị trí; đối với khu vực có bản đồ địa chính số và cơ sở dữ liệu giá đất thì xây dựng bảng giá đất đến từng thửa đất theo vùng giá trị, thửa đất chuẩn,... Do vậy, chu kỳ 2 năm 1 lần là phù hợp để giảm thiểu chi phí, thời gian, lực lượng tham gia khảo sát, xây dựng bảng giá đất.

Đại biểu Vũ Trọng Kim - Đoàn ĐBQH tỉnh Nam Định phát biểu tại Hội trường

Đại biểu Vũ Trọng Kim - Đoàn ĐBQH tỉnh Nam Định cho rằng, theo quy định của dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi), đến năm 2025 mới có bảng giá đất mới. Điều này dẫn đến muộn so với yêu cầu của thi trường đất đai hiện nay. Bên cạnh đó, thị trường bất động sản đang gặp nhiều khó khăn do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, đó đó đại biểu đề nghị cơ quan chức năng cần thể hiện quyết tâm cao trong việc hoàn thành sớm bảng giá đất để phục hồi thị trường bất động sản.

Đại biểu Vũ Trọng Kim cũng đề nghị nên giao phòng công chứng chịu trách nhiệm hoàn toàn trước pháp luật về việc xác định giá cả khi tiến hành giao dịch trên cơ sở bảng giá tại vùng đất, thửa đất tại thời điểm đó, để nâng cao trách nhiệm của phòng công chứng, giảm tải vai trò của ngành tài nguyên, môi trường, phòng đăng ký đất đai,… 

Chỉ đạo của Phó Thủ tướng

Theo Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà, giá đất sẽ được tính toán phù hợp theo cách thức công khai minh bạch, sử dụng các công cụ toán học để tìm ra giá đất hợp lý nhất. Theo đó, việc định giá đất phải bảo đảm các nguyên tắc: Phương pháp xác định giá đất theo nguyên tắc thị trường; tuân thủ đúng phương pháp, trình tự, thủ tục định giá đất; bảo đảm khách quan, công khai, minh bạch; bảo đảm tính độc lập trong việc xác định giá đất, thẩm định giá đất, quyết định giá đất. Căn cứ xác định giá đất bao gồm: Mục đích sử dụng đất; thời hạn sử dụng đất; thông tin đầu vào để xác định giá đất theo các phương pháp; các yếu tố khác ảnh hưởng đến giá đất,…

Phó Thủ tướng nhấn mạnh, lần này dù không tuyệt đối nhưng phải đảm bảo thu thập được giá đất chính xác làm thông tin đầu vào, để người dân và doanh nghiệp giao dịch đất đai trên sàn công khai; người dân đăng ký giao dịch đất đai phải đưa ra giá đúng. “Chúng ta đã nói đến giá trị trường, nguyên tắc thị trường, sát giá thị trường, phù hợp giá thị trường, song cách thức chưa lúc nào có thể phát triển được. Nguyên nhân là do thông số đầu vào để xác định giá đất không chính xác”.

Phó Thủ tướng cho biết, phương án sắp tới là giá đất trên hợp đồng không phải là giá để tính thuế mà giá tính thuế là lấy bảng giá đất. Điều này sẽ giúp người dân không lo lắng về việc khai giá trong hợp đồng sẽ bị tính thuế. “Bảng giá đến một lúc nào đó chúng ta xây dựng tiệm cận được với thị trường thì đấy chính là giá để thực hiện mọi mối quan hệ giao dịch giữa cá nhân, tổ chức và Nhà nước. Đó là toàn bộ ý tưởng chúng tôi sẽ cố gắng thực hiện”.

Khi thu thập được thông tin giá đất qua các sàn giao dịch, tạo thành cơ sở dữ liệu đất đai thì sẽ có thông số đầu vào chuẩn. Khi có dữ liệu, trên bản đồ có thể chia được đến từng thửa đất chuẩn. Khi có thửa đất chuẩn thì hoàn toàn có thể sử dụng mô hình máy tính xử lý số liệu để từ đó đưa ra giá đất chuẩn cho từng quý, từng tháng.

“Bước đi đầu tiên là chúng ta có dữ liệu, phải xác định được giá đất ban đầu. Đương nhiên sau khi có bảng giá đất, đã có một hệ thống thống kê, theo dõi sát thì hoàn toàn xác định được hệ số biến động đúng”. Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Huy Thế (lược ghi)