Theo thông tin của Viện Khoa học Thủy lợi miền Nam, hai yếu tố thượng lưu quan trọng đến diễn biến nguồn nước, xâm nhập mặn ở Đồng bằng sông Cửu Long là lượng trữ trong Biển Hồ (Tonle Sap) và dòng chảy đến Kratie. Theo đó, mực nước nhánh vào hồ Tonle Sap tại Prek Kdam ngày 09/6 ở cao trình 2,91 m. Dung tích hồ hiện nay khoảng 4,64 tỷ m³, hồ tích nước.
Dòng chảy về châu thổ sông Mê Công phụ thuộc vào điều tiết thủy điện, dòng chảy đầu nguồn đồng bằng sông Cửu Long thay đổi theo triều, cụ thể: Tại trạm Kratie: Tính đến 07 giờ ngày 09/6/2022, mực nước tại Kratie ở mức 12,22 m, cao hơn mực nước trung bình nhiều năm, mùa khô 2015-2016, 2017-2018, 2019-2020 và 2020-2021 lần lượt là 2,83 m, 4,22 m, 1,63 m, 4,47 và 3,66 m.
Tại Biển Hồ: Dung tích Biển Hồ hiện tại khoảng 4,64 tỷ m3 . Cao hơn dung tích trung bình nhiều năm, mùa khô 2015-2016, 2017-2018, 2019-2020 và 2020-2021 lần lượt là 2,80 tỷ m3, 3,49 tỷ m3 , 1,86 tỷ m3 , 3,48 tỷ m3 và 3,03 tỷ m3 .
Tại Tân Châu và Châu Đốc: Mực nước tại trạm Tân Châu và Châu Đốc ngày 09/6/2022 đạt 1,55 m và 1,64 m. Dự báo xu thế mực nước đầu nguồn ĐBSCL sẽ tăng trở lại trong thời gian tới.
.jpg)
Diễn biến mưa trên đồng bằng
Trong tuần từ ngày 01 đến 08/6/2022 mưa xuất hiện nhiều nơi trên vùng Đồng bằng với vũ lượng bình quân khoảng 50-80 mm. Có nơi mưa lớn với vũ lượng trên 120 mm. Dự báo tuần tới, vùng ĐBSCL sẽ tiếp tục có mưa xuất hiện trên diện rộng với vũ lượng vào khoảng 20-40 mm.
ENSO đang ở pha lạnh, dự báo ảnh hưởng La Nina yếu từ tháng 6 đến tháng 8, mưa trên lưu vực ở xấp xỉ trung bình nhiều năm ở các tháng này.
Dự báo nguồn nước
Trong tuần từ 2/6 - 9/6 xả nước từ thủy điện Cảnh Hồng xuống hạ lưu dao động trong khoảng từ 1.985 m3/s đến 3.530 m3/s làm mực nước trạm thượng nguồn Chiang Saen dao động tăng giảm xấp xỉ 1 m. Hiện mực nước tại Cảnh Hồng ở mức cao 537,91 m tương ứng với lưu lượng khoảng 3.102 m3/s. Các hồ chứa trên lưu vực sông Mê Công còn dung tích điều tiết bình quân vào khoảng 29,6%, tương đương với tổng dung tích còn khoảng 19,4 tỷ m3. Dự báo lưu lượng bình quân tháng 6 ở mức cao hơn trung bình nhiều năm có tác động tích cực đến giảm xâm nhập mặn tháng 6.
Dự báo xâm nhập mặn lớn nhất tháng 6 với ranh mặn 1g/l trên sông Hàm Luông 25-30 km, các cửa sông khác 20-25 km, trên hệ thống sông Vàm Cỏ mặn vào sâu 25-35 km. Ven biển Tây, có hệ thống thủy lợi Cái Lớn - Cái Bé đã đi vào hoạt động, mặn đã chủ động kiểm soát. Chi tiết nguồn nước, xâm nhập mặn tại các vùng như sau:
Vùng thượng ĐBSCL, bao gồm phần đất tỉnh An Giang, Đồng Tháp, thượng nguồn Long An, Kiên Giang và TP, Cần Thơ, nguồn nước dồi dào, đảm bảo thực hiện các kế hoạch sản xuất.
Vùng giữa ĐBSCL, bao gồm phần đất thuộc TP. Cần Thơ, tỉnh Tiền Giang, Long An, Kiên Giang, Hậu Giang, Đồng Tháp, Vĩnh Long và vùng được kiểm soát mặn ở Bạc Liêu, Sóc Trăng, Trà Vinh, Bến Tre, mặn có thể xâm nhập sâu đến 20-25 km (tuỳ cửa sông) làm ảnh hưởng thời đoạn ngắn đến các cửa lấy nước vào những ngày triều cao.
Vùng ven biển ĐBSCL: Bao gồm các tỉnh ven biển ĐBSCL (Long An, Bến Tre, Trà Vinh, Sóc Trăng, Bạc Liêu, Cà Mau và tỉnh Kiên Giang) được xem là có thể bị ảnh hưởng đến sản xuất cả mặn và ngọt ở vùng này. Vì vậy, cần duy trì công tác giám sát mặn và kiểm tra độ mặn trước khi lấy nước.
Khuyến nghị sản xuất và quản lý nước
Nguồn nước cho sản xuất ở mùa kiệt năm nay hiện ở mức thuận lợi. Xâm nhập mặn ở tháng 6 tiếp tục giảm. Các khu vực ven biển, cửa sông ảnh hưởng của xâm nhập mặn thu hẹp. Để phòng tránh các thiệt hại do hạn mặn gây ra đối với các khu vực sản xuất vụ Hè Thu cách biển dưới 20 km, các địa phương cần phối hợp với các đơn vị quản lý và khai thác công trình thủy lợi, cập nhật lịch vận hành, tranh thủ lấy ngọt (khi độ mặn ngoài sông cho phép) để tích trữ nước ao, ruộng, mương liếp,... Lưu ý, khi tưới cho cây trồng, nhất là cho cây ăn quả (Long An, Tiền Giang, Bến Tre, Vĩnh Long, Sóc Trăng,…) cần kiểm tra chặt chẽ độ mặn trước khi tưới.
Phương Chi
Trong bối cảnh biến đổi khí hậu, thiếu nước và ô nhiễm gia tăng, việc quản lý tài nguyên nước đòi hỏi không chỉ là con người và chính sách, mà cần thêm một yếu tố quyết định: dữ liệu và công nghệ. Với quyết tâm chuyển đổi số toàn diện, Cục Quản lý tài nguyên nước đang xây dựng nền móng cho một nền quản trị thông minh, nơi mỗi quyết định về tài nguyên nước được hậu thuẫn bởi dữ liệu thời gian thực, hệ thống phân tích dự báo và nền tảng ra quyết định dựa trên công nghệ số.
Xây dựng thể chế hiện đại, cắt giảm thủ tục hành chính, phân cấp mạnh mẽ cho địa phương là những nền tảng quan trọng để ngành tài nguyên nước bước vào giai đoạn quản trị mới, hiệu lực, hiệu quả và lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm.
Trong bối cảnh thời tiết cực đoan, khô hạn kéo dài, thách thức từ biến đổi khí hậu và nhu cầu sử dụng nước ngày một gia tăng, việc chủ động điều hòa, phân bổ nguồn nước không còn là giải pháp tình thế, mà đã trở thành yêu cầu cấp thiết cho an ninh nguồn nước quốc gia. Sáu tháng đầu năm 2025, Cục Quản lý tài nguyên nước (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) đã triển khai hàng loạt giải pháp điều tiết linh hoạt, dựa trên dữ liệu thời gian thực, mang lại hiệu quả rõ rệt trong cấp nước hạ du, kiểm soát dòng chảy và quản lý tài nguyên bền vững.
Tài nguyên nước, một trong những yếu tố sống còn của sự sống trên Trái đất đang đứng trước những thách thức to lớn. Suy giảm chất lượng nước, cạn kiệt nguồn nước ngọt, khai thác quá mức, ô nhiễm do công nghiệp và sinh hoạt,… là những mối nguy hại ngày càng nghiêm trọng, không chỉ ở quy mô địa phương mà đã mang tính toàn cầu.
Hiện nay, hệ thống thủy lợi Bắc Hưng Hải và sông Nhuệ mỗi ngày có hàng triệu m3 nước thải từ sinh hoạt, làng nghề, cơ sở sản xuất xả vào gây ô nhiễm nguồn nước.
Thứ trưởng Phùng Đức Tiến cho rằng, sử dụng hợp lý tài nguyên nước là yếu tố then chốt trong việc nâng cao hiệu quả nuôi trồng thủy sản.
