Trong bối cảnh toàn cầu chuyển dịch mạnh mẽ sang kinh tế xanh và kinh tế số, doanh nghiệp Việt, đặc biệt là các startup và SME đang đứng trước yêu cầu cấp bách phải đổi mới để phát triển bền vững. Hội thảo “Gọi vốn cho Startup & SME: Cơ hội, Thách thức thời kỳ mới” đã làm rõ vai trò của vốn xanh và đổi mới sáng tạo trong thúc đẩy nông nghiệp công nghệ cao, bảo vệ môi trường và tăng trưởng xanh.
Sáng ngày 1/11/2025, hội thảo “Gọi vốn cho Startup & SME: Cơ hội, Thách thức thời kỳ mới” do Trung tâm Xúc tiến Đầu tư và Hỗ trợ Doanh nghiệp Hà Nội - Sở Tài chính Hà Nội chủ trì, phối hợp với Campus K và Công ty Cổ phần SEACO, đã quy tụ gần 200 đại biểu, chuyên gia và nhà đầu tư trong và ngoài nước.
Diễn ra giữa bối cảnh toàn cầu hướng tới kinh tế xanh, kinh tế số và kinh tế tuần hoàn, hội thảo nhấn mạnh vai trò của vốn đầu tư mạo hiểm xanh (Green Venture Capital) - không chỉ là dòng tiền, mà là động lực thúc đẩy doanh nghiệp Việt chuyển đổi sang mô hình sản xuất bền vững và thân thiện với môi trường.
Theo đại diện Ban tổ chức, năm 2025 đánh dấu bước chuyển quan trọng trong việc đưa tiêu chí ESG (Môi trường - Xã hội - Quản trị) vào hoạt động đầu tư, đặc biệt trong lĩnh vực nông nghiệp công nghệ cao, năng lượng tái tạo và công nghiệp sinh học.
Theo báo cáo “Bức tranh SME trong bối cảnh chuyển đổi kép toàn cầu và tại Việt Nam” do bà Nguyễn Quỳnh Anh, Trưởng phòng Nghiên cứu & Đào tạo Đổi mới sáng tạo, BambuUP trình bày, thế giới đang trải qua giai đoạn chuyển đổi kép - kết hợp giữa chuyển đổi số và chuyển đổi xanh.
Từ 2020 đến 2025, các chính phủ và doanh nghiệp đã chuyển từ giai đoạn “thử nghiệm” sang “chuyển đổi hệ thống”, trong đó các công nghệ số và công nghệ xanh trở thành nền tảng hạ tầng cốt lõi.
Các công nghệ như Green AI, Cloud Computing, Edge Computing và Blockchain đang giúp doanh nghiệp Việt, đặc biệt trong lĩnh vực nông nghiệp – chế biến – xuất khẩu, tối ưu hóa quy trình, tiết kiệm năng lượng và đảm bảo truy xuất nguồn gốc nông sản sạch theo chuẩn quốc tế.
“Công nghệ không chỉ là công cụ, mà là năng lực cạnh tranh mới của doanh nghiệp Việt Nam”, bà Nguyễn Quỳnh Anh, BambuUP chia sẻ.
Theo TS. Dương Thị Kim Liên, Viện trưởng Viện Hỗ trợ Đổi mới Sáng tạo Doanh nghiệp, xu hướng đầu tư 2025 cho thấy các quỹ quốc tế chuyển trọng tâm sang doanh nghiệp có chiến lược ESG rõ ràng, nhất là trong các lĩnh vực gắn với môi trường và nông nghiệp tuần hoàn.
Các tiêu chí trọng tâm gồm: Minh bạch quản trị và báo cáo phát thải carbon; ứng dụng công nghệ tái tạo năng lượng trong sản xuất nông nghiệp; tái chế phụ phẩm nông nghiệp thành nguyên liệu sinh học; và cam kết giảm phát thải ròng về 0 vào năm 2050.
“Nhà đầu tư hiện không chỉ nhìn vào lợi nhuận, mà xem xét doanh nghiệp có tạo ra giá trị tích cực cho môi trường hay không”, TS. Dương Thị Kim Liên cho biết.
Một điểm sáng tại hội thảo là phần trình bày của bà Kiều Thị Thanh - Chủ tịch SmartTech Group, với mô hình xe máy điện SmartBike sử dụng pin lithium thể rắn và trạm sạc thông minh.
Dự án hướng tới xây dựng hệ sinh thái năng lượng sạch không phụ thuộc lưới điện quốc gia, tích hợp AI quản lý năng lượng và trạm sạc di động, giúp tiết kiệm 60% chi phí vận hành và giảm phát thải CO₂.
SmartTech không chỉ là câu chuyện về giao thông xanh, mà còn thể hiện tư duy “kinh tế carbon thấp” - hướng đi Việt Nam cần đẩy mạnh trong cả nông nghiệp và công nghiệp chế biến thực phẩm, nơi năng lượng sạch và công nghệ AI có thể giúp giảm đáng kể lượng phát thải từ khâu sản xuất đến tiêu dùng.
Theo TS. Hoàng Hải Yến và nhóm nghiên cứu 9S Union, để Việt Nam đạt được mục tiêu phát triển bền vững, cần xây dựng Hệ thống Đổi mới Sáng tạo Quốc gia (NIS) theo hướng mở - nơi doanh nghiệp, viện nghiên cứu và nhà nước cùng chia sẻ tri thức và công nghệ.
Trong lĩnh vực nông nghiệp, điều này đồng nghĩa với việc: Liên kết viện - trường - doanh nghiệp, hợp tác xã; đẩy mạnh chuyển giao công nghệ sinh học, IoT nông nghiệp; ứng dụng dữ liệu lớn (Big Data) trong dự báo thời tiết, quản trị đất, nước và sinh vật học và phát triển cụm đổi mới sáng tạo vùng nông nghiệp (AgriTech Cluster).
“Hệ sinh thái đổi mới sáng tạo không chỉ là chính sách mà là sự liên kết sống động của tri thức, con người và thị trường”, TS. Hoàng Hải Yến nói.
Theo ông Abraham Nguyễn Quang Huy, Chủ tịch 9S Union, startup là “phòng thí nghiệm của nền kinh tế” - nơi các ý tưởng về nông nghiệp sạch, công nghệ sinh học và kinh tế tuần hoàn được thử nghiệm và nhân rộng.
Ông Huy đề xuất 3 hướng đi cụ thể: (1) Tạo quỹ đồng đầu tư (matching fund) cho startup nông nghiệp xanh - Nhà nước và tư nhân cùng góp vốn; (2) Thiết lập cơ chế sandbox nông nghiệp thông minh, cho phép thử nghiệm mô hình canh tác carbon thấp; (3) Kết nối chuỗi giá trị nông nghiệp - công nghệ - tài chính thông qua các cụm đổi mới sáng tạo vùng.
“Mỗi startup là một giọt nước nhỏ, nhưng khi hội tụ, chúng ta tạo nên dòng chảy lớn - con sóng đổi mới sáng tạo Việt Nam”, ông Nguyễn Quang Huy nói.
Các chuyên gia tại hội thảo thống nhất rằng chuyển đổi xanh - số - bền vững sẽ là trụ cột của nền kinh tế Việt Nam trong thập kỷ tới. Từ quản lý chất thải nông nghiệp, tiết kiệm năng lượng, đến mô hình “nông nghiệp tuần hoàn, không phát thải”, tất cả đều cần vốn đầu tư, đổi mới sáng tạo và hợp tác liên ngành. “Muốn gọi vốn thành công trong thời đại mới, doanh nghiệp Việt phải hội tụ ba yếu tố: Đổi mới sáng tạo - Quản trị minh bạch - Phát triển bền vững.” - Thông điệp kết luận của hội thảo.
Trong hành trình phát triển kinh tế xanh, Startup và SME nói chung và doanh nghiệp nông nghiệp nói riêng không chỉ là đối tượng thụ hưởng mà là chủ thể kiến tạo. Khi được tiếp cận dòng vốn xanh, công nghệ thông minh và chính sách hỗ trợ phù hợp, họ sẽ trở thành lực lượng tiên phong bảo vệ môi trường, phục hồi hệ sinh thái và phát triển nông nghiệp tuần hoàn.
Ngày 28/10, Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (Bộ Tài chính) phối hợp với Trường Chính sách công Crawford - Đại học Quốc gia Úc (ANU), cùng Hội Trí thức và chuyên gia Việt Úc (VASEA) tổ chức Hội thảo "Đổi mới sáng tạo và hiệu quả: Góc nhìn từ đầu tư nông nghiệp".
Trước thực trạng về hoạt động logistics còn tồn tại nhiều hạn chế, trong đó có những tác động lớn đến môi trường (như ô nhiễm không khí, nước thải và chất thải rắn, tiếng ồn...), nên việc nghiên cứu và đẩy mạnh hoạt động logistics xanh tại Việt Nam là vô cùng cần thiết.
Trong bảng xếp hạng 25 thương hiệu niêm yết dẫn đầu năm 2025 do Tạp chí Forbes Việt Nam công bố, Công ty cổ phần Lọc hóa dầu Bình Sơn (BSR) nổi bật khi được định giá thương hiệu ở mức 201,7 triệu USD. Đây là con số có ý nghĩa đặc biệt, không chỉ đưa BSR lọt vào TOP 10 Thương hiệu lớn nhất thị trường chứng khoán Việt Nam mà còn khẳng định vị thế là doanh nghiệp năng lượng, lọc hóa dầu có giá trị thương hiệu hàng đầu của Tập đoàn Công nghiệp - Năng lượng Quốc gia Việt Nam (Petrovietnam).
Sáng ngày 15/8/2025, Tạp chí Môi trường và Cuộc sống tổ chức Diễn đàn “Phát triển kinh tế tư nhân gắn với tăng trưởng xanh và bảo vệ môi trường bền vững”. Diễn đàn quy tụ nhiều nhà quản lý, chuyên gia, nhà khoa học, doanh nhân và đại diện các hiệp hội ngành nghề.
Ngày 17/7 tại Hà Nội, Bộ Tài chính phối hợp với Chương trình Đối tác chuyển dịch năng lượng Đông Nam Á (ETP, UNOPS) tổ chức Hội thảo tham vấn dự án Hỗ trợ kỹ thuật nâng cao năng lực cho Bộ Tài chính trong nghiên cứu mô hình và chuẩn bị vận hành thử nghiệm sàn giao dịch tín chỉ carbon tại Việt Nam.
Ngày 15/7, tại Hà Nội, Hội Chủ rừng Việt Nam và Tổ chức Forest Trends tổ chức Tọa đàm góp ý cho dự thảo Nghị định quy định về dịch vụ hấp thụ và lưu giữ carbon của rừng. Dự thảo nghị định đang được Bộ Nông nghiệp và Môi trường thực hiện tham vấn góp ý. Nghị định có mục tiêu huy động nguồn tài chính mới cho công tác bảo vệ rừng thông qua sự vận hành của thị trường carbon rừng trong thời gian tới.
