Gần 741 triệu USD hỗ trợ 10 tỉnh miền Tây thích ứng với biến đổi khí hậu

Thứ sáu, 16/8/2024, 15:24 (GMT+7)
logo Để thực hiện các dự án ngăn biến đổi khí hậu ở 10 tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long gần 741 triệu USD (17.759 tỷ đồng) được đề xuất để thực hiện các dự án ngăn biến đổi khí hậu ở các tỉnh này.

Đề xuất dự án đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt từ tháng 3/2024, hiện đang trong giai đoạn thu thập dữ kiệu, hoàn thiện báo cáo nghiên cứu tiền khả thi. Dự kiến một số Bộ và 10 tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long đang hoàn thiện thủ tục đầu tư, trình thủ tướng vào tháng 10/2024.

Theo Ban Quản lý Trung ương các dự án thủy lợi (CPO), dự án chống chịu biến đổi khí hậu và chuyển đổi tổng hợp vùng Đồng bằng sông Cửu Long (dự án MERIT-WB11) sử dụng vốn vay Ngân hàng Thế giới. Dự án được thực hiện tại 10 tỉnh vùng Đồng bằng sông Cửu Long gồm: Đồng Tháp, Tiền Giang, Bến Tre, Kiên Giang, Bạc Liêu, Hậu Giang, Sóc Trăng, Trà Vinh, Cà Mau và An Giang.

Gần 741 triệu USD hỗ trợ 10 tỉnh miền Tây thích ứng với biến đổi khí hậu

Đồng Tháp là một trong những tỉnh của Đồng bằng Sông Cửu Long phải đối diện với những tác động nặng nề của hạn hán, xâm nhập mặn từ trạng thái khí quyển và đại dương

Nhằm tăng cường khả năng chống chịu của hoạt động sản xuất nông nghiệp và đời sống của người dân trước tác động của biến đổi khí hậu bằng việc kết hợp các giải pháp công trình và phi công trình, dự án sẽ cải thiện chuỗi giá trị nông nghiệp, nâng cao thu nhập cho người dân và thúc đẩy chuyển đổi mô hình sản xuất theo hướng tập trung hiện đại.

Đồng thời, chuyển đổi mô hình phát triển từ phân tán, nhỏ lẻ sang tập trung, phát triển cụm ngành kinh tế nông nghiệp gắn kết với các khu đô thị hóa, công nghiệp hóa và du lịch. Từ đó tạo ra công việc, thu nhập cao hơn cho người lao động.

Tổng số vốn đầu tư của dự án là 17.759 tỷ đồng (741 triệu USD), gồm vốn vay 13.092 tỷ đồng (545 triệu USD), vốn đối ứng 4.288 tỷ đồng, vốn viện trợ 379 tỷ đồng. Trong số đó, phần của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn là 6.579 tỷ đồng và 10 tỉnh vùng Đồng bằng sông Cửu Long là 11.180 tỷ đồng. Dự án áp dụng cơ chế tài chính ngân sách trung ương cấp phát 90% vốn vay, ngân sách các địa phương vay lại 10% vốn vay theo quy định về cho vay lại vốn vay ODA, vay ưu đãi nước ngoài.

Mục tiêu dự án nhằm tăng cường tính chống chịu khí hậu của hoạt động sản xuất nông nghiệp và cộng đồng dân cư nông thôn tại các địa phương. 

Tháng 3/2024, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt đề xuất dự án. Đến ngày 7/8/2024, Văn phòng Chính phủ có thông báo kết luận của Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang, trong đó giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn rà soát ý kiến của Bộ Tài nguyên và Môi trường để xác định sự phù hợp của các dự án MERIT-WB11 của 10 địa phương với tiêu chí phát triển bền vững vùng Đồng bằng sông Cửu Long thích ứng với biến đổi khí hậu theo quy định, gửi Bộ Tài chính trước ngày 15/8/2024. 

Phó Thủ tướng cũng giao Bộ Tài chính tổng hợp, chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan hoàn thiện tờ trình và dự thảo nghị quyết, trình Chính phủ trước ngày 22/8/2024 thay thế Nghị quyết số 108/NQ-CP, sửa đổi, bổ sung điểm a mục 5 Nghị quyết số 41/NQ-CP.

Mới đây, cuộc họp giữa Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn với một số Bộ, ngành Trung ương và 10 tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long về tiến độ đề xuất dự án MERIT.

Tại cuộc họp này, để thúc đẩy thực hiện dự án MERIT-WB11, ông Nguyễn Hoàng Hiệp - Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho rằng 10 địa phương tham gia dự án khẩn trương rà soát lại các công việc cần thực hiện để hoàn thiện các sồ sơ, thủ tục của dự án và thực hiện đầy đủ các nội dung theo thông báo Kết luận số 366/TB-VPCP của Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang. Qua đó, kịp thời có báo cáo bằng văn bản gửi Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và các đơn vị có liên quan trước ngày 15/8/2024. 

Về phía các địa phương cần có văn bản khẳng định sự phù hợp của dự án MERIT-WB11 tại địa phương với tiêu chí phát triển bền vững vùng Đồng bằng sông Cửu Long thích ứng với biến đổi khí hậu theo quy định. Rà soát, khẳng định tổng mức đầu tư và khả năng bố trí vốn đối ứng tại địa phương cho việc thực hiện dự án...

Đánh giá về tầm quan trọng của những dự án MERIT-WB11, ông Huỳnh Hữu Trí, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bạc Liêu cho biết những dự án MERIT-WB11 rất cần thiết cho các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long trong việc ứng phó với biến đổi khí hậu, điều tiết nước, chống xâm nhập mặn, chuyển đổi mô hình sản xuất cũng như bảo đảm sinh kế cho người dân.

Hiện tỉnh Bạc Liêu có 3 hợp phần liên quan đến 34 cống ngăn mặn trên địa bàn tỉnh, nhằm khép kín hệ thống thủy lợi, phục vụ sản xuất nông nghiệp cũng như đáp ứng đa mục tiêu. Tỉnh sẽ tiến hành rà soát từng hạng mục cho phù hợp với việc sử dụng vốn vay, vốn đối ứng.

Gần 741 triệu USD hỗ trợ 10 tỉnh miền Tây thích ứng với biến đổi khí hậu

Khô hạn làm nhiều diện tích lúa bị thiệt hại nặng nề ở nhiều tỉnh thuộc Đồng bằng sông Cửu Long

Còn đối với Sóc Trăng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Vương Quốc Nam cho hay, trong khuôn khổ dự án, tỉnh được đầu tư xây dựng 2 âu thuyền gồm Bãi Xàu và Đại Ngãi. Hai công trình này sẽ góp phần giúp địa phương kiểm soát tốt xâm nhập mặn. Đồng thời, kết hợp với một số công trình đã được đầu tư, sẽ giúp địa phương hoàn thiện cụm công trình kiểm soát nguồn nước, tăng cường khả năng chống chịu khí hậu và phục vụ chuyển đổi sản xuất nông nghiệp.

Đây được xem là các hoạt động nhằm tăng khả năng chống chịu, giảm thiểu tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu, tận dụng cơ hội các dự án mang lại; phù hợp với chương trình hành động thực hiện Nghị quyết 120/NQ-CP của Chính phủ về phát triển bền vững Đồng bằng sông Cửu Long thích ứng với biến đổi khí hậu, phù hợp với kế hoạch quốc gia thích ứng với biến đổi khí hậu và thuộc danh mục, nhiệm vụ dự án ưu tiên của các tỉnh... 

MERIT - WB11 là dự án tiếp nối thành công của Dự án WB9, nhằm mục tiêu giúp Đồng bằng sông Cửu Long tăng cường tính chống chịu khí hậu và nâng cao sinh kế tại các địa phương tham gia.

Những năm qua, các địa phương vùng Đồng bằng sông Cửu Long đang và sẽ triển khai các công trình từ nguồn vốn trong nước, JICA, WB6, WB9… Các công trình vùng mặn như: các công trình dự án Bắc Bến Tre; hạ tầng công trình Cái Lớn, Cái Bé, Ninh Quới. Vùng mặn, mặn lợ chú ý đến các công trình bảo vệ vườn cây ăn quả của các tỉnh Bến Tre, Vĩnh Long, Hậu Giang. Các công trình chuyển nước cho vùng ven biển như: Long An, Tiền Giang, Bạc Liêu, Sóc Trăng, Cà Mau, Kiên Giang. Công trình kết nối các vùng: Cái Lớn, Cái Bé.

Công trình vùng lũ như: hạ tầng cống ven sông Hậu, sông Tiền để kiểm soát nước luân phiên cho đồng bằng mùa kiệt, kiểm soát lũ cực hạn…

Cùng với các giải pháp phi công trình trong xây dựng khung kế hoạch vận hành các hệ thống vùng lũ như: các đập tràn kiểm soát lũ biên giới, các hệ thống cống ven biển Tây, các cống và trạm bơm các ô bao, tiểu vùng. Vận hành các hệ thống vùng mặn, tích nước dự trữ trong hệ thống… để giảm thiểu các tác hại biến đổi khí hậu và ổn định sản xuất nông nghiệp.

Bảo Loan