Bằng hình thức liên kết với các danh nghiệp dân sự, hai doanh nghiệp trực thuộc Bộ Quốc phòng là Công ty TNHH MTV in Quân đội 1 và Nhà máy Z157 đang quản lý hai lô đất "đắc địa" trên mặt đường 32 đã bị "hô biến" thành các địa điểm kinh doanh thương mại phần lớn không liên quan đến nhiệm vụ của 2 nhà máy trên.
Theo tìm hiểu của phóng viên Tạp chí Tài nguyên và Môi trường, hai khu đất rộng trên mặt đường 32 nói trên được được UBND TP. Hà Nội cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất để sử dụng vào mục đích phục vụ cho ngành quốc phòng cho Nhà máy Z157 (trực thuộc Cục Xe-Máy, Tổng cục Kỹ thuật, Bộ Quốc phòng và Công ty THHH MTV in Quân đội 1 đều có mặt tiền kéo dài trên trục đường huyết mạch của Thủ đô.
Đất quốc phòng "biến hoá" thành mặt bằng kinh doanh thông qua hình thức liên kết.
Cụ thể, Công ty TNHH MTV In Quân đội I được UBND TP. Hà Nội cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số: BS 888126 ngày 08/4/2014, diện tích 18.243,70 m2; mục đích sử dụng: Làm vị trí đóng quân cho Công ty.
Còn đối với Nhà máy Z157 được UBND Tp. Hà Nội cấp GCNQSD số: CQ – 00046 ngày 08/08/2008 với diện tích 36.224m2; với mục đích: Đất Quốc phòng làm Nhà máy Z157 theo quyết định 661/TTg ngày 05/7/1997 của Thủ tướng Chính phủ.
Bằng cách thức tạo liên kết với các doanh nghiệp, thương nhân bên ngoài với hai đơn vị thuộc Bộ Quốc phòng mà hai lô đất "đắc địa" này đã và đang bị "xẻ thịt" để trở thành cửa hàng, showroom ô tô kinh doanh thương mại, sử dụng đất không đúng mục đích.
Khi được hỏi về vấn đề này, Luật sư Nguyễn Đình Hiệp, Giám đốc Công ty Luật TNHH Hoàng Anh IBC cho biết, việc sử dụng đất quốc phòng, an ninh phải bảo đảm phục vụ cho nhiệm vụ quân sự, quốc phòng, an ninh là chính; trường hợp sử dụng kết hợp với hoạt động lao động sản xuất, xây dựng kinh tế thì phải quản lý chặt chẽ, sử dụng đúng mục đích, hiệu quả, không làm ảnh hưởng đến việc thực hiện nhiệm vụ quân sự, quốc phòng, an ninh.
"Bên cạnh đó, đất quốc phòng, an ninh sử dụng kết hợp với hoạt động lao động sản xuất, xây dựng kinh tế theo quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất quốc phòng, an ninh và phương án sử dụng đất được cơ quan, người có thẩm quyền phê duyệt" Luật sư Nguyễn Đình Hiệp cho biết thêm.
Theo quy định của pháp luật hiện hành thì để sử dụng đất thuộc diện quốc phòng, an ninh theo khẳng định của Luật sư Nguyễn Đình Hiệp thì Đơn vị, doanh nghiệp quân đội, công an khi sử dụng đất quốc phòng, an ninh nằm trong quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất quốc phòng, an ninh, để kết hợp với hoạt động lao động sản xuất, xây dựng kinh tế thì phải lập phương án sử dụng đất trình Bộ trưởng Bộ quốc phòng, Bộ trưởng Bộ Công an phê duyệt.
Hiển thị rõ nhất là khu vực được Toyota Mỹ Đình thuê để sử dụng làm showroom và xưởng sửa chữa xe có thể vẫn còn có sự liên quan đến ngành nghề hoạt động của Nhà máy Z157.
Thể hiện rõ nhất showroom Toyota Mỹ Đình, Gara sửa chữa ô tô, các ki ốt bán hàng. Đối với diện tích đất vàng trước mặt của Công ty TNHH MTV In Quân Đội I thì được liên doanh liên kết hàng nghìn m2 làm showroom bán vật liệu xây dựng – nội thất và làm sân tennis không hề liên quan gì đến mặt hàng in ấn của công ty đang hoạt động.
Còn tại showroom rộng hàng trăm mét vuông trưng bày, kinh doanh vật liệu xây dựng và nội thất mang tên “RitaVõ Depot” Cầu Diễn đã được xây dựng và khai trương trên đất quốc phòng từ năm 2017 và hoạt động ổn định từ đó đến nay.
Còn ngành kinh doanh vật liệu xây dựng được đặt trên đất của Công ty TNHH MTV in Quân đội 1 thì không có bất kỳ sự liên quan nào theo quy định của ngành nghề kinh doanh.
“Với mặt tiền Showroom dài đến cả trăm mét, RitaVõ Depot Cầu Diễn thực sự là điểm nhấn, gây ấn tượng mạnh với người dân khi lưu thông qua khu vực này”, một người dân chia sẻ và cho rằng việc cho thuê kinh doanh trên đất quốc phòng của hai đơn vị trên đang có dấu hiệu vi phạm khoản 2 điều 109 của Luật đất đai 2003 và khoản 2 điều 173 của Luật đất đai 2013.
Bên cạnh khu đất này, là diện tích đất thuộc quản lý của Nhà máy Z157 một phần mặt tiền dọc quốc lộ 32 (phường Phú Diễn, quận Bắc Từ Liêm, TP Hà Nội) cũng đang trong tình trạng tương tự bị “chia nhỏ” quỹ đất để cho thuê kinh doanh showroom ô tô, xe, quán ăn. Khi thuê địa điểm tại đây, các đơn vị còn xây dựng thêm một số hạng mục, mở lối đi riêng để phù hợp với ngành nghề kinh doanh.
Trước thực trạng trên, Tạp chí Tài nguyên và Môi trường đề nghị UBND TP. Hà Nội, Thanh tra Bộ Quốc phòng, cơ quan chức năng thuộc Bộ Quốc phòng nhanh chóng vào cuộc kiểm tra, xử lý dứt điểm những vi phạm về đất đai và môi trường đối với Công ty TNHH MTV In Quân đội I và Nhà máy Z157, đồng thời làm rõ trách nhiệm của từng cá nhân, tập thể buông lỏng quản lý, để xảy ra sai phạm theo đúng quy định của pháp luật.
Tạp chí Tài nguyên và Môi trường sẽ tiếp tục thông tin tới bạn đọc trong các nội dung phản ánh tiếp theo!
Đỗ Hùng
Chiều ngày 22/9, Bộ Tư pháp phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức Hội thảo "Nhận diện "điểm nghẽn" và đề xuất giải pháp khắc phục liên quan đến lĩnh vực đất đai" nhằm nhận diện những "điểm nghẽn" về chính sách, thể chế và khó khăn vướng mắc trong quá trình tổ chức thi hành của lĩnh vực pháp luật về đất đai, từ đó đề xuất các giải pháp mang tính đột phá, bảo đảm pháp luật đất đai ngày càng được hoàn thiện, đồng bộ, thông suốt, khả thi, hiệu lực, hiệu quả.
Sau gần một năm thi hành, Luật Đất đai 2024 đã mở ra nhiều đổi mới, góp phần khơi thông nguồn lực đất đai, nhưng cũng phát sinh không ít vướng mắc, nhất là trong tính tiền chuyển mục đích sử dụng đất từ nông nghiệp sang đất ở. Quan tâm tới dự thảo Nghị quyết của Chính phủ về vấn đề này, các chuyên gia đánh giá cao giải pháp của Chính phủ và cho rằng chính sách cần bảo đảm công bằng, tránh xảy ra tình trạng có thể làm gia tăng đơn thư khiếu nại của các cá nhân, hộ gia đình.
Chính phủ mới ban hành Nghị quyết tháo gỡ, xử lý vướng mắc để triển khai các dự án trong thời gian chưa được phê duyệt điều chỉnh Quy hoạch sử dụng đất quốc gia; trong đó yêu cầu Bộ Nông nghiệp và Môi trường tiếp tục rà soát, hoàn thiện hồ sơ điều chỉnh Quy hoạch sử dụng đất quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 để trình cấp có thẩm quyền quyết định, phù hợp với đơn vị hành chính mới sau sắp xếp, sáp nhập.
Mới đây, UBND TP. Hồ Chí Minh đã ký Quyết định số 1358/QĐ-UBND phê duyệt Dự án xây dựng Bảng giá đất lần đầu trên địa bàn Thành phố, áp dụng từ ngày 01/01/2026.
Từ 01/9- 30/11, cả nước sẽ tiến hành rà soát, làm sạch toàn bộ cơ sở dữ liệu đất đai đã được xây dựng qua các thời kỳ tại 2.342/3.321 đơn vị cấp xã; thu thập, số hóa, tạo lập dữ liệu đối với Giấy chứng nhận (đất ở, nhà ở) đã cấp nhưng chưa xây dựng cơ sở dữ liệu. Trên cơ sở đó, Cục Quản lý đất đai, Bộ Nông nghiệp và Môi trường vừa hướng dẫn các địa phương tổ chức thực hiện chiến dịch làm giàu, làm sạch cơ sở dữ liệu quốc gia về đất đai.
Từ ngày 01/9 đến 30/11/2025, cả nước sẽ triển khai Chiến dịch rà soát, chuẩn hóa, đồng bộ dữ liệu đất đai với cơ sở dữ liệu dân cư và hệ thống Quốc gia.
