Đó là nhận định của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp Nam Phi John Henry Steenhuise tại buổi làm việc với Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Nguyễn Hoàng Hiệp ngày 24/10. Hai bên thống nhất thúc đẩy ký kết Biên bản ghi nhớ (MOU) hợp tác nông nghiệp trong thời gian tới, coi đây là bước khởi đầu quan trọng mở rộng thương mại nông sản Việt Nam - Nam Phi và tạo cơ chế đối thoại chính thức giữa hai Bộ.
Tại buổi làm việc, Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp nhận định, hợp tác thương mại nông sản Việt Nam - Nam Phi những năm qua có bước tiến nhưng chưa tương xứng với tiềm năng. Hiện, sản phẩm nông nghiệp Việt Nam có mặt tại hơn 180 quốc gia và vùng lãnh thổ, trong đó Nam Phi là thị trường tiềm năng với các mặt hàng chủ lực như hạt tiêu, điều, gạo và gỗ. Kim ngạch xuất nhập khẩu nông sản song phương tăng từ 98,6 triệu USD năm 2023 lên 106,3 triệu USD năm 2024 và 9 tháng đầu năm 2025 đã đạt 105 triệu USD.
Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp chỉ ra: “Việt Nam là cửa ngõ của ASEAN, còn Nam Phi là cửa ngõ của châu Phi. Nếu doanh nghiệp hai nước biết tận dụng lợi thế này, cơ hội sẽ vô cùng rộng mở”. Theo đó, Thứ trưởng đề nghị hai bên tăng tốc mở cửa thị trường, đẩy mạnh trao đổi hồ sơ kỹ thuật về kiểm dịch động thực vật (SPS), đồng thời thiết lập cơ chế đối thoại thường xuyên giữa cơ quan chuyên môn của hai Bộ để giải quyết vướng mắc về tiêu chuẩn, kiểm dịch và an toàn thực phẩm.
Về phía Nam Phi, Bộ trưởng John Henry Steenhuise khẳng định sẽ tăng cường hợp tác xuất nhập khẩu nông sản theo hướng bổ sung lẫn nhau, trong đó phía Nam Phi quan tâm mở rộng xuất khẩu hoa quả có múi, táo, lê, việt quất, thịt bò, thịt đà điểu và các sản phẩm sữa tiệt trùng UHT sang Việt Nam. Ông bày tỏ cảm ơn Việt Nam đã tạo điều kiện để các sản phẩm cam, quýt, bưởi và chanh của Nam Phi hiện diện tại thị trường Việt Nam.
Đáp lại, Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp cho biết Việt Nam sẽ xem xét, đánh giá hồ sơ nhập khẩu táo, lê, việt quất của Nam Phi theo đúng quy định về SPS, song cũng đề nghị Nam Phi mở cửa thị trường cho trái cây Việt Nam như thanh long, bưởi, vải thiều, nhãn và chôm chôm, cũng như các sản phẩm chế biến, thủ công mỹ nghệ, gỗ.
Ông đặc biệt nhấn mạnh mong muốn Nam Phi tạo điều kiện để doanh nghiệp Việt Nam đầu tư và phân phối trực tiếp tại thị trường Nam Phi, qua đó hình thành các chuỗi giá trị nông sản bền vững giữa hai châu lục.
Tại buổi làm việc, Bộ trưởng John Henry Steenhuise nhấn mạnh, việc ký Biên bản ghi nhớ (MOU) hợp tác nông nghiệp giữa hai Bộ sẽ là “ngọn hải đăng dẫn đường cho hợp tác song phương”, tạo nền tảng cho kênh đối thoại chính thức nhằm thúc đẩy thương mại, đầu tư và mở cửa thị trường nông sản hai chiều. Ông John Henry Steenhuise cho biết, sau khi lãnh đạo hai nhà nước quyết định sẽ nâng cấp quan hệ hai nước lên đối tác chiến lược, đây là “bước khởi đầu lý tưởng để thiết lập mô hình hợp tác nông nghiệp giữa hai quốc gia”.
Bộ trưởng Steenhuise đề xuất hai nước sớm ký MOU cấp Bộ để mở ra hành lang pháp lý cho các hoạt động hợp tác cụ thể, đồng thời cam kết phối hợp chặt chẽ để hoàn tất thủ tục ký kết trong tháng 11, nhân dịp Thủ tướng Việt Nam dự Hội nghị G20 tại Nam Phi. Nam Phi sẽ chỉ định đầu mối trực tiếp để cùng Việt Nam hoàn thiện nội dung MOU, trong đó bao gồm các điều khoản hợp tác về thương mại nông sản, đầu tư, kỹ thuật và nghiên cứu ứng dụng công nghệ nông nghiệp xanh.
Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp bày tỏ sự đồng thuận cao với đề xuất của phía Nam Phi và khẳng định, các cơ quan chức năng của Bộ Nông nghiệp và Môi trường Việt Nam sẽ chuẩn bị sẵn sàng để hai bên có thể ký MOU trong thời gian sớm nhất. Trong MOU mới, hai nước sẽ thống nhất hai nội dung trọng tâm bao gồm: Hợp tác nông nghiệp song phương, hướng tới mục tiêu phát triển bền vững, bình đẳng và cùng có lợi; Điều khoản khuyến khích và bảo hộ đầu tư, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp hai nước hợp tác trong lĩnh vực sản xuất, chế biến và xuất khẩu nông sản.
Thứ trưởng cũng lưu ý, trước đây Việt Nam và Nam Phi đã ký một số MOU về nông nghiệp, lâm nghiệp và bảo tồn đa dạng sinh học, song thời gian đàm phán còn kéo dài. Do đó, MOU lần này sẽ tích hợp các lĩnh vực hợp tác tiềm năng vào một văn kiện chung, bảo đảm tính khả thi, thực chất và phù hợp với định hướng đối tác chiến lược vừa được thiết lập.
Phía Nam Phi nhất trí với quan điểm này, coi việc ký MOU là bước khởi đầu thiết lập cơ chế hợp tác thường xuyên giữa hai Bộ, đồng thời mở ra cơ hội để nông nghiệp Việt Nam và Nam Phi trở thành hình mẫu hợp tác, góp phần đưa quan hệ hai nước phát triển sâu rộng, thực chất và hiệu quả hơn.
Tiếp tục chương trình kỳ họp thứ 10, sáng 25/10, Quốc hội khóa XV đã thông qua Nghị quyết phê chuẩn đề nghị của Thủ tướng Chính phủ về việc bổ nhiệm một số bộ trưởng nhiệm kỳ 2021-2026.
Sáng 24/10, Ban Chỉ đạo của Bộ Nông nghiệp và Môi trường về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và Đề án 06 đã tổ chức hội nghị triển khai thực hiện Nghị quyết 57-NQ/TW. Thứ trưởng Phùng Đức Tiến, Phó Trưởng ban thường trực Ban Chỉ đạo, chủ trì Hội nghị.
Sáng 22/10 tại tỉnh Phú Thọ, Tạp chí Nông nghiệp và Môi trường, Bộ Nông nghiệp và Môi trường phối hợp với UBND tỉnh Phú Thọ, Công ty Ô tô Toyota Việt Nam tổ chức Lễ phát động Chương trình “Vì một Việt Nam xanh” năm 2025. Chương trình nhằm nâng cao nhận thức cộng đồng, khuyến khích người dân và doanh nghiệp chủ động tham gia các hoạt động trồng cây, bảo vệ môi trường, giảm phát thải khí nhà kính, góp phần thực hiện mục tiêu phát triển nông nghiệp xanh và ứng phó với biến đổi khí hậu toàn cầu.
Chiều 21/10 tại Hà Nội, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Nguyễn Quốc Trị đã có buổi tiếp và làm việc với bà Reehana Raza, Giám đốc khu vực châu Á - Thái Bình Dương của Quỹ Phát triển Nông nghiệp Quốc tế (IFAD). Cuộc gặp nhằm rà soát kết quả hợp tác giữa hai bên trong thời gian qua và định hướng chương trình hợp tác mới, hướng tới phát triển nông nghiệp xanh, phát thải thấp và bền vững.
Với kinh nghiệm và cam kết của công ty Erex (Nhật Bản) cùng sự hỗ trợ của Bộ Môi trường, Bộ Năng lượng, Công nghiệp và Thương mại Nhật Bản, các dự án sinh khối tại Việt Nam sẽ thành công, góp phần thúc đẩy hợp tác chiến lược Việt Nam - Nhật bản trong lĩnh vực năng lượng sạch và ứng phó với biến đổi khí hậu.
Sáng 18/10, tại Hà Nội, Báo Nông nghiệp và Môi trường phối hợp với Vụ Khoa học và Công nghệ, Vụ Pháp chế (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) tổ chức Diễn đàn “Hoàn thiện khung pháp lý và thúc đẩy hợp tác công – tư trong nghiên cứu, ứng dụng công nghệ chỉnh sửa gen tại Việt Nam”. Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Phùng Đức Tiến dự và chỉ đạo Diễn đàn.
