Ngày 15/11/2025, trong không khí trang trọng và đầy tự hào chào mừng Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11, Khoa Khoa học Chính trị, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (Đại học Quốc gia Hà Nội) long trọng tổ chức lễ kỷ niệm 30 năm thành lập. Buổi lễ có sự hiện diện của GS.TS Phùng Hữu Phú - Nguyên Hiệu trưởng Nhà trường; GS.TS Hoàng Anh Tuấn - Hiệu trưởng Trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn, cùng đông đảo các vị khách quý, các nhà khoa học, giảng viên, nghiên cứu sinh, học viên và sinh viên,..
Hành trình 30 năm xây dựng và phát triển
Trong diễn văn khai mạc, PGS.TS Nguyễn Văn Chiều - Trưởng Khoa Khoa học Chính trị đã xúc động nhìn lại chặng đường từ những ngày đầu thành lập Bộ môn Khoa học Chính trị năm 1995, khi đội ngũ cán bộ chỉ vỏn vẹn 5- 6 người và quy mô đào tạo còn rất khiêm tốn. PGS.TS Nguyễn Văn Chiều nhấn mạnh: “Ba thập niên xây dựng và trưởng thành đã ghi dấu sự phát triển bền vững của Khoa trên cả ba trụ cột: đào tạo, nghiên cứu khoa học, phục vụ xã hội. Những thành tựu ấy không chỉ vượt khỏi quy mô của một đơn vị đào tạo, mà còn phản ánh một chiến lược phát triển có tầm nhìn, đội ngũ tận tâm và tinh thần nỗ lực không ngừng nghỉ”.
Khoa hiện có 18 cán bộ, giảng viên cơ hữu; mỗi năm đào tạo ổn định gần 400 sinh viên, học viên và nghiên cứu sinh; các chương trình thạc sĩ và cử nhân đều được kiểm định đạt chuẩn Bộ Giáo dục và Đào tạo và AUN-QA. Tính đến năm 2024, Khoa đã đào tạo hơn 700 cử nhân, 230 thạc sĩ và gần 90 tiến sĩ, với tỷ lệ sinh viên tốt nghiệp loại khá - giỏi đạt 85% và 74% sinh viên có việc làm phù hợp ngành đào tạo.
Trong ba thập niên, Khoa đã chủ trì và tham gia hơn 70 đề tài nghiên cứu các cấp, tổ chức nhiều hội thảo khoa học quốc gia và quốc tế có ảnh hưởng học thuật lớn như “Bác Hồ với Giáo dục”, “50 năm thống nhất đất nước”, “Đạo Phật với Cách mạng Việt Nam”, hay chuỗi hội thảo quốc tế “Nghiên cứu, phát hiện mới trong Chính trị học Việt Nam và thế giới”.
PGS.TS Nguyễn Văn Chiều cũng nhắc lại 5 bài học cốt lõi đã tạo nên bản sắc và sự phát triển của Khoa, đó là: (1) Phát huy lợi thế hệ sinh thái Trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn và Đại học Quốc gia Hà Nội; (2) Tranh thủ nguồn lực và xây dựng uy tín học thuật; (3) Kết hợp chặt chẽ đào tạo - nghiên cứu - tư vấn chính sách; (4) Xây dựng môi trường học thuật hiện đại - hội nhập; (5) chú trọng phát triển đội ngũ chất lượng cao.
PGS.TS Nguyễn Văn Chiều bày tỏ lòng tri ân tới các thế hệ thầy cô, đặc biệt là các nhà khoa học uy tín như cố GS. Nguyễn Đức Bình, cố GS. Đặng Xuân Thủy và các học giả quốc tế đã đồng hành, hỗ trợ xây dựng Khoa từ những ngày đầu “đi lên từ con số không”.
Với tư cách là Trưởng khoa sáng lập, GS.TS Phùng Hữu Phú - Nguyên Hiệu trưởng Trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn đã mang đến Lễ kỷ niệm những chia sẻ xúc động và đầy chiều sâu: “Kỷ niệm 30 năm là dịp để tri ân những thế hệ đã góp tâm sức vào sự phát triển của Khoa, đồng thời là cơ hội nhìn lại chặng đường hình thành và trưởng thành đầy tự hào”.
GS.TS Phùng Hữu Phú nhắc lại giai đoạn đầu những năm 1990 - thời điểm Bộ Chính trị giao cho Đại học Tổng hợp Hà Nội nhiệm vụ tiên phong giảng dạy và nghiên cứu lý luận chính trị trong hệ thống đại học: “Đó là bước chuyển mang tính chiến lược. Giai đoạn 1992- 1995 là thời kỳ nuôi dưỡng ý tưởng, để rồi năm 1995 Khoa Khoa học Chính trị chính thức ra đời - một hành trình nhiều thử thách nhưng vô cùng ý nghĩa”.
GS.TS Phùng Hữu Phú tri ân sâu sắc các thế hệ thầy cô, các học giả trong và ngoài nước: “Khoa đi lên từ ‘bàn tay trắng’. Công lao của cố GS. Nguyễn Đức Bình, cố GS. Đặng Xuân Thủy cùng sự hỗ trợ quý báu từ các giáo sư Hoa Kỳ, Canada, Hàn Quốc… là nền móng quan trọng tạo nên tầm vóc hôm nay”. Đối với sinh viên, GS.TS Phùng Hữu Phú nhắn nhủ: “Hãy giữ gìn các giá trị truyền thống, trau dồi bản lĩnh, đạo đức và khát vọng cống hiến để xứng đáng với truyền thống 30 năm của Khoa”.
Cũng tại buổi Lễ, đại diện Lãnh đạo Nhà trường, GS.TS Hoàng Anh Tuấn - Hiệu trưởng Trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn bày tỏ niềm vinh dự và tự hào: “Những con số về đào tạo, nghiên cứu khoa học, hợp tác quốc tế không chỉ là thành tích mà là minh chứng rõ ràng cho sự trưởng thành và tầm vóc của Khoa trong hệ sinh thái học thuật của Nhà trường”.
GS.TS Hoàng Anh Tuấn xúc động nhớ lại những ngày đầu bộ môn chỉ có “một, hai phòng nhỏ ở nhà C”, nhưng với nỗ lực bền bỉ, Khoa đã tạo dựng được bề dày học thuật và bản sắc riêng: “Tuy quy mô chưa phải lớn, nhưng Khoa sở hữu chiều sâu học thuật và sự bền vững - điều mà không phải đơn vị nào cũng có”.
Thay mặt Nhà trường, GS.TS Hoàng Anh Tuấn gửi lời tri ân tới các thế hệ thầy, cô và khẳng định tiếp tục đồng hành cùng sự phát triển của Khoa: “Với nền tảng quý báu tích lũy trong 30 năm, tôi tin Khoa Khoa học Chính trị sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ, đóng góp quan trọng vào vị thế của Trường và Đại học Quốc gia Hà Nội”.
Đổi mới - hội nhập - dẫn dắt học thuật
Trong bài phát biểu của mình, PGS.TS Nguyễn Văn Chiều cho biết, bước sang giai đoạn phát triển mới, Khoa Khoa học Chính trị đứng trước những yêu cầu mang tính chiến lược trong bối cảnh Quốc hội và Bộ Chính trị ban hành hàng loạt nghị quyết quan trọng về đổi mới giáo dục, khoa học - công nghệ, chuyển đổi số, và hội nhập quốc tế sâu rộng. Đây là thời điểm Khoa phải thể hiện rõ vai trò dẫn dắt học thuật, tiếp tục khẳng định vị thế trong hệ sinh thái của Trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn và Đại học Quốc gia Hà Nội.
PGS.TS Nguyễn Văn Chiều nhấn mạnh, xuất phát từ truyền thống 30 năm xây dựng và phát triển, Khoa đã xác định 03 trụ cột chiến lược làm nền tảng cho giai đoạn phát triển mới, đó là:
Thứ nhất, Tổ chức - Đào tạo, hiện đại hóa và quốc tế hóa chương trình. Khoa đặt mục tiêu tiếp tục nâng cao vị thế tổ chức và năng lực quản trị đại học, coi phát triển đội ngũ là nhiệm vụ then chốt. Các chương trình đào tạo sẽ được hiện đại hóa, đảm bảo tính ứng dụng cao, phù hợp yêu cầu của thị trường lao động và bối cảnh chuyển đổi số.
Theo PGS.TS Nguyễn Văn Chiều, việc quốc tế hóa chương trình theo chuẩn mực hiện đại, tạo điều kiện để sinh viên, học viên được tiếp cận kiến thức tiên tiến, đồng thời tăng cường hội nhập vào mạng lưới học thuật khu vực và quốc tế.
Thứ hai, nghiên cứu khoa học - Tư vấn chính sách. Làm rõ các vấn đề trọng tâm của thời đại. Trong giai đoạn mới, Khoa sẽ tập trung đẩy mạnh nghiên cứu các lĩnh vực cốt lõi như: lý luận chính trị và sự vận động của hệ thống chính trị Việt Nam trong bối cảnh mới; văn hóa chính trị Việt Nam; các lý thuyết và mô hình chính trị hiện đại; quản trị toàn cầu, quản trị quốc gia, quản trị công và cải cách thể chế. Đây là những trụ cột học thuật quan trọng không chỉ giúp củng cố bản sắc của Khoa mà còn góp phần vào tư vấn chính sách cho Đảng, Nhà nước và các cơ quan hoạch định chính sách - một thế mạnh được hình thành xuyên suốt ba thập niên.
Thứ ba, Hợp tác - Hội nhập. Mở rộng mạng lưới và gia tăng nguồn lực phát triển. Khoa tiếp tục đẩy mạnh chiến lược hội nhập quốc tế và mở rộng quan hệ hợp tác với các cơ sở đào tạo và nghiên cứu chính trị học hàng đầu trong và ngoài nước. Đồng thời, Khoa tăng cường kết nối với các Viện nghiên cứu tư vấn chính sách; Cơ quan hoạch định chiến lược trong hệ thống chính trị; Các thiết chế nghiên cứu của Đảng, Nhà nước, địa phương, tổ chức chính trị - xã hội và các đối tác quốc tế. Hợp tác quốc tế không chỉ nhằm trao đổi học thuật mà còn hướng tới gia tăng nguồn lực tài chính, tham gia sâu hơn vào các dự án khoa học - công nghệ, các quỹ nghiên cứu và các thiết chế quốc tế về lý luận chính trị.
Từ 03 trụ cột chiến lược này, PGS.TS Nguyễn Văn Chiều khẳng định quyết tâm của Khoa trong giai đoạn mới: “Phát triển Khoa trong bối cảnh mới đòi hỏi một chiến lược tổng thể, trong đó phát triển đội ngũ nhân lực chất lượng cao và mở rộng hợp tác quốc tế là điều kiện tiên quyết để khẳng định vị thế của Khoa trong khu vực và trên thế giới”.
PGS.TS Nguyễn Văn Chiều nhấn mạnh, đổi mới và hội nhập không chỉ là xu thế, mà là yêu cầu tất yếu để Khoa tiếp tục dẫn dắt học thuật, đóng góp vào nghiên cứu lý luận chính trị, định hướng chính sách phát triển đất nước, và củng cố vai trò của Khoa như một trung tâm đào tạo - nghiên cứu chính trị học hàng đầu tại Việt Nam.
Dấu ấn 30 năm và khát vọng tương lai
Ba mươi năm chưa phải một chặng đường quá dài đối với một đơn vị đào tạo, nhưng với Khoa Khoa học Chính trị, đó là hành trình đủ để khẳng định một bản sắc học thuật riêng, một nền móng vững vàng, và một vị thế tiên phong trong hệ thống giáo dục đại học Việt Nam. Từ những ngày đầu còn nhiều khó khăn, chỉ với vài cán bộ kiêm nhiệm và điều kiện vật chất hạn chế, Khoa đã từng bước xây dựng được đội ngũ giảng viên chất lượng, hình thành hệ sinh thái đào tạo - nghiên cứu - hợp tác quốc tế toàn diện, và góp phần quan trọng vào sự phát triển chung của Nhà trường, của ĐHQGHN và của ngành khoa học chính trị nước nhà.
Dấu ấn 30 năm không chỉ thể hiện qua các con số ấn tượng về đào tạo, nghiên cứu và hợp tác, mà còn được khắc sâu trong giá trị tri thức, tinh thần học thuật, và đóng góp thực tiễn mà nhiều thế hệ giảng viên, sinh viên đã mang lại. Điều làm nên bản sắc của Khoa không chỉ là chương trình đào tạo hiện đại hay uy tín học thuật, mà là khát vọng đổi mới, tinh thần hội nhập, sự bền bỉ theo đuổi các giá trị khoa học chân chính và trách nhiệm xã hội.
Với truyền thống đoàn kết, sự dẫn dắt tận tâm của các thế hệ lãnh đạo và sự đồng hành tin cậy của cộng đồng học thuật trong và ngoài nước, Khoa tự tin bước vào giai đoạn phát triển mới - giai đoạn đòi hỏi tư duy chiến lược, tầm nhìn quốc tế và năng lực thích ứng mạnh mẽ trong bối cảnh chuyển đổi số, toàn cầu hóa và những biến động sâu rộng của đời sống chính trị thế giới.
Hơn bao giờ hết, Khoa mang trong mình khát vọng vươn tầm, trở thành trung tâm nghiên cứu, đào tạo có uy tín trong khu vực Đông Nam Á, nơi cung cấp tri thức, mô hình và giải pháp khoa học góp phần vào công cuộc đổi mới tư duy, hoàn thiện thể chế và phát triển đất nước. Đây cũng là thời điểm Khoa củng cố sứ mệnh của mình trong việc đào tạo đội ngũ cán bộ có bản lĩnh chính trị, tư duy khoa học, năng lực quản trị và khả năng hội nhập, phục vụ cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Lễ kỷ niệm 30 năm không chỉ là dịp nhìn lại chặng đường đã qua hay tri ân những đóng góp thầm lặng của bao thế hệ, mà còn là cột mốc quan trọng để mở ra một hành trình mới. Một hành trình mà ở đó, Khoa Khoa học Chính trị tiếp tục khẳng định vai trò tiên phong trong đổi mới giáo dục, tạo dựng tri thức khoa học chính trị hiện đại, và đóng góp cho sự phát triển của nền chính trị - xã hội Việt Nam theo hướng dân chủ, hội nhập và bền vững.