Mặc dù chịu ảnh hưởng nặng nề của hạn hán, bão lũ và những khó khăn trong quá trình sáp nhập, tổ chức lại bộ máy chính quyền hai cấp, nhưng sản xuất trồng trọt vùng Duyên hải Nam Trung Bộ - Tây Nguyên vẫn cơ bản hoàn thành kế hoạch năm 2025. Tại hội nghị tổng kết, lãnh đạo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật cùng đại diện các địa phương đã đánh giá toàn diện kết quả sản xuất, đồng thời đề ra định hướng phát triển nông nghiệp bền vững, thích ứng biến đổi khí hậu, hướng tới mô hình nông nghiệp xanh, tuần hoàn và phát thải thấp.
Tại hội nghị, phóng viên Tạp chí Nông nghiệp và Môi trường đã ghi nhận một số ý kiến tiêu biểu của các đại biểu, thể hiện quyết tâm và định hướng phát triển của toàn vùng. Dưới đây là những chia sẻ đáng chú ý:
Ông Nguyễn Quốc Mạnh, Phó Cục trưởng Cục trồng trọt và Bảo vệ thực vật: Giữa thiên tai và sáp nhập địa phương: Trồng trọt Nam Trung Bộ - Tây Nguyên vẫn cán đích ngoạn mục.
Mặc dù chịu tác động bất lợi của hạn hán, bão lũ, cùng những khó khăn trong quá trình sáp nhập và tổ chức lại bộ máy chính quyền địa phương hai cấp, nhưng sản xuất trồng trọt vùng Duyên hải Nam Trung Bộ - Tây Nguyên cơ bản vẫn đạt kế hoạch đề ra.
Diện tích gieo cấy lúa toàn vùng đạt 785 nghìn ha, sản lượng gần 5,1 triệu tấn. Các cây công nghiệp chủ lực như cà phê, hồ tiêu, cao su, điều, chè tiếp tục giữ ổn định diện tích, với sản lượng đạt gần 2,826 triệu tấn, tăng hơn 127 nghìn tấn so với cùng kỳ. Diện tích cây ăn quả tiếp tục mở rộng, đặc biệt là sầu riêng; tổng sản lượng cây ăn quả ước đạt gần 2,921 triệu tấn, tăng 385,5 nghìn tấn so với năm trước. Sản xuất rau màu và cây ngắn ngày được đẩy mạnh, chú trọng chất lượng và an toàn thực phẩm, với tổng diện tích gần 953 nghìn ha, sản lượng ước đạt 19,8 triệu tấn.
Bên cạnh kết quả đạt được, sản xuất nông nghiệp của vùng vẫn còn một số hạn chế: lượng giống lúa sử dụng trên diện tích còn cao; công tác quản lý mã số vùng trồng và cơ sở đóng gói chưa đồng bộ; việc kiểm soát dư lượng thuốc bảo vệ thực vật và kim loại nặng còn khó khăn; liên kết chuỗi sản xuất chưa chặt chẽ; hạ tầng thủy lợi một số nơi chưa đáp ứng yêu cầu; cùng với đó là những vướng mắc trong phân cấp và thực hiện thủ tục hành chính sau sáp nhập địa phương.
Trên cơ sở dự báo thời tiết và nguồn nước, năm 2026, Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật đã xây dựng kế hoạch sản xuất cho toàn vùng. Theo đó, diện tích lúa dự kiến đạt 785,4 nghìn ha, năng suất bình quân 65,3 tạ/ha, sản lượng 5.127,8 nghìn tấn. Nhóm cây hàng năm chính như ngô, khoai lang, lạc, đậu tương, rau, đậu các loại, sắn, mía có tổng diện tích 953,9 nghìn ha, sản lượng đạt khoảng 20,1 triệu tấn. Đối với cây ăn quả chủ lực, tổng diện tích toàn vùng dự kiến đạt 265,6 nghìn ha, sản lượng khoảng 3,157 triệu tấn.
Để thực hiện thắng lợi kế hoạch đề ra, Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật đề nghị các địa phương trong vùng sớm tổ chức hội nghị đánh giá kết quả sản xuất trồng trọt năm 2025 và triển khai kế hoạch sản xuất năm 2026. Các Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chỉ đạo đơn vị chuyên môn tập trung mọi nguồn lực, chủ động ứng phó và khắc phục hiệu quả thiệt hại do bão lũ, hạn hán gây ra, nhằm đảm bảo sản xuất đạt chỉ tiêu kế hoạch.
Các địa phương cần tiếp tục đầu tư, tu sửa và xây dựng công trình thủy lợi, đảm bảo cung cấp đủ nước tưới cho cây trồng; bố trí lịch thời vụ và cơ cấu giống phù hợp; ưu tiên các giống trung và ngắn ngày có năng suất, chất lượng cao; đồng thời đẩy mạnh ứng dụng, chuyển giao giống cây trồng mới thích nghi với điều kiện sản xuất khắc nghiệt.
Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật cũng đề nghị tăng cường thanh tra, kiểm tra các cơ sở kinh doanh vật tư nông nghiệp (giống cây trồng, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật) để đảm bảo chất lượng vật tư đầu vào cho sản xuất. Bên cạnh đó, tổ chức tập huấn, tuyên truyền về sản xuất thích ứng biến đổi khí hậu; hướng dẫn kỹ thuật tưới tiết kiệm, giảm phát thải khí nhà kính, thúc đẩy nông nghiệp tuần hoàn, tiến tới cấp tín chỉ carbon cho cây trồng.
Ông Nguyễn Thiên Văn - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Lắk: Đắk Lắk quyết tâm chuyển đổi sang mô hình nông nghiệp xanh, tuần hoàn, phát thải thấp.
Sau khi sáp nhập với tỉnh Phú Yên (cũ), Đắk Lắk có hơn 657.000 ha đất canh tác nông nghiệp, lớn nhất cả nước. Với lợi thế đất bazan màu mỡ, khí hậu đa dạng và nguồn lao động dồi dào, tỉnh trở thành vùng trọng điểm phát triển nông nghiệp, lâm nghiệp và du lịch sinh thái của khu vực.
Hiện toàn tỉnh có 843.000 ha gieo trồng, trong đó cà phê chiếm 214.000 ha, hồ tiêu 28.000 ha, sầu riêng hơn 40.000 ha. Năm 2025, sản lượng lương thực đạt 1,9 triệu tấn, vượt kế hoạch đề ra; GRDP đạt hơn 198 nghìn tỷ đồng.
Cùng với đó, Đắk Lắk đã thu hút 27 doanh nghiệp đầu tư nông nghiệp công nghệ cao, phát triển 27 sản phẩm chủ lực, 8 nhãn hiệu tập thể và 320 mã số vùng trồng xuất khẩu, góp phần khẳng định thương hiệu nông sản Đắk Lắk trên thị trường quốc tế.
Phó Chủ tịch UBND tỉnh khẳng định, năm 2026 sẽ là năm bản lề để Đắk Lắk chuyển đổi mạnh mẽ sang mô hình nông nghiệp xanh, tuần hoàn, phát thải thấp, ứng dụng công nghệ cao. Các định hướng trọng tâm gồm: phát triển sản phẩm chủ lực theo chuỗi giá trị bền vững; đẩy mạnh chuyển đổi số, truy xuất nguồn gốc; gắn sản xuất với bảo vệ môi trường và du lịch sinh thái; nâng cấp hạ tầng thủy lợi; tăng cường hợp tác liên kết vùng và mở rộng thị trường xuất khẩu.
Với quyết tâm cao của toàn ngành cùng định hướng rõ ràng từ Trung ương đến địa phương, sản xuất nông nghiệp vùng Duyên hải Nam Trung Bộ – Tây Nguyên đang từng bước chuyển mình theo hướng hiện đại, bền vững. Những mô hình nông nghiệp xanh, ứng dụng công nghệ cao, gắn sản xuất với bảo vệ môi trường và du lịch sinh thái sẽ là nền tảng quan trọng giúp khu vực này không chỉ vượt qua thách thức thiên tai, biến đổi khí hậu, mà còn khẳng định vị thế vùng trọng điểm nông nghiệp của cả nước trong giai đoạn mới.
Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Hoàng Trung: Yêu cầu toàn vùng chủ động chuẩn bị tốt cho vụ Đông Xuân 2025-2026.
Các địa phương cần xây dựng kế hoạch sản xuất phù hợp nguồn nước, xuống giống sớm và tập trung, sử dụng giống ngắn ngày, tiết kiệm chi phí thông qua giảm lượng giống gieo sạ, phân bón hóa học và thuốc bảo vệ thực vật.
Cùng với đó là đẩy mạnh chuyển đổi đất lúa kém hiệu quả sang cây ăn quả, cây ngắn ngày có giá trị cao, gắn với liên kết sản xuất, tiêu thụ và truy xuất nguồn gốc.
Thứ trưởng đề nghị các địa phương tiếp tục triển khai thực hiện tái canh cây cà phê và cây điều, giữ ổn định và không mở rộng diện tích, kiểm soát tốt việc phát triển các loại cây ăn quả theo kế hoạch đã phê duyệt, đặc biệt cây sầu riêng, chanh leo. Chỉ đạo, phổ biến các giải pháp sản xuất đảm bảo an toàn thực phẩm, giảm dư lượng thuốc bảo vệ thực vật và kim loại nặng.
Bộ đã định hướng đối với cây ăn quả tiếp tục duy trì ổn định sản lượng và bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm, đặc biệt kiểm soát chặt chẽ dư lượng thuốc bảo vệ thực vật. Đối với mã số vùng trồng - đây là điều kiện bắt buộc phải thực hiện một cách bài bản, có hệ thống, bền vững để đáp ứng các yêu cầu về kiểm dịch thực vật cũng như an toàn thực phẩm của các nước.
Mặt khác, các địa phương cần phổ biến, hướng dẫn tuân thủ quy định EUDR của Liên minh châu Âu về chống phá rừng đối với các sản phẩm cà phê và cao su, yêu cầu mới đang ảnh hưởng lớn đến thị trường xuất khẩu nông sản Việt Nam.
Trong bối cảnh nông nghiệp Việt Nam đứng trước yêu cầu hội nhập sâu rộng và phát triển bền vững, Hội nghị khoa học công nghệ bảo quản, chế biến nông lâm thủy sản và cơ giới hóa nông nghiệp toàn quốc 2025 ngày 12/9 do Bộ Nông nghiệp và Môi trường chỉ đạo tổ chức đã trở thành diễn đàn để lãnh đạo, nhà khoa học và doanh nghiệp cùng ngồi lại, chia sẻ giải pháp. Giảm tổn thất sau thu hoạch, phát triển nông nghiệp tuần hoàn, thúc đẩy công nghệ xanh và đào tạo nhân lực chất lượng cao được coi là bốn trụ cột quan trọng, mở ra con đường mới để nâng tầm nông sản Việt.
Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan đề nghị Chính phủ tiếp tục hoàn thiện thể chế pháp luật về môi trường. Trong đó, chủ động nghiên cứu, kịp thời thể chế hóa quan điểm, chủ trương của Đảng về bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu trong Văn kiện Đại hội XIV của Đảng. Tập trung hoàn thiện các chính sách hỗ trợ quá trình chuyển đổi sang nền kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế carbon thấp; các quy định về quản lý tín chỉ carbon, hoạt động trao đổi tín chỉ carbon.
Tạp chí Nông nghiệp và Môi trường xin trân trọng giới thiệu đến bạn đọc nội dung cuộc trò chuyện với TS. Tạ Đình Thi - Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội. Trong cuộc phỏng vấn này, TS. Tạ Đình Thi đã chia sẻ những quan điểm sâu sắc về tầm quan trọng của việc hoàn thiện hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật trong công tác bảo vệ môi trường, cũng như những giải pháp xây dựng hệ thống này sao cho phù hợp với điều kiện thực tế của Việt Nam.
Việt Nam đề nghị Hokkuren hợp tác đào tạo nhân lực theo mô hình 'Học tại Hokkaido - Về nước phát triển HTX', gắn với khuyến nông và khởi nghiệp nông thôn.
Ngày 6/9, Quyền Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Đức Thắng cùng đoàn công tác đã đến thăm Viện Nghiên cứu Nông nghiệp Naganuma và nông trại Komatani tại Hokkaido, Nhật Bản.
Chiều 4/9, Diễn đàn 'Đối thoại hợp tác công tư về nông nghiệp Việt Nam - Nhật Bản' được tổ chức tại thủ đô Tokyo, Nhật Bản.
