Năm 2021, trong bối cảnh ảnh hưởng bởi dịch bệnh, Tổng cục Địa chất và Khoáng sản đã chủ động triển khai các giải pháp, thực hiện các nhiệm vụ được giao.
Kết quả đạt được
Trong năm 2021, Tổng cục tiếp tục triển khai 4 đề án Chính phủ. Trong đó, đề án “Điều tra tổng thể về khoáng sản và hoàn thiện nền bản đồ địa chất tỷ lệ 1/50.000 vùng Tây Bắc phục vụ quy hoạch phát triển bền vững KT-XH”: Đã hoàn thành báo cáo lãnh đạo Bộ về kết quả 3 năm triển khai Đề án, làm rõ những kết quả đạt được, những vấn đề còn tồn tại cần điều chỉnh, phương hướng thực hiện tiếp theo. Tổng cục đã hoàn thiện dự thảo báo cáo thông tin tình hình thực hiện đề án và đề xuất điều chỉnh tổng thể các đề án thành phần thuộc Đề án. Đến thời điểm hiện nay, đã hoàn thành thi công 4 đề án lập bản đồ địa chất và điều tra khoáng sản tỷ lệ 1:50.000, trong đó 2 đề án đã thông qua hội đồng thẩm định và trình Bộ TN&MT xem xét phê duyệt; 21 đề án đang triển khai thi công, khối lượng công việc đã hoàn thành và đã tiến hành nghiệm thu cấp quản lý về cơ bản hoàn thành 100% khối lượng theo kế hoạch giao.
Tuy một số đề án thi công thực địa khó khăn, nhưng kết quả của các đề án không chỉ hoàn thành khối lượng theo kế hoạch được giao, mà còn làm rõ tài nguyên, phát hiện nhiều điểm quặng có giá trị về vàng, thiếc, vonfram,... nhất là công tác khoan máy. Đề án đã tiến hành lập báo cáo thông tin và đề xuất điều chỉnh tổng thể đề án phù hợp với tình hình diễn biến thực tế về ĐC&KS và khả năng cấp vốn cũng như thời gian kết thúc đề án. Ngày 23/11/2021, Thủ tướng Chính phủ đã đồng ý điều chỉnh thời gian thực hiện Đề án Tây Bắc tại Công văn số 1626/TTg-CN. Đề án “Đánh giá tổng thể tiềm năng khoáng sản Trung Trung Bộ phục vụ phát triển KT-XH” đã tiến hành triển khai thi công thực địa trên các tỉnh miền núi Tây Nguyên trong điều kiện ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 diễn ra vô cùng phức tạp. Nhưng các đơn vị đã triển khai hoàn thành đúng tiến độ và khối lượng công việc được giao. Kết quả đề án thành phần “Đánh giá tổng thể tiềm năng khoáng sản kim loại vùng Trung Trung Bộ” đã khoanh định được các diện tích có triển vọng quặng đồng tại huyện Kon Rẫy, Kon Klong, tỉnh Kon Tum, đủ điều kiện để tiến hành đánh giá khoáng sản trong các bước tiếp theo. Đối với đề án “Điều tra, đánh giá đặc điểm cấu trúc địa chất, địa chất công trình, đề xuất các giải pháp khai thác, sử dụng lãnh thổ, phục vụ xây dựng và phát triển hạ tầng dải ven bờ biển Việt Nam”, công tác thực địa lập bản đồ địa chất công trình phần đất liền ven biển tỷ lệ 1:100.000, và tỷ lệ 1:25.000 trong điều kiện thời tiết và dịch bệnh diễn ra phức tạp ở các tỉnh ven biển miền Nam, việc vận chuyển thiết bị, máy móc và con người từ miền Bắc vào là vô cùng phức tạp nhưng đề án đã quyết tâm và hoàn thành kế hoạch giao vào cuối tháng 12.
Tổng cục thường xuyên kiểm tra thi công, tiến độ thực hiện của các đề án. Tổng cục đã ban hành kế hoạch nghiệm thu các đề án, nhiệm vụ thực hiện năm 2021, hiện đang tiến hành nghiệm thu các nhiệm vụ, đề tài do các đơn vị thực hiện. Công tác giám sát thi công các đề án điều tra, thăm dò được thực hiện theo quy định. Việc giám sát mỗi đề án đều được Tổng cục giao cho một đơn vị độc lập thực hiện. Kết thúc việc giám sát, đơn vị giám sát đều thành lập biên bản giám sát, báo cáo kết quả giám sát theo quy định gửi Tổng cục. Đến tháng 11/2021, Tổng cục ủy quyền cho các đơn vị trực thuộc Tổng cục giám sát 30 đề án thăm dò. Tổng cục đã tiến hành kiểm tra, xác nhận kết quả thi công các công trình, hệ phương pháp kỹ thuật thăm dò và khối lượng thi công so với đề án thăm dò đã được Bộ TN&MT phê duyệt và chuyển 28 Báo cáo giám sát cho Hội đồng Đánh giá trữ lượng khoáng sản Quốc gia làm cơ sở thẩm định, phê duyệt báo cáo thăm dò.
Năm 2021, Việt Nam tập trung thực hiện trách nhiệm thành viên luân phiên, Tổng cục được Bộ TN&MT giao nhiệm vụ chủ trì tổ chức 2 Hội nghị quốc tế quan trọng về ĐC&KS tại Hà Nội. Chuỗi Hội nghị Bộ trưởng ASEAN về khoáng sản và các Hội nghị liên quan đã được tổ chức theo theo hình thức trực tuyến từ Việt Nam trong 3 ngày, từ ngày 6 đến ngày 8 tháng 10 năm 2021 với các nước thành viên ASEAN và ASEAN + 3 với hơn 400 đại biểu, nhà khoa học, quản lý tham gia. Hội nghị có ý nghĩa tích cực về mặt chính trị, ngoại giao và môi trường ở cả phạm vi quốc gia, khu vực và quốc tế; thể hiện vai trò chủ động và tích cực, nâng cao vị thế của Việt Nam trong khu vực ASEAN và trên thế giới; thể hiện là thành viên có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế, tích cực thực thi nghiêm túc các cam kết quốc tế và sẵn sàng tham gia vào các nỗ lực chung của cộng đồng quốc tế trong lĩnh vực khoáng sản; đóng góp tích cực vào việc thực hiện các chủ trương, đường lối của Đảng và chỉ đạo của Chính phủ về đối ngoại trong công tác bảo vệ, phát triển bền vững nguồn tài nguyên và khoáng sản; góp phần tăng cường, thúc đẩy hợp tác quốc tế trong các khuôn khổ song phương và đa phương; tìm kiếm các cơ hội tiếp nhận hỗ trợ tài chính, công nghệ, tăng cường năng lực trong lĩnh vực khoáng sản. Hội nghị thứ hai là Hội nghị thường niên của Ủy ban Điều phối các Chương trình khoa học địa chất Đông và Đông Nam Á (CCOP) diễn ra từ ngày 23 đến ngày 25/10/2021 nhằm tăng cường sự hiểu biết lẫn nhau và tăng cường kết nối hợp tác trong các nước thành viên CCOP, tìm kiếm tiềm năng mới, mở rộng kết nối hợp tác về khoa học địa chất với các đối tác quốc tế và các quốc gia phát triển về khoa học địa chất.
Phương hướng nhiệm vụ trong thời gian tới
Trong năm 2022, Tổng cục tiếp tục đề ra các nhiệm vụ để công tác hoạt động khai thác khoáng sản ngày càng thuận lợi hơn.
Thứ nhất, sau khi Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết thay thế Nghị quyết số 02/NQ-TW ngày 25/4/2011 của Bộ Chính trị về định hướng chiến lược khoáng sản và công nghiệp khai khoáng đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030, hoặc có Thông báo kết luận thực hiện Nghị quyết số 02/NQ-TW, Tổng cục ĐC&KS Việt Nam sẽ triển khai xây dựng và báo cáo Bộ TN&MT trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chiến lược khoáng sản đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050; Kế hoạch hành động thực hiện Nghị quyết thay thế Nghị quyết số 02/NQTW (Kế hoạch của Chính phủ, Bộ TN&MT).
Thứ hai, lập hồ sơ đề nghị dự án xây dựng Luật Khoáng sản (sửa đổi, bổ sung) để Bộ TN&MT báo cáo Chính phủ trình Ủy ban thường vụ Quốc hội phê duyệt; hoàn thành và trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Quy hoạch điều tra cơ bản địa chất về khoáng sản thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050; hoàn thành công tác khoanh định và trình Thủ tướng phê duyệt các khu vực dự trữ khoáng sản Quốc gia; đẩy mạnh công tác đấu giá quyền thăm dò, khai thác khoáng sản.
Thứ ba, triển khai các nhiệm vụ theo Quy hoạch số 1388/QĐ-TTg về điều tra cơ bản địa chất về khoáng sản; công tác thanh tra, kiểm tra công tác tính, thu tiền cấp quyền khai thác khoáng sản của địa phương; thanh tra, kiểm tra công tác đầu giá quyền khai thác khoáng sản của địa phương.
Thứ tư, chuẩn bị xây dựng và trình ban hành đúng tiến độ các văn bản QPPL do Bộ TN&MT giao. Trong đó, phối hợp với các đơn vị liên quan hoàn thiện, trình Bộ trưởng ban hành Thông tư ban hành định mức kinh tế - kỹ thuật công tác địa vật lý; công tác khai đào công trình và lấy mẫu tại các công trình khai đào trong điều tra cơ bản địa chất về khoáng sản, thăm dò khoáng sản; công tác gia công mẫu, phân tích mẫu.
TS. NGUYỄN VĂN NGUYÊN
Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam
Hơn 80 năm qua, ngành Địa chất Việt Nam đã đóng vai trò quan trọng trong khai thác và quản lý tài nguyên khoáng sản, góp phần phát triển kinh tế bền vững. Bài viết tổng hợp hành trình phát triển, những chính sách đổi mới và phong trào thi đua tiêu biểu, đồng thời định hướng chiến lược cho giai đoạn 2026-2030, hướng ngành Địa chất Việt Nam phát triển hiện đại, minh bạch và bền vững.
Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo tiếp tục tăng cường công tác quản lý Nhà nước đối với hoạt động sản xuất, kinh doanh than và cung cấp than cho sản xuất điện trong tình hình mới.
Tiếp nối phần khai mạc và định hướng từ cơ quan quản lý, Toạ đàm “Luật Địa chất và Khoáng sản - Nền tảng phát huy hiệu quả nguồn lực địa chất khoáng sản và công nghiệp khai khoáng” bước sang thảo luận chuyên sâu. Các đại biểu đại diện doanh nghiệp, hiệp hội và báo chí - truyền thông đã cùng phân tích những điểm mới, khó khăn và giải pháp để đưa Luật đi vào đời sống.
Ngày 16/9 tại Hà Nội, Tạp chí Nông nghiệp và Môi trường phối hợp với Cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam tổ chức Toạ đàm “Luật Địa chất và Khoáng sản - Nền tảng phát huy hiệu quả nguồn lực địa chất khoáng sản và công nghiệp khai khoáng”. Mở đầu chương trình, đại diện cơ quan quản lý đã phân tích sâu vai trò, ý nghĩa và các giải pháp chiến lược để Luật 2024 đi vào thực tiễn.
Ngày 16/9/2025, tại Hà Nội, Tạp chí Nông nghiệp và Môi trường phối hợp với Cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam tổ chức Tọa đàm “Luật Địa chất và Khoáng sản - Nền tảng phát huy hiệu quả nguồn lực địa chất khoáng sản và công nghiệp khai khoáng”. Tọa đàm có sự tham dự của các chuyên gia đại diện cơ quan quản lý Nhà nước, hiệp hội doanh nghiệp, cơ quan báo chí - truyền thông cùng tập trung thảo luận về Luật Địa chất và Khoáng sản, đề xuất các giải pháp nhằm triển khai thực thi hiệu quả Luật trong đời sống.
Để Luật Địa chất và Khoáng sản 2024 nhanh chóng đi vào đời sống, vai trò của Cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam được xem là then chốt. Không chỉ tham mưu, xây dựng chính sách, Cục còn trực tiếp tuyên truyền, hỗ trợ địa phương, giám sát khai thác và tìm giải pháp tháo gỡ khó khăn, bảo đảm Luật được triển khai đồng bộ, hiệu quả và bền vững.
