Những bóng hồng trên mặt trận nghiên cứu khoa học môi trường

 

Nước ta có rất nhiều nhà khoa học nữ đam mê trên mặt trận nghiên cứu những lĩnh vực về tài nguyên và môi trường, họ đã dành thời gian, cống hiến ngay từ khi còn rất trẻ. Họ đã khẳng định được tài năng, sức sáng tạo và trí tuệ trên con đường chinh phục nhiều đỉnh cao khoa học. Nhân dịp Ngày quốc tế phụ nữ 8/3, phóng viên Tạp chí Tài nguyên và Môi trường điểm lại những gương mặt thân quen và có nhiều thành tích nổi bật trong những năm qua, họ đã được ghi nhận và vinh danh.

 

 

Những bóng hồng trên mặt trận nghiên cứu khoa học môi trường

 

Hiện PGS.TS. Hồ Thị Thanh Vân đang là Trưởng phòng KHCN và Quan hệ đối ngoại của Trường Đại học TN&MT TP. Hồ Chí Minh. Bà đã để lại nhiều dấu ấn trong công tác nghiên cứu khoa học trong nước và quốc tế về lĩnh vực TN&MT, tái tạo năng lượng,... Ngoài 30 tuổi, PGS.TS. Hồ Thị Thanh Vân đã ghi được nhiều dấu ấn bằng việc công bố 1 bằng sáng chế Mỹ, 1 bằng sáng chế Đài Loan về lĩnh vực năng lượng mới, và 3 bài báo quốc tế thuộc danh mục ISI uy tín với tổng hệ số ảnh hưởng IF=60 và trở thành một trong số ít nghiên cứu sinh nhận được bằng tiến sỹ trước thời hạn (chưa đến 3 năm) ở nước ngoài. Bà là Phó giáo sư ở tuổi 34. Trở về Việt Nam, đảm nhận vị trí Trưởng phòng KHCN và Quan hệ đối ngoại Trường Đại học TN&MT TP. Hồ Chí Minh. Bà đã tham gia tích cực vào công tác giảng dạy và nghiên cứu khoa học (NCKH) và cho đến nay đã công bố 80 bài báo trên các tạp chí trong và ngoài nước. Bà cũng tham gia với hơn 10 dự án lớn, nhỏ, đề tài KHCN trong và ngoài nước; đạt nhiều giải thưởng KHCN quốc gia và quốc tế. Bà đã được Tạp chí Khoa học Singapore xếp hạng thứ 23/100 Nhà khoa học tiêu biểu châu Á năm 2020; và là 1 trong 3 Nhà khoa học Nữ Xuất sắc nhất Việt Nam năm 2019 do LOréal - UNESCO bình chọn. PGS. TS. Hồ Thị Thanh Vân cũng đã vinh dự nhận nhiều Bằng khen của Bộ trưởng Bộ TN&MT.

Những bóng hồng trên mặt trận nghiên cứu khoa học môi trường

PGS.TS. Hồ Thị Thanh Vân được mệnh danh là người có dấu ấn trong việc nâng tầm cho pin nhiên liệu. Bà được Hội đồng Khoa học L’Oreal - UNESCO Vì sự phát triển phụ nữ trong khoa học vinh danh với đề án nghiên cứu tổng hợp xúc tác nano hợp kim Pt-Mo trên vật liệu nano Ti0, 8W0, 202 để nâng cao khả năng chịu đầu độc CO và giảm giá thành cho loại pin nhiên liệu sử dụng trực tiếp methanol là một dạng năng lượng tái tạo. Hướng nghiên cứu này sẽ mang đến lợi ích thiết thực trong việc sử dụng rộng rãi pin nhiên liệu, để thay thế các loại nhiên liệu hóa thạch và giảm sự nóng lên toàn cầu do khí thải CO2. Quan điểm của PGS.TS. Hồ Thị Thanh Vân là “Phát triển NCKH năng lượng sạch cũng góp phần đào tạo một thế hệ NCKH trẻ của Việt Nam có kiến thức, tư duy khoa học tốt”.

Những bóng hồng trên mặt trận nghiên cứu khoa học môi trường

PGS.TS. Hồ Thị Thanh Vân đã nghiên cứu tổng hợp xúc tác nano hợp kim Pt-Mo trên vật liệu nano Ti0, 8W0, 202 để nâng cao khả năng chịu đầu độc CO và giảm giá thành cho loại pin nhiên liệu sử dụng trực tiếp methanol là một dạng năng lượng tái tạo. Hướng nghiên cứu này sẽ mang đến lợi ích thiết thực trong việc sử dụng rộng rãi pin nhiên liệu, thay thế các loại nhiên liệu hóa thạch và giảm sự nóng lên toàn cầu do khí thải CO2. Kết quả nghiên cứu này tạo ra loại pin nhiên liệu có giá thành rẻ hơn loại thông thường 20%. Trước kia, một hệ thống pin nhiên liệu có giá khoảng 300 triệu đồng thì nay chỉ còn 240 triệu đồng.

Những bóng hồng trên mặt trận nghiên cứu khoa học môi trường

Tiếp tục theo đuổi đam mê và cống hiến vì sự nghiệp khoa học, PGS.TS. Hồ Thị Thanh Vân sẽ phát triển các hướng nghiên cứu về pin nhiên liệu theo hướng sản xuất ra các sản phẩm ứng dụng. Cùng đó mở rộng hướng nghiên cứu cho các ứng dụng trong xử lý môi trường, điều chế hydro từ nước và một số hướng nghiên cứu về BĐKH, nông nghiệp thông minh hướng đến phát triển bền vững đang thực hiện trong thời gian qua thông qua một số dự án, đề tài.

 

Những bóng hồng trên mặt trận nghiên cứu khoa học môi trường

Là một trong số những tiến sỹ trẻ khi ở tuổi 34, TS. Trương Vân Anh hiện đang phụ trách Khoa KTTV - Trường Đại học TN&MT Hà Nội. Theo nhận xét của nhiều sinh viên, TS. Trương Vân Anh là một giảng viên có nhiều đóng góp cho công tác NCKH, luôn trách nhiệm với sinh viên và truyền lửa đam mê đến những thế hệ sinh viên. TS. Trương Vân Anh đã viết hơn 30 bài báo khoa học trong và ngoài nước và là chủ nhiệm nhiều đề tài khoa học cấp Bộ, cấp cơ sở.

Hiện nay, TS. Trương Vân Anh đang kết hợp với các nhà nghiên cứu ở một số trường đại học bên châu Âu, trong đó có Đại học Bách khoa Milano (Politecnico đi Milano), Viện Công nghệ Liên bang Thụy Sĩ (ETH Zurich) và Viện công nghệ Karsruhe (IMK-KIT),… thực hiện đề tài nghiên cứu chung về quản lý tổng hợp tài nguyên nước cho lưu vực sông Hồng. Những đóng góp của TS. Trương Vân Anh về kết quả của sản phẩm sẽ giúp tham vấn cho các nhà quản lý về TNN ở Việt Nam.

TS. Trương Vân Anh rất tâm đắc với câu nói của Steve Job: “Stay Hungry, Stay Foolish” (hãy luôn khát khao - hãy luôn dại khờ), bằng nhiều hình thức, tình huống trong mỗi giờ giảng bài cô chuyển hóa thông điệp này tới sinh viên nhằm thôi thúc thế hệ trẻ nuôi dưỡng ước mơ và kiên định theo con đường đã chọn, ắt thành công sẽ đến!.

TS. Trương Vân Anh luôn mong ước dành được nhiều quỹ thời gian để vừa nghiên cứu khoa học, vừa thực hiện tốt công tác giảng dạy tại trường, gieo mầm đam mê đến các thế hệ trẻ và tạo môi trường để các sinh viên phát triển tốt nhất về kiến thức, kỹ năng và phẩm chất đáp ứng nhu cầu xã hội và phát triển sự nghiệp sau này. Bà tin tưởng rằng, với sự nỗ lực hiện nay, Trường Đại học TN&MT Hà Nội nói chung, Khoa KTTV nói riêng sẽ đào tạo được nhiều nhân lực có chuyên môn giỏi phục vụ cho Bộ TN&MT trong công tác dự báo, phòng chống thiên tai, xây dựng đô thị xanh, sạch, đẹp,… và giải quyết những thách thức đang đặt ra trong bối cảnh BĐKH tại Việt Nam. Đặc biệt, TS. Trương Vân Anh sẽ nỗ lực hết mình cùng tập thể Nhà trường phát triển Khoa KTTV thành một cơ sở đào tạo, NCKH và cung cấp dịch vụ trong lĩnh vực chuyên ngành và liên ngành, cô và các thầy cô trong Khoa đang nỗ lực tìm kiếm các nguồn hợp tác, nâng cao năng lực, liên kết đào tạo với các cơ sở liên ngành trong nước và quốc tế để sinh viên có thể tích lũy được các kinh nghiệm nghiên cứu và thực tế cùng đồng nghiệp tương lai ngay khi còn ngồi trên ghế nhà trường.

 

Những bóng hồng trên mặt trận nghiên cứu khoa học môi trường

 

TS. Nguyễn Kim Anh, làm việc tại Viện Địa lý thuộc Viện Hàn lâm KHCN Việt Nam. Cô có nhiều giải thưởng ấn tượng tượng như: Giải thưởng “Bài báo khoa học được nhiều người quan tâm nhất năm 2021” do Tạp chí Tiến bộ trong khoa học Trái đất và Hành tinh (PEPS) thuộc Hội Địa vật lý Nhật Bản (JPGU) thực hiện được trao vào tháng 6/2021.

Bài báo đăng tải Công trình nghiên cứu của TS. Nguyễn Kim Anh và các cộng sự về tình hình nhiễm mặn ở khu vực sông Mê Công, khu vực thử nghiệm là tỉnh Trà Vinh của Việt Nam, nhằm góp phần cung cấp cơ sở khoa học, kế hoạch và giải pháp ứng phó, góp phần đảm bảo an sinh xã hội. Bài viết đã vượt qua 398.780 bài báo trên nhiều tạp chí khác nhau, trong đó có 66 bài báo chất lượng được đăng tải trên Tạp chí PEPS.

Sau hơn một năm được đăng tải, bài báo của Kim Anh đã có 20.000 lượt truy cập và 26 lượt trích dẫn theo Google Scholar (16 lượt trích dẫn theo danh mục SCI-chỉ số về uy tín của các tạp chí thuộc lĩnh vực khoa học tự nhiên, kỹ thuật và công nghệ).

Ngoài ra, Nguyễn Kim Anh cũng đã nhận 12 giải thưởng khoa học quốc tế và các suất tài trợ dành cho nhà khoa học trẻ từ các tổ chức quốc tế: Viện Hàn lâm Khoa học Hoa Kỳ, Hội Địa vật lý Mỹ (AGU), Hội Địa tin học và Viễn thám quốc tế (IEEE GRSS), APEC, Hội Địa vật lý châu Âu (EGU), Hiệp hội Khoa học Địa chất châu Á, châu Đại Dương (AOGS),...

Hiện tại, TS. Kim Anh được chọn là gương mặt Đại sứ truyền thông cho tổ chức Địa tin học và Viễn thám quốc tế (IEEE-GRSS).

Trong 5 năm gần đây, TS. Kim Anh là tác giả của 3 cuốn sách, 13 bài báo quốc tế thuộc danh mục ISI (danh sách khoảng 10.000 tạp chí khoa học có chất lượng cao trên thế giới), 10 bài báo về kỹ thuật điện và điện tử, hơn 50 bài thuyết trình hội nghị quốc tế,... Nghiên cứu của bà là đánh giá độ tổn thương môi trường sinh thái, hiện tượng đô thị đảo nhiệt liên quan đến thay đổi sử dụng đất, chuyển đổi lớp phủ bị tổn thương do bão.

Ngoài ra, TS. Kim Anh còn nghiên cứu các đánh giá không gian xanh đô thị nhằm cung cấp thông tin chiến lược về nền sinh thái và môi trường để đề xuất các biện pháp chính sách phù hợp nhằm cải thiện và phục hồi môi trường; nâng cao hiểu biết về các thảm họa thiên nhiên để hỗ trợ giảm thiểu, thích ứng và quản lý để ứng phó với các rủi ro và tối ưu hóa việc quản lý không gian xanh đô thị để tạo ra môi trường sống tốt hơn và chất lượng cao hơn cho con người. Cô cho biết việc nhận được giải thưởng “Bài báo quan tâm nhất của tạp chí PEPS” là sự đánh dấu một chặng đường phấn đấu trong khoa học của cá nhân mình.

TS. Nguyễn Kim Anh mong muốn góp phần cung cấp thông tin về hiện trạng môi trường Việt Nam, sự phân bố ảnh hưởng do thiên tai để nhà quản lý có được một bức tranh tổng thể và bằng các phương pháp đánh giá mới, tư liệu có thể tiết kiệm được chi phí từ đó có thể giúp quản lý môi trường tốt hơn và giảm thiểu ảnh hưởng do thiên tai để tiến tới phát triển bền vững.

 

 

Những bóng hồng trên mặt trận nghiên cứu khoa học môi trường

TS. Đỗ Thị Hoài làm việc tại Phòng Vật lý thiên văn và Vũ trụ thuộc Trung tâm Vũ trụ Việt Nam, tháng 7/2021, đã đoạt giải “Nhà Vật lý trẻ triển vọng” - Giải thưởng của Hội Vật lý Việt Nam được trao 2 năm một lần cho các nhà vật lý Việt Nam dưới 40 tuổi. Giải thưởng nhằm “khích lệ và tôn vinh các nhà vật lý trẻ có thành tích nổi bật trong nghiên cứu cơ bản, phát triển và ứng dụng công nghệ, đào tạo và giảng dạy vật lý”.

TS. Đỗ Thị Hoài nhận giải thưởng về một chuỗi công trình nghiên cứu đăng trên tạp chí SCI uy tín của lĩnh vực thiên văn học về hình thái và động học lớp vỏ những ngôi sao già.

TS. Đỗ Thị Hoài và các cộng sự nghiên cứu về những ngôi sao già được công bố trên 30 bài báo quốc tế, các bài báo đều được đăng trên các tạp chí quốc tế uy tín như tạp chí Monthly Notice of Royal Astronomical Society (MNRAS) và tạp chí Astronomy and astrophysics (AnA). Các kết quả nghiên cứu của cô và đồng nghiệp góp phần làm sáng tỏ dần cơ chế phá vỡ cấu trúc đối xứng của sao.

Bài và ảnh: Hồng Minh

Trình bày: Tú Quyên