Mới đây tại Hà Nội, Cục Biến đổi khí hậu (Bộ Tài nguyên và Môi trường) phối hợp với Viện Khoa học và Công nghệ Nhiệt lạnh, Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA) tổ chức Hội thảo trực tuyến trao đổi kinh nghiệm về quản lý vòng đời các chất Fluorocarbon (chất làm suy giảm tầng ozone).
Cục trưởng Cục Biến đổi khí hậu Tăng Thế Cường
Phát biểu khai mạc hội thảo, Cục trưởng Cục Biến đổi khí hậu Tăng Thế Cường cho biết: Theo ước tính của Tổ chức Khí tượng thế giới và Chương trình Môi trường Liên hợp quốc, tổng lượng phát thải các chất Fluorocarbon sẽ tăng lên 72 tỷ tấn CO2 tương đương trong 4 thập kỷ tiếp theo nếu không có các hành động cụ thể, đặc biệt là giai đoạn giữa và cuối vòng đời các chất Fluorocarbon. Lượng phát thải các chất HFC (Hydrofluorocarbon) toàn cầu dự kiến sẽ tăng từ 900 triệu tấn CO2 tương đương lên đến khoảng 2 tỷ tấn CO2 tương đương vào năm 2030. Ước tính sẽ có khoảng 6% lượng phát thải khí CO2 liên quan đến việc sử dụng năng lượng trên toàn cầu ngay cả khi các bên tham gia Nghị định thư Montreal và thực hiện đầy đủ nghĩa vụ với các nội dung đề ra của bản sửa đổi, bổ sung Kigali.
Theo Cục trưởng Tăng Thế Cường, thực tế các chất HCFC (Hydrochlorofluorocarbon) và HFC vẫn còn sử dụng nhiều nơi trên thế giới, đặc biệt là các quốc gia đang phát triển. Các quốc gia này đang nỗ lực để có các biện pháp loại trừ các chất HCFC theo Nghị định thư Montreal, do đó vẫn có nguy cơ rò rỉ các chất HFC, HCFC ra ngoài môi trường. Hiện nay, song song với việc nghiên cứu phát triển các chất làm lạnh mới gây nóng lên toàn cầu thấp và thay thế cho các thiết bị làm mát cũ, ngày càng nhiều quốc gia quan tâm đến hoạt động thu gom xử lý các chất Fluorocarbon sau khi sử dụng và đây được xem là biện pháp giúp giảm thiểu các chất Fluorocarbon xả ra môi trường để giảm phát thải khí nhà kính góp phần bảo vệ môi trường, tầng ozone. Giải quyết vấn đề phát thải các chất Fluorocarbon bằng phương pháp quản lý vòng đời sẽ góp phần tạo dựng nền kinh tế tuần hoàn và phù hợp với nguyên tắc của Nghị định thư Montreal.
Gen Xanh không chỉ là cuộc thi đơn thuần mà còn là có ý nghĩa quan trọng nhằm xây dựng thế hệ trẻ Việt Nam tiên phong trong phòng chống thiên tai và biến đổi khí hậu.
Trong Kỳ 4, chúng ta đã phân tích vai trò của hợp tác quốc tế và tài chính khí hậu, chiếc “đòn bẩy” giúp Việt Nam tiếp cận công nghệ hiện đại, nguồn vốn xanh và tham gia thị trường tín chỉ carbon toàn cầu. Tuy nhiên, dù chính sách có rõ ràng và quốc tế có đồng hành, mọi cam kết sẽ chỉ là con chữ nếu không có những người trực tiếp thực hiện. Và những người đó chính là cộng đồng và doanh nghiệp, những chủ thể ở tuyến đầu biến mục tiêu giảm phát thải mê-tan thành hành động cụ thể.
Sau ba kỳ đầu tiên, chúng ta đã lần lượt phân tích bức tranh toàn cầu và cam kết của Việt Nam, các giải pháp trong nông nghiệp - chất thải và mặt trận then chốt năng lượng. Tuy nhiên, để biến những cam kết này thành hiện thực, Việt Nam không thể chỉ dựa vào nguồn lực trong nước. Hợp tác quốc tế và huy động tài chính khí hậu sẽ là chìa khóa mở ra cánh cửa thực thi, giúp Việt Nam vượt qua rào cản công nghệ, tài chính và quản lý.
Trong Bài 2, Tạp chí Nông nghiệp và Môi trường đã đi sâu vào tiềm năng và giải pháp giảm phát thải mê-tan trong nông nghiệp và quản lý chất thải - 02 lĩnh vực chiếm hơn 70% tổng phát thải quốc gia. Nhưng để hiện thực hóa cam kết giảm ít nhất 30% lượng phát thải vào năm 2030, Việt Nam không thể bỏ qua một “mặt trận” khác: năng lượng, đặc biệt là khai thác than và dầu khí. Đây là khu vực tiềm ẩn nguy cơ phát thải cao, nhưng cũng chính là nơi có thể giảm mạnh nếu tận dụng tốt công nghệ và chính sách.
Trong Kỳ 1 của loạt bài, Tạp chí Nông nghiệp và Môi trường đã phác họa bức tranh toàn cầu về khí mê-tan - loại khí có sức nóng gấp 28 lần CO₂ trong chu kỳ 100 năm và tới 80 lần trong 20 năm cũng như cam kết mạnh mẽ của Việt Nam khi tham gia Global Methane Pledge, đặt mục tiêu giảm ít nhất 30% phát thải vào năm 2030 so với 2020. Bước sang Kỳ 2, bài viết đi sâu vào hai lĩnh vực phát thải lớn nhất của Việt Nam: nông nghiệp và quản lý chất thải, nơi chiếm hơn 70% tổng lượng mê-tan quốc gia. Đây không chỉ là thách thức, mà còn là cơ hội vàng để Việt Nam hiện thực hóa cam kết toàn cầu, đồng thời đem lại lợi ích thiết thực cho kinh tế và xã hội.
Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng khốc liệt, khí mê-tan, loại khí nhà kính có sức nóng gấp 28 lần CO₂ - đang trở thành tâm điểm trong các nỗ lực toàn cầu. Việt Nam, cùng hơn 150 quốc gia, đã tham gia Cam kết giảm phát thải mê-tan toàn cầu (Global Methane Pledge) với mục tiêu cắt giảm ít nhất 30% vào năm 2030 so với mức năm 2020. Bên lề Hội thảo “Tuyên truyền, nâng cao nhận thức về giảm phát thải khí mê-tan” tổ chức ngày 25/9/2025 tại Hà Nội, nhiều chuyên gia và nhà quản lý đã chia sẻ về lộ trình hành động, những thách thức cũng như cơ hội để Việt Nam thực hiện thành công cam kết này.
