Thời gian qua, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Quảng Bình đã chú trọng công tác tham mưu, quản lý có hiệu quả nguồn tài nguyên khoáng sản trên địa bàn tỉnh, góp phần phục vụ đắc lực cho công cuộc phát triển kinh tế-xã hội của tỉnh.
Tăng cường công tác quản lý nhà nước
Giám đốc Sở TN&MT tỉnh Quảng Bình, ông Nguyễn Huệ cho biết: Năm 2021, triển khai thực hiện Kế hoạch năm 2021 trong bối cảnh dịch Covid-19 diễn biến phức, Sở TN&MT đã thực hiện tốt công tác QLNN về tài nguyên khoáng sản. Kịp thời tham mưu cho UBND tỉnh ban hành các văn bản QPPL để triển khai hướng dẫn, áp dụng thi hành Luật Khoáng sản (LKS) nghiêm túc và kịp thời, sát đúng với thực tế; ban hành các văn bản chỉ đạo điều hành làm rõ trách nhiệm cụ thể trong công tác quản lý bảo vệ khoáng sản của các cấp, ngành trên địa bàn tỉnh.
Trong công tác quy hoạch khoáng sản, sở đã tham mưu UBND tỉnh lập quy hoạch khoáng sản làm vật liệu xây dựng (VLXD) thông thường giai đoạn giai đoạn 2016-2020, tầm nhìn đến năm 2025; xác định được nhu cầu thực tế để cân đối quy hoạch, đáp ứng nguồn cung, không để thiếu nguồn cung làm đẩy giá vật liệu xây dựng, tạo áp lực cho các công trình dự án và gia tăng nạn khai thác trái phép. Tổng số mỏ khoáng sản đưa vào quy hoạch là 184 mỏ, tổng diện tích hơn 2.000 ha, trong đó 59 mỏ khoáng sản đá làm VLXD thông thường; 23 mỏ khoáng sản sét gạch ngói; 54 mỏ khoáng sản cát, sỏi làm vật liệu xây dựng thông thường; 48 mỏ khoáng sản đất làm vật liệu san lấp. Đồng thời, sở cũng tiến hành rà soát, kiểm tra các khu vực không đấu giá KTKS do các địa phương đề xuất, lập kế hoạch, phương án đấu giá quyền KTKS năm 2021.
Đồng thời, đã tham mưu cho UBND tỉnh trình Chính phủ khoanh định bổ sung khu vực cấm, tạm thời cấm hoạt động khoáng sản trên địa bàn tỉnh Quảng Bình; ban hành Quy chế phối hợp, văn bản chỉ đạo trong công tác QLNN về khoáng sản trên địa bàn tỉnh; thành lập đoàn kiểm tra liên ngành kiểm tra việc khai thác, tập kết, kinh doanh vận chuyển khoáng sản trên địa bàn tỉnh. Sở đã tham mưu trình UBND tỉnh ban hành 37 giấy phép quyết định hoạt động khoáng sản. Trong đó có 7 giấy phép KTKS, 7 giấy phép KTKS trong dự án đầu tư xây dựng công trình; 3 quyết định gia hạn giấy phép KTKS; 10 quyết định phê duyệt trữ lượng và 5 giấy phép thăm dò khoáng sản; 1 quyết định điều chỉnh giấy phép; 2 quyết định phê duyệt đề án đóng cửa mỏ.
Cùng với Sở TN&MT, công tác quản lý tài nguyên khoáng sản cũng được các địa phương trong tỉnh chú trọng. Chủ tịch UBND huyện Quảng Trạch Phan Văn Thanh cho biết: Để đưa công tác QLNN về tài nguyên khoáng sản trên địa bàn đi vào nền nếp, thời gian qua, bên cạnh việc triển khai thực hiện nghiêm túc các văn bản chỉ đạo, UBND huyện đã tăng cường chỉ đạo các đơn vị liên quan và các địa phương tăng cường công tác kiểm tra, quản lý các hoạt động khai thác cát sỏi lòng sông và đất san lấp; xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân vi phạm. Trong năm 2021, Sở TN&MT tỉnh Quảng Bình đã xử phạt hành chính 17 trường hợp (15 tổ chức, 2 cá nhân) với tổng số tiền xử phạt gần 871,5 triệu đồng. Nhờ vậy các vụ vi phạm về KTKS trái phép trên địa bàn tỉnh đã giảm hẳn và dần đi vào nền nếp.
Hiện nay, Sở đã hoàn thành việc lập Bản đồ phương án bảo vệ, khai thác, sử dụng, tài nguyên trên địa bàn tỉnh và bàn giao cho Sở KH&ĐT tổng hợp, đưa vào quy hoạch tỉnh, kết quả đã khoanh định được 281 điểm 232 mỏ khoáng sản làm VLXD thông thường của 4 loại khoáng sản với tổng diện tích hơn 2.000 ha, trữ lượng hơn 900 triệu m3. Cụ thể, khoáng sản sét gạch, ngói đã khoanh định 23 điểm mỏ; khoáng sản đất san lấp đã khoanh định 73 điểm mỏ, với tổng trữ lượng, tài nguyên dự báo khoảng hơn 50 triệu m3; khoáng sản cát xây dựng đã khoanh định 80 điểm mỏ.
Bên cạnh đó, công tác đấu giá quyền KTKS, cấp phép KTKS luôn được Sở TN-MT quan tâm chỉ đạo Phòng Khoáng sản thực hiện kịp thời theo đúng quy định của pháp luật và kế hoạch đấu giá năm,... để cấp phép hoạt động KTKS. Hiện, trên địa bàn tỉnh có 108 giấy phép KTKS do UBND tỉnh cấp còn hiệu lực. Trong đó, 50 mỏ đá xây dựng, trữ lượng 73 triệu m3; 30 mỏ cát, sỏi lòng sông; 18 mỏ cát ven biển; 5 mỏ đất, đá san lấp; 5 mỏ sét làm gạch ngói. Ngoài ra, Bộ TN&MT cấp 16 giấy phép còn hiệu lực. Nhờ vậy, tỉnh Quảng Bình luôn luôn chủ động và đáp ứng đầy đủ nguồn nguyên vật liệu cho mọi công trình dự án trên địa bàn tỉnh trong mọi tình huống. Đặc biệt, Sở TN&MT đã đẩy mạnh thực hiện cải cách thủ tục hành chính, cải cách công vụ để nâng cao hiệu quả hoạt động, tạo điều kiện thuận lợi cho tổ chức, cá nhân. Hiện nay, các quy trình cấp phép KTKS đều được thực hiện thông qua cổng dịch vụ công trực tuyến của tỉnh. Việc giải quyết các hồ sơ thủ tục về cấp phép hoạt động khoáng sản trong năm 2021 bảo đảm các thủ tục theo quy định pháp luật.
Tiếp tục quản lý tốt nguồn tài nguyên khoáng sản
Theo đánh giá của Sở TN&MT, bên cạnh những kết quả đạt được, công tác quản lý tài nguyên khoáng sản trên địa bàn tỉnh vẫn còn một số hạn chế cần được khắc phục. Nổi lên là, tình trạng KTKS trái phép vẫn còn xảy ra; công tác bảo vệ khoáng sản chưa khai thác tại các địa phương chưa được chú trọng đúng mức. Mặt khác, công tác quản lý, cấp phép hoạt động khoáng sản còn gặp nhiều khó khăn, bất cập do sự chồng chéo giữa các luật với LKS.
Theo ông Nguyễn Huệ, để khắc phục những khó khăn, hạn chế trên, góp phần nâng cao hiệu quả công tác QLNN về tài nguyên khoáng sản, trong thời gian tới cần tiếp tục thực hiện nghiêm túc Luật Khoáng sản và các văn bản thi hành. Đồng thời, nâng cao công tác thẩm định, đánh giá chất lượng, trữ lượng khoáng sản để quản lý cấp phép khai thác có hiệu quả.
Tổ chức triển khai thực hiện quy hoạch thăm dò, khai thác, sử dụng khoáng sản tỉnh Quảng Bình thời kỳ cuối giai đoạn 2016-2020, tầm nhìn đến 2025 và Quy hoạch tỉnh 2021-2030 tầm nhìn đến 2050 sau khi được phê duyệt. Thực hiện cơ chế đấu giá quyền KTKS phục vụ phát triển KT-XH của tỉnh; đưa vào đấu giá quyền KTKS theo quy hoạch để tăng nguồn thu cho ngân sách. Tiếp tục thực hiện nghiêm túc Luật Khoáng sản và các văn bản thi hành; Quyết định số 29/2021/QĐ-UBND ngày 25/8/2021 của UBND tỉnh về Ban hành Quy chế phối hợp trong công tác QLNN về khoáng sản trên địa bàn tỉnh; Chỉ thị số 13/CT-UBND ngày 18/9/2020 của UBND tỉnh tăng cường công tác QLNN về tài nguyên khoáng sản; Quyết định số 249/QĐ-UBND ngày 23/1/2018 về việc ban hành Phương án bảo vệ khoáng sản chưa khai thác trên địa bàn,... Bên cạnh đó, tăng cường kiểm soát chặt chẽ việc quản lý khai thác tài nguyên khoáng sản gắn với BVMT; chấn chỉnh trình trạng khai thác trái phép, vi phạm các quy định của pháp luật về khoáng sản.
HƯƠNG TRÀ
Hơn 80 năm qua, ngành Địa chất Việt Nam đã đóng vai trò quan trọng trong khai thác và quản lý tài nguyên khoáng sản, góp phần phát triển kinh tế bền vững. Bài viết tổng hợp hành trình phát triển, những chính sách đổi mới và phong trào thi đua tiêu biểu, đồng thời định hướng chiến lược cho giai đoạn 2026-2030, hướng ngành Địa chất Việt Nam phát triển hiện đại, minh bạch và bền vững.
Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo tiếp tục tăng cường công tác quản lý Nhà nước đối với hoạt động sản xuất, kinh doanh than và cung cấp than cho sản xuất điện trong tình hình mới.
Tiếp nối phần khai mạc và định hướng từ cơ quan quản lý, Toạ đàm “Luật Địa chất và Khoáng sản - Nền tảng phát huy hiệu quả nguồn lực địa chất khoáng sản và công nghiệp khai khoáng” bước sang thảo luận chuyên sâu. Các đại biểu đại diện doanh nghiệp, hiệp hội và báo chí - truyền thông đã cùng phân tích những điểm mới, khó khăn và giải pháp để đưa Luật đi vào đời sống.
Ngày 16/9 tại Hà Nội, Tạp chí Nông nghiệp và Môi trường phối hợp với Cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam tổ chức Toạ đàm “Luật Địa chất và Khoáng sản - Nền tảng phát huy hiệu quả nguồn lực địa chất khoáng sản và công nghiệp khai khoáng”. Mở đầu chương trình, đại diện cơ quan quản lý đã phân tích sâu vai trò, ý nghĩa và các giải pháp chiến lược để Luật 2024 đi vào thực tiễn.
Ngày 16/9/2025, tại Hà Nội, Tạp chí Nông nghiệp và Môi trường phối hợp với Cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam tổ chức Tọa đàm “Luật Địa chất và Khoáng sản - Nền tảng phát huy hiệu quả nguồn lực địa chất khoáng sản và công nghiệp khai khoáng”. Tọa đàm có sự tham dự của các chuyên gia đại diện cơ quan quản lý Nhà nước, hiệp hội doanh nghiệp, cơ quan báo chí - truyền thông cùng tập trung thảo luận về Luật Địa chất và Khoáng sản, đề xuất các giải pháp nhằm triển khai thực thi hiệu quả Luật trong đời sống.
Để Luật Địa chất và Khoáng sản 2024 nhanh chóng đi vào đời sống, vai trò của Cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam được xem là then chốt. Không chỉ tham mưu, xây dựng chính sách, Cục còn trực tiếp tuyên truyền, hỗ trợ địa phương, giám sát khai thác và tìm giải pháp tháo gỡ khó khăn, bảo đảm Luật được triển khai đồng bộ, hiệu quả và bền vững.
