Thanh niên ngành Tài nguyên và Môi trường hành động vì “lời hứa khí hậu”

Trong phát biểu tại Hội nghị lần thứ 26 Các bên tham gia Công ước Khung của Liên hợp quốc về BĐKH (COP 26) diễn ra tại Glasgow, Vương quốc Anh, Thủ tướng Phạm Minh Chính chính thức công bố cam kết của Việt Nam đạt mức phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050.

Để thực hiện cam kết này, cùng với sự quyết tâm của cả hệ thống chính trị và mọi tầng lớp nhân dân thì thanh niên là lực lượng cần xung kích, đi đầu trong các phong trào xanh hóa, cần có tiếng nói mạnh mẽ hơn nữa và sự nỗ lực cống hiến của Đoàn thanh niên đóng góp vào sự phát triển bền vững của đất nước nói chung và Ngành TN&MT nói riêng.

Tác động của biến đổi khí hậu đến sinh kế cộng đồng

Việt Nam được đánh giá là một trong những quốc gia bị ảnh hưởng nặng nề của BĐKH do có bờ biển dài. Nếu nước biển dâng 1 mét, 40% diện tích Đồng bằng sông Cửu Long, 10% diện tích Đồng bằng sông Hồng sẽ bị ngập, ảnh hưởng trực tiếp đến 20 - 30 triệu người dân.

Tác động của BĐKH đến Việt Nam rất nghiêm trọng, là nguy cơ hiện hữu đối với mục tiêu xóa đói giảm nghèo, mục tiêu thiên niên kỷ và sự PTBV. Theo Ủy ban Liên chính phủ về BĐKH, khi nước biển dâng cao 1m, ước chừng 5,3% diện tích tự nhiên, 10,8% dân số, 10,2% GDP, 10,9% vùng đô thị, 7,2% diện tích nông nghiệp và 28,9% vùng đất thấp ở Việt Nam sẽ bị ảnh hưởng.

Dưới tác động của BĐKH, chỉ trong 10 năm gần đây, các loại thiên tai như: Bão, lũ, sạt lở đất, úng ngập, hạn hán, xâm nhập mặn,… đã gây thiệt hại đáng kể, làm chết và mất tích hơn 9.500 người, thiệt hại về tài sản ước tính 1,5% GDP/năm.

Biến đổi khí hậu khó lường đã và đang tác động đến sinh kế của hàng triệu người dân Việt Nam, trong đó có thanh niên. Thậm chí, BĐKH chính là một trong những nguy cơ lớn nhất mà những người trẻ phải đối mặt trong tương lai, khi chất lượng sống bị giảm sút, sự an toàn và sức khỏe bị ảnh hưởng.

Để ứng phó với BĐKH, Nghị quyết số 24/NQ-TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam về chủ động ứng phó với BĐKH, tăng cường quản lý TN&BVMT đã chỉ rõ: “Chủ động ứng phó với BĐKH, tăng cường quản lý tài nguyên và BVMT là những vấn đề có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, có tầm ảnh hưởng lớn, quan hệ, tác động qua lại, cùng quyết định sự PTBV của đất nước; là cơ sở, tiền đề cho hoạch định đường lối, chính sách phát triển KT-XH, bảo đảm QP-AN và an sinh xã hội. Đây là một trong những nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của cả hệ thống chính trị; là trách nhiệm và nghĩa vụ của các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp và cộng đồng dân cư, trong đó Nhà nước giữ vai trò chủ đạo, dưới sự lãnh đạo của Đảng và sự tham gia, giám sát của toàn xã hội”.

Thanh niên cùng “Hành động và trách nhiệm”

Ứng phó với BĐKH là nhiệm vụ cả hệ thống chính trị và toàn thể nhân dân. Thanh niên với 24 triệu người/100 triệu dân là lực lượng rất quan trọng trong công tác BVMT, ứng phó với BĐKH.

Với hơn 16.000 đoàn viên, những năm qua, Đoàn TNCS Hồ Chí Minh Bộ TN&MT đã luôn tiên phong, gương mẫu, khởi xướng và hưởng ứng các hoạt động về BVMT, ứng phó với BĐKH.

Tạo lập môi trường công sở xanh, Đoàn Thanh niên Bộ đã tổ chức Cuộc thi sáng kiến “Mô hình Văn phòng xanh thân thiện với môi trường”, thu hút sự tham gia của các cơ sở Đoàn trực thuộc cùng Đoàn Thanh niên Sở TN&MT các tỉnh, thành phố trong cả nước, lan tỏa mạnh mẽ lối làm việc, lối sống xanh tới đông đảo đoàn viên ngành TN&MT. Nhiều mô hình Văn phòng xanh, giảm thiểu tiêu hao năng lượng điện, tiết kiệm giấy, mực, văn phòng phẩm, hạn chế túi nilon, giảm thiểu lượng rác thải từ công sở đã được xây dựng, tạo lập hình ảnh xanh - sạch - đẹp của cơ quan, đơn vị và nâng cao trách nhiệm, tiên phong trong đội ngũ cán bộ, công chức bằng chính từ những hành động thiết thực.

Cùng với đó, hưởng ứng Chương trình trồng 1 tỷ cây xanh do Thủ tướng Chính phủ phát động, tháng 4/2021, tại Khu di tích lịch sử Đền Hùng, Đoàn thanh niên Bộ đã tổ chức chương trình trồng cây của ngành TN&MT. Tham dự chương trình, có lãnh đạo Bộ TN&MT và lãnh đạo tỉnh Phú Thọ cùng đông đảo đoàn viên, thanh niên. Thứ trưởng Võ Tuấn Nhân đánh giá: Hoạt động này có ý nghĩa lớn trong việc trồng, bảo vệ cây xanh, bảo vệ cảnh quan môi trường và thiên nhiên. Đồng thời, đây cũng là mô hình để ngành TN&MT tiếp tục triển khai thực hiện tại các địa phương khác trên địa bàn cả nước, góp phần thực hiện thành công chương trình trồng mới 1 tỷ cây xanh có chất lượng.

Chương trình xây dựng “Vườn cây ngành TN&MT” phù hợp với quy hoạch của Khu di tích, đảm bảo hệ sinh thái tự nhiên, sự cân bằng về môi trường tự nhiên và có tính đặc thù của ngành TN&MT. Mỗi người dân cùng thực hiện việc trồng, bảo vệ cây xanh, thể hiện sự cam kết, trách nhiệm của thế hệ hôm nay gửi cho con cháu mai sau, góp phần quan trọng vào việc ứng phó với BĐKH, cải thiện môi sinh, cân bằng hệ sinh thái, bảo đảm sự hài hòa giữa con người với thiên nhiên, BVMT.

Không chỉ tổ chức các hoạt động phong trào ý nghĩa, Đoàn thanh niên Bộ còn hướng đến việc nâng cao nhận thức, ý thức của các đoàn viên thanh niên. Vì vậy, tháng 4/2022, Đoàn thanh niên Bộ đã tổ chức Diễn đàn Thanh niên Bộ TN&MT triển khai quy định mới của Luật BVMT năm 2020. Luật mới với nhiều điểm mới được thể chế hóa, các cán bộ công chức, viên chức, người lao động, sinh viên của ngành TN&MT, hiện đang là đoàn viên thanh niên thuộc Bộ, cần là những người hiểu rõ về Luật và tiên phong thực hiện Luật. Khi chúng ta hiểu đúng, làm đúng, sẽ tạo ra sự lan tỏa trong xã hội khi thực hiện Luật BVMT năm 2020.

Nâng cao vai trò của thanh niên

Cùng “chung tay” thực hiện “lời hứa khí hậu” mà Chính phủ Việt Nam cam kết với thế giới, Đoàn thanh niên Bộ TN&MT sẽ thực hiện tốt các nhiệm vụ sau:

Một là, cần tăng cường tuyên truyền nâng cao nhận thức cho đoàn viên, thanh niên về ứng phó với BĐKH và BVMT. Theo đó, tuyên truyền, phổ biến tới cán bộ, đoàn viên, thanh thiếu nhi và nhân dân các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về ứng phó với BĐKH và BVMT; tác động và thách thức của BĐKH, vai trò, tầm quan trọng của môi trường đối với sự PTBV của đất nước.

Tổ chức các chiến dịch truyền thông hưởng ứng Tuần lễ quốc gia Nước sạch và Vệ sinh môi trường, Tuần lễ B&HĐ Việt Nam, Ngày Đa dạng sinh học, Ngày Trái đất, Giờ Trái đất, Chiến dịch Làm cho thế giới sạch hơn,… Đồng loạt tổ chức hưởng ứng Ngày Môi trường thế giới.

Sử dụng có hiệu quả các phương tiện truyền thông của Đoàn, Hội, như: Báo, tạp chí, bản tin thanh niên, phát thanh, truyền hình,… trong tuyên truyền các hoạt động, các mô hình tiêu biểu của Đoàn, Hội và phổ biến kinh nghiệm tốt, hiệu quả trong ứng phó với BĐKH, BVMT.

Tổ chức hội thảo, diễn đàn, hội thi với chủ đề “Thanh niên chủ động ứng phó với BĐKH và BVMT” để tuyên truyền và phát huy những ý tưởng, giải pháp của thanh niên trong ứng phó với BĐKH và BVMT,...

Hai là, thanh niên cần chủ động tham gia các hoạt động ứng phó với BĐKH, xung kích phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai: Phổ biến cho đoàn viên, thanh niên những kiến thức về BĐKH và thích ứng với BĐKH, nhất là trong sản xuất nông nghiệp, phát triển kinh tế, y tế, sức khoẻ; kiến thức và những việc cần làm trước, trong và sau khi bão lụt xảy ra; kiến thức về phòng chống hạn hán và lũ quét,...

Phát huy vai trò gương mẫu của cán bộ, đoàn viên trong việc chủ động và tuyên truyền, vận động nhân dân di dời, sắp xếp lại các điểm dân cư ở những vùng thường xuyên bị tác động của lũ lụt, bão và những khu vực có nguy cơ xảy ra lũ quét, sạt lở đất.

Triển khai Đề án xây dựng nhà tránh lũ, huy động lực lượng giúp đỡ nhân dân các tỉnh Bắc Trung Bộ và Duyên hải Nam Trung Bộ xây dựng nhà tránh lũ. Xung kích chuyển đổi cơ cấu giống cây trồng, vật nuôi, điều chỉnh mùa vụ; tập huấn, chuyển giao kỹ thuật sản xuất nông nghiệp thích ứng với BĐKH cho đoàn viên, thanh niên và nhân dân.

Chủ động tham gia phòng chống khắc phục hậu quả thiên tai, dịch bệnh. Trang bị dụng cụ, phương tiện, tập huấn, diễn tập cho các đội tình nguyện mùa bão lũ và đoàn viên, thanh niên những kiến thức, kỹ năng tìm kiếm, cứu nạn, cứu hộ, phòng chống thiên tai, dịch bệnh, thích ứng với BĐKH, khắc phục hậu quả thiên tai.

Ba là, thanh niên cần tích cực tham gia hợp tác quốc tế để ứng phó với BĐKH: Thanh niên cần tích cực hợp tác với các tổ chức phi chính phủ trong công tác ứng phó với BĐKH và BVMT. Phối hợp với ngành môi trường tổ chức tập huấn kiến thức, kỹ năng truyền thông về ứng phó với BĐKH và BVMT cho cán bộ đoàn cấp xã và lực lượng thanh thiếu nhi nòng cốt trong BVMT.

Phối hợp, huy động nguồn lực từ tổ chức phi chính phủ để tuyên truyền nâng cao nhận thức, xây dựng mô hình ứng phó với BĐKH, bảo vệ TN&MT.

Tham gia xây dựng chính sách, nghiên cứu khoa học, ứng dụng công nghệ và hợp tác quốc tế, trao đổi thông tin, kinh nghiệm với thanh niên các nước trong công tác về ứng phó với BĐKH và BVMT.

            Ban Thường vụ Đoàn TNCS Hồ Chí Minh Bộ Tài nguyên và Môi trường