Ngày 19/12/2025, tại Hà Nội, Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam – Hàn Quốc lần thứ 9 với chủ đề “Dự án Flagship Khoáng hóa Carbon” (9th Korea–Vietnam Carbon Mineralization Flagship Project Business Forum) đã được tổ chức với sự tham dự của đại biểu đến từ các cơ quan quản lý nhà nước, viện nghiên cứu, doanh nghiệp của Việt Nam, Hàn Quốc và Hoa Kỳ. Diễn đàn khẳng định quyết tâm tăng cường hợp tác song phương Việt Nam – Hàn Quốc trong nghiên cứu, ứng dụng và thương mại hóa công nghệ khoáng hóa carbon, góp phần giải quyết bài toán môi trường, an ninh khoáng sản và phát triển kinh tế tuần hoàn.
Hợp tác Việt Nam – Hàn Quốc: Từ đồng thuận chính sách đến hành động khoa học – công nghệ
Phát biểu khai mạc diễn đàn, ông Lee Eun Kyu, Tham tán Khoa học, Công nghệ và Thông tin Truyền thông, Đại sứ quán Hàn Quốc tại Việt Nam nhấn mạnh ý nghĩa của hợp tác quốc tế trong bối cảnh thế giới đang đối mặt với khủng hoảng khí hậu và các thách thức môi trường ngày càng nghiêm trọng. Theo ông, các vấn đề môi trường toàn cầu, đặc biệt là xử lý chất thải và giảm phát thải carbon, không thể giải quyết bằng nỗ lực đơn lẻ của một quốc gia, mà đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa các đối tác.
Liên hệ sinh động từ thành tích vô địch của đội tuyển bóng đá Việt Nam dưới sự dẫn dắt của huấn luyện viên người Hàn Quốc, ông Lee Eun Kyu cho rằng thành công của hợp tác Việt Nam – Hàn Quốc trong khoáng hóa carbon cũng được xây dựng trên tinh thần tin cậy, bổ trợ thế mạnh và cùng hướng tới mục tiêu chung. Ông đặc biệt nhấn mạnh tầm quan trọng của việc nâng cao tiêu chuẩn môi trường trong xử lý tro xỉ than, đồng thời thu hồi các khoáng sản có giá trị trong quá trình tái chế, coi đây là hướng đi vừa mang ý nghĩa môi trường, vừa tạo giá trị kinh tế lâu dài.
Ông Lê Quốc Hùng, Phó Cục trưởng Cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) khẳng định, diễn đàn lần thứ 9 là minh chứng rõ nét cho mối quan hệ hợp tác bền chặt, hiệu quả và ngày càng đi vào chiều sâu giữa Việt Nam và Hàn Quốc, đặc biệt trong lĩnh vực địa chất, khoáng sản, tài nguyên chiến lược và công nghệ cao.
Theo ông Lê Quốc Hùng, Việt Nam đánh giá cao vai trò tiên phong của Viện Nghiên cứu Tài nguyên Địa chất Hàn Quốc (KIGAM) và Viện Khoa học Địa chất và Khoáng sản Việt Nam (VIGMR) trong việc thúc đẩy các chương trình hợp tác nghiên cứu thực chất, tiêu biểu là các dự án thu hồi đất hiếm và khoáng sản quan trọng từ tro xỉ nhiệt điện gắn với công nghệ khoáng hóa carbon. Đây là hướng tiếp cận mang ý nghĩa chiến lược, vừa góp phần bảo đảm an ninh tài nguyên, vừa thúc đẩy kinh tế tuần hoàn, giảm phát thải carbon và phát triển bền vững.
Từ góc độ cơ quan quản lý nhà nước, Phó Cục trưởng Cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam ghi nhận tinh thần hợp tác nghiêm túc, minh bạch và chuyên nghiệp của các đối tác Hàn Quốc, cùng nỗ lực của các viện nghiên cứu, doanh nghiệp và địa phương hai nước trong việc gắn kết nghiên cứu, thí điểm và chuyển giao công nghệ. Trong bối cảnh tái cấu trúc chuỗi cung ứng khoáng sản chiến lược toàn cầu, Việt Nam mong muốn tiếp tục mở rộng hợp tác với Hàn Quốc theo hướng đẩy mạnh ứng dụng thực tiễn, tăng cường chuyển giao công nghệ và đào tạo nguồn nhân lực, hướng tới hình thành chuỗi giá trị khoáng sản công nghệ cao, thân thiện với môi trường.
Theo ông Lê Quốc Hùng, diễn đàn là không gian đối thoại quan trọng để kết nối các nhà hoạch định chính sách, nhà khoa học và doanh nghiệp, qua đó thúc đẩy quá trình hoàn thiện cơ chế, chính sách phục vụ phát triển khoa học – công nghệ và bảo vệ môi trường. Những nội dung được trao đổi tại diễn đàn phù hợp với định hướng lớn của Việt Nam về tăng trưởng xanh, kinh tế tuần hoàn và sử dụng hiệu quả tài nguyên khoáng sản.
Khoáng hóa carbon từ tro xỉ than: Nền tảng cho kinh tế tuần hoàn và thương mại hóa công nghệ
Tại diễn đàn, GS, TS. Ahn Ji Whan, Giám đốc Trung tâm Flagship Khoáng hóa Carbon, Viện Nghiên cứu Tài nguyên Địa chất Hàn Quốc (KIGAM) đã trình bày tổng quan về các kết quả nghiên cứu và định hướng hợp tác Việt Nam – Hàn Quốc trong lĩnh vực khoáng hóa carbon dựa trên tro xỉ than. Theo GS. Ahn Ji Whan, công nghệ khoáng hóa carbon không chỉ góp phần giảm phát thải khí nhà kính mà còn mở ra khả năng thu hồi khoáng sản quan trọng, đất hiếm, sản xuất xi măng CSA và các vật liệu mới phục vụ phát triển công nghiệp bền vững.
Báo cáo của TS. Trịnh Hải Sơn, Viện trưởng Viện Khoa học Địa chất và Khoáng sản Việt Nam (VIGMR) nhấn mạnh vai trò của việc xây dựng phòng thí nghiệm chung Việt Nam – Hàn Quốc và hình thành các cơ sở thí điểm (pilot) để từng bước thương mại hóa công nghệ khoáng hóa carbon, thu hồi khoáng sản quan trọng và sản xuất xi măng CSA từ tro bay. Đây được xem là giải pháp then chốt nhằm rút ngắn khoảng cách từ nghiên cứu sang ứng dụng, tạo điều kiện cho doanh nghiệp hai nước tham gia sâu vào chuỗi giá trị.
Phiên thảo luận tọa đàm với sự tham gia của đại diện các Bộ, ngành, địa phương, viện nghiên cứu và doanh nghiệp đã tập trung làm rõ lộ trình thương mại hóa công nghệ, mô hình hợp tác công – tư và cơ chế chuyển giao công nghệ giữa Việt Nam và Hàn Quốc. Các ý kiến thống nhất cho rằng, khoáng hóa carbon gắn với thu hồi khoáng sản và sản xuất vật liệu mới là trụ cột quan trọng của kinh tế tuần hoàn, góp phần giải quyết đồng thời bài toán môi trường, an ninh khoáng sản và phát triển bền vững.
Diễn đàn Doanh nghiệp Dự án Flagship Khoáng hóa Carbon Hàn Quốc – Việt Nam lần thứ 9 không chỉ đánh dấu bước tiến mới trong hợp tác khoa học – công nghệ giữa hai nước, mà còn tạo nền tảng quan trọng để thúc đẩy ứng dụng thực tiễn và thương mại hóa các giải pháp khoáng hóa carbon, đóng góp thiết thực cho mục tiêu tăng trưởng xanh của Việt Nam trong giai đoạn tới.
Phiên thảo luận bàn tròn với sự tham gia của đại diện Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Đại sứ quán Hoa Kỳ, KIGAM, VIGMR, Vinacomin, các sở ngành địa phương và doanh nghiệp năng lượng đã làm rõ nhiều nội dung then chốt.
Các đại biểu thống nhất rằng, để công nghệ đi vào thực tiễn, cần sớm hoàn thiện lộ trình thương mại hóa, từ thí điểm quy mô pilot, thu hút nhà đầu tư, đến chuyển giao công nghệ song phương Việt Nam – Hàn Quốc. Đồng thời, việc lồng ghép các sáng kiến này vào Đối tác An ninh Khoáng sản (MSP) sẽ giúp huy động nguồn lực quốc tế, bảo đảm chuỗi cung ứng bền vững cho đất hiếm và khoáng sản quan trọng.
Diễn đàn lần thứ 9 tiếp nối chuỗi 8 Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam – Hàn Quốc được tổ chức từ năm 2017 đến nay, phản ánh sự phát triển liên tục và ngày càng thực chất của hợp tác song phương. Đặc biệt, quan hệ giữa VIGMR và KIGAM, được khởi đầu từ Bản ghi nhớ hợp tác năm 2016, đã mở rộng sang nhiều lĩnh vực: nghiên cứu tiền khả thi, khả thi, đào tạo nhân lực, dự án ESFP Việt Nam – Hàn – Hoa Kỳ, cũng như xây dựng phòng thí nghiệm và nhà máy pilot.
Ngày 9/12/2025, Ban Thường vụ Hội Liên hiệp Phụ nữ (LHPN) tỉnh Cà Mau phối hợp cùng Tổ chức Stichting Oxfam Novib tại Việt Nam; Viện Pháp luật Quốc tế và So sánh (IICL); Trường Đại học Kinh tế - Luật (Đại học Quốc gia TP.Hồ Chí Minh) tổ chức Hội thảo tổng kết Dự án “Giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường liên quan đến khai thác nguyên vật liệu xây dựng và san lấp, đặc biệt là cát ở Cà Mau”.
Tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 10, sáng 11/12, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan, Quốc hội biểu quyết thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Địa chất và khoáng sản.
Bộ trưởng Trần Đức Thắng cho biết, Luật đã giao Chính phủ quy định điều kiện, trình tự khoanh định khu vực không đấu giá quyền khai thác khoáng sản, đảm bảo đánh giá đầy đủ các yếu tố và hình thành chuỗi chế biến sâu trong nước, qua đó kiểm soát được rủi ro ngay từ khâu xác lập khu vực, không để xảy ra tình trạng lợi dụng chính sách đối với các khoáng sản chiến lược đặc biệt quan trọng.
Thảo luận về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Địa chất và khoáng sản, các ĐBQH cho rằng cần khẳng định quản lý tài nguyên đất hiếm trên nền tảng khoa học và kiểm soát rủi ro nghiêm ngặt, đồng thời bổ sung rõ cơ chế kiểm soát xuất khẩu, tỷ lệ chế biến sâu tối thiểu nhằm bảo đảm đất hiếm thực sự là tài nguyên chiến lược phục vụ phát triển công nghiệp quốc gia.
Thảo luận tại Tổ về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Địa chất và khoáng sản, ĐBQH đề xuất bổ sung quy định về phục hồi môi trường sau khai thác; đồng thời quy định rõ trách nhiệm của UBND cấp tỉnh trong việc lập, phê duyệt quản lý quy hoạch khoáng sản.
