Trung tâm Hydrogen Xanh Việt Nam: Nền tảng kết nối giúp thúc đẩy chuyển dịch năng lượng bền vững

Ngày 23 tháng 10 năm 2025, tại Trường Đại học Việt-Đức (Hồ Chí Minh), Trung tâm Hydrogen Xanh Việt Nam (Green Hydrogen Hub Vietnam) đã được khánh thành đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong lộ trình phát triển năng lượng tái tạo ở Việt Nam. Sự kiện, được tổ chức trong không khí hợp tác quốc tế mạnh mẽ, không chỉ là nghi thức khai trương một công trình nghiên cứu mà còn là biểu tượng của nỗ lực kết nối học thuật, doanh nghiệp và chính sách để hiện thực hóa nền kinh tế hydrogen xanh tại Việt Nam.

Buổi lễ có sự hiện diện của đại diện Bộ Giáo dục và Đào tạo, đại diện Tổng lãnh sự quán Đức tại TP. HCM, cùng lãnh đạo GIZ Việt Nam và khoảng 100 khách mời thuộc các cơ quan nhà nước, viện nghiên cứu, trường đại học và doanh nghiệp trong và ngoài nước. Những phát biểu tại lễ khai mạc nhấn mạnh rằng Trung tâm là một mạng lưới vô hình, là một “không gian vật lý cho hợp tác và đổi mới sáng tạo”, nơi công nghệ, tài chính và đào tạo gặp nhau để biến tiềm năng hydrogen thành các dự án thực tế, khả thi.

Không gian trưng bày kết nối văn hóa và sáng tạo xanh

Một trong những điểm nhấn của trung tâm là không gian trưng bày và giới thiệu công nghệ. Tại lễ khánh thành, liên minh các doanh nghiệp đối tác đã triển lãm các sáng kiến và sản phẩm trong chuỗi giá trị hydrogen: từ điện phân nước dạng container công suất 1 MW vận hành bằng năng lượng mặt trời hoặc gió (hợp tác giữa Indefol và Infineon), đến các giải pháp kỹ thuật, thiết bị vận hành, kiểm định an toàn và mô hình tài chính hỗ trợ dự án. Không gian này được kỳ vọng trở thành nơi để doanh nghiệp trình diễn công nghệ, nhà đầu tư tìm kiếm cơ hội và các nhà nghiên cứu hiện thực hóa ý tưởng thông qua thử nghiệm thực địa.

Không gian trưng bày này còn có ý nghĩa kết nối văn hóa bởi hydrogen không tồn tại ngoài bối cảnh xã hội và môi trường địa phương. Việc trình diễn công nghệ đi kèm với các chương trình đào tạo, hội thảo và hoạt động giao lưu sẽ giúp cán bộ, sinh viên và cộng đồng địa phương hiểu rõ lợi ích, rủi ro và cơ hội nghề nghiệp mà ngành hydrogen mang lại.

Liên kết chuỗi giá trị đưa sản phẩm vươn xa

Trung tâm Hydrogen Xanh Việt Nam được thiết kế nhằm thúc đẩy liên kết toàn chuỗi giá trị từ nghiên cứu, phát triển công nghệ, tài chính dự án, đến thương mại hóa và đào tạo nguồn nhân lực. Sự kiện khánh thành ghi nhận việc ký kết ba bản ghi nhớ chiến lược: Indefol – Infineon; Deutsche Bank – Indefol; Wealth Power Group – Indefol. Ba thỏa thuận này minh chứng cho một định hướng rõ ràng: công nghệ cần được nối với cơ chế tài chính, và mô hình sản xuất cần gắn với không gian công nghiệp phát thải bằng không để tạo ra giá trị thực và bền vững.

Việc Deutsche Bank tham gia cùng Indefol trong thiết lập nhóm công tác về huy động vốn là bước đi then chốt để thu hẹp khoảng cách giữa ý tưởng và đầu tư thực tế. Trong khi đó, hợp tác với các nhà cung cấp công nghệ và doanh nghiệp như ENERTRAG, NEUMAN & ESSER, Messer, Siemens, Bosch, TÜV SÜD… tạo ra hệ sinh thái kỹ thuật đủ mạnh để triển khai các dự án hydrogen quy mô. Khi chuỗi này được liên kết chặt từ nguồn cung năng lượng tái tạo cho đến hệ thống điện phân, lưu trữ và phân phối hydrogen tiềm năng để sản phẩm “vươn xa” ra thị trường trong nước và xuất khẩu sẽ lớn hơn nhiều.

Trung tâm cũng đặt trọng tâm vào đào tạo và nâng cao năng lực: chương trình đào tạo dành cho sinh viên, kỹ thuật viên và chuyên gia sẽ giúp san sẻ khoảng cách về nguồn nhân lực chất lượng cao mà ngành hydrogen đang thiếu. Sự tham gia của trường Đại học Việt-Đức trong vai trò chủ nhà không chỉ nâng cao tính học thuật mà còn tạo điều kiện để kết nối nghiên cứu với ứng dụng thực tiễn, giảm thiểu thời gian chuyển giao công nghệ.

Hướng tới một hệ sinh thái hydrogen xanh và bền vững

Sự ra đời của Trung tâm Hydrogen Xanh Việt Nam nằm trong khuôn khổ chương trình H2Uppp do GIZ triển khai, được tài trợ bởi Bộ Kinh tế và Năng lượng CHLB Đức (BMWE). Việc này cho thấy sự cam kết mạnh mẽ của đối tác quốc tế trong việc hỗ trợ Việt Nam xây dựng nền tảng kỹ thuật, tài chính và chính sách cho thị trường hydrogen. Ở tầm quốc gia, trung tâm có thể đóng vai trò là đầu mối thúc đẩy đối thoại chính sách, thử nghiệm mô hình kinh doanh và nhân rộng các sáng kiến nhằm giảm thiểu phát thải.

Một lưu ý thực tiễn là việc phát triển hydrogen xanh cần cân nhắc nhiều yếu tố: nguồn cung năng lượng tái tạo đảm bảo, chi phí đầu tư ban đầu, hạ tầng lưu trữ và vận chuyển, cũng như khung pháp lý và tiêu chuẩn an toàn. Trung tâm, với vai trò là không gian thử nghiệm, trình diễn công nghệ và kết nối đối tác, có ưu thế lớn trong việc giải quyết từng mắt xích vấn đề này theo cách liên ngành.