Thời gian qua, trước diễn biến phức tạp của biến đổi khí hậu, nhiều tỉnh miền núi chịu thiệt hại lớn về lũ quét, sạt lở đất, gây tổn thất lớn về người và tài sản. Do đó, đại biểu Quốc hội (ĐBQH) Hoàng Quốc Khánh cho rằng cần ưu tiên bố trí nguồn lực để di dời khẩn cấp thôn, bản nguy cơ sạt lở cao, đồng thời xây dựng các khu tái định cư an toàn, hạ tầng thiết yếu, sinh kế bền vững cho người dân.
Tại Kỳ họp thứ 10, Chính phủ đã trình Quốc hội chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia (CTMTQG) xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững và phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2026 - 2035. Chương trình được xây dựng trên cơ sở hợp nhất ba Chương trình (Xây dựng nông thôn mới; Giảm nghèo bền vững; Phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi) để thực hiện mục tiêu của Đảng và Nhà nước làm cho dân giàu, nước mạnh, người dân có cuộc sống ấm no, hạnh phúc.
Đại biểu Hoàng Quốc Khánh - Đoàn ĐBQH tỉnh Lai Châu đánh giá việc hợp nhất 3 CTMTQG hiện hành thành một Chương trình thống nhất sẽ giúp tập trung nguồn lực đầu tư, phù hợp với mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, góp phần thúc đẩy xây dựng nông thôn mới theo hướng hiện đại, thực chất, bền vững và thích ứng với biến đổi khí hậu.
CTMTQG có ý nghĩa rất quan trọng đối với các tỉnh miền núi và vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Đây là nguồn lực mang tính dẫn dắt, giúp đầu tư phát triển hạ tầng thiết yếu, giảm nghèo bền vững, thu hẹp khoảng cách phát triển với các vùng có điều kiện thuận lợi, góp phần đảm bảo quốc phòng, an ninh, ổn định tình hình biên giới. Do đó, ngay sau khi Quốc hội thông qua chủ trương, đại biểu đề nghị Chính phủ khẩn trương xây dựng và ban hành các văn bản hướng dẫn, quy định chi tiết nhằm triển khai đồng bộ, kịp thời, đưa Nghị quyết vào thực hiện ngay từ đầu năm 2026.
Đề cập tới nguyên tắc phân bổ nguồn vốn Trung ương hỗ trợ thực hiện Chương trình, đại biểu nhất trí với nguyên tắc tập trung, không dàn trải và ưu tiên cho các địa phương còn nhiều khó khăn, nhằm giải quyết dứt điểm các nhiệm vụ trọng tâm, cấp bách, tạo chuyển biến rõ nét và bền vững. Việc phân bổ nguồn lực cần căn cứ đầy đủ vào mức độ thiếu hụt, nhu cầu thực tiễn và khả năng hấp thụ của từng địa phương, đảm bảo đầu tư đúng trọng tâm, trọng điểm, tránh tình trạng giải "mành mành" dẫn đến kéo dài, kém hiệu quả.
"Nguồn lực có hạn, nếu phân bổ dàn trải sẽ không tạo được kết quả đột phá, không giải quyết được những nút thắt cơ bản. Đặc biệt, tính chất của Chương trình mục tiêu quốc gia đòi hỏi sự đầu tư tập trung để giải quyết và xử lý các vấn đề nghèo đa chiều, thiếu hụt hạ tầng thiết yếu cũng như những đặc thù của vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi", đại biểu Hoàng Quốc Khánh nhấn mạnh.
Dẫn chứng thực tiễn triển khai 3 CTMTQG giai đoạn 2021 - 2025, đại biểu Hoàng Quốc Khánh chỉ rõ, giai đoạn này, địa phương nào bố trí vốn tập trung đủ lớn thì kết quả đạt được rõ ràng, tiến độ và chất lượng đều được cải thiện. Do đó, cần thiết kế tiêu chí phân bổ vốn dựa trên các yếu tố như mức độ khó khăn của địa phương, tỷ lệ hộ nghèo, tiến độ và số lượng tiêu chí chưa đạt của Chương trình. Đây sẽ là cơ sở khách quan để đảm bảo công bằng, hiệu quả và tạo động lực thúc đẩy các địa phương vươn lên.
Ngoài ra, từ thực tiễn cơ sở, ĐBQH Hoàng Quốc Khánh cho biết, trong thời gian qua, trước diễn biến phức tạp của biến đổi khí hậu, nhiều tỉnh miền núi chịu thiệt hại lớn về lũ quét, sạt lở đất, gây tổn thất lớn về người và tài sản, phá hủy nghiêm trọng hạ tầng thiết yếu phục vụ sản xuất nông nghiệp.
Đại biểu nêu rõ, thời gian qua, theo chủ trương của Đảng, CTMTQG về phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn trước đã đề cập đến vấn đề này. Tuy nhiên, kết quả thực hiện còn rất hạn chế, số điểm khu vực nguy cơ sạt lở cao còn rất lớn. "Đây là nhiệm vụ rất cấp bách, cần ưu tiên bố trí nguồn lực để di dời khẩn cấp thôn, bản nguy cơ sạt lở cao. Bố trí đủ nguồn kinh phí để xây dựng các khu tái định cư an toàn, hạ tầng thiết yếu, sinh kế bền vững cho người dân, chủ động phòng ngừa, giảm thiểu thiệt hại ngay từ gốc", đại biểu Hoàng Quốc Khánh nhấn mạnh.
Từ những phân tích trên, ĐBQH Hoàng Quốc Khánh đề nghị cần quy định cụ thể hơn về mục tiêu về tỷ lệ thôn, bản ở vùng nguy cơ sạt lở cao được quy hoạch, sắp xếp, bố trí, ổn định dân cư. Xác định rõ như vậy sẽ là căn cứ pháp lý quan trọng để bố trí nguồn lực, tổ chức thực hiện tập trung và hiệu quả.
Đồng thời, đại biểu đề nghị cơ quan soạn thảo rà soát một số nhiệm vụ cụ thể để tránh chồng chéo, trùng lặp với các CTMTQG và các Chương trình khác thực hiện trên cùng địa bàn.
Chỉ ra nội dung cụ thể, theo đại biểu, tại mục tiêu thứ 6 xác định đảm bảo đủ hạ tầng thiết yếu, đặc biệt là cơ sở vật chất của hệ thống cơ sở giáo dục và đào tạo đạt chuẩn để đáp ứng mục tiêu dạy và học; 100% người dân tộc thiểu số, người nghèo có bảo hiểm y tế và được tiếp cận dịch vụ y tế cơ bản miễn phí. Tuy nhiên, đây là nội dung thuộc lĩnh vực giáo dục và y tế, trong khi tại kỳ họp này, Quốc hội sẽ thông qua cả hai CTMTQG về hiện đại hóa, nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo giai đoạn 2026 - 2035 và CTMTQG về chăm sóc sức khỏe dân số phát triển 2026 - 2035. Vì vậy, cơ quan soạn thảo cần rà soát nội dung để tránh trùng lặp.
Những ngày cuối năm, trở lại các bản vùng cao của tỉnh Sơn La, dễ dàng cảm nhận sự đổi thay hiện lên qua từng con đường bê-tông mới đổ, những ngôi nhà khang trang sáng màu ngói mới, những nương cà phê, cây ăn quả đang vào vụ xanh tốt. Sự thay đổi ấy là minh chứng cho một giai đoạn nỗ lực bền bỉ của cả hệ thống chính trị trong đưa chính sách giảm nghèo đi vào thực chất, tạo nền tảng để người dân tự vươn lên thoát nghèo.
UBND thành phố Cần Thơ vừa ban hành Kế hoạch triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững năm 2025, trong đó xác định mục tiêu then chốt: giảm tỷ lệ hộ nghèo toàn thành phố xuống còn 0,63% và hộ nghèo đồng bào dân tộc thiểu số xuống còn 1,58%. Đây là mục tiêu đầy thách thức, nhất là trong bối cảnh thành phố có số lượng lớn đồng bào dân tộc thiểu số và vùng nông thôn ven đô còn nhiều khó khăn.
Từ chỗ loay hoay trong vòng luẩn quẩn của đói nghèo, người dân xã Tam Thái (Nghệ An) nay đã tìm thấy hướng đi mới nhờ cây nghệ.
Ngành NN&MT tỉnh Hưng Yên phát huy mạnh mẽ truyền thống đoàn kết, sáng tạo, thi đua lao động sản xuất và cống hiến. Các PTTĐ tiêu biểu như “Cả nước chung sức xây dựng NTM”, “Vì người nghèo - Không để ai bị bỏ lại phía sau”, hay “Cả nước chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát năm 2025” đã trở thành động lực quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế nông thôn, BVMT và bảo đảm an sinh xã hội, góp phần hiện thực hóa khát vọng xây dựng quê hương giàu đẹp, văn minh.
Nỗ lực nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và hỗ trợ việc làm bền vững cho đồng bào thông qua đào tạo nghề đang trở thành điểm nhấn trong chương trình giảm nghèo tại xã Châu Tiến, tỉnh Nghệ An.
