Luật Đất đai năm 2024, sẽ chính thức có hiệu lực thi hành từ ngày 01/8/2024, với nhiều điểm mới quan trọng, mang tính đột phá, khắc phục những tồn tại, hạn chế đã được chỉ ra trong quá trình tổng kết thi hành, góp phần giải phóng nguồn lực đất đai phục vụ phát triển kinh tế - xã hội.
ảnh minh họa
Luật Đất đai số 31/2024/QH15 (Luật Đất đai năm 2024) được Quốc hội khóa XV thông qua tại kỳ họp bất thường lần thứ 5/18/01/2024, gồm 16 chương, 260 điều. Đây là sự kiện quan trọng đánh dấu những đổi mới về chính sách, pháp luật đất đai theo đúng chủ trương, đường lối của Đảng trong tình hình mới.
Luật Đất đai năm 2024 được chuẩn bị công phu, nghiêm túc trên cơ sở kết quả tổng kết đánh giá thực tiễn quá trình thi hành Luật Đất đai năm 2013, nghiên cứu kinh nghiệm quốc tế phù hợp; đã thể chế hóa đầy đủ 05 quan điểm, 03 mục tiêu, 06 nhóm giải pháp và 08 chính sách lớn trong hoàn thiện pháp luật đất đai đã được định hướng tại Nghị quyết số 18-NQ/TW của Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII về tiếp tục đổi mới, hoàn thiện thể chế, chính sách, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý và sử dụng đất, tạo động lực đưa nước ta trở thành nước phát triển có thu nhập cao.
Bộ TN&MT đã giao Vụ Đất đai tổ chức xây dựng Nghị định quy định chi tiết thi hành Luật Đất đai. Trong quá trình xây dựng Nghị định, Vụ Đất đai đã phối hợp với Cục Quy hoạch và Phát triển quỹ đất, Cục Đăng ký và Thông tin dữ liệu đất đai tổ chức hội nghị lấy ý kiến góp ý đối với dự thảo Nghị định hướng dẫn thi hành Luật Đất đai năm 2024 tại Quảng Bình, Tuyên Quang và Long An với sự tham gia của 11 Bộ, ngành và 42 địa phương cùng các chuyên gia, nhà khoa học và các cơ quan, đơn vị khác có liên quan.
Song song với việc chủ trì, phối hợp với các đơn vị có liên quan xây dựng 02 nghị định (Nghị định quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đất đai; Nghị định quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai), Vụ Đất đai đã phối hợp với các đơn vị có liên quan xây dựng các văn bản pháp luật khác hướng dẫn thi hành Luật Đất đai, như: Sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 44/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ quy định về giá đất và Nghị định số 10/2023/NĐ-CP ngày 03/4/2023 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của các nghị định hướng dẫn thi hành Luật Đất đai; Nghị định số 71/2024/NĐ-CP ngày 27/6/2024 của Chính phủ Quy định về giá đất; Nghị định số 88/2024/NĐ-CP ngày 15/7/2024 của Chính phủ Quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất. Phối hợp với Cục Đăng ký và Dữ liệu thông tin đất đai xây dựng Nghị định của Chính phủ Quy định về điều tra cơ bản đất đai; đăng ký, cấp giấy chứngnhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất và hệ thống thông tin đất đai. Đồng thời, Vụ Đất đai còn phối hợp với Cục Quy hoạch và Phát triển tài nguyên đất, Cục Đăng ký và Dữ liệu thông tin đất đai xây dựng các thông tư thuộc thẩm quyền ban hành của Bộ trưởng Bộ TN&MT hướng dẫn thi hành Luật Đất đai.
Ngoài ra, Vụ Đất đai là đơn vị chủ trì, phối hợp với các đơn vị có liên quan của Bộ nghiên cứu, góp ý kiến đối với dự thảo Nghị định quy định chi tiết về đất trồng lúa do Bộ NN&PTNT chủ trì soạn thảo; tham gia góp ý kiến đối với dự thảo Nghị định quy định về thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, Nghị định quy định về quỹ phát triển đất do Bộ Tài Chính chủ trì soạn thảo.
Trong công tác tuyên truyền, phố biến chính sách pháp luật Vụ Đất đai đã tham mưu, báo cáo Lãnh đạo Bộ tổ chức Hội nghị triển khai thi hành Luật Đất đai bằng hình thức trực tiếp kết hợp với trực tuyến với các Bộ, ngành và 63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương (nhiều địa phương trực tuyến đến cấp xã).
Đối với các địa phương, Vụ Đất đai đã tổ chức Hội nghị tuyên truyền, phổ biến, giới thiệu nội dung và một số điểm mới, nổi bật của Luật Đất đai năm 2024 cho cán bộ, công chức, người lao động như tại: Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Hòa Bình, Tuyên Quang, Phú Thọ, Hưng Yên, Long An, Bắc Giang, Lào Cai, Đồng Nai, Thái Nguyên, Thái Bình, Lạng Sơn, Đà Nẵng, Đắc Nông, Thừa Thiên Huế, Thanh Hóa, Quảng Nam. Trong đó nhiều địa phương tổ chức hội nghị bằng hình thức trực tiếp kết hợp với trực tuyến đến từng đơn vị hành chính cấp xã nên số lượng đại biểu được tuyên truyền, phổ biến, giới thiệu nội dung và một số điểm mới, nổi bật của Luật Đất đai năm 2024 rất lớn (như tại Thanh Hóa, số đại biểu tham dự lên đến trên 37 ngàn người).
Ngoài ra, Vụ Đất đai đã phối hợp với Trường đào tạo, bồi dưỡng cán bộ tài nguyên và môi trường tổ chức 02 lớp tập huấn, tuyên truyền, phổ biến, giới thiệu Luật Đất đai năm 2024 tại TP. Hồ Chí Minh và tại Hà Nội; đồng thời, phối hợp với một số quận, huyện tổ chức Hội nghị tuyên truyền, phổ biến, giới thiệu Luật Đất đai năm 2024.
Ngọc Diệp
Chiều ngày 22/9, Bộ Tư pháp phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức Hội thảo "Nhận diện "điểm nghẽn" và đề xuất giải pháp khắc phục liên quan đến lĩnh vực đất đai" nhằm nhận diện những "điểm nghẽn" về chính sách, thể chế và khó khăn vướng mắc trong quá trình tổ chức thi hành của lĩnh vực pháp luật về đất đai, từ đó đề xuất các giải pháp mang tính đột phá, bảo đảm pháp luật đất đai ngày càng được hoàn thiện, đồng bộ, thông suốt, khả thi, hiệu lực, hiệu quả.
Sau gần một năm thi hành, Luật Đất đai 2024 đã mở ra nhiều đổi mới, góp phần khơi thông nguồn lực đất đai, nhưng cũng phát sinh không ít vướng mắc, nhất là trong tính tiền chuyển mục đích sử dụng đất từ nông nghiệp sang đất ở. Quan tâm tới dự thảo Nghị quyết của Chính phủ về vấn đề này, các chuyên gia đánh giá cao giải pháp của Chính phủ và cho rằng chính sách cần bảo đảm công bằng, tránh xảy ra tình trạng có thể làm gia tăng đơn thư khiếu nại của các cá nhân, hộ gia đình.
Chính phủ mới ban hành Nghị quyết tháo gỡ, xử lý vướng mắc để triển khai các dự án trong thời gian chưa được phê duyệt điều chỉnh Quy hoạch sử dụng đất quốc gia; trong đó yêu cầu Bộ Nông nghiệp và Môi trường tiếp tục rà soát, hoàn thiện hồ sơ điều chỉnh Quy hoạch sử dụng đất quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 để trình cấp có thẩm quyền quyết định, phù hợp với đơn vị hành chính mới sau sắp xếp, sáp nhập.
Mới đây, UBND TP. Hồ Chí Minh đã ký Quyết định số 1358/QĐ-UBND phê duyệt Dự án xây dựng Bảng giá đất lần đầu trên địa bàn Thành phố, áp dụng từ ngày 01/01/2026.
Từ 01/9- 30/11, cả nước sẽ tiến hành rà soát, làm sạch toàn bộ cơ sở dữ liệu đất đai đã được xây dựng qua các thời kỳ tại 2.342/3.321 đơn vị cấp xã; thu thập, số hóa, tạo lập dữ liệu đối với Giấy chứng nhận (đất ở, nhà ở) đã cấp nhưng chưa xây dựng cơ sở dữ liệu. Trên cơ sở đó, Cục Quản lý đất đai, Bộ Nông nghiệp và Môi trường vừa hướng dẫn các địa phương tổ chức thực hiện chiến dịch làm giàu, làm sạch cơ sở dữ liệu quốc gia về đất đai.
Từ ngày 01/9 đến 30/11/2025, cả nước sẽ triển khai Chiến dịch rà soát, chuẩn hóa, đồng bộ dữ liệu đất đai với cơ sở dữ liệu dân cư và hệ thống Quốc gia.
